|
اُٺو اوهِيرا ڪَري، عاشق مَٿي اَڄُ،
ڏورِ ڏُڪارِيا! ڀَڄُ، ميِنهَنِ مُنهن ڏيکاريا.
شاعري
”....خيال آهي نون شاعرن ۽ ڪجهه غير شاعرن جو منهنجي واسطي
اڄڪلهه هي، ته زبان فارسي زياده استعمال ڪريان ٿو
آئون، موزون شاعري ۾ پنهنجي موجوده دور ۾ جيڪڏهن
ماڻهو نٿا سمجهن زبان فارسي ته ڏوهه فارسي جو
ڪهڙو؟، ٻيو ته نٿي پڙهائي وڃي فارسي اسڪولن ۾، ته
پوءِ ناهي قصور انهن شاگردن جو به.
لکندڙن کان ٻڌان ٿو اڄڪلهه نظم توڙي نثر ۽ پڙهان ٿو رسالن ۾
هندي ۽ سنسڪرت زبانن جا لفظ ڪيئي ۽ جملا، جي ڪيا
وڃن ٿا، استعمال سنڌيءَ ۾ آل جال. ڇا استعمال انهن
لفظن جو ناهي اعتراض جوڳو؟ طريقو بهترين آهي هي،
ته زبان جيڪا ڳالهايون ٿا روز گهر منجهه ۽ ٻاهر
گهر کان، ڇو نه زبان ان ۾ لکون نظم ۽ نثر وغيره،
جيئن اڄڪلهه لکجڻ ٿي ويو آهي شروع......“
ــــــــــــــــ
مخدوم محمد زمان ”طالب المولى“
مخدوم محمّد زمان ”طالب المولى“
ڪافي
(تلنگ – تين تال يا ڪلواڙو)
ٿل: پيتم آب حيات – ساقي تنهنجي لال لبن مان
1 جاني آهي جوڙ نه تنهنجو – وِرد اهو اٿم وات
2 جنهنکي ملي ٿو آب حياتي – هردم هوندو حيات
3 وري به ملي ڪا سُرڪِي سوائي – طلب اها ئي تات
4 تنهنجي عشق اليّل
[1] ڪيو آ- برهه
سُڻائي بات
5 طالبَ مولا پنهنجي ساقي جي – وائي رڳي ٿم وات
تنوير عباسي
وائي
ٿيندي توسان روح رهاڻ،
وقت سٺو گذري ويندو.
تون ۽ مان لڏندڙ ٻيڙيءَ تي،
چوڏس چوڏهين جي چانڊاڻ
وقت سٺو گذري ويندو.
وٽيون ڀريندي وينديءَ تون ۽
مان پيو چوندس آڻ ۽ آڻ
وقت سٺو گذري ويندو.
تون آڏو هوندينءَ ۽ لکندس
شعر نوان مان تنهنجي ڪاڻ
وقت سٺو گذري ويندو.
ڊگهي سفر ۾ هڪ سهڻيءَ سان
ٿي وئي آهي ڄاڻ سڃاڻ
وقت سٺو گذري ويندو.
سيد احسن الهاشمي
غزل
تنهنجي ستم تي قلب هراسان نٿو ٿئي،
پنهنجي ڪئي تي پاڻ پشيمان نٿو ٿئي.
مون کان جهليو ته دوست جو دامان نٿو ٿئي،
اهڙو قدم کڻڻ به ته آسان نٿو ٿئي.
هوش و خِرد کان ٿي وڃي شايد ڪو فيصلو،
دستِ جنون کان چاڪ گريبان نٿو ٿئي.
هم دم عذاب زيست آ برداشت کان مٿي،
توکان ٿئي ته ڀل ٿئي، مونکان نٿو ٿئي.
دلبر اچي يا صبر اچي يا قضا اچي،
ڪو ٻيو مريض، عشق جو درمان نٿو ٿئي.
موقوف ناهي علم و بزرگي لباس تي،
صاحب قبا جو صاحب، ايمان نٿو ٿئي.
ڪا وک وڌائي پنهنجي گهٽيءَ ۾ ته ڏس اچي،
قدمن تان تنهنجي ڪير جو قربان نٿو ٿئي.
پنهنجو ئي شهر پاڻجي لئي اجنبي ٿيو.
جيڪي اسان سان ٿئي پيو، ڪنهن سان نٿو ٿئي.
هيڏي هجوم، سوز ۽ هيڏو انڌير ڇو؟
ڇا ڪنهن به دل جو داغ درخشان نٿو ٿئي.
ڪنهن ڪنهن جي وحشتن سان بيابان ۾ رونقون،
حسن بهار وقف، گلستان نٿو ٿئي؟
”احسن“ جو آفتاب، سخن جلوه گر ٿيو،
ٻيو ڪو چراغ، شعر فروزان نٿو ٿئي.
امداد حسيني
چار مختصر نظ
(1)
ڊيٿ اسڪواڊ جي آڏو بيٺل
آهيان آئون ___________
________ پُڇن ٿا مون کان
ته سندم آخري خواهش ڇاهي!
(2)
چئون پيا عرف عام ۾ جنهن کي
پاڻ امرت
اَلا اُهو زهر زندگيءَ جو
ڳهي نه سگهجي
ٿُڪي نه سگهجي!
(3)
(هيمنگوي جي ياد ۾)
زندگي آهي ڄڻ ته ڪا توڦاڪ
جنهن جي ڇيڙي تي ڪارتوس ڀريل
پنهنجي آڱر ئي آ ٽريگر تي
اَلا چوويهه ئي ڪلاڪ ڌريل
پاڻ ئي آهيون نشاني تي
بس ڇُٽي ڄاڻ ڪنهن بهاني تي!
(4)
(”زرياب“ لاءِ)
جيل جي سيخن منجهاران چنڊ مونکي ائين لڳو
ڄڻ ته مان آزاد آهيان چنڊ آهي جيل ۾
يادگيريون ائين مخالف ڏس ويون ٿي ڊوڙنديون
ڄڻ ته مان ويٺو هجان ڳڙکيءَ ڀريان ڪنهن ريل ۾
شبير ”هاتف“
غزل
پڪو ڪيوسين وفائن جو نصاب آهسته آهسته،
جفائن جو سهي وينداسين تاب آهسته آهسته..
رخ انور جڏهين ٿيو بي حجاب آهسته آهسته،
اسان ڀانيو ته اُڀريو آفتاب آهسته آهسته..
ڀلي هُو ڪن اسان جو احتساب آهسته آهسته،
جي وقت آيو ته ڏينداسين جواب آهسته آهسته..
بَڇيا اڄ جن اسان جي پويان ڪَئين، مُنڪر نڪير آهن،
انهن کان پاڻ وٺنداسون حساب آهسته آهسته..
ڏنيون جن ويهه جون وٽيون ڀري زم زم جي نالي ۾،
انهن چهرن تان لاٿوسين نقاب آهسته آهسته.
اسان هڪ ڀيرو جنهن کي دل جي دنيا جو ڌڻي مڃيو،
اُهو عالم جو ٿي ويو انتخاب آهسته آهسته..
