گهي مختار گل ڪون گهت ڪلاوي(1)،
گهي چڪ مار ميوار مغز کاوي.
کُليا بُستان گل حيرت هزارا،
ٿيا اندر اُطاقي شاه دارا.
خدا صاحب سڄڻ سڪدي ملايس،
طهوريٰ دا پيالا رب پلايس.
پائي نوشہ نَوَل ڪامل ڪلنگي،
ڪِتي قادر ولا موقف ملنگي(1).
مِلياني جاءِ خوش فردوس والِي،
وڇوڙا ڳِيا وِچون، تي ٿئي وصالِي.
ڪرن رلمل ڏونهين ريجهان رهاڻي،
پڄائي هڪ، ڪري ڏوجها ڪهاڻِي.
پڇن هڪٻئي ڪنون احوال خبران،
ڏُکان دي ڏس ڏيون ڪر زير زبران(2).
در بيان گفتگو ڪردن سسئي با پُنهل خان
اول بانو بديعل رازُ کوليا،
نيازون نرم ناري سخن ٻوليا.
ڪهيس جي مين ڌُرون(1)
ڌوٻڻ، نه ڄائي،
مشقت ڪِيون تُسان ڏي پيش آئِي.
ڪران صدقي سڄڻ مين جان پياري،
تيڏي هڪ- هڪ قدم تون سهس واري.
لِکئي لوحي قلم، انگ ازل والي،
ڪِتاني ڪاڻ ميڏي ڏُک ڪَشالي.
جڏان رب جوڙ روحان ڪون اُپايا،
تڏان مين نينهن تيڏي نال لايا.
گهَتي ڳل عشق تيڏي جوڙ ڳاري(2)،
تيڪون پَرتي پنهل هووَئي وچاري.
پلئي تيڏي پئي جو مين نماڻي،
تُسان تي ننگ هميشہ هي ارياڻي.
مُحَمّد مير تون والي وِلايت،
ڪرين هر دوجهان دي وچ حمايت.
در بيان جواب دادن پنهل با سسئي
ڪِتِي شہ زور گويا ايهه الايا،
سڻايا رازُ دل دا رمزَ رايا.
اکيس محبوب تون ميڪون پيارا،
الاوين ول متان ٻيهر ٻجهارا(1).
نه ڪجهه ڪر نياز اِتلا(2)
عجز جاني!
تون هين محبوب ميڏا دوجهانِي.
خدا ڄاڻي هِڪو رب آپ واحد،
اسان ڏي دوستي دا اَلہ شاهد.
سَٽِيا مين ڪيچ ڪون ڪِيتم ڪشالا،
تُساڏا مين سڄا نوڪر نرالا.
ازل دي روز لاتم نينهن ناتا،
تون هين محبوب مين ساڳي سڃاتا.
ڪريسي رب جڏان، جنهن ڏينهن قيامت،
هوسي تنهن ڏينهن تائين سڪ سلامت.
ڪتي قادر اسان ڏي آس پوري،
ملي محنت مشقت دي مزوري.
عشاقان ڪون ڏِتي طالع ڏکالي،
پِيتاني مَئي، ٿئي ڏونهين موالي.
پکي پڃري اندر قمري ڪبوتر،
ٻيٺي ٻوليان ڪريندي نار تي نر(1).
ڪريندي حمد هادي دا زبانون،
سچائي نال دائم دل بجانون.
ڳئي لنگهه ڏينهن اوکي قحط سالي(2)،
وسائي مهر موليٰ ٿئي وصالي.
ندوري نحس نوبت ربّ گذاري،
ولا آندي خدا ساعت سونهاري.
ڪشالي ڪاٽ ٿئي عاشق آرامي،
ڪفر اسلام دا هويا سلامي.
ٻڌن سر نال شملي مرد غازي،
لهن سورهه سدائي سرفرازي.
ڪرن صادق سچي جيڪي ستوني(1)،
تنهان ڪون تات(2)
تانگهي(3)
تار(4)
اوني(5).
پڇن ڪوڙي پتڻ بدرنگ بزاري،
اصل اڻموٽ ڄاڻن هڪ اُلاري(6).
ڪمر ٻڌ ڪر جلهه جي جوان ڪاهن،
ڪرن نصرت ڪفر دي ڪوٽ ڊاهن.
جنان دا ڪم ڪسب(7)
هي دمداري(8)،
پڪڙ شهباز آون سي شڪاري.
وڃن حرمين حاجي صاف سيني،
رسائي رب تنان ڪون تي مديني.
گهڙن بانڪي بحر وچ چاڙهه چوتي،
ڪڍن ماڻڪ مهانگي مار غوطي.
ڪري جيڪو توڪل مرد ناري،
ڪريندا ڪم تنهن دا الہ جاري.
همت ’حسين‘ ڪر سڏ شان شيڪا،
صحيح گهن صابران دا تون طريقا.
در بيان ياد ڪردن پنهل را سنگت و جستجوئي ڪردن، ليکن چاره نه ديدن، و روانه
شدن قافلہ بطرف ڪيچ مڪران
پنهل ڪون ياد ڪِيتا سنگت ساري،
نفر، نوڪر اندر آيا مُنجهاري.
کڙي روون ڀَرن سڏڪي سپاهِي،
ڪئي آکن اڙيا وڃ اندر ڦاهِي.
برج هيٺُون متان مهتاب آيا!
ڪڪر ڪالي قمر ڪون چا ڇَپايا.
سپاهيان ڪر صحيح ايهه قياس ڪِيتا،
پنهل ڪون ڪنهن پڪڙ نپ(1)
نار نِيتا(2).
ڏيون جنهن ڪون نِسائين چا ڏکالي،
ڪَريهن(3)
مست بي مئي، سي موالي.
ڪنهين دي دام وچ شهباز آيا،
ڪَنهين مُردار ماري هي ڦسايا.
ڪِتاني بهَت بيحد جستجوئي،
هليا هرگز نه ڪو عيلاج ڪوئي.
ٿَئي بيوس جڏان اختيار ڳِيوني،
اِرادا ڪيچ دا در دل پِيوني.
اُٿايا ساٿُ ٿئي ول ڪيچ راهي،
آکن تيڪون پنهل پرتا الٰهي.
بِگاني ٿئي چلئي بن ساٿ سائين،
ڳئي روندي سپاهي ڪيچ تائين.
چُنون ويڙهيا وِچارا شرمساري،
آئِي در پيش مهتي دي مُنجهاري.
نهايت نئين رَسئي وڃ هڪ ڏهاڙي،
پڄائي آڻ قسمت مُلڪ هاڙهي.
مِلئي ماڻهو تِنان ڪون وطن والي،
آيا هَرڪو کڙا ساٿي سنڀالي.
خدا آندا سلامت ساٿ سارا،
مگر موجود نا ها پنهل پيارا.
خبر وڃ ڪنهن سُڻائِي خان عالِي،
چُنون آيا هڪوئي دست خالِي.
آيا ول قافلا سڀ ساٿ آيا،
سبب ڪيهي نه ڄاڻان رند رهايا.
سُڻَڻ سِيتي(1)
اُلٽ عالي پيا ڪِر،
ڪهان ڳيا هوش بازُو تي ڪهان سِر.
ڏِتي تنهن ڪون اجل اوچڪ(2)
ڏکالي،
پِلايس آڻ عزرائيل پِيالِي.
پيا رووي ڪري فرياد! فرياد!
آيا عالِي وچاري ڪونه پِسر ياد.
آمُر ڪيتس چُنُون جلدي منگايا،
شِتابِي آڻِ حاضر چا ٻِلهايا.
ڪَهيا عالي، ڪَهان ڳيا يارُ جاني،
بِنان دلدار دل ميڏي دِوانِي.
ڪهيس، قبلا هوياسي گڏ رَواني،
شِتابِي شرط شملي ٻَڌ شهاني.
قِصا ڪوتہ شهر ڀنڀور ڳياسي،
اُٿاهين وڃ بَلي(1)
بازوُر ٿياسي.
شِمالَون(2)
شهر دي هڪ باغ آ ها،
و ليڪن جنتان ڪون داغ آ ها.
اُمالڪ ني اُهين وچ لهه پِياسي،
نه ڪنهن دي مول مِنت ڪش تِياسي.
ڏِوايا مُشڪ دا تِت شاه هوڪا،
وڄايا وه! طبل تي ڌومُ ڌاڪا.
خبر سُڻ مُشڪ دي هڪ خوبصورت،
آئي تنهن باغ وچ مهتاب مُورت.
اِسم سسئي سڏائي ناز ناري،
سرو تا پا بدن سِيمِين سينگاري.
عجب جَلوا حُسن دا جوڙُ آئِي،
جنهين دي تاب نوشابہ نِوائِي.
چِشم پرغمزه ڪر مخمور چائي،
هزارين چُورُ ڪر وچ گهورُ گهائي.
ڏِٺي جان شہ پنهون تصوير تنهن دي،
لُٽِي تقدير هي تدبير تنهن دي.
ڪِتا شہ مست تنهن دي شوق شُعلي،
پَيُس شہ عشق دي وڃ چڻنگ چولي.
نيتُس لُٽِ خان ڪون مجذوب ڪرڪي،
چَلِي ڳَئِي آپِڻا مطلوب ڪرڪي.
نهايت خان دي دل صيد(1)
ڪِيتُس،
زُلف دي دام وچ ني قيد ڪيتُس.
اَهِي رنگريز دي دُختر دغاباز،
ڪِنا قُمري قفس شاهين شهبازُ.
پنهون تنهن وقت تَرڪا(2)
تَرڪ ڪِيتا،
هئڻ هَستي دا ٻيڙا غَرق ڪِيتا.
نهايت خان تنهن دي نال شادي،
مُيسر با مشقت ٿيا مرادي.
قبيلا ڪُڙمُ ڪل برباد ڪِيتُس،
محل رنگريز دا آباد ڪِيتُس.
ٿيا وڃ پيش تنهن رنگريز ٻانهان،
لَڄايس ڪل قبيلا خويش خانا!
هزارين اُٿ اسان حِيلي هلائي،
مڪر ماڻي عجب افسون(3)
چلائي.
نه ٿيس ڪو ڪارگر تاثير تنهن دا،
ڪتوسي ماه هڪ تاخير(1)
تنهن دا.
ولياسي ٿي تڏان محروم موڳي،
نهين وس جو هياسي شرم جوڳي.
ڪهيا، عالي هووي صد حيف تيڪون!
چکايئي سوز دي آ سيف(2)
ميڪون.
مثل يعقوب مين معذور ٿيسان،
پنهل دي ڪاڻ رو رنجور ٿيسان.
جيوين يوسف ڀراوين دور ڪيتا،
نبي يعقوب نون مهجور(3)
ڪيتا.
تسان تنهن وانگ ميڏي نال ڪيتي،
اجل(4)
دي ڄاڻ مين هڻ سرڪ پيتي.
صنم سهڻا سڄڻ فرزند پــيارا،
رکان تنهن تي هميشہ عشق آرا(5).
ڪران ڪيوين پنهل ٻاجھون(1)
حياتي،
مران جيڪر ڪليجي(2)
مار ڪاتي.
زهر پيوان جدا جيوڻ اجايا.
نهين درڪار دولت مال مايا.
ٿئي معذور مادر رو نماڻي،
وهائي نت اکئين چون پلٽ پاڻي.
(1)
ڪيتي...... ملنگي= قادر، هن تان فقيري (تڪليف)
معاف ڪئي.
(2)
ڏکان......... زبران= ڏکن جو (گذريل) خبرون،
هڪٻئي کي سئيءَ سڳي سوڌو ٻڌائن پيا.
(1)
ڌرون= ڌر کان، اصل کان.
(1)
ٻجهارا= ٻاجهارو، نماڻائي وارو، عاجزيءَ ڀريل.
(1)
نار تي نر= عورت ۽ مرد.
(2)
قحط سالي= ٽڪر جو وقت.
(1)
ستوني= ستون، تڪليف، ڏاکڙو.
(5)
اوني= اونهي، عميق. ڪرن...... اوني= جيڪي سچا
صادق تڪليفون وٺن ٿا، تن کي (الاهي صحبت جو
ساگر) پاڻ ڏانهن ڇڪي ٿو.
(6)
ڄاڻن هڪ اُلاري= هڪ ٻانهن هڻي ڄاڻن، جيڪي
اڻموٽ عاشق آهن، سي عشق جي عميق سمنڊ مان هڪ
دفعو ئي ٻانهن هلائي يعني تري پار پون ٿا.
(8)
دامداري= ڦاهي اڏڻ، دام وجهڻ.
(2)
پنهل....... نپ نار نيتا= ڪنهن عورت، پنهونءَ
کي بلڪل قابو ڪري ڇڏيو.
(2)
شمالون= اترون، اتر طرف کان.
(3)
افسون= جادو، فريب، چاپلوسي.
(3)
مهجور= جدا ٿيل، وڇڙيل، جدا.
|