مڪلي نامہ

(123) و بہ نستعين

بسم اللہ الرحمان الرحيم^ط

رَب يسر                               و تَمِم بالخَير

الٰهي از بحارِ فيض يک نم

بجامِ گل بده نوشي چو شبنم

لبي تر خواهم از صافِ ثنايت

شعورِ ما و هوشِ ما فدايت

چکيدن بخش دل را چون سَرشک آب

ز جوي عين حمدِ خويش وهاب

زبانم کن چو سوسن سبز در کام

چو گل سيپاره تن صرف يک جام

مَيم ده ليک سرجوشِ حقيقت

کہ لب تر ساسزم اندر حرفِ حمدت

آب و رنگ گل گفتار مؤقوف آبياري بہار پيراي کہ زبان سوسن مو برآورده عَده احصاي برقلموني صنايع اوست، و سرورِ کيفيت مُل تذکار سرخوش حمد طرب افزاي کہ لبِ جام تبخالہ ريز گرمي نشه بيخودي هاي مشاهدهء بدايع ويست. غنچہ خونين دل اگرنہ وابستہ رنگ آميزي قدرت نيرنگيهايش بودي، بدست نسيم در چمن عقدهء خاطرش نہ کشودي، و ساغر صافئ گل اگر نہ ورد پرورد درد مستان مصطبہ معرفتش نمودي، شبنم صاف دست چسان آلايش وجودش پاک زدودي. براي دست ريشان تحرير نيايش آلاي بي منتهايش شنجرف ساي شفق خا، و بجهت سينہ خراشان فکر نقرير توصيف محامد و الايش سواد کاير شام مومياي بي بہا. سفيده  اي کہ در صدف مهر نمايان است صرف حک حروف باطلہ صفحات قلوب شاگران او، و نقره اي کہ درجامِ ماه حل کردند وقف تهذيب خاطر سپاسيان او. او اق سبزهارا افشان ترشح قابل تحرير، رنگ بدايع نقوش قدرت او کرده، و کاغذ ابري هوا را تذهيب نقاطر لايق تسطير، نيرنگ غرايت صور ندرت او نموده. سنبلہا را قلم مو بہر رنگ صفحات بساطين صنايعش، و هزاران را زبان حق گو جهت اظهار بيچونيهاي بہار بدايعش، فسبحانہ ما اعظمَ شانہُ.

بود لالہ ز دردش داغداري

                   ازو در خاطرِ گل خستہ خاري

نہ تنہا تغمہ سنج او ست بلبل

                   همين نہ بوي وي افشا کند گل

ز کل تا جزوِ جزوي اين گلستان

                   ورق گردانِ جزوِ حمدِ رحمان

(124) نسيم سرمست شميم بہار، همرنگي او صباوار هواي اظهار، نيرنگي وي بر شکل قطره اي از بحارِ قدرتِ بيمثالش، و بہار نفحہ اي از بوستان مکرمت بي زوانس. سبزها بر زمين انگشت شهادت آَسود گان خاک، و گلہا لخت جگر شهيدان عشق هلاک، ابرها بہوا داريش اشک ريزان، و برقها در نارِ شوقش چون ماهي بر تابع طپان. آبہا روان راه جستجويش، بادها سرگرم جوش بويش. خاکہا ظرف بہار بدايع صنايع او، و آتشهاد آتشين نعل مشاهده صنايع بدايع او. آنہار ازو آبي بجو دارند، و ازهار ازو بوئي بدماغ ميکارند، اشجار را برگ ساز فکرت او، طيور راه سرِ پرواز قضاي محمدت او.