ٻُڌون ٿا يار وٽ اڄ دعوتِ نظّاره عام آهي،
مڙيا آهن اچي سڀ شيخ و شباب آهسته آهسته.
اسان جي عشق جو قائل ته ٿي ويو هُو بُتِ ڪافر،
ٻڌي خاموش جذبن جو خطاب آهسته آهسته.
ٻه ٽي ڀيرا ڪرياسين بام تي پهچي ته ڇا ٿي پيو،
”هميشہ ٿيبو آهي ڪامياب آهسته آهسته.
امين منزل، جون راتيون، ساز جون ۽ سوز جون راتيون،
اُهي راتيون ته بَس ٿي ويون خواب آهسته آهسته..
جتي چيهن چَتُن جا چهچها بلبل جي ٻولي هئي،
اڏي گهر ويٺا اُت ڪارا ڪُلاب آهسته آهسته.
ڪڏهوڪا ڀيلجي ويا گلشنِ انسانيت جا گل،
ٿيا مقبول ڪاغذ جا گلاب آهسته آهسته..
اگر هن قوم جي مُرده دلي قائم رهي ”هاتف“،
ته پوءِ تاريخ جو ٿينداسون باب آهسته آهسته..
محبوب سروري
غزل
توڪَل جو ٻڌي سندرو، رکي قابو ڪفن سر تي،
”وڏي تڪليف ڪاٽڻ بعد رسيو يار جي در تي“،
ٻُـڪن سان ساقي پياريندو، ٻُڌو ٿم حوض ڪوثر تي،
نه هيرايم تڏهن دل کي، صراحي تي ۽ ساغر تي،
نماڻن نينهن وارن جو ته ننگ آ، ننگ پرور تي،
وفائن کي وڏو آ آسرو الله اڪبر تي.
جتي اُڇلي ڇڏي قسمت، اتي تُنهن جا ئي سڏباسين،
محبّت جي رهون محڪم ٿا مرڪز تي ۽ محور تي.
اسان هڪٻئي جي اکين مان، اُگهيا ٿي اشڪ فرقت جا،
وَئي حيران ٿي دنيا، ملڻ جي اهڙي منظر تي!
چمن ۾ آشيانو صرف مون هڪڙي جو آهي ڇا؟
جڏهن بجلي جي دل چاهي، ڪِري ٿي منهنجي ئي گهر تي!
رڳو هيءَ منهنجي ڏوهن جي سزا، مونکي ملي ناهي،
ٻين جي پڻ ڪڍي ڪاوڙ ٿو مالڪ پنهنجي نوڪر تي!
اسين ڪِئن ڪار وارن قربدارن کي رسون يارو!
هلون ٿا پا پياده يا سواري ”فورسيٽر“ تي.
نه گهرجن خوبيون ڪنهن ۾ به اخلاقي ۽ روحاني،
سياست ٿي هلي ”پئسي“ تي، ”پاور“ تي ۽ ”پادر“ تي.
اڃا هڪڙي چُمي جو قرض پورو ڪو نه ٿيو آهي!
ڪئي سين عشقبازي، عمر ساري صرف اوڌر تي.
”بزرگانِ شريعت“ جون مزارون سڀ مبارڪ، پر،
سُرُورِ قلب حاصل ٿيو وڃي ”درگاههِ سَرِوَر“ تي.
هجين تون جنهن طرف ”محبوب“ سو ئي ڪعبو قبلو آ،
مدارِ جستجو ناهي، رڳو اولهه ۽ اوڀر تي.
تاج جويو
موت آهي زندگيءَ جو خوبصورت آلبم
موت ڇاهي؟
موت آهي نانءُ گهريءَ ننڊ جو:
ننڊ اهڙي جيئن سانتيڪو تلاءُ
ماڪ جي بوندن ۾ وهنتل –
جنهن ۾ سپنن جا ڪنول
هير جي جهوٽن تي جهومي ٿا پون
ڦول جهڙا نرم نازڪ، گيت مرڪي ٿا پون
جن جي هر پل موهه مان خوشبو ڪري ٿي آجيان
*
موت ڇاهي؟ موت آهي ناءُ اهڙيءَ سونهن جو:
جنهن ۾ فطرت جا سمورا رنگ ڄڻ
ڪوهيڙي ۾ گم هجن
انڊلٺ جا عڪس ڪي مبهم هجن –
۽ نقش ڪي ظاهر لڳن
*
موت ڇاهي؟
موت اهڙو منڊ آهي:
جيئن ڪو معصوم ٻار
جنهن کي الڪو ناهه ايندڙ وقت جو
۽ نه ڳڻتي حال جي
ڪا مِٺي لولِي ٻُڌي
اک مشڪل سان لڳي جنهنجي هجي-
۽ ماڻڪين ۾ ماءُ جي صورت هجي
ننڊ ۾ ئي جو ڪڏهن ڇرڪيو پوي مرڪيو پوي
*
موت ڇاهي؟
موت آهي نانءُ گهري پيار جو:
ڪنهن ننڊاکيءَ رُت ۾
ڄڻ بسنتي هير جان
سينڌ پاڙڻ لاءِ ڪا سينڌِي پُڄي
ڪجهه گهڙيون اڳ چنگ ٿئي جيڪو ٻُريو چُپ ٿي ويو
۽ ٻن ڄڻن جي ٻن چَپن جون ٻئي وِٿيون ڀاڪرين پئجي ويون
*
موت ڇاهي؟
موت آهي نانءُ گهري گهاءَ جو:
نوجواني جي نشي ۾ چُور چنچل سانوري
ڪنهن خيالي دلربا جي آجيان جي واسطي
پنهنجي پازيبن جي سُر ۽ تال تي
ڪر رسيلو گيت سوچي ذهن ۾
بيخودي ۾ مست ٿي نچندي هجي
پاڻ هُرتو جيڪا سَرچيو ۽ وريو ورچيو پوي
*
موت ڇاهي؟
موت آهي نانءُ اهڙيءَ هوڏ جو:
جيئن ميلي ۾ ملي وڇڙيل پرين
جا ڪراڙي مڙس کان پاسو ڪري
ڪنهن طنبوءَ جي اوٽ ۾ ڀاڪر ڀري سُڏڪي پوي
۽ سمورا ڏُکَ سور!!
هجر جون راتيون سڀئي
هڪڙي لحظي ۾ وساري، هٿ اکين تي رکي
اوڪڙون ويهي رهي
۽ وڃڻ کان نابري واري ڇڏي
*
موت ڇاهي؟
ڳوٺ جي گس کان پري ڪنهن ڪنڊ تي،
موت آهي، نانءُ ٽنڊڙيل ٻير جو
جنهنجا ڳاڙها ڳاڙها ٻير
ڳوٺ جا سڀ بي چيا پيرين اگهاڙا ڇوڪرا
پاڻ ماريو ۽ ڦٽيو جهوليون ڀريون
ٻير کي ڇانگي صفا ننگو ڪري
مرڪندا ۽ رت ڳاڙيندا وڃن
*
موت ڇاهي؟
موت آهي زندگيءَ جو خوبصورت آلبم.
