05-

سنڌ مدرسه بورڊ جا قائدا ۽ قانون

قانون

1. جماعت جو نالو ۽ مقصد:

“سنڌ مدرسة الاسلام بورڊ” انهيءَ ڪري قائم ڪيو ويو هو ته جيئن سنڌ جي مسلمانن کي مذهبي ۽ اخلاقي تعليم ڏئي سگھجي ۽ انهيءَ مقصد لاءِ “سنڌ مدرسة الاسلام” جي نالي هڪ اسڪول قائم ڪيو وڃي.

2. مدرسه بورڊ:

اسڪول جي انتظام ۽ نگراني جو ڪم “سنڌ مدرسة الاسلام بورڊ” جي حوالي هوندو.

3. مدرسه بورڊ جو آئين:

بورڊ هيٺين ميمبرن تي مشتمل هوندو:

(الف) سنڌ جو ڪمشنر، بورڊ جو صدر هوندو ۽ ٻه ميمبر ڪمشنر خود نامزد ڪندو.

(ب) هر هڪ رياست يا لوڪل باڊي يا رجسٽرڊ سوسائٽي يا ائسوسيئيشن طرفان صرف هڪ مسلمان ميمبر نامزد ڪيو ويندو، جيڪو سال ۾ گھٽ ۾ گھٽ ساڍا ست سؤ روپيا (0-0-750) مدرسي کي مالي امداد ڏيندو.

        پر جيڪڏهن ڪا رياست، لوڪل باڊي، سوسائٽي يا جماعت ساليانو پنج هزار روپيا (5000-00) يا ان کي مٿي مالي امداد ڏئي ٿي، ته ان طرفان ٻه ميمبر نامزد ٿي سگھن ٿا.

(ج) “سنڌ محمدن ائسوسيئيشن” طرفان نامزد ڪيل ڇهه ميمبر.

(د) سنڌ مدرسه اولڊ بوائز ائسوسيئيشن طرفان نامزد ڪيل هڪ ميمبر.

(هه) سنڌ مدرسة الاسلام جي مالي امداد ڪندڙ مخير ماڻهن مان چونڊيل هڪ ميمبر.

        بورڊ جي صدر کي ئي اهو اختيار حاصل هوندو ته هو ميمبرن مان ڪنهن به هڪ ميمبر کي بورڊ جو وائيس پريزيڊنٽ مقرر ڪري.

4. سنڌ مدرسه بورڊ جي آفيس جو مدو:

مدرسه بورڊ جا ميمبر ٽن سالن تائين پنهنجي عهدي تي رهي سگھندا ۽ کين ٻيهر چونڊ لڙڻ جو حق حاصل هوندو.

5. نمائندن جي چونڊ:

(الف) جيستائين سنڌ محمدن ائسوسيئيشن، رياست، سوسائٽي يا ڪنهن جماعت جي نمائندن جي چونڊ جو واسطو آهي ته ان لاءِ اِهو سيڪريٽري جو فرض رهندو ته هو واسطيدار جماعت يا رياست کي اطلاع ڏئي ته انهن کي ڪڏهن کان وٺي ۽ ڪيترا ميمبر چونڊي موڪلڻا آهن.

(ب) انهيءَ اطلاع ملڻ تي واسطيدار ادارو يا رياست پنهنجي طرفان ميمبر چونڊيندي يا نامزد ڪندي، پوءِ اهڙو اطلاع بورڊ جي سيڪريٽري کي ڏنو ويندو.

6. ميمبر جي جاءِ خالي ٿيڻ:

جيڪڏهن بورڊ جو ڪو ميمبر مري وڃي ٿو، يا استعيفا ڏئي ٿو ته مختصر وقت اندر انهيءَ جي جاءِ تي ٻئي ميمبر کي مقرر ڪيو ويندو، جيڪو سابق ميمبر جي باقي رهيل عرصي تائين ميمبر ٿي رهندو.

7. خالي ٿيل جاين جو عارضي طور ڀرڻ:

جيڪڏهن ڪو ميمبر وفات ڪري وڃي ٿو يا استعيفا ڏئي ٿو ۽ انهيءَ جي نتيجي ۾ “بورڊ” جي اختيارن تي ڪوبه اثر نه پوندو ۽ “بورڊ” انهيءَخالي جاءِ جي ڀرجڻ واري عرصي دوران به ڪم ڪندو رهندو.