تعليٰ اللہ زهي نقاش تر دست

                   کہ گل را ز آب و آتش يک گره بست

خطِ ريحان بنسخِ و فرستاد

کہ از ياقت و لالہ کلکِ خوش داد

زد آتش در پرندِ زمهريري

                        بدستِ جامع پوشانِ حريري

شفق را عيدي عشرت بکف داد

                        براتِ خورمي بر ليلِ معتاد

بشويد مشقي سوسن ز شبنم

                   غبار از روي او گرديده زان کم

بجانِ عشق پيچان قاب داده

                   بسنبل رنگِ مشکِ ناب داده

دهد ابروي گل را و سمہ زر

                   شقايق را بدست از خون محضر

بنوگس داده ان جام ملبب

                   کہ در مستيش دارد دائما تب

هزاران داستان آموز، شوقش

                   رياحين مست آبِ جوي ذوقش

ضميران را ضمير از رنگِ او پر

                   بخيري داده رنگ  و  رونقِ خود

سمن را مشربِ صافي ز جويش

بنسرين آب و رنگ  گفتگويس

ندانم جانِ صندل راچہ درد است

کہ رنگش گاه سرخ و گاه زرد است

ندانم از کدامي نخلِ موزون

                   بود آشفتہ دايم بيدِ مجنون

چنار از شوقِ او آتش تہِ جان

                   بود شمشاد زان تلواسہ لرزان

صنوبر قد کشيد اما بحيرت

                   بود هر سر و پا قايم بفکرت

بشوقِ کيست اين دريا خروشان

                   بلب کف سلسلہ در پا و جوشان

شرر در سنگها از آتشِ چيست

                   بجانِ مهر رعشہ در تب، کيست

(125) ز سنگ آيد برون آغشتہ خون

ندانم لعل را باشد چہ مضمون

ضمير کان پر از انديشہ اوست

                   کہ باشد خونِ محضش مغزدرد پوست

زبان را در بيانِ قدرتِ او

                        چو زنبق رستہ از تہ کام صدمو

و بعد گل افشاني بہار محمدت و ثنا جوش رنگ ازهار، صلوات و دعا نثار روضه سامعہ افروز ساکنان نملاي اعليٰ، امجد مجتبا، سند اصيفا، سيد انبيا، احمد محمد مصطفيٰ است، کہ بشيريني لذتِ نامش قلم را از بنان جوي شير روان، و بشکر فروشي عد العامش سخن را بزبان منطق طوطي ترجمان.

چو طفلِ غنچہ نا ديده دبستان

                   ببر سيپارہ اسرارِ رحمان

نديده گر بنانش از قلم درد

                   بيک انگشت دست مہ قلم کرد

نبودش گرچہ با خط آشنا دست

خطِ نسخي بر اديانِ سلف بست

سَيِما مُشَهدا ممجدا موليٰ الموليٰ عَليہ و عليٰ آلہ الصلواة من اللہ مخصوصِ قربت آنت مي بمنزلہ هارونِ من موسيٰ سيد الاوليا علي مرتضيٰ است، کہ هواي کويش محرمان بيت اللہ را بہانہ، و فداي جويش هواداران خلد را نشانہ

زخاکِ مرقدش يک بوي در گل

                  زجعدِ قنبرش موي است سنبل

چمن صباغ_ رنگِ روي آلش

                  بہار آشفتہ جوش خيالش

چو غنچہ چونکہ اهنگ سفرکرد

                  گلِ زخمِ محبت را بسر کرد

بلي عشاق را چون يار خواند

                  گل نذر طلب سويش دواند

از تقاضاي وقت آنکہ ابر مطير کلکم بہ آب طراوت انفزاي مستمعان ترشحي فرمايد، و از آبياري طبع مطرا کشتي بيان در عمان صفات ايام برشگال سيري نمايد، باشدکہ ارواح پاک پيران مکلي مددم کنند، و زمام هوشم از خود پرستي  بر کنند.

درين ايام کہ نشہ مل عشرت رسا، و کيفيت صهباي مسرت دوبالا؛ مجمعي برحقيق  موالات صاحب دور، و گروهي بہ صافي صفوت مسرور، سير اختران چشمک لطف ساقي، و گردش گردون دوران ساغر مهتر مشتاقي، حبذا دستي کہ بجام معرفت آشنا است، و مرحبا سري کہ مدام را درو جلا، آئينہ خاطران باعکس خويش هم در مواسات،و دريا  دلان يا هر خس و خاشاک گرم موالات، ضمير اصحاب قلوب در جامع شادابي، و مرکوز خواطر مرغوب غاليه آراي چہره سيرابي، طوطي ناطقه قفس شکن هموم، بلبل سامعه آشيان سوز غمو، قوت ناميه در اقليم نباتات خيمه طراوت افراشته، و قدرت شامه درمينو سواد رياحين دانہ فرحت کاشته سبزهاي سير ”نيم سير“ هوش ربا، ورياسين همرنگ معطر ساز مشاد مشناي دلہا.