انور هالائي
غزل
هي سوال و جواب جون راتيون
ڄڻ ته آهن عذاب جون راتيون
هر گهڙي ياد ٿيون اچن مون کي
چاهتن ۾ شباب جون راتيون
ڪوئي ٻيجل ٻري سناٽي ۾
گويا چنگ و رباب جون راتيون
رات ساري چراغ دل جا ٻريا
صبح نو انقلاب جون راتيون
چنڊ نڪتو مگر ڏسي نه سگهيو
تنهنجي حسن و شباب جون راتيون
مون کي آهن گذارڻيون شايد
عمر ڀر اضطراب جون راتيون
تنهنجي زلفن جي سايه ۾ ٿيون لڳن
شرمگين محو خواب جون راتيون
دل جي ڌڙڪن وڌي وئي ”انور“
ياد آيون حجاب جون راتيون.
”محسن“ ڪَڪِڙائي
غزل
حُسن جي بارگاهَ ۾ آهيان،
ڄڻ حضور الله ۾ آهيان.
جَڳ جي بَدصورتيءَ کي موڪل آهه،
هِڪَ حَسين جي پناهَ ۾ آهيان.
تو سَوا، هِن جَهانَ ۾، جاني،
ڄڻ وَڏي ڪنهن گُناهَ ۾ آهيان.
شُڪر، صد شڪر، بارها اَلحمد،
ڪنهن جي دل ۾، نگاهَ ۾ آهيان.
هيتري سُونهن، مُنهنجي ڌرتيءَ تي،
حيرتن جي اَٿاهَ ۾ آهيان.
اک ٻُڏي ئي نٿي ٻِئي ڪنهن تي
چُورُ، هِڪ جي ئِي چاه ۾ آهيان.
نيٺ منزل تي پهچبو ”محسن“،
گُرچ، هن وقت راهَ ۾ آهيان.
عبدالله ورياهه
غزل
زماني جي نظرن ۾ بيڪار آهيون،
جدا سوچ، جذبن جا معمار آهيون.
اسان جو نه هرگز آ نفرت سان ناتو،
محبت جي موجن ۾ سرشار آهيون.
ڪدورت ۽ ڪاوڙ ٺڳيءَ کان سدائين،
مٺا محب هردم رهيا ڌار آهيون.
غرور ۽ تڪبر اسان کان پري آ،
اسين نياز نِوڙت جا حبدار آهيون.
اسان کي نه طاقت جهڪائي سگهي آ،
مگر يار پنهنجن تان ٻلهار آهيون.
اصل کان قبوليوسين گهاٽي جو سودو،
چريا ڪين آهيون، سمجهدار آهيون.
ڳڻيندا اسان کي اميرن ۾ آهن،
فقيرن کي دل سان ڪندا پيار آهيون.
سڃاڻون سڀئي ٿا پنهنجا پراوا،
ٿيا ساٿ پنهنجي جو سينگار آهيون.
انهن ئي اصولن جي خاطر سدائين
زماني ۾ ظاهر ۽ نروار آهيون.
رهي سوچ ”آزاد“ بيشڪ اسان جي،
مگر قرب ۾ ٿيا گرفتار آهيون.
عنايت بلوچ
غزل
ڪڏهن پيارَ مان ٿي پُڪاري ڇڏين،
ڪڏهن ٿي وري تون وساري ڇڏين.
ڪڏهن ته اُمنگون، اُٿاري ڇڏين،
ڪڏهن سِڪ پنهنجي سمهاري ڇڏين.
ڪڏهن نير هاير جياري ڇڏين،
ڪڏهن مسڪراهٽ سان ماري ڇڏين.
ڪڏهن حُسن کي ٿي نِکاري ڇڏين،
ڪڏهن سِينڌِ کي ٿي سنواري ڇڏين.
ٽڙيل دل جي مکڙي ٿي ٻهڪي پوي،
جڏهن ناز مان ٿي نهاري ڇڏين.
ڇڏيل آهي توتي، جا مرضي پَوئي،
کِلائي ڇڏين يا روئاري ڇڏين.
مان تنهنجو فقط تنهنجو آهيان پرين،
تون پنهنجو ڪرين يا ڌِڪاري ڇڏين.
مڃين عرض جيڪر ته ڇا ٿي پوَئي،
گهڙيون ڪي ”عنايت“ سان گهاري ڇڏين.
مخدوم جميل الزمان
غزل
سڄڻ ملندو اچي، ٿي بي حجاب آهسته آهسته،
حقيقت ۾ بدلجي ويندو خواب آهسته آهسته.
صنم چهري تان پنهنجي کڻ نقاب آهسته آهسته،
غمن جو ڪرڻو آهي احتساب آهسته آهسته.
مزي ۽ موج سان پيجي شراب آهسته آهسته،
ڪجي فڪرات جو خانو خراب آهسته آهسته.
اڃا تائين نياپو ڪو نه آيو يار جو، يعني،
دل مضطر مان لهندو اضطراب آهسته آهسته.
اي يارو! جنگ جو ميدان هجي يا عشق جي منزل،
”هميشہ ٿيبو آهي ڪامياب آهسته آهسته“.
پرين پنهنجي سان ملبو، ويهبو، ڳالهيون ڪبيون، ليڪن
تڪڙ ڪم آهه شيطاني جناب! آهسته آهسته.
هو جيڪو منهن نٿو ڏي ۽ نٿو مون ساڻ ڳالهائي،
انهي جي دل ۾ ايندو انقلاب، آهسته آهسته.
اسين پنهنجي کي بيگانو چئون، بيگاني کي پنهنجو،
انهي جو ڪرڻو پوندو سدبِاب آهسته آهسته.
”جميل“ اڄ جيڪڏهن دلبر نٿو مون وٽ اچي، ڇا ٿيو،
دُعائي وصل ٿيندي مستجاب آهسته آهسته.
ڊاڪٽر در محمد پٺاڻ
وائي
مرڻ کان اڳي ٿا ملڻ يار چاهيون!
حياتيءَ کي هينئن ٿا پيا آزمايون!!
گناهن جي بدران غلط فهمين جون،
ٿا ڀوڳيون سزائون مٿان جيڪي آيون!
حياتيءَ کي هينئن ٿا پيا آزمايون!!
سختيون سڀوئي اکين تي کنيون سين،
هيون اڳ جي هيڪي، ڄمنديون يا ڄايون!
حياتيءَ کي هينئن ٿا پيا آزمايون!!
نه ايندا نه آيا، اچڻ ڪير ڏيندن؟
سکن کي اجايو پيا ٿا ستايون!
حياتيءَ کي هينئن ٿا پيا آزمايون!!
گذر جيئن ٿئي ٿي يا گذري وئي،
تنهن مماتيءَ جو نالو ٿا مرندي مٽايون!
حياتيءَ کي هينئن ٿا پيا آزمايون!!
زمانو، بهانو، ڪنڊا آشيانو،
سڀئي سر جا سائين ڇو ڪنهن سان ڦٽايون!
