|
”پرڀو پرڀو“ جا لفظ وري ڊاڪٽر جي ڪنن تي پيا،
ڊاڪٽر جي دل ۾ کٽڪو ٿيو مگر الائجي هو ڪهڙو خيال
ڪري اُٿيو، صبح صفا ٿي ويو هو. موهن لعل شيانا جو
ڪمرو هڪ هوشيار نرس جي حوالي ڪري هن کي هدايتون
ڏيئي پنهنجي ڪمري ۾ آيو، کيس اڄ دل ۾ آنڌ مانڌ پئي
ٿي، تڙ تڪڙ ۾ وهنجي سنهنجي ڪپڙا بدلائي نيرن ڪرڻ
لڳو. ڏسڻ ۾ ته ائين پي آيو ته هو نيرن ڪري رهيو
هو. مگر هن جو دماغ ڪنهن لڪل ڳجهه کي کوٽي ڪڍڻ
لاءِ شياما جي پهرينءَ ڏينهن يعني پاگل خاني ۾
داخل ٿيڻ واري ڏينهن کان آخري نظاري تائين هڪ هڪ
ڏينهن کي جانچڻ ۾ مشغول هو. ڪيڏي مهل هن جي
پيشانيءَ ۾ گهنج پي پيا، هڪ گراهه کان پوءِ ٻي
گراهه جو دامرو منٽن جي نوبت تي وڃي رسيو. شياما
جي ٽن سال جي عرصي جو هڪ هڪ ڏينهن هن جي پيشانيءَ
۾ گهنج پي پيا، هڪ گراهه کان پوءِ ٻي گراهه جو
دامرو منٽن جي نوبت تي وڃي رسيو. شياما جي ٽن سالن
جي عرصي جو هڪ هڪ ڏينهن جي دل جي پردي تي چٽجڻ
لڳو. مگر نيٺ ڏينهن خلاص ٿي ويا، پردو سفيد ٿي
ويو. هن جو دماغ لوڏا کائڻ لڳو، سامهون چانهه جي
ٺريل ڪٽليءَ کي ليٽائي پيالي ڀريائين چپن کي وجهو
آني ٽي چار لاڳيتا ڍڪ ڀريائين اکيون پوري ڪرسيءَ
تي ليٽي پيو، الائجي ڪيترو وقت ائين ئي ويٺو رهيو،
گهڙيال پورا ٻارنهن وڄايا، نرس پنهنجي ڊيوٽي تان
لهي ڊاڪٽر وٽ حال احوال ٻڌائڻ آئي.
”ڊاڪٽر صاحب، اوهان جي محنت شايد سڦلي ٿئي، شياما
پورا پنج ڪلاڪ ننڊ ڪئي. گهڻي فرحت ۽ آرام اٿس،
باقي ايترو چوي ٿي ته ڀلائي ڪري منهنجون اکيون
کولي ڇڏيو، اکين ۾ جلن ۽ باهه اٿم بت ته سڄو سڙي
پيو اٿم.“
ڊاڪٽر جي اکين چمڪاٽ کاڌو خوشيءَ جي لهر چهري مٿان ڇانئجي ويس، دل ئي دل ۾
ڌڻي جو شڪرانو ڪري نرس کي چيائين ته ”فلاڻو پائوڊر
کڻي پهرين پٽي لاهي، اهو اکين تي ڇڙڪايو، تنهن کان
پوءِ هنن ٽن دوائن جو مڪسچر ٺاهي آهستي اکيون
ڌوئجوس، پڇاڙي ۾ سنهڙي برش سان هيءَ بط لائجوس،
مگر اهو ڪم سڄو خبرداري سان ڪج پوءِ توکي موڪل
آهي.“ نرس ته ويئي هلي، هو وري ڪرسي تي ڪري پيو،
هينئر هو مشڪي رهيو هو، کيس هينئر خاطري ٿي ته
شياما بچي ويندي هن کي هلاکي ۽ تڪليف اجائي نه
ويندي، اهي خيال ڪندي هن جون اکيون ننڊ سان خمارجڻ
لڳيون ۽ هو جلدئي سمهي رهي بي خيالو ۽ ڳڻتين کان