هوا عنبر فروش و خاک مشکين

                  زمين لبريز نفحاتِ رياحين

عجب نہ بود اگر چشمِ تماشا

                  چو مردم نافہ چين را دهد جا

(126) مشرب، صافي، وقت را نازم، کہ بيک ساغر، طراوت کام، روزگار را مطرا ساختہ و مذهب وافئ عهد را قربان روم، کہ در طبايع بہ اعتدال علم، طرب افراشتہ يک جانب فراش سحاب ديباي آبي ابر بر اوج هوا گسترده  و يک طرف سقاي باران بآب پاشيها گرد کلفت از زمين پاک سترده. ترشح عرق روي شاهد صفا است و قطراة گلاب گل رعناي هوا. برقها دشنہ گداز جگر آلام، و رعهڌدها نواي ساز عشرت ايام. آسمان را از شفق طيلسانِ معصفري در برو زمين را از سبزه چادرِ سيرابي بر سر. اطفال رياحين راکُلم گوشهء طراوت کج شده و شوخان نباتات را نقش در چار سوي زمين نشستہ. نہ دانم  آب را زير سبزها محل است يا خواب لازم مخمل، نہ شناسم ذکر قدسيان است يا نغمهء بيخود بہاي کويل.  کوکلا در ترنم نشاط و پپيها سرگرم ذڪر انبساط. فاختہ در جامهء قلندرانہ ياهو خوان، و قمري راسبق، تکرار دوست روان. هوا را کيفي مدام و صبا را مي فرح بجام. غنچہ چرا تنگ دل نہ باشد، کہ حسرتِ فتوحِ خاطر  حزنيان سينہ اش ميخراشد، و گلبراي چہ جامہ چاک نہ سازد، کہ زشک، رنگ چهره مي اندود ياران رنگ_ رويش مي بازد، سوسن اگر نہ ثناگر، اين وقت است چہ روده زبان نہ باشد، و نرگس اگر نہ منفعل نشهء سرشار اين دور است چرا ديده از زمين نہ باشد. هان عشرت دوستان! موسم نشاط است، و فصلِ مثناي نشہ و انبساط.

بده ساقي آن آبِ عشرت سرشت

کہ در مرز دل تخمِ کلفت نہ کشت

بده ساقي آن صافي پُر فرح

کہ دلہا ازو ميشود منشرح

بيا ساقي آن سيم بگداخته

بده ساقي آن آتشِ ساختہ

بيا  ساقي آن موميائ روح

                  بده ساقي آن سينہا را فتوح

بده ساقي آن قوتِ اِنشراح

                  بده ساقي آن مايہ صد فلاح

بده ساقي آن منشاءِ انبساط

                  بده ساقي آن شمع بزمِ نشاط

بده ساقي آن روح جسمِ طرب

                  بده ساقي آن داروي جملہ تب

بده ساقي آن نوش کامِ فرح

                  بده ساقي آن جوش جامِ فرح

بده ساقي آن کيميا سازِ دل

                  بده ساقي آن محرمِ رازِ دل

بده ساقي آن نسخه انتعاش

                  صلاحِ معاد و حياتِ معاش

بيا ساقي آن آبِ حيوانِ پاک

                  کہ خضر است درجستجويش هلاک

بيا ساقي آن سلسبيلِ روان

                  بيا ساقي آن کوثرِ خلدِ جان

بيا ساقي آن ترجمانِ مسيح

                  بخصلت مليح و بصورت صبيح

بيا ساقي آن  نفحہء باغِ جان

                  (127) بيا ساقي آن عيشها را ضمان

بيا ساقي آن مشعلِ بزمِ دل

                  بيا ساقي آن قوتِ حزمِ دل

بيا ساقي آن رازِ پيرِ مغان

                   بيا ساقي آن آبِ آتش زبان

بيا ساقي آن ارمغانِ سرور

بيا ساقي آن آبِ جانِ سرور

بيا ساقي آن سروِ گلزارِ جان

بيا ساقي آن مرهمِ خستگان

بيا ساقي آن داروي دردِ دل

بيا ساقي آن تختہ نردِ دل

بيا ساقي آن آبِ آئينہ تاب

بيا ساقي آن مقصدِ شيخ و شاب

بيا ساقي آن تابِ چشمِ سرور

بيا ساقي آن نورِ ازم حضور

کہ در موسمِ عشرتِ برشگال

بجز باده چيزي نباشد حلال

سري را کہ نبود دلش مي پرست

بخاک مذلت بود پاي بست

دلي را کہ نبود هواي مدام

حلالِ جهان جملہ بادش حرام

مغني بزن پرده سازِ دل

بر افگن نقاب از رخِ رازِ دل

مي است نقشِ اميدها را جلا

ز تست آرزوهاي عالم روا

مغني بيا يک توائي بزن

پَئي سيرِ ”مکلي“ صلائي بزن

چہ ”مکلي“ بہشتِ زمين و زمن

زمينش همہ رشک کانِ  يمن

چہ ”مکلي“ ارم نسخہ وصفِ او

صباحت رهين و ملاحت گرو

کَي آنجا توان شد بپاي خرد

کہ مر هوش را ميگزد دستِ رد

بر اين کوه رفتن بہ زورِ مي است

بيا ساقي امروز دورِ مي است

حالا حالتي بہم رسيده، کہ دل بي اخيتار بسوي تعريف کوه مکلي سري کشيده

عجب کوه نور آبادي کہ شکوهش طور را بہ رشک در آتش تجلي سر نو سوزد، و طرفه مزارگاه دلشادي کہ دامن نظاره ز ايران از روي حضور بہ ”صفا“ و ”مروه“ ميدوزد، نامش ”مکي“ (1) ومي بجامش از ”مکة لي“ است.

اگر بتاي تواضع کسي درو نگريست

بگفت ”مکة لي“ گشت زايرِ مکلي

هر قدر مطافي از اهل عرفان، و هر گام مزاري از اصحاب ايقان. اولياء اللہ را مجمعي مثل آن جا کم نشان دهند، و فقرا را مضجعي مانند اين کوه نمي شرمند. هر شبش بقدر قدر هم مقدار، و هر روزش بروز عيد همسنگ در اعتبار. صبحش در صفا آئينہ، اسرار الہٰي، وشماش بعطا منشاي انوارِ نامتناهي. خاک اين کوه سرمہ ديده اولولابصار، و زمين جبل مزرعہ، تخم اسرار.