حياتيءَ کي هينئن ٿا پيا آزمايون!!
هي اڌمان اندر جا ۽ احساس، جذبا،
لکين لعل اهڙا لڪي ٿا لٽايون!
حياتيءَ کي هينئن ٿا پيا آزمايون!!
سيد عباس علي جيلاني
ڪافي
درد دل ۾ ٿيا گهڻا دلدار، قسمت کي چوان،
من اندر ماتم رهي منٺار، قسمت کي چوان.
هن برهه جي بيمار کي دارون دوا ٻيو ڇا ڪندو،
پاڪ صورت جي پَسان هڪوار، قسمت کي چوان.
حاذقن حيلا ڪيا، ڪنهن جو نه حيلو هِت هليو،
مرض محبت جي ڪيو بيمار، قسمت کي چوان.
سڏ ڪيم سُڏڪا ڀري، سُڏڪن ۾ منهنجو ساهه،
ويو، پيو لڇان ليٽان هتي لاچار، قسمت کي چوان.
ڏئي اڪيلائي سندو وئين داغ دل جيري مٿي،
عشق جو ڏاڍو ٿيو آزار، قسمت کي چوان.
نينهن ۾ ناڪام ٿي، نادان ٿي، ناقص رهيس،
ٿي ويس هاڻي صفا نروار، قسمت کي چوان.
جان من تنهنجي جُدائي، جان کي جهوري وڌو،
ته به اڃا تون پيو ڪرين انڪار، قسمت کي چوان.
ويئي عمر ”عباس علي“، انتظاريءَ ۾ هلي،
ڪو نه ٿيو دلبر سندو ديدار، قسمت کي چوان.
امير بخاري
غزل
رهبري، جي رهزني بنجي ته پوءِ؟
دوستي، جي دشمني بنجي ته پوءِ؟
سمجهه جون مان نيڪيون ڳايان پيو،
سا، سراپا غير جي بنجي ته پوءِ؟
حُسن سان تعلق وڌائيندو وڃان،
ٿيندي ٿيندي عاشقي بنجي ته پوءِ؟
تون چئين ٿو، موت کان پاسو ڪريان،
موت، مون لئه زندگي بنجي ته پوءِ؟
متقّي ئي ٿي وڃان، پر محتسب،
مُند هيءَ جي شبنمي بنجي ته پوءِ؟
تون ڳلي پنهنجي مان ٿو، مونکي ڪڍين،
هر ڳلي، تنهنجي ڳلي بنجي ته پوءِ؟
نفرتن جا ڏينهن ملهايون پيا،
نئين صدي، سڪ جي صدي بنجي ته پوءِ؟
ڪاهِ اڳتي، ڇاجي ساهي اي امير،
روڪ ايندڙ ڏينهن، ٻي بنجي ته پوءِ؟
الحاج رحيم بخش ”قمر“
بيت
هَاري تُنهنجي هَڙَ، کائيندڙَ کايو وَڃن،
”قمر“ چئي ٿو ڪوڙَجِي، جَانِبَ ڪڍجُ جَڙَ،
ڪَڏهين سوئين ڪسيون، ڪڏهن واٽر ڪَڙَ،
وڏا تنهنجا وَڙَ، آهن نِت عَالَمَ تي.
*
هاري تُنهنجي هَڙَ، کايو وڃن کوٽا،
مڙئي تنهنجي مَالَ تي، مَچي ٿِئڙا موٽا،
ساڳُ، ڦَريُون، ڦوٽا، ڏِئين پنهنجي ڏيهه کي.
*
کيڙِ اڃا پڻ کيڙِ، کيتي هيءَ کيڙيندڙ جي،
ڀٽ ڌڻيءَ جي ڀونءَ مان، ماڻڪ موتي ميڙ،
”کٻي“ چئي کيت تون، ڇڳا پنهنجا ڇيڙِ،
”قمر“ چئي ٿو ڪِيڙِ، ڏاند ڀٽارا ڏيهه ۾.
*
ڏاندَ ڀٽارا ڏيهه ۾، جانب تنهنجا جوڙ،
ڪارا، ڪمرا، ڪڪڙا، تِيلا ڪن ٿا توڙ،
ساوا، ڀورا، مليرا، بيشڪ سڀ ڀلوڙ،
کيڙي اَنُ ڪَنِ کوڙ، ”قمر“ چئي قرب سين.
*
ڀونءِ مٿي بسم الله چئي، ٻَهون ڇَٽين ٻِجُ،
بيشڪ ڀونءِ هي تنهنجي، ساجن تنهنجو سِجُ،
ڪڻڪ، ڪپهه ۽ ڪمند، ڏيهه سڄي کي ڏج،
نيهن نڀائين نج، لاکو چئي لوڪ سين.
*
ڀونءِ مٿي بسم الله چئي، جاٽ هَڻين ٿو جوڙي،
ماڻڪ موتي ميڙئين، خيما پنهنجا کوڙي،
”قمر“ اهو نه ڪم جو، محنت کان جو منهن موڙي،
ويا توکي وڪوڙي، ظالم هن زمين تي.
*
ڀونءِ مٿي بسم الله چئي، هاري ڪاهين هَرُ،
سلا ڄمندا سهڻا، فائق جَهليندا ڦَرُ،
تنهنجو سڄو تَرُ، لاکو چئي لوڪ ۾.
فقير منٺار (مارانوي)
ڪافي
وسيلو ٿي وسارج ڪينڪي _ جو سبق پڙهايو سچي سچي
آهي اها صلاح سڀن کي _ رنگ انهيءَ ۾ ڪو رچي رچي
ڏينهن دنيا جا ٿورڙا _ رهي هرڪو هليو ويندو هتان
ڪر ڪا ڪار اهڙي ادا _ جا توکي اُتي ڪم اچي اچي
رفاقت ۽ راز وارا _ ڇڏي ساٿي ويا سفر ۾
هي هي هينئڙو تنين لئه _ پر ۾ پيو پچي پچي
جُدا ٿي يار جاني _ ڇڏي ويا ڇپر ۾
وڪوڙي وِرههِ ويڙا _ منٺار ڪيئن مچي مچي.
احمد خان مدهوش
غزل
آڻيان ڪٿان تشبيهه ڪا ، سڀ کان الڳ سڀ کان جدا
توکي مٺا خلقيو خدا، سڀ کان الڳ سڀ کان جدا.
لوچان ته ڇا لوچي لهان، سوچان ته ڇا سوچي سگهان؟
هر سوچ کان وڌ سُونهن آ، سڀ کان الڳ سڀ کان جدا.
مرڪي اچڻ، مُرڪي ملڻ، مُرڪي ڏسڻ، موهي وجهڻ
اي دلربا تنهنجي ادا، سڀ کان الڳ سڀ کان جدا.
غب غب غضب ۽ لال لب، آهن عجب سارا وَسب
سڀ زيب وَر زيبائِتا، سڀ کان الڳ سڀ کان جدا.
چاسون چکڻ، ماکيون مکڻ، مصريون سڄڻ، شِيرين پَر
تنهنجي لُعابن جا مزا، سڀ کان الڳ، سڀ کان جدا.