سواءِ سڄي رات ننڊ ڪانه ڪئي هئائين، تنهن ڪري جلد
ئي بي سرت ٿي کونگهرا هڻڻ لڳو. نرس آزمودگار هئي،
ڊاڪٽر جي چوڻ موجب هن پڪي طرح ڪاريگريءَ ۽ هوشياري
سان اکر اکر تي پيروي ڪئي. ٻي نرس کي وهاري پاڻ
ويئي هلي، شياما اکيون کوليون، هن جون اکيون
جيتوڻيڪ لهاسٽيل هيون، مگر اڳي کان گهڻيون بهر،
سوڄ وغيره لهي ويئي هئي، باي جي ڪا ڪمي هئي اها
پنبڻين جي هئي، جيڪي جلي ويون هيون، هن جو دماغ ڪم
ڪرڻ لڳو ۽ سمجهي ويئي ته کيس اڃا دنيا ۾ ڪجهه وڌيڪ
دک ڏسڻو هو. هو پنهنجا مائٽ ياد ڪرڻ لڳي. ننڍپڻ
وارا ڏينهن، جواني وارا ڏينهن.... مگر اوچتو ئي
اوچتو اهي پهر ڀڄائيندي هوءَ اچي روئڻ ۾ ڇٽڪي. نرس
اچي هن کي دلداري ڏني، ۽ کيس ٻڌايائين ته ڊاڪٽر
موهن کيس ڪيئن جان جوکي ۾ وجهي بچايو هو. ڊاڪٽر
نند ڪري اٿيو، نرس وري اچي پنهنجي ڪري والاري.
ڊاڪٽر موهن اُتي آهستي آهستي شياما جي ڪمري ۾ داخل
ٿيو، نرس کي اشارو ڪيائين جا چپ چاپ ٻاهر نڪري
ويئي، شياما ڀانيو ته هوءَ بلڪل اڪيلي هئي ٿوري
دير کان پوءِ ڇت تي اکيو کپائي چڻ لڳي، پرڀو! تون
ڪٿي آهين؟ منهنجو آخري وقت آهي. ڇا هينئر به منهن
ڪونه ڏيکاريندين.... پرڀو!
ڊاڪٽر ڳالهه کي سمجهي ويو هو، يڪدم موقعي کان
فائدي وٺڻ لاءِ شياما وٽ آيو ۽ چوڻ لڳو، شياما،
تون ڪهڙي پرڀو کي ياد ٿي ڪرين؟ مون کان ڪجهه نه
لڪائي.
ڊاڪٽر تو هي غضب ڪيو آهي. مون کي مرڻ ڇو نه ڏنو
اٿيئي..... ڏس، ڏس تون نادان آهين، منهنجو بدن
ٻاهريون جيڪو مون پاڻ هٿن سان جلايو آهي. سو
تنهنجي ڪوشش سان کڻي چڱو ڀلو به ٿئي..... مگر
مهنجي اندر دل صاف جلي چڪي آهي.“
”شياما، تون ڇا چئي رهي آهين..... هوش ڪر.....
نااميد نه ٿي.... تنهنجي ئي ڪري مون پنهنجي حياتي
خطري ۾ وڌي.“
”مگر آءُ هينئر جيئري رهڻ نٿي چاهيان.“
”شياما تون ٿورن ڏينهن ۾ چڱي ڀلي ٿي ويندين.....
مون کي توسان همدردي آهي، ڏس پاڳل خاني ۾ آءٌ توکي
پيار ڪريان ٿو، ڌيءَ وانگر شياما سچ ٻڌائي آخر
تنهنجا هي حال ڇو ٿيا آهن؟“
شياما چپرن کي پوريندي لڙڪ وهايا، ”ڊاڪٽر، هائو
تون منهنجو همدرد آهين، ڀلا توکي زندگي جو راز
ٻڌاين ڇا؟“ ڪنجهندي هن پاسي ورائڻ جي ڪوشش ڪئي،
مگر ڊاڪٽر کيس روڪي ڇڏيو.