8. پرنسپال جي حيثيت:

سنڌ مدرسة الاسلام جي پرنسپال کي مدرسه بورڊ ۾ ٻٽي حيثيت حاصل هوندي. هو هڪ طرف “بورڊ” جو سيڪريٽري ٿي ڪم ڪندو ۽ ٻئي طرف مشير ميمبر ٿي رهندو. پر کيس ووٽ ڏيڻ جو حق حاصل نه هوندو. ان کان سواءِ مدرسه بورڊ جي ٻئي ڪنهن به ملازم کي ميمبر جي حيثيت ۾ نامزد يا چونڊي نٿو سگھجي.

9. گڏجاڻي سڏائڻ جو طريقه ڪار:

بورڊ پنهنجي مرضي مطابق اجلاس سڏائي يا ملتوي ڪري سگھي ٿو، پر صدر يا ان جي غير حاضريءَ ۾ نائب صدر جيڪڏهن ضروري ڄاڻي ٿو، يا کيس “بورڊ” جا پنج ميمبر لکت ۾ عرض ڪن ٿا ته هو “خاص گڏجاڻي” سڏائي سگھي ٿو.

10. گڏجاڻي جي صدارت:

“بورڊ” جي هرهڪ گڏجاڻي “صدر” جي صدارت هيٺ ٿيندي پر هن جي غير حاضري ۾ “وائيس پريزيڊنٽ” اِهي فرائض ادا ڪندو، پر جيڪڏهن پريزيڊنٽ ۽ وائيس پريزيڊنٽ موجود نه هوندا ته حاضر ميمبرن مان ڪنهن به هڪ کي گڏجاڻي جي صدارت لاءِ چونڊيو ويندو.

11. گڏجاڻين جي طريقه ڪار:

گڏجاڻين جو طريقه ڪار “بورڊ” پنهنجي مرضي مطابق طئه ڪندي. جنهن مطابق گڏجاڻين جي جاءِ، تاريخ ۽ وقت جو تعين ڪيو ويندو. گڏجاڻين جا فيصلا ڪثرت راءِ سان ڪيا ويندا. ڪنهن به گڏجاڻيءَ ۾ گھٽ ۾ گھٽ چئن ميمبرن جو هئڻ ضروري هوندو.

12. گڏجاڻين جون ڪاروايون:

گڏجاڻين جون ڪارواين جو باقائدگي سان رڪارڊ رکيو ويندو ۽ اهي هڪ رجسٽر (منٽس بُڪ) ۾ لکيون وينديون. منٽس بُڪ ۾ حاضر ميمبر جا نالا به پڻ لکيا ويندا. هرهڪ ڪاروائي لکڻ کان پوءِ گڏجاڻي جو “صدر” ان تي پنهنجا دستخط ڪندو ۽ هي رجسٽر عام ميمبرن جي مطالعي لاءِ کين ڏيکاريو ويندو.

13. فنڊن جو انتظام:

“بورڊ” کي پنهنجي فنڊن تي مڪمل اختيار حاصل هوندو، پر انهيءَ جو طريقه ڪار هن ريت هوندو:

(الف) “بورڊ” سرڪاري اداري، رياست، جماعت يا لوڪل باڊي يا ڪنهن فرد کان مالي مدد وٺي فنڊ ڪٺا ڪري سگھي ٿي.

(ب) مدرسه لاءِ گڏيل فنڊن جو سيڙاپو:

(1) سرڪاري ضمانتون.                       (2) نيم سرڪاري ضمانتون.

(3) سرڪاري منظوري سان مختلف ادارن کي قرض. (4) اصل ملڪيت.

(ج) اهي فنڊ جن جو سيڙاپو ڪراچي ۾ ٿيڻو آهي، سي “چئريٽيبل انڊومينٽ” (Chariatable Endowment) جي خزانچي وٽ جمع ڪرائڻا پوندا.

(د) ڪن ادارن طرفان ملندڙ سمورا مستقل فنڊ جن جو سيڙاپو ڪراچي ۾ ٿيڻو آهي، سي پريزيڊنٽ يا وائيس پريزيڊنٽ جي نالي سان منظور شده بئنڪ ۾ رکيا ويندا.

(هه) عارضي فنڊ، مختصر عرصي دوران خرچ ڪرڻا پوندا، سي خزانچي ۽ سيڪريٽري جي گڏيل نالي ۾ ڪنهن منظور شده بئنڪ جي “جاري کاتي” (Current Account)، “فڪس ڊپازٽ” يا گورنمينٽ سيڪيورٽيز جي صورت ۾ رکڻا پوندا.

14. حساب ڪتاب ۽ ان جي جاچ پڙتال:

بورڊ جو حساب ڪتاب ڪراچي جي ڪليڪٽر کي رکڻو پوندو،جو هن “بورڊ” جو خزانچي ٿي ڪم ڪندو. هو جيڪڏهن چاهي ته پنهنجا اختيارات ڪراچي جي سرڪاري خزانچي ءَ جي حوالي به ڪري سگھي ٿو.

    “بورڊ” جو سڄو حساب ڪتاب ڪنهن مقرر وقت تي سرڪاري اڪائونٽنٽ کان آڊٽ ڪرايو ويندو.

15. سالياني رپورٽ ۽ بجيٽ:

“بورڊ” کي هر سال پنهنجي سالياني ڪارڪردگي جي رپورٽ تيار ڪرڻي پوندي. جنهن ۾ سمورو حساب ڪتاب ڏيکاريو ويندو. ان کان سواءِ “سنڌ محمدن ائسوسيئيشن”، سرڪار ۽ ٻين مستقل چندو ڏيندڙ ادارن ۽ فردن جي اطلاع ۾ عمل ڪرڻ لاءِ بجيٽ تيار ڪرڻي پوندي. اها “بجيٽ” ۽ سالياني رپورٽ ڇپرائي مالي امداد ڏيندڙن ۽ ميمبرن ۾ تقسيم ڪئي ويندي.

16. قائدن ۽ قانونن ۾ تبديلي:

“بورڊ” کي اهو اختيار حاصل هوندو ته وقت به وقت قائدن ۽ قانونن ۾ تبديلي ڪري، پر بنيادي تبديلي آڻڻ لاءِ کيس سرڪار کان منظوري وٺڻي پوندي.

قائدا (Bye- Laws):

1. عام گڏجاڻيون:

       مدرسه بورڊ جون گڏجاڻيون هر سال جي مئي ۽ آڪٽوبر مهيني ۾ سڏايون وينديون.

2. گڏجاڻين جو اطلاع:

       هر قسم جي گڏجاڻي جا اطلاع “بورڊ” جي پريزيڊنٽ جي نالي ۽ صحيح سان ڏيڻ ۾ ايندا. پر جيڪڏهن صدر غير حاضر آهي ته اهڙي حالت ۾ وائيس پريزيڊنٽ جي نالي ۾ اها لکپڙهه نيڪال ڪئي ويندي. عام گڏجاڻي جو اطلاع گڏجاڻي کان پندرهن ڏينهن اڳ ۽ “خاص گڏجاڻي” جو اطلاع گڏجاڻي کان هڪ هفتو اڳ ڏنو ويندو.

3. ايجنڊا (Agneda):

        سڀني ميمبرن کي گڏجاڻي جي اطلاع سان گڏ ايجنڊا کان به باخبر رکيو ويندو.

4. سب ڪميٽيون:

       سنڌ مدرسه بورڊ کي اهو اختيار رهندو ته اها جڏهن ۽ جيتري وقت لاءِ مناسب ڄاڻي ته ڪنهن به مقصد خاطر “سب ڪميٽيون” مقرر ڪري سگھي ٿو.

5. ميٽنگ جون ڪاروايون:

        بورڊ جي “دستور” جي آرٽيڪل نمبر 11 موجب، ميٽنگ جي ڪارواين کان مڪمل طور تي باخبر رکيو ويندو.

6. بجيٽ (Budget):

       بجيٽ هر سال جي جنوريءَ تائين تيار ڪئي ويندي ۽ مارچ مهيني ۾ ان کي آخري صورت ڏني ويندي.

7. گڏجاڻين جو طريقه ڪار:

       سڀئي گڏجاڻيون دستور مطابق هلايون وينديون ۽ پنهنجي (Point of Order) نقطه نگاهه پيش ڪرڻ وقت ميمبرن کي چيئرمين (Chairman) طرف رجوع ڪرڻو پوندو ۽ جنهن جو فيصلو آخري رهندو.

8. اسٽينڊنگ ڪميٽي:

       گھٽ ۾ گھٽ چئن ميمبرن تي مشتمل بورڊ جي هڪ “اسٽينڊنگ ڪميٽي” هوندي، جنهن جو تقرر چونڊيل بورڊ جي پهرين گڏجاڻيءَ ۾ ڪيو ويندو. هي ڪميٽي نئين “اسٽينڊنگ ڪميٽي” جي تشڪيل ٿيڻ تائين ڪم ڪندي ۽ پنهنجي مدي دوران بورڊ جي دستور مطابق ڪم ڪندي رهندي.

        بورڊ جو وائيس پريزيدنٽ هن ڪميٽيءَ جو ايڪس آفيشو ميمبر ۽ چيئرمين (Ex-Officio Member and Chairman) هوندو. جيڪڏهن هن ڪميٽيءَ ۾ ڪا جاءِ خالي ٿي پوي ٿي، ته اها بورڊ جي ايندڙ گڏجاڻيءَ ۾ ڀري ويندي. پر انهيءَ عرصي دوران جيڪڏهن ڪميٽي ضروري ڄاڻي ته عارضي طور تي اِها جاءِ ڀري سگھي ٿي، جا بورڊ جي ايندڙ گڏجاڻي تائين هلي سگھندي.

9. سيڪريٽري:

       مدرسي جو پرنسپال، مدرسه بورڊ جو سيڪريٽري ۽ صلاحڪار ميمبر هوندو، پر کيس ووٽ ڏيڻ جو حق حاصل نه هوندو.

10. ڪاروايون:

       اسٽينڊنگ ڪميٽي جي سڀني گڏجاڻين جي ڪارواين کان ميمبرن کي باخبر رکيو ويندو.

·       مدرسه بورڊ، مناسب ڄاڻي ته اسٽينڊنگ ڪميٽيءَ جي طريقه ڪار ۾ تبديلي آڻڻ لاءِ غور ڪري سگھي ٿو ۽ اها تبديلي ڪنهن هڪ ميمبر جي مرضي مطابق ٿي سگھي ٿي، بشرطيڪ ميمبر کي گڏجاڻي کان 20 ڏينهن اڳ ۾ اهڙو تحريري اطلاع ڏيڻو پوندو.

·       اهو اسٽينڊنگ ڪميٽي تي ڇڏيل هوندو ته اها بورڊ طرفان سونپيل ڪم جو پنهنجي مرضي ۽ سهوليت مطابق اُڪلاءُ ڪري.

·       اسٽينڊنگ ڪميٽي پنهنجي ڪم جي اُڪلاءُ خاطر گھٽ ۾ گھٽ مهيني ۾ هڪ دفعو گڏجاڻي ڪندي.

·       اسٽينڊنگ ڪميٽيءَ جي ڪورم لاءِ گھٽ ۾ گھٽ ٽن (3) ميمبرن جو هئڻ ضروري آهي.

·       اسٽينڊنگ ڪميٽي جي گڏجاڻي کان گھٽ ۾ گھٽ ٽي ڏينهن اڳ سيڪريٽري پنهنجي ميمبرن کي ايندڙ گڏجاڻي جي ايجنڊا کان باخبر ڪندو. گڏجاڻي ايجنڊا جي بنياد تي ٿيندي، پر جيڪڏهن ڪو ميمبر ڪنهن خاص ڪم يا نقطي کي هٿ ۾ کڻڻ چاهي ته پوءِ ان کان اڳ کيس چيئرمين کان اهڙي اجازت وٺڻي پوندي.

·       اسٽينڊنگ ڪميٽي جي گڏجاڻين جون ڪاروايون گڏجاڻين کان پوءِ ٽن ڏينهن اندر چيئرمين کان صحيح ڪرايون وينديون.

·       اڪائونٽنٽ کي هر ماهه جي آخر ۾ روزانه خرچ پکي جو وچور ٺاهڻو پوندو ۽ ان جو اختصار لکي ڪري ميمبرن کي ڏيڻو پوندو. ان کان سواءِ پنهنجي حساب ڪتاب جا انگ اکر هميشه تيار ڪري رکڻا پوندا ۽ ايندڙ گڏجاڻي دوران اِهي ميمبرن کي ڏيکارڻا پوندا.

·       سيڪريٽري کي هر سال جي جنوري مهيني جي آخري ڏينهن تي بجيٽ جو تخمينو تيار ڪرڻو پوندو ۽ گذريل سال جي آمدني ۽ روانگي جو تفصيل تيار ڪرڻو پوندو. ڪميٽي فيبروري مهيني جي گڏجاڻي ۾ اها بجيٽ بحال ڪري پاس ڪرڻ لاءِ بورڊ جي حوالي ڪندي.

·       سيڪريٽري اسٽينڊنگ ڪميٽي جي پهرين گڏجاڻي ۾ اهڙي رڪارڊ جو وچور پيش ڪندو.

·       اسٽينڊنگ ڪميٽي جيڪڏهن مناسب ڄاڻي ته ڪو به “مسودو” يا “رڪارڊ” يا ان جو اقتباس اخبارن ۽ رسالن جي حوالي ڪري سگھي ٿي.

·       اسٽينڊنگ ڪميٽي جي گڏجاڻين جو ڪاروايون مدرسه بورڊ جي هرهڪ ميمبر ڏانهن موڪليون وينديون.

·       مدرسي جون سڀئي مستقل جايون (Permanent Vacancies) اسٽينڊنگ ڪميٽي بورڊ پاران ڀريون وينديون ۽ ان کي اهو به اختيار حاصل هوندو ته عملي جي ڪنهن به ميمبر کي ڊسمس ڪري سگھي ٿي، يا ڪنهن جو اضافو يا ترقي روڪي سگھي ٿي، پر متاثر ٿيل شخص بورڊ کي اپيل ڪرڻ جو حق رکي ٿو.

11. پرنسپال جا فرائض:

پرنسپال، سنڌ مدرسه بورڊ ڏانهن رجوع ڪرڻ کان سواءِ هيٺيان ڪم ڪري سگھي ٿو:

·       استادن کي موڪلون ڏيڻ ۽ موڪل دوران قانون مطابق سندن پگھارن جو فيصلو ڪرڻ ۽ عارضي طور تي خالي ٿيل جايون ڀرڻ.

·       پراويڊنٽ فنڊ جو انتظام رکڻ، قرض ڏيڻ ۽ قسطون واپس وٺڻ.

·       ڊسٽرڪٽ آفيسرن، والدين ۽ تعليم کاتي جي بالا آفيسرن سان لکپڙهه ڪرڻ.

·       کيس ڏنل ڪنٽيجنٽ (Contigent) جو استعمال ڪرڻ، مدرسي جي مرمت ڪرائڻ ۽ بورڊنگ جو انتظام رکڻ.

·       پرنسپال پنهنجي عملي جي ڪنهن به فرد کي سسپنڊ ڪري سگھي ٿو ۽ ڪنهن تي ڏنڊ ڏوهه وجھي سگھي ٿو.

·       پرنسپال پنهنجي عملي جي ڪنهن به فرد کي سسپنڊ ڪري سگھي ٿو، پر اهڙو اطلاع اسٽينڊنگ ڪميٽي کي ڏيڻ ۾ ايندو.

·       پرنسپال کي اهو اختيار هوندو ته مدرسي جي مفاد خاطر ڪنهن به شاگرد کي مدرسي مان ڪڍي سگھي ٿو، يا ان کي سزا ڏيئي سگھي ٿو.

12. مدرسه محمدن ڪميٽي:

·       بورڊ هر سال ڏهن ميمبرن تي مشتمل “مدرسه محمدن ڪميٽي” مقرر ڪندو، جيڪا بورڊنگ هائوس ۽ مذهبي معاملن ۾ پرنسپال جي مدد ڪندي.

·       هي ڪميٽي بورچين کي مقرر ڪري يا ڊسمس ڪري سگھي ٿي.

·       ڪراچي ۾ رهندڙ مسلمان پوءِ ڇو نه کڻي مدرسه بورڊ جا ميمبر نه به هجن، پر هن ڪميٽيءَ جي ميمبر ٿيڻ جي لائق آهن.

·       جيڪڏهن سال دوران “محمدن ڪميٽي” ۾ ڪا جاءِ خالي ٿي پوندي ته اها خود ڪميٽيءَ کي ڀرڻ جو اختيار هوندو. 

06-

سنڌ مدرسة الاسلام جا مکيه عهديدار

الف: پريزيڊنٽ:

ب: وائيس پريزيڊنٽ:

ج: سيڪريٽري:

نئون صفحو --  ڪتاب جو ٽائيٽل صفحو
ٻيا صفحا 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25
هوم پيج - - لائبريري ڪئٽلاگ