ٿر جي اُٺي جي هِير جو تاثير ڀي اڪسير آ،
پر تنهنجي زلفن جي هوا، سڀ کان الڳ سڀ کان جدا.
نازڪ هٿن پيرن مٿان، مينديءَ رَتا نقشا گهڻا،
تنهنجو مگر رنگِ حنا، سڀ کان الڳ سڀ کان جدا.
تنهنجي نظر جو دل جگر تي واهه جو آهي اثر،
تنهنجو ڪهڻ، تنهنجي قضا، سڀ کان الڳ سڀ کان جدا.
سهڻا سڄڻ تنهنجي اچڻ، واسي ڇڏيو سارو اڱڻ،
تنهنجي عنايت ۽ عطا، سڀ کان الڳ سڀ کان جدا.
حاذق حڪيمن جي دوا، پيرن فقيرن جي دُعا
سڀ ٺيڪ پر تنهنجي شفا، سڀ کان الڳ سڀ کان جدا.
جنت برابر خوب تر کان خوب تر آهي، مگر،
تنهنجي ڳلي صدبارها، سڀ کان الڳ سڀ کان جدا.
مدهوش جي آ آرزوُ، ويٺو هُجين تون روبرو
منهنجي طلب، منهنجي دعا، سڀ کان الڳ سڀ کان جدا.
اياز گل
غزل
جنهن جي سامهون سُرت ۽ ساڃهه ساٿُ نه ڏيندي آهي
ڪائي ساڀيا، سپني کان ڀي سُهڻي ٿيندي آهي
سونهن جڏهن ڪي عڪس اکين ۾، اوتيندي آهي
ننڊَ اَسُر جي، هِيرَ ڏکڻ جي وسري ويندي آهي
ڪڏهن هينئين جي حالت هوندي آهي ائين، جيئن
سُڃَ شهر ۾ آڌيءَ رات جو، ٽرين ڇڏيندي آهي
مان هن کي ٿوريءَ جهٽَ ۾، بيزار ڪري وجهندو آهيان
هيءَ حياتي توسان ئي پر، بور نه ٿيندي آهي
رات ڪنهن بيوههَ عورت وانگي، چنڊ شرابيءَ جيان
ياد ڪڙي ڪا اوجاڳن جا، ڪَنَ ڀريندي آهي
فون تي پُڇندو آهي هڪڙو، ياد ڪرڻ وارو:
”توکي ڀي او جيڏا! مُنهنجي ياد ڪا ايندي آهي؟“
ادل سومرو
غزل
سڙيل گهر تي باک ڦُٽي آ،
درد – شهر تي باک ڦٽي آ.
ناتر جُهومي نيٺ ٿڪي آ
شِوَ مندر تي باک ڦٽي آ.
مور ڪُٺل جي ريٽي رت مان
ڪارونجهر تي باک ڦٽي آ.
ٿاريليءَ جو گَجُ ٿو مُرڪي
ڏهر ڏهر تي باک ڦٽي آ.
سپني مان سندرتا جاڳي
پيارَ- نگر تي باک ڦٽي آ.
پاڻياريءَ جي پهچڻ سان ئي
ڀوڏيسر تي باک ڦٽي آ.
دُک جي رات لڙي آ ٿريا!
هر ٿوهر تي باک ڦُٽي آ.
پکي، بتيلا، سنڌُو، ساوڻ
لهر لهر تي باک ڦٽي آ.
تو جي نيڻ کنيا هِن مُرڪي
دل جي ٿَرَ تي باک ڦٽي آ.
شبنم گل
غزل
جيڪو هوندو اک جو تارو،
ماڻهو هوندو سو تو پارو
تنهنجي مرڪ جي لاٽ بنان،
اونداهو آهي جڳ سارو.
توکي ڌاريو چوڻو پيم
ڪونه هيو ٻيو ڪوئي چارو.
پڪي گهر ۾ سڪ نه ڪائي،
جرڪيو ڪچي گهر جو گارو.
ڪنهن سان پنهنجا سور سليان،
شهر ۾ هرڪو هو ويچارو.
جنهن جو تن هو اَڇو اُجرو
ڪيڏو هو سو من جو ڪارو.
سميع لنڊ
غزل
چنريءَ ۾ مک پنهنجو لڪائي-
ڪنهن آواز تي پيئي ڪنائي –
لابارن ۾ ڪڻڪ رنگي ٿي،
سنگ سٽي ۽ سينڊ وڄائي-
چانڊوڪيءَ ۾ پنهنجي اڱڻ تي،
چنڊ ڏي هر هر پئي چتائي-
ڇا لئه ڇولين کان پئي ڇرڪي،
سامونڊين سان لنئون لڳائي-
منهنجي ڦڪي جيون ۾ ٿي،
انڊلٺ جهڙا رنگ رچائي-
”ڪرم“ ٽالپر
گيت
جيون جوت اجهامي ويندي،
تڏهين ايندين، پوءِ ڇا ٿيندو!
موسم يار بهار نه هوندي،
جذبن منجهه جيار نه هوندي،
ڪائي سوچ ۽ سار نه هوندي،
نيڻن منجهه نهار نه هوندي،
جڏهين جيت ۽ هار نه هوندي.
تڏهين ايندين پوءِ ڇا ٿيندو!
ڪوئي سوز ۽ ساز نه هوندو،
ڪائي رمز ۽ راز نه هوندو،
مون وٽ نينهن ۽ ناز نه هوندو،
عشق جو هي انداز نه هوندو،
آجيان لئه آواز نه هوندو.
تڏهين ايندين پوءِ ڇا ٿيندو!
گُهورن ۾ ڪو گهاءُ نه هوندو،
صُحبت ۾ ڪو ساءُ نه هوندو،
طلب ۾ ڪوئي تاءُ نه هوندو،
اڳيون آڌرڀاءُ نه هوندو،
”ڪرم“ ڪوئي ڪهڪاءُ نه هوندو.
تڏهين ايندين پوءِ ڇا ٿيندو!
واجد
غزل
صدمو جو صدا ٿي پيو،
هڪ فرض ادا ٿي پيو.
هي زهر آ، يا امرت،
دردن جي دوا ٿي پيو!
جو ڪالهه هيو قاتل،
اڄ راهه نما ٿي پيو!
ادراڪ وَيو اُڪري،
داناءُ دغا ٿي پيو!
هِن ڀُونءِ جو هر ڀتر،
آ خاڪ – شِفا ٿي پيو.
ساڃاهه سوا هر هڪ،
سرواڻ سزا ٿي پيو.
تاج جويو
وائي
رَتَ ٻُڏاڻو لاشُ،
اَڇن گُلڙن سيج تي!
ماڻهوءَ، مِرُون ٿِي ڪُٺو،
ماڻهوءَ جو وشواش…
ڌرتيءَ ڌاڙِ ڌاڙِ ڪئي،
رتُ رُنو آڪاش …
گهيريو ڪارن بادلن،
سورج جو پرڪاشُ …
خاڪي جويو
غزل
ڪنهن لئه لڙڪ وهائي ويٺين،
پنهنجا پاند پسائي ويٺين.