ٿوري عرصي کان پوءِ شياما چوڻ لڳي، ”ڊاڪٽر هتان
ڏکڻ پاسي ٻن ميلن تي ننڍي ڳوٺڙي ۾ هڪ غريب انسان
رهي ٿو. جنهن جو نالو آهي پرڀو هو شهر جي ڪنهن
آفيس ۾ ڪلارڪ آهي. هر روز شام جو گهر موٽي ايندو
آهي. ڊاڪٽر! ڊاڪٽر! کيس وٺي اچ چئينس تنهنجي شياما
توکي آخري وقت ياد ڪري رهي آهي.“ شام جو وقت هو،
پکي پکڻ پنهنجي آکيرن ڏانهن موٽڻ لڳا. سج پنهنجا
آخرين سنهري ڪرڻا پلٽي لڪي رهيو هو. هاري پنهنجا
هر کنيو ڏاندن سميت گهر موٽي پئي آيا. ڊاڪٽر موهن
موٽر تي اچي ڳوٺڙي ۾ نڪتو، پرڀو جو پڇائي وڃي سندس
در تي موٽر بهاري هارن وڄايائين، هڪڙو سندر مگر
نوجوان ڌوتيءَ قميص سان ٻاهر نڪري آيو هن جي ڪڇ تي
ننڍو روئيندڙ ٻار هو، جنهن کي هو پرچائي رهيو هو.
موٽر ڏسي هو ڪجهه هراسجي ويو، پر نيٺ دل جهلي
ويجهو آيو.
”تنهنجو ئي نالو پرڀو آهي؟“ ڊاڪٽر چيو:
”فرمايو..... ڪهڙو ڪم آهي؟ پرڀو آءٌ آهيان.“
”توسان ڪي ڳالهيون ڪرڻيون اٿم.“
ته چڱواندر اچو ته ويهي ڳالهيون ڪريون.“
”هيءَ گهر تنهنجو آهي ۽ هيءَ ٻار! تنهنجي شادي ٿيل
آهي؟“
”ها، هن يڪو جواب ڏنو، ڊاڪٽر ڪجهه ويچار ڪري چيو،
”مگر اهي راز جون ڳالهيون آهن، ان ڪري تنهنجي گهر
۾ ڪونه ٿينديون- بهتر ائين آهي ته ٻارڙي کي اندر
ڇڏي اچ ته موٽر ۾ خلاصا ٻئي اڪيلا ٿينداسون.“
پرڀوءَ کي خواب خيال به ڪونه هو، ته هيءَ شخص ڪير
هو. انهيءَ ڪري عجب ۽ اچرج ۾ هن ڏانهن نهاريندي
پنهنجي زال کي ٻار ڏيئي ٻاهر موٽيو، ۽ اچي موٽر ۾
ويٺو. ڊاڪٽر پرڀو ڏي نهاري چيو: ”پرڀو، عجب کائڻ
جو ڪو ضرور ڪونهي. مون کي تنهنجو نالو شياما ٻڌايو
آهي. ڇا تون کيس سڃاڻين؟“
پرڀوءَ جي هٿن مان ڪجهه ڪري پيو، بدحواس ٿي چوڻ
لڳو ”شياما! سيٺ رتن لعل جي ڇوڪري؟ ها.... ها، آءٌ
کيس سڃاڻان. منهنجي ساڻس دل هئي، ۽ هن جي مون سان
پر آءٌ هڪ غريب ۽ مفلس ماڻهو آهيان ۽ هوءَ امير
شاهوڪار. هن جي پيءُ هن جي شادي منوهر سان ڪرڻ ٿي
چاهي.“ ائين چئي ڊاڪٽر کي شڪي نگاهن سان ڏسڻ لڳو.
”پرڀو، آءٌ پوليس آفيسر يا تنهنجو دشمن ڪونه
آهيان. مگر مون کي پنهنجو همراز ۽ همدرد ڪري ليک،
آءٌ پاڳل خاني جو ڊاڪٽر آهيان، ۽ شياما منهنجي زير
علاج آهي.“
پرڀو شڪ دور ڪري چوڻ لڳو، ”ڊاڪٽر، مون کي معلوم هو
ته شياما جو به مو سان پريم آهي. تنهنجي هوندي به
هن جي ڪائي پرواهه ڪانه ڪئي، مون شياما کي ڪيترائي
ڀيرا منع ڪئي ته منوهر کي گهر ۾ اچڻ نه ڏنو وڃي.
مگر هوءَ ويچاري به مجبور هئي، هن جي پتا جي
مرضيءَ موجب منوهر هر روز گهر ايندو ويندو. آخر
مون کان اهو سٺو نه ٿيو منهنجي بدگمانين مون کي
مجبور ڪيو ته منوهر کي ماري پنهنجو رستو صاف ڪيان.
