سيڪشن؛ ڪهاڻيون

ڪتاب: منهنجون ڪهاڻيون

باب: --

صفحو :13

 

ھڪ کن جو سفر

سنڌو ڏاڍي سندرتا سان وھندو ٿو وڃي، جيڪو سڀ کان وڏو مھان ۽ مھربان درياھ آھي. سنڌو جيڪو آدجڳاد کان ندين جو بادشاھ پئي رھندو آيو آھي. اباسين، سپتا سنڌو، ھپتا ھندو، درياھن جو پيءُ!....... ويڪ؟ ڪالن کان.

(ماٺار سان ٽٻٽار ھڪ ذھن جو پڙلاءُ)

ھون!..... اخر ايڏي نفرت ڇو؟ ھڪ تاريخي ڀونءِ سان، آدجڳاد کان وھندڙ سنڌوءَ کان. سنڌو جيڪا جڳن جي الھي وڃڻ کان پوءِ اڀرڻ لاءِ اوشا جيھا سانڀاھا پئي ڪري، نئون سج اڀارڻ لاءِ. ماڻھوءَ کي ڪجھھ بھ بڻائي سگھجي ٿو، پر سنڌوءَ کي علاقائي ڪيئن ٿو بڻائي سگھجي؟ جنھن جي رڳو بوبڪ جي تماڪ ايڪسپورٽ ڪري، ساري دنيا کان پيٽرول جي پورت ڪري سگھجي ٿي. علاقائي!.... ڇا سنڌو جي نالي تان برصغير مٿان ھندوستان نالو نھ پيو؟ ڀلا تاريخ کي بھ ڪا للڪار آھي ڇا. سنڌ، ھند، انڊس، درياھ شاھ جي انھن نالن کان ڪھڙو ماڻھو انڪاري ٿي سگھي ٿو؟

کن لاءِ ھن جي مک تي روئڻھار مرڪ ڦھلجي ٿي وڃي. نفرتن ڀريل، ڌڪار سان اوتيل.

۽ ناؤ سانوڻيءَ جي سنڌوءَ ۾ ٻڏندي اڀڙندي ٿي وڃي، سير وٺيو، گھوٻاٽيون کائيندي.

- ڇو ڀلا!....... ايڏي ماٺار ڇو آھي؟ تون ڪھڙين سوچن ۾ لڙھي ويو آھين؟ ڇو گھرايو اٿئي مون کي؟ ڪھڙي ڪارج لاءِ؟......

( ........ .......... .........)

۽ ڇوليون ڇڙواڳ ناؤ کي پنھنجي مھاڀاري وھڪ سان وڃن ٿيون ڇل ڇل ڇولينديون. پنھنجي ڳالھھ جو جواب نھ ملڻ ڪري لاجونتي وري ڀڻڪو ٿي ڪري. ڪجھھ سختيءَ سان:

-                                تپن چپ ڇو آھين؟ ڳالھائين ڇو نٿو؟

-                                آخر ڇو؟....... .......

- مان..... مان گوناگون سنڌوءَ جي وھڪ ڏسي، بيٺل پانيءَ تي سوچي رھيو آھيان. سينور ھاڻي سائي سائي گدلي بيٺل پاڻيءَ تي.

- مان فلسفو ٻڌڻ جي موڊ ۾ نھ آھيان. ٻڌاءِ تھ ڇا ڳالھائڻو آھي؟ تنھنجي چٺيءَ مطابق تھ اسين ھتي ڪو مسئلو سلجھائڻ آيا آھيون. ھا نھ؟.......

- ھا ...... پر مون لاءِ ڪو مسئلو، مسئلو نھ ھوندو آھي. شايد ان ڪري تھ مان غير علاقائي ماڻھو آھيان. مان مسئلن جي ڌٻڻ ۾ ڦاسي نٿو سگھان. ان ڪري تھ مسئلا نبيرڻ جي مون ۾ پوري شڪتي ڀريل آھي. منھنجي رڳن ۾ رت نھ سنڌو وھندو آھي. مان مسئلن جي انھيءَ چِڪڻ کان مڪت آھيان.

- پر مان تھ مڪت نھ آھيان. ٻڌاءِ نھ، مون کي مڪتي ڪيئن ملندي، ڇوٽڪارو؟

- ھيترن سالن کان پوءِ اسين وري ڇو مليا آھيون؟!

- ڇو؟....... لاجونتيءَ کي ڄڻ جک ٿا اچن ۽ پتيلو ڪنن ۾ گھوماٽيون کائيندو جھلندو ٿو وڃي. لاجونتيءَ جي اندر ۾ ڄڻ ڄيرا ڀرجي ٿا وڃن. ھوءَ آڪاس ۾ نھاري ٿي، بيزاري مان چنڊ ۾.

۽ چنڊ ۾.

۽ چنڊ جون روشن ٿڌيريون ٿڌيريون ڇاٽون پرئين پار کان ڇوليءَ ڇوليءَ مٿان ٿڙ ڪنديون، سون پلٽائينديون، ناؤ کي ڇھنديون ٿيون وڃن. درياھ ۾ ڄڻ ھڪ سون ڌارا ڌوڪيندي پئي اچي. ٽلڪندڙ ٽمڪندڙ سون ڌارا. پر لاجونتي کي چين نٿو ملي. سندس اندر ۾ ڄڻ ڄيرائي ڄيرا ڀرجندا ٿا وڃن ۽ ٻيا آھن ڳوڙھا جي لاجونتيءَ جي ٽانڊاڻين اکين ۾ ڦاسي اٽڪي ويل، ٽمڪندڙ ڳوڙھا، ڪڪوريل نيڻن جا.

- تون روئين پئي؟

- نھ...... نيڻن ۾ ڇوليءَ جي ڇاٽ لڳي وئي آھي. تون..... تون ناؤ کي ڇولين ۾ ائين ڇڙواڳ ڇو ڇڏي ڏنو آھي، ٻڌاءِ نھ ڇو؟......

(لاجونتي ساڙھيءَ جي پلو سان مٿو ڍڪيندي ذري گھٽ راڙو ٿي ڪري)

- پر مون تھ توکان اھو بھ ڪين پڇيو آھي تھ تو مون لاءِ سوچن کي ڇو ڇڙواڳ ڇڏي ڏنو آھي؟ ڇا تون اھو پسند ڪندينءَ تھ اسين ھڪ ڀيرو وري اندر ھاگاما ۽ ھور کڻي، وري سدا لاءِ وڇڙي وڃون؟ وري ڪڏھن بھ نھ ملڻ لاءِ.

- ھا، ان ڪري تھ مان وري ڪنھن واچوڙي ۾ ڦاسڻ نٿي چاھيان. تون وري ڪو طوفان اڀارڻ ٿو چاھين.

- طوفان...... ڪھڙو طوفان؟ اڃا آيو ڪٿي آھي؟

- ڇا!..... ڇا اھا ھڪ وڏي مھا پرلئھ نھ ھئي، جنھن ۾ اسين لڙھي ويا ھئاسين. مون کي ڊپ ٿو ٿئي. اسان کي پنھنجي پنھنجي گھرن ڏانھن موٽي وڃڻ گھرجي. سچ اسان ٻنھين لاءِ اھو ئي رستو مناسب آھي. ڳالھھ ڪندي لاجونتيءَ کي ڄڻ کٽڪا کائيندا ٿا وڃن.

- لاجو! طوفان ايندا آھن، گذري ويندا آھن، وري موٽي ايندا آھن ۽ اھا ڳالھھ شيام ڏاڍي ٿھمر سان ٿو چوي. ڌاڍي نرماڻ مان. وڏي سوچ سان ۽ شيام جي ڳالھھ تي لاجوني اشانت ٿي مٿي نڀ ۾ نھاري ٿي. مٿي اگھور پولارن ۾، جتي سڀ نکيتر کيس ٻڏاڻا ٽمڪندڙ ٿا نظر اچن. وڏو وڏو پولار کيس ڪنھن ڪين ڪن جيان ٿو لڳي. اچانڪ ھوءَ وڏھوڙجي ڦاٽ ٿي کائي:

- نھ...... نھ، پھرين اھو ٻڌاءِ تھ تو ڪملا کي ڇو موڪليو، ڪھڙي ڪارج لاءِ؟ منھنجو خيال آھي تھ ھر مرد جو عورت ۾ ھڪ ئي وڏو ڪم پوندو آھي، سيڪس. ڇا توکي سيڪس گھرجي؟.......

۽ کن لاءِ شيام ڏاڍي ماٺار سان لاجونتيءَ ۾ نھاريندو ٿو رھي، وڏي گنڀيرتا سان.