ڪاري رات اُٻهريون آسون،
سپنن منجهه سجائي ويٺين.
صدين کان پوءِ سچ – سڃاڻي،
تڙ – تڙ تند تپائي ويٺين.
خون خوابن منجهه ڀري تون،
در – در ديپ جلائي ويٺين.
اوجاڳن جي انبورن کي،
اکڙين منجهه اٽڪائي ويٺين.
سَنِکَنِ ۾ صدين جو ساهه وجهي،
واڄٽ ڪو ته وڄائي ويٺين.
گؤري ولڀ
ڏيکاءُ
وڏا وڏا ٽهڪ ڏيئي
مان چوان ٿي
خوش آهيان مان
توهان به مونسان
ٽهڪن ۾ ساٿ ڏيو
ڪٿي هي ٽهڪ
سُڏڪن ۾ بدلجي نه وڃن
۽ سڄي ماحول جو
مزو خراب ٿي نه وڃي.
مظهر لغاري
غزل
زمانا! زهر ڪيڏو پي وَياسين،
رڳو هڪ شخص خاطر جي وياسين.
اُهو جنهن لاءِ اوجاڳا ڪياسين،
اُهو جنهن لاءِ شاعر ٿي وياسين.
انهيءَ جي گهر کي ڳوليندي شهر ۾،
پاڻ ئي پاڻ گم ٿي وياسين.
هوائون ڪنهنجا ٿيون آڻين سنيها،
وري سيبن جيان اُڊڙي وياسين.
حسن ۽ سونهن جي دنيا مان مظهر،
هٿين خالي هٿين خالي وياسين.
وسيم سومرو
آزاد نظم
سرءَ جي رُت ۾
سڀن وڻن جا،
وينگس جي ويڙهوٽي وانگر،
ويڙهيل آهن وار،
چُپ چپن جيئن،
پن پن آهي،
ٽاريون؛ ٽاريون،
ڄڻ ته ٻڌل سَوَ ٻانهون آهن،
ههڙيءَ گُهٽَ ۾،
ماڻهن جو ٿو گهٽجي ساههُ،
هرڪوئي ٿو،
هير اچڻ جِي؛ هڻي صدا،
سرءَ جي رُت ۾،
هير جي ورندي،
اُڀ – ساها سڀ مهڪي پوندا،
تازا تازا ساهه کڻي،
جُهومي جُهومي،
سڀن وڻن جا کلندا وارَ،
چُرندا چپ ۽،
ٻانهون ٽاريون ٻهڪي نچنديون،
چهڪي نچنديون،
ناچ آ نچندو،
جيئن شادين ۾ ڪوئي شيدي.
سوز هالائي
غزل
سونهن سينگار، تنهنجي نيڻن ۾،
ميگهه ملهار، تنهنجي نيڻن ۾.
آئيني جيئن شفاف ۽ روشن،
جوت جنسار، تنهنجي نيڻن ۾.
هرڪا تخليق ٿي هتي سرجي،
ڪوئي فنڪار، تنهنجي نيڻن ۾.
ايترو نه آهي ساري ڌرتيءَ تي،
جيڏو سهڪار، تنهنجي نيڻن ۾.
اوتجي ڪيئن ويو تعجب آ،
سارو سنسار، تنهنجي نيڻن ۾.
گَهِري ساگر جي ڇولين وانگر،
سونهن جي ڌار، تنهنجي نيڻن ۾.
پاڻ پنهنجو پسيم ٿي ائين لڳو،
پيار ئي پيار، تنهنجي نيڻن ۾.
رفيق سيال
غزل
ڌرتي ساڳئي ڍول نه ساڳيا،
محبت جا ماحول نه ساڳيا.
گُهٽجي گُهٽجي ساهه کڻون ٿا،
چاهت جا چؤٻول نه ساڳيا.
ڪنهن جي هنج ۾ ڳوڙها ڳاڙيون،
جڳ ۾ اهڙا جهول نه ساڳيا.
سک ۾ ساٿ نڀائڻ وارا،
ڏک ۾ تنهنجا قول نه ساڳيا.
جيڪي گفتا پيار وڌائن،
گفتا سي انمول نه ساڳيا.
سچ جي خاطر يار ”رفيق“
سوريءَ سِرڙا گهول نه ساڳيا.
سيد علي احمد ساقي سروري
غزل
منهنجو مسجود جانِ جان آهي
جو زماني ۾ هڪ زمان آهي
هجر جي رات هي به گذري وئي
فجر جي مون ٻُڌي اذان آهي
ڪيئن جدا تون ڪري سگهين ٿو رقيب
مُنهنجو سهڻو ته ساه، سان آهي
هي جهان چند روز جو چٽڪو
هي فنا جو فقط مڪان آهي
مُنهنجو آغوش مسڪين، محبوب
”اڄ طبيعت روان دوان آهي“
تنهن رسُولِ خدا تان مان صدقي
جنهن جي صدقي ۾ هي جهان آهي
پيرسن آهيان ته ڇا ٿي پيو
دوست اڄ به دل جوان آهي
ڪهڪشان، چنڊ ۽ ڪتيون تارا
تنهنجي قدمن جو هي نشان آهي
پشپا ولڀ
چهڪ چهڪ – ٽهڪ
منهنجي راهن ۾ آهن نيزا اُڀا
۽ ترارون تکيون
نٽهڻ اُس ۾ واريءَ جو صحرا
اکين ۾ ڪيئي ٿوهر نِسري آيا آهن
۽ تون چوين ٿو ته
توکي مسڪرائي ڏيکاريان مان!
چهڪ چهڪ سڄو جُسو آهي
۽ خوش رهندي ڪريان مان!
پر مان توکي کِلي ڏيکارينديس
چهڪ چهڪ ٽهڪ ڏينديس!
مير حسن آريسر
غزل
هي سانوڻي وسڪار جي،
اڄ نينڍ ڏي ٿي پيار جي.
تُنهنجي وڳي مان ٿي اچي،
سرهاڻ مينديءَ ڏار جي.
ها، پر گُلابن ۾ ڪٿي،
هٻڪار منهنجي يارَ جي؟
ڪنهن کي رئاڙي ٽهڪ ڏيڻ،
آ ريت هن سنسار جي.
ڇا سڪ نه ڪارونجهر کي آ،
هن موسمِ ملهار جي؟
تُنهنجي ادا هرڪا مِٺي،
ڄڻ مُرڪ ننڍڙي ٻار جي.
جنهن ۾ نه خُوشبوءِ ديس جي
سا شاعري ٻئي پار جي!
اياز جاني
غزل
من ۾ ٿاڪ تنهنجي نيڻن جا،
چپَ هيراڪ تنهنجي نيڻن جا.
راز سرجيا نه سي به ڄاڻن ٿا،
ڇا ته ادارڪ تنهنجي نيڻن جا.
باک جي چهري کي اَوَسِ چُمندا،
جن کي ڀي چاڪ تنهنجي نيڻن جا.
