مهراڻ جون چونڊ ڪهاڻيون

حميد سنڌي

حسرت

ٻلرام وڪل

                سئنيما جي تصويرن جيان منهن جي بدلجندڙ رنگن مان اهو ثابت هو ته سندس من ويچارن جي وچ سير ۾ غوطا کائي رهيو آهي. اکين جي شوخي ۽ ساڄي ڳل جي وچين حصي واري ڳاڙهاڻ اهو صاف صاف ٿي ٻڌايو ته سندس من ۾ ڀيانڪ طوفان اٿي رهيو آهي ۽ هو ان ئي حالت ۾ ماءُ ڏانهن ويو. شوخ پر روئڻهارڪي آواز ۾ چيائينس، ”خرچي ڏين ٿي يا نه؟“

                ”وڃ، مئا! مر وڃين! اڃا ڪلاڪ به نه ٿيو اهي جو آنڪ وٺي ويو آهين، وري خرچيءَ جي لوڇ لڳي اٿيئي!“ ماڻس ڪاوڙ وچان چيو.

                ”نه، نه، مون کي ڏي....... مان به ڳاڙهين تيلين وارو ماچيس وٺندس.“ ماڻس کي تهائين خار اچي وئي. زوردار چماٽ جڙي، ٻيو ڳل به ڳاڙهو ڪري ڇڏيائينس..... رڙ ڪري چيائين، ”مئو، ننائو! ڳاڙهين تيلين وارو ماچيس وٺندو! ٽر هتان.“

                راجن اکين ۾ ڳوڙها ڀري، روئندو ٻاهر نڪري آيو. اکين کي پنهنجن ننڍڙن هٿن جي ننڍڙين مٺين سان مهٽيندو، گهر واري دڪي تي اچي ويهي رهيو. ايتري ۾، پري کان، سندس ننڍي ڀيڻ ڪمو زور زور سان سندس نالو کڻي، سڏيندي آئي. قريب اچڻ تي ڏٺائين ته سندس ڀاءُ روئي رهيو هو. ڀاءُ کي روئندو ڏسي، ويچاري ڪمو به مايوس ٿي وئي. پڇيائين، ”ڇو ڀائو، روئين ڇو پيو؟“

                راجن خاموش رهيو.

                ”ٻڌاءِ نه ڀائو!“ پيار ۽ التجا ڀرئي آواز ۾ ڪمو چيو.

                راجن وري به خاموش رهيو.

                سندس من جي ڳالهه تاڙيندي، ڪمو چيو، ”امان خرچي نه ڏني اٿيئي!“

                راجن اڃا به خاموش رهيو.

                ڪموءَ هڪ ننڍڙو ٽپو ڏيندي چيو ته ”پوءِ ڇا ٿي پيو! روئبو آهي؟ روئڻ ڪنن جو ڪم آهي، ڀائو! ان ڏينهن بابا به چيو هو.“ ٿورو ترسي، چيائين، ”چڱو، هاڻي اکيون ٻوٽ، ته هڪڙي شيءَ ڏيکاريانءِ.“

                ”اکيون ٻوٽ، پوءِ ڏسندين!“

                راجن ڀيڻ جوچوڻ مڃي، اکيون کڻي ٻوٽيون، ڪمو به پنهنجن اڻڀن ۽ سڪل وارن جي کليل چڳن کي منهن تان هٽائيندي، ميري گهگهريءَ جي ننڍڙي کيسي مان ڪجهه ڪڍيو، ۽ هٿ جي تريءَ  تي کليل رکي، چيائي، ”هاڻي کول“. راجن اکيون کوليون..... ڏٺائين...... ۽ جيڪي ڪجهه ڏٺائين، ان سندس ڳلن تي لڳل چماٽن جي ايذاءَ کي، ٿيل ڳاڙهاڻ کي ميٽائي ڇڏيو. من جي بغاوت ۽ اکين جي شوخيءَ کي کن ۾ کلائي ڇڏيو. هن تريءَ تي رکيل شيءَ تي يڪدم جهپٽو هنيو. ليڪن هوڏانهن ڪمو به ڪا نه بيٺي هئي. هڪدم مٺي بند ڪري ڇڏيائين. راجن ويچاري جي اهڙي حالت ٿي، جيئن ڪنهن اڃايل کي پاڻي ڏيئي کسي وٺجي. پر اهو ته پاپين جو ڪم آهي. ڪمو ته راجن جي ڀيڻ هئي. سو وري به خشڪ چپن تي مرڪ آڻيندي، چيائين، ”ايترو لوڀ! توبهه!...... اڌ، اڌ.“ راجن لڄي ٿيندي وراڻيو، ”چڱو، اڌ، اڌ.“

                ”هل ته خرچي اچون!“

                ائين چئي ڪمو راجن کي اٿاري، ٻانهن کي ڇڪيندي، دڪان طرفان هلڻ لڳي. رستي ۾ ڪمو پڇيو، ”ڇا وٺون، ڀائو؟“

                ”مان ته ڳاڙهين تيلين وارو ماچيس وٺندس..... پر تو هيءَ آندي ڪٿان!“

                پريون سوال ڀانءِ ڪنهن جي ياد اچڻ سان ياد پيو هجين.

                ”ان ۾ تنهنجو ڇا؟“

                ”نه ته مان نه هلندس.“

                ”چوري ڪا نه ڪئي اٿم، جو ڊڄين ٿو!“

                ”پوءِ ٻڌائين ڇو نه ٿي؟“

                ”ٻڌندين؟“ ڪمو مشڪندي سوال ڪيو.

                راجن به ٻئي چپ زور سان ملائي چُي، ”ها! ٻڌندس“

                هينئر  مان رمو ماءُ جو مربو وٺڻ ويئي هيس نه، سو جڏهن ان مربي واري جي دڪان تي ويس، ڏٺم ته اهو دڪان ئي بند پيو هو.مان موٽي آيس. بازار ۾ هڪ منهاري جي دڪان تي سڳيون ٽنگيون پيون هوين. هڪ سڳي مون کي ڏاڍي وڻي، ڀائو! سڙڪ جي پاسي کان هلندي هلندي، منهن ورائي ان سڳيءَ کي تڪي رهي هيس. مون کي خبر ڪا نه پيئي، هڪڙو سائيڪل وارو اچي مٿان ڪريو. مان روئڻ لڳيس، ڀائو! سچ پچ مون کي ڏاڍو ڌڪ لڳو. هن ڄنگهه تي به هڪ رهنڊ اچي وئي آهي، هي ڏس. سائيڪل واري مون کي روئندو ڏسي، جهٽ پٽ چار آنا ڏيئي، سائيڪل تي چڙهي هليو ويو. ٻڌاءِ ان ۾ منهنجو ڪهڙو ڏوهه! مون ان کان گهريا ٿوروئي! ڌڪ لڳو هو. ٿورو وقت روئي چپ ڪري ڇڏيان ها!“

                راجن بلڪل ڌيمي آواز ۾ وراڻيو، ”چڱو هل.“

                راجن ۽ ڪمو چار آنا خرچي، موٽي آيا، ۽ ورتل شيون به ختم ڪري ڇڏيائون.

                ان بعد نه ڄاڻ ڇا سوچي راجن ڊوڙندو بزار طرف ويو. سڙڪ جي هڪ پاسي کان ائين وڃي بيٺو. ڄڻڪ ڪنهن جي اچڻ جو انتظار هجيس. بيٺو رهيو، بيٺو رهيو..... ڪجهه ويرم بعد، ڪنهن کي ايندو ڏسي خوش ٿيو. منهن تي مسڪراهٽ رقص ڪرڻ لڳيس. ايندڙ کي ويجهو ايندو ڏسي، پاڻ به ان جي ساهون اڳتي وڌيو. هوڏانهن اچڻ وارو ايندو رهيو. راجن به ان طرف ڌيمي چال سان وڌندو رهيو.

                ايتري ۾ ڪنهن جي ٽڪرجڻ ۽ ڪرڻ جي آواز سان گڏ دٻيل چيخ ۽ ”امان! امان!“ جو آواز ٻڌڻ ۾ آيو.

                راجن موٽرسائيڪل سان ٽڪرايو هو. ”ڪموءَ کي سنهيءَ ۽ سنهن ڦيٿن واري سائيڪل سان ٽڪرجڻ ۽ سنهي رهنڊ اچڻ سبب چار آنا مليا، مان هن ٿلهيءَ ۽ ٿلهن ڦيٿن واريءَ سائيڪل سان ٽڪرجي، وڏو ڌڪ کائي، اٺ آنا وٺندس. ڇو نه ملندا....... ضرور ملندا......... ڪموءَ کي جو مليا!“ اهو سندس ننڍڙي ۽ اٻوجهه دماغ جو تصور هو.

                راجن کي سچ پچ سخت ڌڪ لڳو هو – ائين نه هو. راجن صرف هئنڊل جي هڪ پاسي لڳڻ سبب ڪري پيو هو، ۽ جيئن ئي ڪريو، تيئن ئي تڙ تڪڙ ۾ اٿي بيٺو. پڪو منهن ڪري، موٽرسائيڪل واري کي چيائين، ”مون کي اٺ آناڏي.“

                موٽرسائيڪل وارو هڪ اپ – ٽو ڊيٽ شخص هو. هن رعبدار آواز ۾ چيو. ”انڌن وانگي پيو گهمين، بيوقوف ڪٿان جو. وڃ هتان، آيو آهي اٺ آنا وٺڻ.“ راجن همٿ ٻڌي، وري به اڳين ڦيٿي جي پاسي ۾ بيهندي، ٿلهي هئنڊل  ۾ پنهنجا ٻئي ننڍڙا هٿ وجهي، چيو: ”مان نه ويندس، ڪمو کي جو چار آنا مليا. مون کي به ڏي!..... چڱو چار آنا ئي ڏي!“

                جئنٽلمين هن ڏانهن ڪو ڌيان نه ڏئي، پنهنجي کاٻي هٿ سان راجن جي ساڄي ڳل تي چڱيري چماٽ جڙيندي چيو، ”مر وڃي، فضول ٽائيم ٿو زيان ڪرين!“ ائين چئي، موٽرسائيڪل جي مشين چالو ڪري هو هليو ويو. ڪٺو ٿيل ماڻهن جو ميڙ به ٽڙي پکڙجي ويو. باقي راجن بيٺو..... اتي ئي بيٺو. رهيو.... نه معلوم ڪيستائين!.

(مهراڻ، 2 – 1956ع)

نئون صفحو --  ڪتاب جو ٽائيٽل صفحو

ٻيا صفحا 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13  14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36
هوم پيج - - لائبريري ڪئٽلاگ