مون شياما کي به ٻڌايو، مگر بي فائده. آخر هڪ
ڏينهن مون پستول چورائي لڪائي آندو ۽ جيئن منوهر
شياما جي گهران ٿي نڪتو ته هن جو خاتمو ڪري ڇڏيم.
شياما ويجهي باغيچي ۾ هئي، مون کي ڏسي ڊوڙندي مون
وٽ پهتي ۽ چوڻ لڳي، پرڀو، هيءَ ڪهڙو ناحق
ڪيئي..... چڱو پستول مون کي ڏي ۽ تون ڀڄي وڃ.“ آءٌ
بيهي رهيس مگر هن مون کي ٿيلهو ڏيئي زبردستي
ڊوڙائي ڇڏيو.“ پرڀو ٿڌو ساهه کڻي چيو ڊاڪٽر اهو
راز آهي جو ان کي معلوم آهي يا توکي اڃ ٻڌايو اٿم.
ڊاڪٽر ڪنڌ لوڏيندي چيو، ”هائو..... اهو راز
آهي.... ٻن دلين جو... جنهن جي معلوم ڪرڻ لاءِ مون
سڄا سارا ٽي سال وڃايا. چڱو ٻڌا انهيءَ ساڳي شياما
توکي گهرايو آهي.... توکي ياد ڪيو آهي.“
”پر آءٌ ان سان نٿو ملي سگهان“، پرڀو جواب ڏنو.
”پرڀو، تون ڇا چئي رهيو آهين؟ جنهن تنهنجي گناهه
پنهنجي سر تي کنيو تنهنجي جان بچائي جا تنهنجي ڪري
هوش حواس وڃائي ديواني ٿي چڪي آهي، ڇا تون ان سان
نه ملندين؟“
”هائو، آءٌ ان سان نٿو ملي سگهان.“
”پر توکي پڇتائڻو پوندو پرڀو، هوءَ حياتيءَ جون
آخري گهڙيون ڪاٽي رهي آهي.“
”تڏهن ڇا، هوءَ مري رهي آهي ڇا؟“
”هائو، شايد مري چُڪي هجي.“
ته آءٌ ضرور هلندس، ڊاڪٽر مون کي جلدي وٺي هل....
جلدي پهچائي مون کي آءٌ کيس ڏسندس.... کانئس معافي
وٺندس... ائين چئي هو روئڻ لڳو.
ڊاڪٽر پرڀو کي وٺي شياما وٽ آيو، شياما ان جي
انتظار ۾ اکيون کولي در ڏانهن نهاري رهي هئي،
شياما کيس پري کان ڏسي، پرڀو..... پرڀو چوڻ لڳي.
پرڀو بدحواس شياما شياما ڪندو اچي شياما مٿان
ڪريو. ڊاڪٽر منٽ کان پوءِ شياما جي نبض ڏٺي، مگر
اها هميشه لاءِ خاموش ٿي چڪي هئي، هن جي مرضي ٿئي
ته پرڀوءَ کي جدا ڪيان، مگر جڏهن ڊاڪٽر کيس هٿ
لاٿو ته هن جو بت به ٿڌو ٿي ويو هو. هو به شياما
سان گڏ هليو ويو هو.
ڊاڪٽر آهستي چيو، ”عورت...... پريم.......
قرباني.....“ هن ائين چئي کڻي، ڪنڌ هيٺ جهڪايو.
طوفانِ ۽ محبت
وقت ايندو. ڇڪ ٿيندي. اکيون ڏسنديون. دنيا دل جي
ڌڙڪن ۾ ٿي ويندي غائب. اکڙين ۾ ايندي، ساجن رڳو
تنهنجي تصوير ۽ چوڌاري... چوڌاري هوندي اونداهي
طوفانِ محبت جي.
تنهنجي وڃڻ کان پوءِ ساجن هيءَ منمهجي حياتي!
زندگي زهر ٿي ويئي آهي. مون نٿي ڀانيو ته آءٌ به
ٻين وانگر سرد آهون ڀريندو، لڙڪ ڳاڙيندو،
خوامخواهه بي چين ٿيندس. نڪو وري اها ئي اميد هئي
ته آسمان تڪي تڪي، تارا ڳڻي ڳڻي، چنڊ سان
ڳالهائيندي صبح ڪندس. سڄو ڏينهن سر ۾ سوداءِ....
دوستن سان دشمني... پنهنجن کان بي رخي..... ديوانن
وانگر چريو_ ٽوڪون سهندس ۽ کلائيندس پاڻ تان ساري
دنيا.
تنهنجي خيالن جي حسين يادگري! دنيا! تو مون سان
ڪهڙو جادو ڪيو آهي؟ ساجن اهو مٺو درد ڇا جو آهي؟
منهنجي دل ڪنهن لاءِ تڙپي رهي آهي؟ نااميد هوندي
به منهنجي آس ٽٽي نٿي. ويران رڻ پٽ ۾ بهاريءَ جو
جهُوٽو. اونداهي رات ۾ تارا ڇو ٿا ٽمڪن؟
ڪالهه باغ ۾ حسين پوپٽ ڪنڊي جي نوڪ تي لٽڪيل ڏٺم.
شايد آيو هو گلڙن تي ڦيرا ڏيڻ. پريان سامهون اڏامي
رهيون هيون هوا ۾ بيوس شاخون. هيٺ مٿي ٿي ڪري
رهيون هيون، چمڻ جي لاءِ زمين کي. ڇڻندي ڏٺم
منجهائن نرم نازڪ پنکڙيون گلن جون. گلشن جو اهو
سادو نظارو.... اکڙين مان بي اختيار ڇلڪجي ڪريا ٻه
لڙڪ.
اوچتو ڪوئل جي ڪوڪو ڪنن ٻڌي. دل ڌڙڪي اٿي. خوشيءَ
کان مشڪي ڏنم. مکڙيون به مرڪڻ لڳيون. نچڻ شروع ڪيو
تن مان نڪتل خوشبوءِ. اهو ساڳيو باغ هو جتي هڪٻئي
کي ڏسي پاڻ مشڪندا هئاسين. تنهنجا خاموش اشارا
لڪائي پهچائيندا هئا پيغام پريت جا. پر هاڻي....
اڃا به آءٌ انهيءَ اجڙيل باغ ۾ ڇو ٿو وڃان؟
منهنجو. اکيون ڪنهن جي ڏسڻ لاءِ آيتون آهن؟ تون ته
آهين ڪونه! ته پوءِ انتظار ڇا جو؟
دک دردن کي مون کلندي منهن ڏنو. رضا تي راضي.
اوچتو ئي اوچتو ڦري ويئي منهنجي حالت.....
قسمت.... سڀ ڪجهه. تنهنجي وڃڻ کان پوءِ. آءٌ زندهه
آهيان، جيئرو گھمان ڦران پيو. ٻين وانگر.... دوستن
سان ظاهري طرح... ٻين کي ڪهڙي خبر! دنيا ڇا ڄاڻي؟
تون ڇا سمجهين جلي جلي جيئڻ ۽ جيئي جيئي جلڻ!
ٻين کي ڪهڙي خبر ته دل جي ڌڙڪڻ سان خون جو شعلو
ڦڙڪي نس نس ۾ آگ ڀڙڪائيندو. خاموش زبان فرياد ڪري
پڪاريندي ۽ ڪجهه نيڻ وهائيندا نير پردن پٺيان، جن
کي ڏسي ڪانه سگھندي ڪا هڪڙي اک ڪنهن انسان جي.
ڌوکو ۽ فريب ڇا نٿو ڪري!.... مون سان به هرڻ
جون رڃ تي ڇالانگون.... هر هڪ کي خبر آهي، پر اصلي
راز کان ڪير واقف آهي؟ چڻگون ڇو ٿيون ڀڙڪن؟_نيڪ
نگاهون بدنام ڇو ٿيون ڏسجن؟ رڃ پاڻيءَ مثل ڇو ٿي
لهرون ڏي؟ قدرت هر هڪ کي لاچار ڪيو آهي؟....
بيوس.... منهنجو ڪهڙو ڏوهه! آءٌ ته مجبور آهيان
توکي الزام ڪينءَ ڏيان تنهنجو ڪهڙو قصور؟ شمع جا
پاڻ جلي ٿي ان ۾، جي پتنگ ٽپو ڏيئي پاڻ کي خاڪ ڪري
ته شمع جو ڪهڙو گناهه؟ پر پرواني جو شعلي ۾ کامي
جلڻ..... شعاع کي وڌيڪ تيز ڪرڻ جو آخر مطلب ڇاهي؟
گل ۽ خوشبوءَ..... دونهون ۽ آگ.... شمع ۽
پروانو.... دل ۽ پيار.... ڪين جدا ٿيندا؟ ساجن!
تون ۽ تنهنجي يادگيري ڪينءَ وسرندي؟ انتطار جون
گھڙيون! اکيون اکين ۾! دنيا جي نگاهن کان دور!
ڏينهن ڏٺي.... ۽ تارن ڀريئي آسمان هيٺان. اڪثر
ڪندا هئاسين.... ڳالهيون پريت جون.... ڇا اهو خواب
هو؟ هيءَ ساري دنيا به خواب آهي؟
ڀل خواب هجي. مون کي ته انهيءَ خواب جي حقيقت بي
قرار، بي آرام ۽ دربدر ڪيو آهي. آرزو اٿم ته
تنهنجي يادگيريءَ جو فريبي سپنو هميشه ائين ئي
ڏسندو رهان. تنهنجي من موهيندڙ تصوير، شربتي
اکيون، ڪوئل جهڙو آواز، بلوري جسم، گلابي رخسار،
پازيبن جي جهڻڪار، تنهنجو گھر، دريون، پردا،
گھٽيون ۽ سڄو شهر.... ڦرندا رهن ٿا خيال. هُتي،
اُتي، هوڏانهن، آهستي ۽ هميشه......
تنهنجا ڏنل گل سانڍي رکيا اٿم، جيسين حياتي اٿم.
انهن جو هڪڙو به پن گھر ۾ ضايع نه ٿيڻو آهي.
جيتوڻيڪ ڪومائجي ۽ مرجهائجي ويا آهن اهي ظاهري
طرح...... مگر انهن سان گڏ تنهنجون گذريل ڳالهيون
آهن، بلڪل نيون ۽ تازيون.... پرهه جي باک ۽ ماڪ
جيان!!
گھريلو يا بنگلو؟
گھر لاءِ ته ڪيترائي سڪندا وتن. اڄ ڪلهه پڳڙين ۽
رشوتن کان سواءِ منٿن سان ته، گھر نٿو ملي. پناهه
گيرن کان پڇي ڏسو. شل نه ڪنهن کي گھر جي گھرج پوي.
سرڪاري ڪامورا به رلندا وتن. پر مون کي ته ٺڪيل
سينگاريل گھر ملي ويو هو. ڀلو ٿئي سيٺ رامداس جو
ڄڻ ته جاءِ ٺهرائي ئي منهنجي واسطي هئائين.
پاڪستان ۽ هندستان جي لهر ۾ لڙهي، هو اها جاءِ
منهنجي حوالي ڪري ويو هو. سڄيون ساريون ٽي ڪوٺيون
رڌڻو، وهنجڻ جي جاءِ، اوطاق، ڪرسيون، ڪموڊ، ڪٻٺ،
پينگها، بجلي، پاڻي، ورانڊا، دالان، سڀ ئي منجهس
موجود. تنهن کان سواءِ پاسي تي ۽ مٿي ماڙيءَ جي
صورت ۾، تڏهن ته يار دوست ريسون ڪندا اٿم. هو انهي
گھر کي بنگلو چوندا آهن. بنگلو ڇو نه چون، بنگلي
کي وري سڱ ٿيندا آهن ڇا؟ پر گهر جي سونهن آهي زال
سان، سو زال به اٿم ۽ ان سان گڏ ٻار به اٿم. پر هن
بيگاهه وقت منهنجو بنگلو ڏسي ڇا ڪندا. جيڪڏهن
اوهان کي منهنجو گهر ڏسڻو هجي ته ٻن ڏينهن جي
نوٽيس کان پوءِ ڏيکاري سگهندس، ٻچڙيوال جو آهيان.
هنيئر ته مانيءَ جو وقت آهي. شايد ماني تيار به ٿي
وئي هجي. ٻي ڪنهن وقت کڻي ڏسجو. مڇڏ ٿو ڏسجين، هن
پاسي کان ڦري اچو، نه اوهين ٻارڙن کي اوڏانهن ڪيو.
