”اسان جي رهبرن، ليڊرن
’۽ آقائن
’اسان کي، توهان کي،
’هڪڙي امانت ڏني آهي.
’سڀني جو فرض آهي
’ته انهن فرمانن ۽ فرمودن تي
’ماٺ ميٺ ۾
’عمل ڪندا رهون.
‘آزادي ڏياريندڙ انسان،
’هزارها سالن کان پوءِ
’پيدا ٿندا آهن؛
’اسين ته بختن وارا آهيون!‘
”پر هي ٿورڙا ماڻهو!
’پنهنجن جي
’گلا غيبت
’ڇو ٿا ڪن؟
’حڪومت!
’حڪومت وٺڻ، ٺاهڻ ۽ هلائڻ
’ڪو چرچو آهي؟
ــ وقت جي نزاڪت ۽ ضرورت!
ــ اسان جو صوبو،
’ـــ نيادي حقوق!
ــ ۽ شهري آزاديون! ــ
’ڪيڏي نه ناداني!
ـــ ۽ ڪيڏي نه بيوقوفي آهي؟
’اسان جو پهريون فرض ۽
’اسان جي پهرين جوابداري آهي
’ق و م ي ح ف ا ظ ت؛
’وطن جي خاطر
’خسيس ۽ رواجي ڳالهين
’ڏانهن اسان جو ڌيان
’ڇو وڃڻ گهرجي؟‘
”اهڙين اُبتين ڳالهين ڪرڻ وارا
’دشمن آهن.
’اهي سس ڦس ڪرڻ وارا
’غدار آهن؛
’جيڪي رڳو ڳولي ڳولي
’گلائون ڪندا وتن ٿا؛
’۽ نوسي نوسي
’ڀنڀلائيندا رهن ٿا
’بي سمجهه، اٻوجهه ۽ جاهلن کي
’ته سرڪار غريبن
لاءِ ڪجهه ڪين ٿي ڪري؟!
’امن امان ۽ زنده رهڻ لاءِ
’ضروري شيون؟
’اڳ ۾ ئي موجود آهن.
’کاڌو، ڪپڙو ۽ اجهو؟
’سڀني وٽ آهي.
’وڌيڪ گهرڻ وارا
’باغي آهن،.
’جي رڳو هر وقت
’لهندا رهن ٿا خواب
’ته ملڪ ۾ ڀڙڪائي ڇڏجي
’بغاوت جي باهه!
’هيءَ اسان جي آزاد
’۽ جمهوري حڪومت
’ڪيئن برداشت ڪندي،
’اهڙن ناپاڪ ذليل
’ماڻهن جو وجود؟
’هي برابريءَ ۽ هڪجهڙائيءَ جو دليل!
’اميريءَ ۽ غريبيءَ جو ويڇو
’ڪيئن ويندو؟
’ــناممڪن ۽ غلط ڳالهيون.
’قدرتَ
’طاقتور ۽ هيڻا
’ازل کان پيدا ڪري ڇڏيا آهن؛
’اهو فرق
’مٽجڻ جو ڪونهي.
’اهو سنڌو
’ننڍ وڏائيءَ جو
’وڃڻ وارو ڪونهي.‘
”ــ ائين اڪثر،
اوهان کي ڳالهين
ڪندي ٻڌو اٿم.
پاڻ ۾ پاڻيهي،
ڀلي اوهين
دل خوش
ڪندا رهو،
ڀل اوهين
ظلم ۽ ستم ڪندا رهو،
ڀلي اوهين
پنهنجن ڪرتوتن تي
ڪک ڪانا
وجهندا رهو،
منهنجا آفيسر ۽ صاحبَ!
جڏهن اوهين
پاڻ ۾ ويهي ڪريو ٿا رهاڻ،
ته ڦِريو گهريو،
اهي ئي مسئلا
ڇيڙيندا ٿا رهو،
۽ سمجهو ٿا پاڻ کي
ستين آسمان جا فرشتا!
۽ ڀانيو ٿا ته اوهان کي
ڪير ڏسڻ ۽ سمجهڻ وارو
نڪو ڄائو آهي نڪو ڄاپندو!
پر حقيقت، فريب سان،
ڪيترو لڪي سگهندي!
سچ، ڪوڙ سان ڪيترو ڍڪبو؟
پوءِ هيءَ اوهان جي من ماني؟
ڇا سج تريءَ هيٺ
لڪائي سگهبو؟
چوري ۽ سينه زوري!
ٺڳي ۽ گوٿ ناٿي....!
”مون هي وار
اُس ۾ اڇا
ڪين ڪيا آهن.
سرڪار نامدار
جي ڪئي اٿم نوڪري.
تو جهڙا صاحب!
هت آفيسن ۾
اچن ۽ وڃن پيا.
سڀني کي سڃاڻان ٿو.
اهي سئي، جيڪا هزارها
روپين جا
پگهار ۽ ڀاڙا ڀتا
اوگرائيءَ کان سواءِ
هضم ڪيو ڇڏين.
۽ اوهان جا صاحبَ،
۽ انهن صاحبن
جا صاحبَ!
نه رڳو اهي،
پر اُنهن جا
نڪ، پڇ ۽ پاڇولا،
ـــ انهن جا جِي حضوري
۽ خوشامد ٽُٽو
ڪيئن ٿا پکيڙين
پنهنجي پنهنجي ڄار.
ڪيئن ٿا ويهي
بنگلن ۾
هو هلائين حڪم!
ڪيئن ٿيون ٿين،
انهن جي اچڻ ۽ وڃڻ
تي
دعوتون، مجلسون،
محفلون ۽ پارٽيون!
پنهنجي ملڪ ۽ پنهنجي قوم
جا هي بدخواه دشمنَ
ڪير آهن؟
عيش پرست، سست،
ڪاهل ۽ ڪم چور،
ڪير آهن؟
ڏينهن ڏٺي جو
هرڪنه نجي اکين ۾
ڌوڙ اڇلائڻ وارا
ڪير آهن؟
ٻين جي محنتن
۽ پورهين تي پلجڻ وارا
ڪير آهن؟
عام ماڻهن ۽ زيردستن مٿان،
فرعوني مزاج،
آزمائڻ وارا،
ڪير آهن؟
اوهين ڇا ڇا ٿا ڪيو؟
اوهين، ڪهڙي ڪوڏر ٿا هڻو!
اهي لکپڙهون، ڪاغذ،
اهي منصوبا،
۽ اهي درخواستون،
۽ انهن جي ٿهن جا ٿها،
فائيلن ۽ دستين
جا گاڏا ۽ گدام!
ڪير ٿا اٿلائين پٿلائين،
پڙهن ۽ نيڪال ڪن؟
توهان جا
هي هيڏا ڪاروبار،
کاتا ۽ محڪما،
ڪير ٿا هلائين چلائين؟
توهان جي هوندي،
هي هيڏو انڌ ڌنڌ!
جتي، جيڏانهن
۽ جنهن کان پڇو،
سورن ۾ ئي آهي!
هي مصيبتون ۽ مشڪلاتون!
واه جو آهي انتظام!
ڪنهن کي خبر ناهي؟
منهنجي وطن جا وسوڙل انسانَ
هاڻي ٿيندا وڃن ٿا واقف،
۽ حقيقت هوريان هوريان،
ٿيندي وڃي پئي واشگاف،
راڻي جهليون آهن،
ناتر جون چوٽيون.
۽ انهيءَ رنگ محل جو طلسم،
ٿي ويو آهي چڪناچور.
منهنجي محبوب وطن جا
سڀ شهر واسي
آزاديءَ جا بهادر شهزادا ـــ
هڪڙي مومل هاڻي ويندي ڪيڏانهن؟
سو اهو سچ
سڀڪنهن کي
معلوم ٿيندو پيو وڃي.
پوءِ اهڙيءَ حالت ۾،
اوهين ڪيئن ۽ ڪٿي
لڪائيندا پاڻ کي؟
’ڦاڙهو جتي کائيندو،
اُتي اوس اوجهه ڏيندو!‘
پر جيڪڏهن
ٻنيءَ جي مالڪ،
ڦاڙهي کي زيان ڪندي،
اڳ ۾
ڏسي ورتو ته؟
ته پوءِ،
ان جو نتيجو،
ڪهڙو نڪرندو؟ |