سر بيراڳ هندي*
]١
[ پان پٿر انسان ۾، رام رمي هرچند
کيلي آپ کـِلاري هووي، آپ بَجاوي تند.
]٢
[ قاسم تم ڪون سچ ڪهون، سن هماري بات
رام دهائـِي بول ڪي، ڇوڙ طمع ڪـِي تات.
]٣
[ رام دهائي رام سين، جب بولي تو پال
جـِيون گـــَويا پورا راگ ڪا، ڀول نه جاوي
تال.
]٤
[ ديوي سو مانگي نهـِين، مانگي سو ڪـِيا دي!
پِير ڪهلاوي آپ ڪون، تومانگ نه لقمه لي.
]٥
[ پان ڦول پانـِي ڪا پتلا، لڪڙا پاني آپ
سن قاسم سچ بات ڀيد ڪـِي، ڦل لڪڙي ڪاباپ.
]٦
[ سپنا! تجهه ڪون مين ڪهون، پـِيو ملائو آب
ايڪ ڦيري جو ديکئا، سو ڦـِر مليگا ڪب.
]٧
[ سپنا تم ڪون سو گند هي، مجهه آج ملادو پـِي
مين مـِلون ميري پـِي سي، تم پر وارون
جـِي.
]٨
[ پـِي آوي تو هنس ملون، من ڪـِي کولون گانٺ
سؤ من شڪر پــِير ڪي، پل مين دون گي بانٽ.
وائي -١
چلنا گام گام، دو دن رهنا ديس پياري.
١.
کيل کيل سڀ چل
گيان سکيان ڪئارا جا ڪئا جام جام
٢. مومن ٻولي الله الله، هندو ٻولي رام رام
٣. دنيا دولت تج دي ڀائي! لي صاحب ڪا نام
٤ ـ وقت فجر ڪا پڙهه لي قاسم، اب آوي گي شام شام
وائي-٢*
جوڀنان ڪي دن دو، موري سهيان
١. اِس جوڀنان ڪا ماڻ نه ڪريي، آنسو ڀر ڀر
رو.
٢. رمت رمت ۾ دنڙا گمايا، رين گمائي سو
٣. سن ميان قاسم! بنا محمد ڪام نه آوي ڪو
ڀڄن*
گن والون ڪـِي پـِيت، اوگن سي ناسڌري ساڌو!
١. گــُن والون سي اوگـــُن ڪرنا، اِي تو
جوٺــِي ريت
٢. لنڪا ڪون هنومان جلايا، راون لي گيا سـِيت
٣. ٺاڪر دواري پنڊت سڌري، مومن بـِيچ مسـِيت
٤.
قاسم جنتر هاٿ ۾ لي ڪر گائون گـــُن ڪي گــِيت
سر جوڳ
فصل پهريون
]١
[ ڳاون جوڳ جواني والي، پـِيرين پسند نه آوي
جنهن ڪن رتِي عشق دي، سو جوڳ نماڻي
ڳاوي.
]٢
[ ڳاون جوڳ جواني والي، پـِيرين نهين پـِسندي
ٻڍي ٻوڙي بات بــِره دي موران ڄاڻن مندي
قاسم
عشق الله دي ٻاجهؤن، خلق دنيا سڀ آنڌي.
]٣
[ ڳئيندي جوڳ جواني والي، جنهن گهر عشق سمايا
جنهن آدم ڪون عشق نهين، سو ڄايا ماءِ
اجايا
قاسم سوڀ مبارڪ تنهن ڪون، جنهن لايا نينهن نڀايا.
]٤
[
جوڳ پسند جوانين ڪـِيتي، پـِيرين ڪون ڀت ماني
قاسم! قوت ٻڍان ڪون ڏيوين، جوانين ڪون دل جاني
درد وندان ڪون دوست مـِليندا، بي دردان
بئيماني.
]٥
[ پــِير جوان پسند نه آوي، جو دردي سو ڀلا
پير فقير محبت ٻاجهؤن، قاسم! ٺـِڪر ٺلا
مين رانجهن دي، رانجهن ميڏا، منهن کيڙي
دي کلا
عشق نصيب جِنهان ڪون هوندا، تـِنهان ڀاڳ سولا.
]٦
[ جوڳ جواني جوڀن دي وچ، لايا نينهن نماڻي
هير فقير لڳــِي لڙه تيڏي، تون رانجها
آپ سڃاڻـِي
قاسم ڇوڙ کيڙي دي دعويٰ، تيڏي نانء
وڪاڻـِي.
وائي-١
جوڳــِڻ ڪـِيتوئـِي، بيپرواهـِي نال، سامـِڻ
ڪيتوئي
١. ڦٽ فراق دا اڱڻ آ ڪر، ول نه سانول
سيتوئـِي
٢. اڱڻ ڦر آئيندا ناهـِين، هڪ تان نال نه
نيتوئي
٣.
پـِيڙان دا پر ڪر هٿون ماهـِي دي، قاسم پيالا پيتوئي
وائي-٢*
لڄ نه آوي مينون، ماهـِي تيڏي مهڻي دي
١. درد دلين دا ويڄ نه ڄاڻي، معلوم هي سڀ
تينون
٢. تخت دلين دا رانجهن نيتا، شاه آکان ٻي
ڪنهنون
٣. نانءُ جنهيندي هير جو ٿيان، جيءُ ڏتا مين
تنهنون
٤. آکي قاسم چاڪان والي، رمز لڳي دن – رينون
وائي – ٣*
ڏاڍي چوٽ بــِره دي لائـِي، اِين ٻيلي وسدا ماهـِي
١. سوئـِي ٻيلا، سوئـِي رانجهن، سوئي شاه
سپاهـِي
٢. ڇوڙيا تخت هزارا رانجهن، ڪردا بيک
گدائـِي
٣. قاسم آکي نطر نه آوي، اکيان ڪون اگلائـِي
وائي – ٤
آڻ وسائيان
يار، آساڏيان ڳــَليان
١. ڪڏهن گهمدا شاه اساڏيان ڳليان، ڪڏهن گهمي
بازار
٢. ڪڏهن ترڪ سياه پوش سپاهي، ڪڏهن سپه سالار.
٣. ڪڏهن گهوٽ دولهه شه بَنرا، ڪڏهن لال ڪنوار
٤. سڻ سهيو اهـِين يار سڄڻ
تؤن، مين صدقي سؤ وار
٥. منهن کيڙي دي موچيان والـِي، مارون ٻانهن
اولار
٦. قاسم يار اساڏيان ڳليان، ڪر آيا زلف
سـِنگار.
وائي – ٥
هڻ اساڏي عشق ديان هر جا هليان ڳالهـِيان
١. سڻ سڻ اساڏيان ڳالهيان، سڙ ڳــَيان سڀ
سالييان
٢. سر آ ساڏي ڇتڙي سونهن، ڪن سوني ديان
والـِيان
٣. مين اهـِيندي هو رهـِيان، توڙي ڏيوو مل
ڳالهيان.
وائي-٦*
اساڏي يار دي پارؤن، الله ڪو قاصد آڻي
١. توڙي محب ليکن نه ويکن، اسان در وڪاڻي
٢. رانجهن آؤسي اساڏي گهر، ٽـِل ڳــَلـِي
ڪنهن ٽاڻي
٣. آکي قاسم اسان اهيندي، توڙي سو يار نه ڄاڻي
وائي – ٧**
اور نه ڀاوي ڪوئـِي، ماءَ رانجهي دل موهـِي
١. کيڙان والي باتِ نه آکو، ڊوهـِي وي لوڪو
ڊوهـِي!
٢. مين اهـِيندي هو رهـِيان، جـِنهن دي ڏيندن
ڊوهي.
٣.
لوڪان ليکي چاڪ منجهـِين دا، سائين ميڏڙا سوهي
٤. آکي قاسم معلوم تينون، ساڏڙا حال سڀوهي
v
فصل ٻيو
]١
[ مين ســِر مينڍيان، ٻال ڪنواري، ماهي منهن مسڙيانرا
رانجهن تخت هزاري والا، ڏـِٺم شاه سونهارا
قاسم! ڪل سيالين وچ، هڻ ماريا نينهن نغارا.
]٢
[ رانجهو رنگ برنگـِي ٽوپي، مين سر پنج رنگ چــِيرا
کيڙا تروڙ پتل دا پيڙا، هار گهتيم ڳــَل
هـِيرا
قاسم! ماءِ
رنجاڻي ميڏي، وير ٻيٺا گهت ويرا.
]٣
[ ماءِ
! مراد ميڏي شه ماهـِي، کوءِ تلي پيا کيڙا
رانجهن بخت بلند شهاڻي، او ڀاڳ اڀاڳان ْ
ڀيڙا
قاسم! توڙ موتئين دي مالها، ڪؤن پائي ڳل
ڀيڙا!
]٤
[ ڳولينديئان ماهـِي ماهـِي، ڏيندي ڏس نه ڪائـِي
جيڪڏان ول رانجهن آوي، آکان حمد الـــٰهي
اصلؤن ميڏي اندر ماهـِي، بيرنگ جنگ جنبائـِي
آکي قاسم سيني اندر، دونهين
چاڪ
دکائـِي
]٥
[ آءُ رانجها مل راتڙيان
]تين[
گڏ ٿي ڏينه گــُذارون
مل مل سرزي موچيان والي، منهن کيڙي دي مارون
سڀ سـِيالي سر تيڏي تؤن، لک واري نـِت وارون
سن ميان رانجها! مشڪل مينون، ڌار گهڙي تؤ
ڌارون
تيڏي ڪارڻ جوڳــِڻ ٿِيسان، منگسان بيک
بازارون.
ڪنهن دا قاسم شال نه ٿِيوي، يار جدا دم
يارون.
]٦
[ هير محو رانجهي وچ هوئـِي، رانجها جدا نه هـِيرئون
لٿا خام خيال کيڙي دا، مـِلي ڏاتِ فقيرئون
راوي دي وچ مار غطاوا، قاسم ڇٽا ڪبيرئون
]٧ [
ڪـِٿ رانجهان، ڪٿ تخت هزارا، هير جهنگل، ڪـِٿ کيڙا
قاسم شاه گدا ڪون عشقي آڻ گهتيا ڳل پيڙا.
]٨ [
ڪـِٿ رانجها، ڪٿ تخت هزارا، ڪٿ شهر پپل ملڪاڻا
شاه بُلند هزاري، ٿـِي ڪر چاڪ اگهاڻا
قاسم! وچ سياليين رانجهو بِن خريد وڪاڻا.
وائي – ١*
هير نماڻـِي نتي، مئن وي نماڻي نتي
وو رانجها راه ڀليندي
١. آ ميان رانجها! عرض اسان ڏي چاڙهه ڀلا ڪجهه
چِتي
٢. اصل ميڏي عيبان والي، لوڪ پٽيي پٽ لـِتي
٣. سؤ سؤ طعني، لک لک بَديان، مول نه پوون پــِتي
٤. مئن قرباني قاسم ٿِيوان، جي ڏيکان سر ڏتي.
وائي-٢*
ڄٽڙيان سؤ طعني، ڏينديان لک بُهتاني
١. طعني مهڻي ماهـِي والي، مئن ڪيتي ڳل ڳاني
٢. مل سيالين مينون ڏينديان، بَديان جوڙ بَهاني
٣. ويڻ ڪويڻ تي مديان ڳالهين، سڻيم لک شڪراني
٤. جيهي اسان نون رانجهن لائي، لڳڙي نه لوڪ
ميگاني
٥. ڳل قاسم دي آڻ گهتيوني، ٻانهپ دي نيشاني
وائي-٣**
ميڏي نال سيان جهيڙيان، مئن ڪنهن نون آکان
حال
١. ڪول اساڏي ڌتيان دا ويڙا، هڻ جالڻ آيم جال
٢. راه کيڙان دي مول نه ويسان، دل موهي منجِهين
وال
٣. سر اساڏي آڻ چڪئينديان، طعني والا تال
٤. جِنهان اسان تي بَديان ڇايان، سر تنهان دي
ڏوه وبال
٥. نبي بخش تي بخش الله دا، ٿـِيس حبيبان حال
وائي-٤*
ساڏي نال جهيڙيندي هو ڪيون – وي لوڪو!
١. جِيون وت اگوي عشق لڳايا، مين ڀي لايا هي
تِيون
٢. ليليٰ خاطر مجنون ديوانا، جهنگل ڦـِردا هي
جِيون
٣. مين تين رانجهن وچ سياليان هڻ تان نا مليي
هيون
٤. اٿ ل قاسم در ميخاني، پيالا ڀر مندڌ پِيون
وائي -٥
آٻهه ميڏي ڪول، سڄڻان! آ ٻهه ميڏي ڪول
١. توڪل تند وڄائـِي عشقي، ترڪ ٿئـِي تڪ قول
٢. روز الستؤن نال تساڏي،
اسان ته ٻڌڙي ٻول
٣. اسان تين رانجهن هڪ ٿياسي، هڻ تان لهه پئي
هول
٤. وحدت دي درياء وچولي، گم ٿئي گردول
٥. سر قاسم دي عشق تيڏي دا، دم دم وڄدا ڍول
وائي – ٦*
گهن ڳيا دل جاني، لوٽ ليا من جانـِي
مين ڦرديئان مست ديواني
١. ڇتڙياندي وچ ڇڪن ٿـِياسي، بره پڙهايم بانـِي
٢. هڪ گهڙي دي ويکڻ سيتِي، گهن ڳيا مل ٻانهي
٣. روز الستي رانجهن مينون، ڳنڌ گهتِي ڳل ڳاني
٤. ڳل وچ ڪفني، دست پهوڙا، شاه ڦري سيلاني
٥. آکي قاسم مشڪل هويا، شاه ويکڻ لاثانـِي
سر جهنگلو
]١
[ غمي ڳئي، خوشحالي آئـِي، دوست دلاسا متا.
قاسم! طبل وڄايا شادي، غم غصا وڃ ستا.
]٢
[ غمي ڳئي، خوشحالي آئي، متا دوست دلاسا
قاسم! ترت طبيب مليوسي، پِيڙ ڳئي ڪر پاسا.
]٣
[ غمي ڳئي، خوشحالي آئي، دوست دلاسا گهليا
غمين ڪنون دل گوشا کاڌا، روح خوشحالين رليا
قاسم دي دل شاد ٿئي، وڃ دشمن دوزخ بَليا.
]٤
[ غمي ڳئـِي، خوشحالي آئي، دوست درون پِه آيا
تاڙي مار ڏتم سؤ پيري، مطرب چنگ وڄايا
ڏيندا لوڪ مبارڪ شادي، قاسم نؤشه پايا.
]٥
[
مرد فقير تنهين ڪون آکون، ترڪ جنهين ڪون تن دا
بي پرواه
هميشه هووي، راز نه رکي رن دا
قاسم ٿِي تون طالب توڙان، هادي مير حسن دا.
]٦
[ مرد فقير تنهين ڪون آکون، عشق رکي هٿ عاصا
دنيا دي بدبُوءِ ڪنون، او مرد ڳئي ڪر پاسا
نال سوال خيال نه رکدي، مال نه گهر وچ ماسا
قاسم صحي سڄڻ دا هردم، پِئوني گوش دلاسا.
]٧
[
مرد فقير تنهين ڪون آکون، عشق جنهين دا هادي
عالم خوش مرادين دي وچ، او خوش نا مرادي
زاغ زغن آشيان زمين تي، عنقا رمز علاحدي.
قاسم
اور لوڪان دي عمر ايوين ڳئي بربادي
مرد فقير تنهين ڪو آکون توڪل تند وڄائي
تن ڪون ترڪ طمع ڪون کلا، هڪ لاهي ٻيا چائي
قاسم سوز سرود تنهان دا، سڻدا آپ خدائي
]٨
[ بَرش
مينهن، ڀِڳولي ڪپڙي، دوست درون په آيا
انگي لاهه سٽيم پٽ انگ تؤن، انگ سر انگ
لڳايا
ڏيوا ٻال ڪيتم گهر روشن، سجده روح سڪايا
آيا وقت مبارڪ شادي، قاسم نؤشه پايا.
وائي-١
ڪيون ڏينهن لائي، ڍولڻ ميڏي
آک ڳئي ڪيون نه ائي، ڍولڻ ميڏي
١. آک ڳيا ول آيا ناهـِين، ڌتي ڪنهن ڀِرمائي
٢. اڏ ڪانگا! وڃ خبر لي آ تون، رک ٻيٺا ڪٿ رائي
٣. ڍولڻ ٻاجهؤن مينهن سانوڻ دي، قاسم ڪم نه آئي
وائي-٢
توڙي ڄاڻي يار نه ڄاڻي، اسان دست رانجهي دي
وڪاڻـِي هون
١. توڙي نـِيتئي هوش ڏتئـِي مئي نوشي
هوشان ٿـِي اڀِيان بي هوشي
ڪڏان اسان خاص سياڻي هون
٢. ٻنهان لوڪان دي وچ خوشيان جي هونديان
اکـِيان ميڏيان ري رت رونديان
اسان ڪارڻ يار ڪماڻي هون
وائي -٣
کاڌيئان نانگ بِره دي، ماريئان نانگ بِره دي اياڻي
مين پڇ پڇ رهيئان سياڻي
١. کاڌيئان لوڪو! مين بَشيهر کاڌي، ول ول چڙهدئي وهه جو واڌي
محڪم ميش مياڻي
٢. قاسم آکي يار سڄڻ دا، مين نماڻـِي عيب ڪڄڻ دا
شال نه عشق اڪاڻي
وائي-٤*
لنگهه پيان ساڏيان سيان، غم خوف خطر ديان
واديان
١. عشق انهان ڪون پار لنگهايا، مين هـِڪا اِٿ
رهيان
٢. اِٿون لنگهه پيان نال امن دي، اٿ آسوديان ٿيان
٣. يار بنا اِٿ اور ڪسي سي، ٺاه نه ٻـِئي ڪنهن
ٺهيان
٤. نال جنهان دي کيڏڻ کيڏيي، قاسم سي ڪڏي
ڳــَيان.
وائي -٥
نت نيت عيد انهان ڪون، ڀلا سائين!
عشق رفيق جِنهان دا هوندا
١. عشقا ڄل ڪر جنهن گهر آوي، سر تنهين دا پاسٽ کاوي
ڪيتس طعام تنهان ڪون
٢. محبت والي ٿئي مرداني، ڳل انهان دي ڳاڙهي ڳاني
ڏتس جام جِنهان ڪون
٣. قاسم آکي عشقا آوي، ميري سجن ڪا درس وکاوي
پهچي سو سمنان ڪون
|