پيار جا ديپ ڪنهن به ٻاريا پر،
ٿا سجن تاڪ تنهنجي نيڻن جا.
آنءُ مفلس ۽ شهر تنهنجي ۾،
ڪيترا واڪ تنهنجي نيڻن جا.
جهول گدلي ۾ ڪيئن جهلي جاني،
لَڙڪ سڀ پاڪ تنهنجي نيڻن جا.
رکيل مورائي
وائي
ڪِيئن هوءَ مرڪي پئي، پنهنجو عَڪس پَسي
آئيني ۾
اُبتيون سُبتيون ليڪون، جيون جي ڦرهي
آئيني ۾
جوڀن بَلبُ اُجهاميو، ٿي وئي اونداهي
آئيني ۾
چانديءَ تارُون چَڳَ ۾، چَهرو چانڊوڪي
آئيني ۾
متل جوڳي
گيت
ڀُونءِ ڀني، مينهن اُٺا.
اڃان پرين ڪونه وَرِيا.
رات ٺري، لوڪ سُتو
واءُ لڳو دَردُ ڏکيو
چيٽَ جا هِتِ چنڊ ڏٺا.
اڃان پرين ڪونه وريا.
ڪڻڪ لٿي، ونئڻن پيا
نَوان ڪيئي نينهن ٿيا
ڪو نه کِليا محب رُٺا.
اڃان پرين ڪونه وريا.
سِڪ لڳي، هانءُ هُرِيو
چنگ وڳو، چاهه چريو
ساهه سوين سورَ سٺا.
اڃان پرين ڪونه وريا.
سج ٻڏو، شام لڙي،
دڳ ۾ ڪا ديد اڙي
کوڙَ ٿيا لڙڪ ڪَٺا.
اڃان پرين ڪونه وريا.
ضمير ڦُل
غزل
آيو اُڀري چنڊُ پڌر ۾،
سوچون ڊوڙن سُونهن ننگر ۾.
”ڪين سگهي جا سمنڊ وسائي،
ايڏي آهي آڳ اندر ۾.
منهنجو چاههُ ازل جو آهي،
ناهي پر ڪو پيار پٿر ۾.
هُوند لکي ها هيڪر مون ڏي،
پنهنجو سُندر نانءُ پَتَر ۾.
ڇُوليون آهن ڄڻ سنڌوءَ جون،
منهنجي هر هڪ بند ڇپر ۾.
چاههَ چڙا ۽ گهنڊ وڄايو،
ايڏي ڇو آ ماٺ مندر ۾؟!
ڪوثر هالائي
غزل
ڪجهه نه سڃاڻي سگهيون، اکيون،
ڪيڏو ڀلجي پيون، اکيون.
هاڻ ورائڻ اوکو آهي،
جهل پل ساڻ نه جهليون، اکيون.
تنهنجي واٽ نهاري سائين!
ٿڪجي آهن پيون، اکيون.
ڪيڏا پرکا بادل برسيا،
پوءِ به آهن پياسيون، اکيون.
توسان ٿيون جي قرب ڪچهريون،
ڪنهن پر ناهن ڀليون، اکيون.
هيءَ ته وفا جي ريت نه آ، تو،
ڇالئه آهن ڦيريون، اکيون.
محب ملڻ جي ويل آ هرڪا،
روز، رهن ٿيون آتيون اکيون.
جيون جي ڪنهن موڙ تي توکي،
”ڪوثر“ ڳولي لهنديون، اکيون.
اشرف زمان پير چنڊامي
غزل
مُرڪ جي آس تي لڙڪ ويٺو ڏيان،
ڏينهن لئه رات جا ويٺو تارا تڪيان.
زندگيءَ جي سفر آ ٿڪائي ڇڏيو،
موت جي اوٽ ٿي ساه ويٺو پٽيان.
چنڊ آ جيئن ڪڪرن ۾ ڦاسي پيو،
نفرتن ۾ ائين پيار ٿو مان ڏسان.
خار بي ساڳي ٻوٽي ۾ آهن، جڏهن،
ماڪ ڇو ٿي رڳو پئي گلن جي مٿان.
رهبري ڪو اچي نيٺ اشرف ڪندو،
راه ۾ جوت جا ديپ ٻاري ڇڏيان.
خليل عارف سومرو
غزل
سادگي ۾ ڪمال ڏس.
حُسن کي بي مثال ڏس.
مات آ ماهتاب کي،
جوت ڏس ۽ جمال ڏس.
ڳالهه ڪر ڀل بَهار جي،
ڇاهي؟ گلشن جو حال ڏس.
ڪينَ جَن جو جواب آ،
اهڙا ڀي هَن سوال ڏس.
قُربتون فاصلا بڻيون،
فُرقتن ۾ وِصال ڏس.
عشق جي باههَ ۾ پچي،
پيار ٿيو لازوال ڏس.
سُک ته عارف مِليو نه ڪو،
ڏُک سدائين بحال ڏس.
شوڪت علي ڌماچ
غزل
ڪا سوچ ڪر سڄڻ تون رسندو نه ڪر مٺا
پنهنجو ڪرم پيو ڪر منهنجي نه ڏس خطا
توتي اثر ٿيو ڪو منهنجي نه آه جو
پرتين نه اي پرين تون آهين اڃا خفا
مون کوڙ خوبصورت سپنا ڏٺا ڪڏهن
من ڪا ملي پوي ڪنهن سپني کي ساڀيا
توسان ڪجي شڪايت ڪهڙي ڀلا ڪجي
مونکي نه ڏي خوشي وڃ غم ئي ڪري عطا
جو بي سبب رسي ٿو ۽ ٿو ستم ڪري
تنهن سان سندس جفا جي شڪايت ڪجي به ڇا
تنهنجو اڱڻ خوشين سان روشن ڀلي هجي
آباد شل هجين تون دل ٿي ڏئي دعا
مون هر ستم اوهانجو منظور آ ڪيو
هر ڏاڍ آزمايو ڏيندا رهو سزا
مون چنڊ کي چمڻ جي هئي آرزو ڪئي
غلطي ڪيم اها ٻي ڪهڙي ڪيم خطا
منهنجي سڄي اجائي آ بندگي وئي
هو بت پٿر جو جنهنکي سمجهيم پئي خدا
شوڪت اڃا به راهون تنهنجون تڪي پيو
ڀورو اگر جي ناهي ڇاهي ٻيو ڀلا
محمد ايوب کوسو
غزل
هر گهڙيءَ مُشڪل ۾ آهيون دوستو،
دمبدم دلدل ۾ آهيون دوستو.
گهر گهٽيءَ ۾ وحشتون ٿيون رقص ڪن،
شهر ڪٿ، جهنگل ۾ آهيون دوستو.
پاڻ سان گڏ هيڪلائيون ٿيون رهن،
ڀل کڻي محفل ۾ آهيون دوستو.
ماڻهو ماڻهو کي پيو ڏاڙهڻ اچي،
جابجا جنجل ۾ آهيون دوستو.
هيل تائين پنڌ پورو ناهي ٿيو،
ڪنهن ڊگهي منزل ۾ آهيون دوستو.
ڇا ڪجي اُڻ تُڻ حفاظت جي اٿئون،
رات ڏينهن مَقتل ۾ آهيون دوستو.
منظور راڄپر
غزل
چنڊ جي چانڊاڻ، منهنجي شاعري
سُرت جي سرهاڻ، منهنجي شاعري
ڄڻ ته نينگر جي لبن تي آ لڳل
لاک جي لالاڻ، منهنجي شاعري
گيت جهونگاري جيئن مارو سندا
لوڪ جي واکاڻ، منهنجي شاعري
جا کٿوريءَ جيئن نه کُٽڻي آ ڪڏهن
آهه اهڙي کاڻ، منهنجي شاعري
اي ڀٽائي ڏات ڏي جيئن ٿي پوي
موج ۽ مهراڻ، منهنجي شاعري
ڪابه منظر ڪو نه ٿو ڀيٽا گُهري
پنهنجو مَٽُ آ پاڻ، منهنجي شاعري
فياض ”چنڊ“ ڪليري
غزل
زندگي جي ٻاٽ ۾، آ پيار پنهنجو سوجهرو
هن گهٽيل ماحول ۾ اظهار پنهنجو سوجهرو
زندگي جي آجپي لئه ٿي ويو جيڪو امر،
سو ڪُٺل تاريخ جو ڪردار پنهنجو سوجهرو.
مقصدن سان آ ڀريل ۽ ولولا جنهن منجهه هن،
ڏاڍ ۽ ڏهڪاءُ ۾ ويچار پنهنجو سوجهرو.
ظلم آڏو سر جهڪائڻ پاڻ سکيا ناهيون،
ڇو ته هوشوءَ جي اُتم للڪار پنهنجو سوجهرو.
ڏات جنهن جي ڏيهه جي لئه حوصلو پيدا ڪري
سنڌ ڌرتي جو سچو فنڪار پنهنجو سوجهرو.
انور ابڙو
نثراڻا نظم
خوبصورتيءَ جي ڪُنَ ۾، چاهت جا ٻيڙا،
ڇيتيون ڇيتيون ٿي،
سماج ساگر سطح تي،
اوڀارا لهوارا،
لهوارا اوڀارا تري رهيا آهن.
===
جَلَ اُٿَلَ اچي ته
ڳوڙها نه ڳاڙجو،
اهي انهن ۾ اضافو ڪندا.
مقبول ڀنڀرو
آزاد نظم
اڄ جو توکي ڏٺم
اوچتو اي سَڄڻ!
منهنجي اکڙين ۾ ڪئين لڙڪ اٽڪي پيا
سي زمانا وري دل تي اُڪري پيا
ڌار ٿيندا نه هئاسين
ڪا هڪڙي گهڙي
گڏ جيئڻون اسان کي ۽ مرڻو به آ!
تو وچن هئا ڪيا،
مون وچن هئا ڪيا
مان ته راتيون هيس ڪاريون ڪاريون
چنڊ مون لئه چوڏهينءَ جو هُئين تون سڄڻ!
پوءِ زماني جي ريتن جي ور چڙهي
ڌار تون ٿي وئين!
ڌار مان ٿي ويس!
منهنجون سوچون ۽ جذبا
ڀڄي ڀور ٿيا
ڄڻ ته واريءَ سندا سمنڊ تي گهر هيا
وير اهڙي وري سڀئي لوڙهي وئي.
مون کي ڀوري وئي!
ها اڄ انهي کي ڪئين سال ٿيا!
اڄ جو توکي ڏٺم
اوچتو اي سڄڻ
منهنجي اکڙين ۾ ڪئين لڙڪ اٽڪي پيا
سي زمانا وري دل تي اڪري پيا!
سي زمانا وري دل تي اڪري پيا!
منظور قادر
چهري جي روشني
ٻاهر گگهه انڌيرو
۽ تيز هوا جو شور.
منهن جي ڪمري ۾ روشني،
اونداهيءَ جا شيڊ
کليل دريءَ مان ڪاهي پون ٿا.
مونکي ويڙهي وڃن ٿا،
تنهنجي ياد جي آئيني مان
ڦٽي نڪتل روشني بچائي وٺي ٿي،
پر آخر ڪيستائين؟
ٻاهر طوفان تيز هوا جو
گگهه انڌيرو ڇانيل آهي
منهنجو ڪمرو روشن رهيو ته ڇا ٿيو
ٻاهر گگهه انڌيرو آهي
ڪو سورج ڦٽي پوي ته بهتر
تيز هوا جو شور کٽي پوي ته بهتر
جيئن مان ٻاهر نڪري سگهان.
ڪمري جي روشني سان گڏ دنيا کي ڏسي سگهان،
ڪمري کان ٻاهر گگهه انڌيري کان صاف
ڪنهن خوبصورت چهري جي روشني!
امجد سيد
وائي
سوچي تنهنجي ياد ۾ پيارا
مون جاڳي ساري رات گذاري
پوءِ به نه آئين تون
باک ڦٽي پوءِ سج نڪتو آ
ٻولين پيا سڀ لات پياري
پوءِ به نه آئين تون
ٻوليان پيو ڪي گيت سريلا.
ورتي آ مون ڏات اڌاري
پوءِ به نه آئين تون
بانو محبوب جوکيو
ٽيڙو
ٺاهيائين پئي رِلڪو،
ڳورهاري عورت کي،
هاڻي کان ئي الڪو
•
ڊگها، گهاٽا وار،
بڻجي ٿا وڃن جي
گرميءَ منجهه آزار
•
ڪنوار جي نَٿَ
لُٽين پيا رستي تي،
ڌاڙيلن جا هَٿَ
•
مٿي ۾ تيلَ جي مَلَ،
سڻڀي ٿي وئي رات
وهاڻي جي کَلَ
•
گوڙ ۽ گهمسان،
ٺڪ…ٺڪ…جو آواز،
لوهر جو دڪان.
عادل سخيراڻي
غزل
جذبن سان جيئن اٽڪي پيو هان،
ويتر اندران وَڍجي پيو ها.
تنهنجي ياد جي ڪانڊيرن ۾،
اُلجهي اُلجهي ڦٽجي پيو هان.
تنهنجو پيار آ پاڇي وانگر،
ڊوڙي ڊوڙي سَهڪي پيو هان.
آس جو رِڻ پٽ، صحرا، جهنگل،
جهاڳي جهاڳي ٿَڪجي پيو هان.
جذبا وَل جان وڌجن، ۽ مان،
ڇانگي ڇانگي ڇلجي پيو هان.
چاهت اُڀري ديپڪ بڻجي،
جانَڀن وانگر ڀڙڪي پيو هان.
آخر ترسي ترسي عادل،
گونگي مينهن جان برسي پيو هان.
شيرل نيڪ سروري
غزل
سوا تنهنجي ڪو دلدار ڪونهي
تون ئي آهين منهنجو ٻيويار ڪونهي
گهمي مون ڏٺو آهِ سارو زمانو
زماني ۾ ڪوئي وفادار ڪونهي
رