|
”انڌير نگري“
(سرائڪي)
ٻلرام وڪل
مولو حجم دي چوري ٿي ڳئيي. چور
آپي آئي آپي ڳئي، پر حجم دي گهر ڪک نه ڇوڙيونين.
حجم ها غريب، سو وچارا رو چپ ڪري
ٻيٺا. اهندي مرضي نه هائي ته ڪو پوليس وچ فرياد
ڪريجي، پر ڳوٺ واليان آکيس، ”فرياد ڪر، شئت ڪوئي
بلا ٿي پوئي!“
مولو وچاري مردئين جيدئين صلاح
مني، ڪيوين ڪري ”اڳون ڪنڌي پڇون باهه“ والا مالا
ها، پوليس دي سور ته سجهدي هنس، پر راڄ دا حڪم ڀي
جيهي تيهي ڳالهه نه هائي. روزي دا سوال ها، ٿيوي
حجم، تي رئيسان دا آکڻ نه مني!
مولو، ٽانگي والي ڪون پنج رپئي
ڏيوڻي ڪيتي. رئيس گامڻ خان ڪون نال ڳڌس
–
سڌي آئي ٿاڻي تي.
مولو وڃڻ نال صوبيدار دا نوڙ سلام
ڪيتا. پر صوبيدار ڪوئي جواب نه ڏتس، نه ول اهن
غريب ڏي اک چا ڪر ڏتس.
ڪيون ڏيکيئي؟ صوبدار جو ٿيا پوليس
دا
–
سنڌ علائقي دي پوليس دا صوبيدار! ٿولي دير ڪنون
پڇي، صوبيدار سر چاتا، مولو ڪون ڏٺس. رڙ ڪري آکيس،
”اڙي، تون ٻهه رهيون؟ اٿي، وڃ اهن مينهن ڪون ڏنوا
آ.“
مولو ڏڪدي ڏڪدي اٿيا، صوبيدار دي
مينهن ڪون ڏواوڻ چليا ڳيا. پڇون رئيس گامڻ خان
اپڻي جاهه تون اٿيا. صوبيدار دي ڪن نال منهن رلا
وڃ آکيس: ”سائين، حجم ڪون ايوين نه ڏيک! سکيا
سهنجا هيئي، ڀيڻسان ڪالهه فڪر ڪنون پڇي سر کا ڳيا
ها، آکي ”تون صوبيدار صاحب ڪني رليج ڄل“ ميڏا ڪجهه
نه وڃي، سائين
–
تون ڄاڻ تيڏي مرضي!“
”آءٌ گهوڙي تيڏي پئو پلاوڻي اي؟
ڪم چور حرامي اکيندا ڪيوين-
”شائين تشان ته مينهن دا آکيا ها!“
بي شرم ڪنهن جاهه دا. مولو غريب
گهوڙي ڪو ن ڀي پاڻي پلا آيا.
”مولو!“ صوبيدار اپڻيا شهپران ڪو
ن مروڙا ڏي، ڪنڌ دي اشاري نال مولو ڪون سڏ ڪيتا،
”ڪيون..... اڙي حرامي، ڪر خبر، تيڏي چوري ٿي ڳئي
اي؟“
”هائو، سائين!“
هائو سائين“ دا ڦل! ڀيڻسان ساري
رات زال نال ٻَک گهت ستا هوسي، هڻ ول ڀڄ آيا هي
ٿاني تي. ڄڻ اتان اهندي پئو دي ٻيلي بيٺي هن.
حرامي ڪنهن جاهه دا! اڙي تڪيندا ڪيا اَين؟ مَر
پري، ..... ٽل وڄ اکين تُون ته لاهيئين نه ڦوري.“
صوبيدار آپڻي منشي ڪون سڏ ڪر
آکيا، ”عمرالدين سوار ڪونه اوري مُنج.“
”عمرالدين!“
”جي سرڪار!“
”اِهن حرامي ڪون“ ساري رات سمهڻ“
دي ڏوهه وچ چالان ڪَر!“
چالان دا سڻدئين، مولو دي تاڪ مل
ڳئي.
صوبيدار دي اڳوُن هٿ ٻڌ، رووڻ
هارڪا ٿي آکڻ لڳا ”سرڪار، ميڏا قصور؟“
”بس ڪر، قصور دا ڦل!..... ڀيڻسان
سئور!..... ساريان ساريان راتين بي اولڪا ٿي سمهه
پئندا اي، - ول پڇدا اي : ”شڙڪاڙ، ميڏا قشور!“
پوليس والي مولو ڪون ٻانهن ڪنون جهل، هڪ پاسي وڃ،
هولين هولين آکيا: ”پنجاهه رپئي ڪڍ ته جند
ڇڙاوئين، نه ته اها ڪالي ڪوٺي پرون ڏيک ڇوڙ.“
”سج لٿي ڪنون پڇي آپي خبران
پوئسن، جڏان تون سمهسين، تي مڇر جاڳسن!“
”سائين، مئين غريب ٻچڙيوال، ڪسبي
ماڻهو، مئين ڪنين پنجاهه رپئي ڪٿون آئي!“
عمرالدين سوار، غصي نال ڪورڙيان
اکين ڪر آکيا، ”ڀيڻسان ڪنڃر! ڪريندا ڪيا اي؟ اوري
ڪر هان اي خميس (قميس) دا گودا.“
–
اتلا آک، مولو دي گودي وچون هٿ گهت، ڏهين دا نوٽ
(نوٽ) ڪڍ ڳڌس.
”اهو پاسي والي گودي وچ ڪيا اي؟“
”سائين، خدا دي قسم اي، اي ڏيک
ڦڻي اي، ٻيا حرام....“
سوار آکيا، ”صوبيدار صاحب ته
ڪُڙيسي، پَر هُڻ ايوين ڪر، اها پڳ آئون جتي لاهه
رک اٿان
–
تون ڀڄ وڃ اٿون، جهٽ ڪر، متان ڪو ڏيک نه گهنئي،
ڪيا ياد ڪريسين حرامي، هووئي ٿورا!“
مولو هڪ پير جتي ڪنون آ ٻاهر
ڪڍيا، آپڻي پڳ آپ لاهڻ ڪاڻ هٿ وڌا پڳ وچ گهتيس، پر
لاهڻ روح نه ٿيس. اُهنديان اکين وچون ڏوڙي ڏوڙي
لڙڪ نڪل پئي. پوليس والي ٻي طرف منهن ڦير آکيا،
”جهٽ ڪريدين حرامي، ڪين ڪرئين قاعدي دي ڪارروائي؟“
پوليس والي ڪنون ٽهڪ نڪل ڳيا،
جڏان مولو حجم پيرون سرون ننگا، ايوين اک گهر
روانه ٿيا:
”هوسي نڪ نهر ڪون، ته ول نه ويسي
واڙ“
(مهراڻ، 2
–
1956ع)
|