بہشتي در زمين پُر نور جايست

زيارتگاهِ مردانِ خدايست

نہ رخشان است اختر اندر آن جا

بود چشمِ ملک (128) بہرِ نظر وا

خور از شوقِ زيارت در تب افتاد

کہ اندر لرزه جسمش تا شب افتاد

نہ بيني بر فلک آنجامہِ نو

کہ مر چشم ملائک راست ابرو

از ان نوري کہ زين کہ رفت بالا

بود شمع حضور ملا^ء اعلا

بنام ايزد چہ کوهي پر فتوح است

خرامان در طوافش فوج روح است

بہر گنبد صداي ”رَبِ ار ني“

بہر ديوار نقش ”لاتذر رنِي“

ستوني آهکِ هر مضجع او

”اجيبو داعي اللہ“  مجمع، او

پئ آسود گانش ”طابَ مثواه“

انيسِ همدمانش ”لي مع اللہ“

سياهي شب ”اسرا“ ست شامش

سفيدئ سحر لبريز بامش

پئ شب زنده دارانش فلک را

کلف دان قهوه در فنجانِ مينا

براي دفع کلفتهاي زوار

شفق معجون  ياقوتي پديدار

پئ فرح مجاورهاي هر پير

بدست صبح جامي از طباشير

شبش را اختران حب نباتند

کہ مر کامِ خلائق را براتند

برائ صايمانِ خلوت دوست

ثريا خوشہ اي افشانده از پوست

بجامِ مهر ان لوري کہ پيداست

پئ افطار زواران او ماست

قمر مشعل فروزي هر مطافي

فلک خدمت گذاري سينہ صافي

سحر  سيرانِ اين کوه معليٰ

چو خور دارند آتش در ته پا

بہر درگه کہ فرض آمد عبادت

ز خود رفتن بود تقديم خدمت

نباشد زائر او کمتر از حاج

مگر نبود پي احرام محتاج

گر آن جا در ”صفا“  سعي است لازم

درين جا سعي از بہر صفا هم

بہ سالي آن بود فرضِ خلايق

بہفة چند بار اينجا ست لايق

هر آن نور کہ آن جا در سطوع است

زاصل الاصل اينجا هم فروع است

نباشد غير نور ايزدي  نور

نظر در رفتن ]است[ از خويش معذور

بصد روزن همان يک نور تابد

دلِ محرم ازين اسرار يابد

اگر مر کعبہ جويان راست دل صاف

ز خود بر غير رفتنہا چہ انصاف

يگان سنگ و شررها از حد افزون

بچون و چند ساير ذات بيچون

برهمن مر بتي را ساخت اول

وزان بر خالقيت جست منہل

بود خالق شود مخلوق ابلہ

درين ره سخت پا لغزيست باللہ

براهيم آن بنا را ساخت برپا

براي طاعت خلق اللہ ماوا

از آن تا اين  نباشد فرق درسنگ

مگر هر يک رود راهي بيک رنگ

الہٰي راه راهِ خويش بنما

طلسمِ وحدت از کثرت تو بکشا

(129) بکن دل را بدرد خويش مسرور

بده خونِ مرا نيرنگ منصور

بناي شوق من دم ذوق قدسي

بہا و هوي خويشم ساز انسي

الہٰي ذره ام را ذوق مهري

کہ باشد روشنئ صد سپهري

کرم کن صافي ميناي توحيد

بلغزان پاي من زين جاده کيد

نشان پاي ما را بخش آن ذوق

کہ بنمايد دري از کعبہ شوق

صُور جويان اگر در خويش بينند

بتختِ  ”لِي مَع اللہ“ بر نشينند

در اينجا هر کہُي بي کہربا نيست

دلي نبود کہ اندر وي خدا نيست

خدا در ما و ما اندر خدائيم

حباب آسا جدا از ما و مائيم

مکاني جز مکين و اللہ باللہ

بودنہ الہٰي مشعلِ راه

هر آن نوري کہ زاهد ديد در خواب

بمستان کشف اندر عالم آب

حضوري کز رخِ محراب تابد

شرابي درميان آب يابد

مناجاتي خدا را جست  و نايافت

خراباتي ببر  مطلوبِ خود  يافت

بيا ساقي بده آن جام سرشار

کہ از خود وا رهاند فکر و افکار

بمستي بخشم از خويشم رهائي

بفيض اهل مکلي ياالہٰي

حکايت

خدا جوئي بکعبہ کرد آهنگ

شرار آسا برون زد خيمه از سنگ

بپاي شوق پوئيدي شب و روز

نشانِ دوست جوئيدي شب و روز

طلب را آتشي افروختہ داشت

دلي در نار شوقي سوخته داشت

نسيم آسا زدي مستانہ راهي

برنگ بوي گل نيز از نگاهي

رسيد اينجا و اندر جوش خود  تفت

شنيدم از دلش زنگ دوئي رفت

زده يک نعره مستانہ در دم

کہ ”هذا مکة لي“ پيش عالم

جنان احوال رستانِ عشق ست

چنين اقوال سر مستانِ عشق است

بلي نوري کہ هم امروز پيدا ست

درين جا بہر حق دان کز خدا خاست

حضور شاهد عرفان است اين کوه

بناي پايہ ايمان است اين کوه

دعا را فتحيابي اين چنين نيست

عديل اين زمين خلدِ برين نيست

هر چند شماره منازل اوليا اللہ اين کوه از حد افزون باري تبرکا بمدح برخي استفاده ميکند

از جملہ مزار متبر کہ طواف کہ و مہ روضہ پُر نور وضيا آئينہ اسرار نما شاهدِ مشاهد (130) لي مع اللہ، مراد بخش هر بيمراد، سيد محمد  حسين (2) المشهور بقطب چارم پير مراد است کہ سراد حوالي مرقد پاکش نسخہ ارم ببر دارد، و بياض صفحہ ارض اطهرش گلشن راز انوار الہٰي مدنظر، خنده خور آهنگ مضجعش، و تجلي طور سفيده مرقدش، غزال حرم خاکروب آستان، و روح الامين آنجا پاسبان.

نئون صفحو --  ڪتاب جو ٽائيٽل صفحو

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41

هوم پيج - - لائبريري ڪئٽلاگ