باقي رهندي اوطاق اها ته مون اڳئي ڏٺي آهي. چڱو ٻه
چار منٽ ترسو. ته سڏ ٿو ڪيانوَ. چڱو هاڻي اچي سگهو
ٿا. اچو هيءَ اڱڻ آهي. هو ڏائي پاسي ڪارخانو هوندو
آهي. اسين ته هري مري ويا آهيون، ڪجهه وقت گذري
ويو آهي ۽ باقي حياتي جي ڪاٽي وڃي مٿي چڙهيو. هيءَ
ڪنڊ واري کٽ سياري اونهاري اتي پئي هوندي آهي. ڇڄي
وئي آهي ته فڪر ناهي. ڪنهن ڏينهن تون ۽ آءٌ به ڇڄي
وينداسون. ڪير پيو اندر ٻاهر ڪريس. ان جي هيٺان
اونڌي ٿيل چونئري کير جي آهي. شام جي وقت اها اتان
کڄي صفا ٿيندي ۽ پوءِ ان ۾ کير رکيو ويندو آهي. هي
موري جي منهن وٽ ڇا آهي، سڃاڻين ٿو. اها ڏونڱري
آهي. انهيءَ سان ڪپڙا ڌوئبا آهن.
پاسي کان گلن جون ڪونڊيون آهن. ڪو ڏاڍو شوقين ٿو
ڏسجين. پر اهي ته اڳيئي اتي هيون، هيءَ وچ ۾ گٺل ۽
سڪل سپاٽي جو ڪارو پادر چمٽي سان گڏ پيو آهي. ۽
هيءَ ٺڪريون شايد ڪو دلو ڀڳو هوندو. هن ٽنهي جاين
۾ ڪاڪوس رڌڻو ۽ وهنجڻ جون جايون آهن. پر جيئن ته
سڀني مان مکين جي ڦڻ ڦڻ جو آواز پيو اچي ان ڪري
اندازو لڳائڻ ذرا مشڪل ٿيو پوي. جايون جو اهڙيون
آهن، آخر ٻيو مکيون وينديون ڪٿي. باقي هيءَ کٽ به
ڏسي وٺ. انهيءَ تي ڇا ڇا پيو آهي. رلڪو، ڪڇو، چڊي،
ڍڪڻ، اڳٺ وجهڻي، سوئي، ڀڳل هوائي جهاز، سليٽ جا
ٽڪرا، سڳيون، ڦڻي وارن سوڌي ۽ واڏڻ ۾ اڳٺ به پيو
لڙڪي. وٽي، ٽارچُ ۽ قئنچي وري پاڳي جي ڀرسان آهن،
اهو پراڻو فوٽو آهي، جنهنجو فيرم بر خوردار ڏسندي
ڏسندي ڀڃي ڇڏيو آهي. ٻاراڻي گهر ۾ اهڙوئي سامان
هوندو آهي. هاڻيءَ هتان ورانڊو شروع ٿو ٿئي. پاسي
کان هنڏن رکڻ جي ڪوٺي آهي ڏسي ڇا ڪندين. بس کڻي
سمجهه ته بسترا اڌ گول، اڌ کليل کٽ تي سٿيا پيا
هوندا، چائٺ وٽ بال ٻارڙن جا آهن. هن ڪنڊ مان ڪهڙي
بانس پئي اچي. بانس وري ڇا جي. اها برنيءَ ۾ رکيل
سانڌاڻي جو خوشبوءَ آهي. مانيءَ سان گڏ ڳنڌڻ ۽ چهر
نه هجي ته کاڌي جو ڪهڙو مزو. ڀرسان هي مانين جا
سڪل ٽڪرا آهن. اهي آهستي آهستي اسان جي ٻڪريءَ جو
چارو ٿيندا. تيسين تائين اتي پيا سڪندا ۽ گڏ
ٿيندا. کين ماڪوڙيون به پيون کائين. ”اڪ ڪاج
دوڪام“ ثواب به ٿيندو. ڏائي پاسي کان گهڙامنجي
آهي. دلا؟ دلا ته اندر هوندا. ڪوٺيءَ ۾ مانيءَ مهل
پاڻي ته ڀرسان هئڻ گهرجي. اڃا گلاس داني وسري وئي،
ڏس منجهس همام دستي جو مٿيون پڙ ۽ سرمي جا ڪاني
پيئي آهي. هي ته ميرن ڪپڙن جو ڍڳ آهي ڌوٻيءَ کي
ڏيڻا آهن. جڏهن ڌوٻي اچي. بنگلو بنگلو ڪري سڀئي
دوست چوندا آهن. پر آءٌ ته انهيءَ کي گهر ڪوٺيندو
آهيان. هڪ ٻچڙيوال ۽ عيالدار جو گهر. |