- سيڪس، تون ٺيڪ ٿي چوين. عورت ھجي يا مرد، سيڪس ڪنھن کي نٿو گھرجي. پاڻي پيڻ جيان سيڪس بھ ھڪ نيچورل نيڊ آھي. پر ھن ويل ٿو اھو سوچيو ڇو؟

جڏھن تھ اسان ٻنھين جي وچ ۾ اھڙو ڪو رشتو، ڪا ڳالھھ ٻولھھ آھي ئي ڪانھ! شروع کان. ٻڌاءِ نھ تو سيڪس کي وچ ۾ ڇو آندو؟ شيام گھور ٻڌي منجھس نھاريندو ٿو رھي.

- ائين ئي، جيئن تو منھنجي مرضيءَ جي خلاف مون کي ھت آندو آھي. نيٺ بھ تھ ڀلا مان ڇا سمجھان تھ؟......

- نھ، آئون توکي زوريءَ تھ نھ وٺي آيو آھيان. تون پاڻ نياپي تي آئي آھين. شيام ڏوراپيندر نيڻن سان لڳاتار منجھس نھاريندو ٿو رھي ۽ لاجونتي ڏاڍو بيچين ٿي، ڪوماڻيل نيڻن سان منجھس نھاريندي ٿي رھي.

۽ ھن پر کان، چنڊ جا سونا ترورا سون ورن کير ڌارا جيان جر ۾ ٿڙڪندا، ناؤ ڏانھن جتان ڪٿان ڌوڪيندا ٿا اچن ۽ لاجونتي ڄڻ ڏاڍي لڄندي ٿي ڪومائجي ٿي وڃي. شيام ۾ نھاري نٿي سگھي. ھوءَ وڏا جک کائيندي، ڪاوڙ تي قابو پائڻ جي ڪوشش ٿي ڪري ۽ ڏاڍي ڌيرج سان سمجھائڻ واري انداز سان ڀڻڪو ٿي ڪري:

- ڏس نھ شيام، ھيترا سال گذري ويا آھن. سچ مان تھ تنھنجا ساروپا بھ وساري ويٺي ھيس. مک، سڀ ساروڻيون! پوءِ ائين ڇو؟ اسين ڪو سانگ ساري ھڪ ٻئي کان وڇڙي ويا ھياسين. ياد اٿئي نھ؟....... ماڻھو سڀ ڪجھھ ايترو جھٽ نھ وساريندو آھي. سمجھين پيو؟.....

- ھا ھا، گو ان، ڪيري آن.

- ڏس نھ اسان...... پاڻ تھ ان وھيءَ کي بھ پوئتي ڇڏي آيا آھيون. آئون سمجھان پئي تھ تون وري ٻيھر منھنجي جيون ۾ داخل ٿي رھيو آھين. ھا يا نھ؟........

- ھا، طوفان جڏھن بھ مئچوئر ٿيندو آھي، مھاپرلئھ بنجي ويندو آھي. سمونڊن ۾ جھير وجھي ڇڏيندو آھي. اوشن ۾ کنوڻيون پيدا ڪري ڇڏيندو آھي. سچ تھ اھو آھي تھ اوشن بھ تون آھين ۽ فئنڪاستي بھ تون آھين. تون چاھين ٿو اسين ٻئي ان لڙاٽ مان لڙھي نڪري وڃون.

- ڏس شيام، اسين ٻئي نھ رڳو پنھنجي ملڪ لاءِ، پر نئين ٽھيءَ لاءِ ڏاڍا ريسپانسيبل آھيون.

- تمام وڏا جوابدار. اسان جي ھڪ ننڍڙي حرڪت ساري وايومنڊل ۾ بدبو پئدا ڪري سگھي ٿي. ان ڪري تھ سماجڪ ٻانڌڻن کان نھ تون ”مڪت اھين نھ مان“ ۽ لاجونتي وڏين آشائن سان لڳاتار شيام ۾ نھاريندي ٿي وڃي ۽ چنڊ جي گھڻيءَ چٽائيءَ سان سنجھا تارو ماٺو ٿيندو ٿو وڃي. بتيلو ڀنور ۾ ڦاسي، ھاليسي جي طاقتور دٻاو ساڻ گھومائي کائي ڪن جي گھيرٽ مان نڪري ٿو وڃي. ڇل ڇل ڇوليون بتيلي کي ڌڪ ھڻي، چئني پاسن کان ڄڻ بتيلي ۾ ڌوڪڻ ٿيون چاھن ۽ وڏي جل ڇلڪاٽ سان ھڪ ڇولي جي ڇاٽ ڄڻ لاجونتيءَ جي لڙڪن جي لڄ پاريندي ٿي وڃي ۽ لاجونتي ڀنل ساڙھيءَ جي پلو سان چھرو اگھڻ ٿي لڳي ۽ شيام ھاليسو ھلائيندي، ناؤ کي سڌو ڪري ٿو ڇڏي...... ۽ سانوڻيءَ جي ٽٻٽٻار سنڌوءَ ۾ ناؤ وڃي پئي ٻڏندي اڀرندي.

- تون وري روئين پئي. مان..... مان تھ توکي ايڏو ڪمزور ڪڏھن بھ ڪين سمجھيو ھو. ڇو پئي منھنجي آئيڊيل سان ويساھ گھاتي ڪرين؟

- ۽ مون کي اڄ ائين پيو ڀاسي ڄڻ تون پاڳل ٿي ويو آھين. تون ھڪ ئي پٿر سان منھنجي من مندر ۾ وھاريل مورتيءَ کي ڀور ڀور ڪري ڇڏڻ ٿو ڇاھين؟......

- مون ڪڏھن چيو آھي تھ آئون ٽوڙ ڦوڙ ڪندڙ ماڻھو نھ آھيان ۽ ٻڌ، مون کي روئڻ کان بڇان ايندي آھي. سچ، ھاڻ مان لپاٽ ھڻي ڪڍندوسانءِ.......

- ھڻ تھ سھي. تون ڪير ٿيندو آھين روئڻ تي پابنديون وجھڻ وارو؟ آئون ڇو نھ روئان.... ڇو؟....... لاجونتي اکين تي ھٿ ڏئي ڍڪون ڀري روئڻ ٿي لڳي.

- نھ رو – ان ڪري تھ تون جيتري حسناڪ آھين، روئڻ ويل اوترو ئي ڪوجھي لڳندي آھين، تون بزدل آھين.

- پر مان تو جيان اندر جي ڪوجھي ۽ ڪوڙھي نھ آھيان.

- تون گيدي آھين، تون ئي چوندي ھئينءَ نھ تھ ماڻھو پھارن کان ڏاڍو آھي؟......

- مان پڇان ٿي تھ ڇا روئڻ، کلڻ جيان نيچورل نھ آھي ڇا؟......

- تھ پوءِ ٺيڪ آھي، تون روئي وٺ، پوءِ ڳالھائينداسين ۽ ٻڌ، مون سان جي ڳالھائين تھ پوءِ شاندار نموني سان ڳالھائجانءِ، جيئن ڪامريڊ ڳالھائيندا آھن.

- ڪامريڊ، اھو تھ ڏاڍو سولو ۽ سھکو لفظ آھي ڪامريڊ. اڄڪلھھ جي ڪامريڊن کي ٺڳيءَ ۽ دوکيبازيءَ کان سواءِ اچي ڇا ٿو؟ لاجونتي مرڪي ٿي پوي، لڙڪن سان مرڪي ٿي پوي ۽ ڇوليءَ جي ڇاٽ سان پيشاني اگھي ٿي ڇڏي.

لاجونتيءَ جي ڳالھھ تي کڻ لاءِ شيام ڄڻ ڍڪرن ۾ ٿو اچي وڃي:

- گھٽ ۾ گھٽ ٻيو نھ تھ تنھنجي واتان اھڙا اکر ٻڌي ڪکي ٿي اچي. ٻڌاءِ...... تنھنجي وات مان اِھلو جملو ڪيئن نڪتو؟ تنھنجي مک تي سونھي ٿو؟ ايڏي!..... ايڏي تبديلي! اکين تي وشواس نٿو اچي. کن لاءِ ٻوڏار ۾ اچي شيام منجھس نھاريندو ٿو رھي، ڄڻ ڪا ناؤ ڀنور ۾ ڦاسي لڙھي وئي ھجي. شيام منجھس نھاريندو ٿو رھي.

- ھا، ائين سمجھھ اھا عورت مري کپي وئي.

- نھ..... تون ڪيڏو بھ بھروپ ڌارين، چھري تي ماسڪ لڳائين، تون ساڳي اھا ئي آھين. اڃا ڪجھھ بدليو نھ آھي.

۽ شيام جي ان ڳالھھ تي کن لاءِ لاجونتي ڄڻ ٽٽي ٿي پوي. وات کان ڪي اجھيس ئي ڪين ٿو. اچانڪ ھوءَ راڙو ٿي ڪري.

- نھ...... ھاڻ مون کي ڇڏي ڏيو. ھاڻ مون ۾ اھا سگھھ ڪانھي. مون کي پنھنجي حال تي ڇڏي ڏيو. مون کان دور ٿي وڃو. ھٽي پري ٿيو مون کان......

نيڍ بھ ڇو؟ اھا غداري آھي، انقلاب سان غداري. تون ڪوڙي آھين، تنھنجي اندر ۾ ڪا ٻي عورت ٻولي رھي آھي. نيٺ بھ تھ ڇو!؟....

- تون ڪير ٿيندو آھين انقلاب جي ڪسوٽيءَ تي ماڻھن کي پرکڻ وارو؟ مان تو سان ڪنھن بھ قسم جو سنٻنڌ نٿي رکڻ چاھيان. ڪنھن سان بھ نھ. ڪنھن قيمت تي بھ نھ. تون..... تون پنھنجو ڪارج ٻڌاءِ - ٿي سگھي ٿو ھڪ ڪمزور عورت توکي گھڻو ڪجھھ ڏئي وڃي. ٻيو ڪجھھ نھ تھ ٻن کنن لاءِ ڪنھن سرڳ سمان سپني جھڙي ڪا آسيس.

ڇول ڇولان ڇولار، پرئين پار کان چنڊ جا ترورا ۽ ڇولين مٿان ڊوڙندڙ سون ڌارا.

۽ سون روپو سنڌو، گجگاھ ڪيو وھندو ٿو وڃي ۽ اواڪ سڏڪا، ڄڻ رڙندا ٿا وڃن، چئني ڏسائن ڏانھن.

-                                تون وڌ ۾ وڌ اڄ مون کي چمي سگھين ٿو.

-                                مون توکي ڪڏھن نھ چميو آھي.

- پوءِ تون ڇا ٿو چاھين؟ ٻڌاءِ نھ ڪھڙن نيوڪليئر ۽ نان نيوڪليئر ملڪن جا مسئلا کڻي آيو آھين؟ ڪيڏو نھ وقت گذري ويو آھي. مون کي رڳو رڪشا تي چاڙھي ڇڏ.

۽ شيام ڪن جي گھيراٽ سان ھاليسو سنڀالي، ھاليسي سان لھرن ۾ جھير وجھي ٿو ڇڏي ۽ بتيلو وڏو ڌڌڪو کائي، وڏي گھوماٽيءَ سان اپڙي ٿو اچي.

۽ ھڪ ڇوليءَ جي ڇاٽ ٻنھين کي پسائي ٿي وڃي. شيام لاجونتيءَ ۾ کن لاءِ ٽڪ ٻڌي نھاري ٿو. ڄڻ کيس پنھنجي ڪنن تي ويساھ ئي نھ پيو اچي ۽ کيس سمجھھ ۾ نھ پيو اچي تھ ڳالھھ جي مھاڙ ڪھڙي ھئڻ گھرجي؟ ھو ھاليسو ھڻندو، ڪارن ڪنن کان پاسو ڪندو ٿو وڃي. ڪيئن سمجھائي لاجونتيءَ کي، لاجونتي جا ٿي؟!.....

اچانڪ آڪاس ۾ ھڪ پکيءَ جي ڪيھھ پئدا ٿي وڃي ٿي. لاجونتي ۽ شيام مٿي نڀ ۾ نھاريندا ٿا رکن. پکي ڪينھون ڪندو اڀ ۾ اڏرندو ٿو وڃي.

- ويچارو پکي شايد وڳر کان وڇڙي ويو آھي، آکيرو ڪيئن ڳوليندو.... ڪيئن؟!......

- راتيارو آھي، پکين جي موسم اچي وئي آھي، ڪينجھر ڏانھن مھاڙ اٿس. پکي، پکيءَ کي سؤ ڪوھن تي ڳولي وٺندو آھي. فقط اسين وڇڙڻ کان پوءِ ھڪ ٻئي کي ڳولي نھ سگھندا آھيون، نھ سمجھي سگھندا آھيون ھڪ ٻئي جو آواز ۽ دور پولار ۾ ٻھ ڌنڌلا پکي چنڊ جي سھائيءَ ۾ نيڻن کان اوجھل ٿيندا ٿا وڃن. کن لاءِ لاجونتي ڄڻ ڪنھن سپني سان ياد ۾ لڙھي ٿي وڃي.

ڪينجھر،

پکي ئي پکي

سارو ڪينجھر ۽ پولار پکي ئي پکي.

ڍنڍ ڄڻ وڳا مٽائيندي ٿي وڃي.

طرحين طرحين پکي اڏار سان پيٽرنز ٺاھيندا ٿا وڃن.

شيام کيس ڌنڌلو ڌنڌلو ڏسڻ ۾ ٿو اچي.

اچانڪ لاجونتي سمڪ ۾ اچي ٿي. سپنو ڄڻ نسرجندي ڇڄي وڃي ٿو.

لاجونتيءَ کي شيام ڏاڍو چٽو ٿو نظر اچي. ڪجھھ ياد ايندي ئي لاجونتي وڏھوڙجي ڄڻ حڪم ٿي ھلائي:

- ٻڌاءِ نھ ڪھڙو ڪارج اٿئي؟ رات ٻئي پھر ۾ داخل ٿي رھي آھي. اسين يونيورسٽيءَ جا ماڻھو آھيون ڏاڍا اھم ۽ ريسپانسيبل.

- تھ پوءِ ھڪ يونيورسٽي ٿي ڪري سوچي سمجھي ڳالھائڻ ۾ ھٻڪين ڇو پئي؟ يونيورسٽي اسان جي ڪري آھي. سمجھينءَ؟ اسان جي ڪري.

- ٺيڪ آھي، آئون ڪنھن بھ ڪامپليڪس ۾ نھ آھيان، مون کي...... مون کي ٿڌ پئي لڳي. لاجونتي ساڙھيءَ ۾ پاڻ کي ويڙھيندي ٿي وڃي.

- اسين ڪراڪروم ۾ نھ، انڊس ڊيلٽا ۾ آھيون.

- آئون چوان ٿي ڪارج ٻڌاءِ ۽ ٻيڙي ڪناري ڏي وراءِ. لاجونتيءَ جي ڪروڌ ڀريل راڙي تي شيام ڏاڍي وياڪلتا سان ڏانھس نھاري ٿو.

- مون کي ..... ائين سمجھھ مون کي تنھنجي تمام گھڻي ضرورت آھي.

- عورت ھر ڪنھن جي ضرورت اھي. ٻار ڄڻڻ جي مشين جا آھي.

- ۽ عورتون ٻار بچائي بھ وٺنديون آھن، جڳن کان عورت وڏو انقلاب بڻجندي آئي آھي. شايد ان ڪري تھ عورت جنني آھي، ڄڻيندڙ......

- ۽ مرد سدائين کيس ٽوڙيندو آھي.

- چيم نھ، انقلابيءَ جي حيثيت سان ڳالھاءِ، اھا دوکي بازي آھي.

- نھ وقت جي پڪار آھي.

- ڇا، ھڪ گام بھ نھ؟......

- منھنجا پنھنجا گس، گھيڙ ۽ گام آھن. تون ٻيڙي ورائي سگھين ٿو. (.....؟....؟!.....) کن لاءِ شيام لاجونتيءَ ۾ نھاريندو ٿو رھي:

- ڍيڪ آھي، جڏھن رستو روشنيءَ جو منارو آھي تھ پوءِ ھڪ ساٿيءَ جي قافلي مان جدا ٿي وڃڻ سان منارو ڪري ڪونھ پوندو. مان سمجھندس، تنھنجو ڪو وجود ئي نھ ھو.

۽ شيام ھاليسي سان وھندڙ سنڌوءَ جي ڇڇڪار ۾ ڄڻ جھير وجھي ٿو ڇڏي، ٻنھي جي وچ ۾ ڄڻ موت جھڙي ماٺار پئدا ٿي وڃي ٿي ۽ ناؤ م ڀانءِ ٻڏندي ٿي وڃي، م ڀانءَ اپڙندي ٿي وڃي، ڪناري ڏانھن.

 

نئون صفحو --  ڪتاب جو ٽائيٽل صفحو

ٻيا صفحا 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32
هوم پيج - - لائبريري ڪئٽلاگ

© Copy Right 2007
Sindhi Adabi Board (Jamshoro),
Ph: 022-2633679 Email: bookinfo@sindhiadabiboard.com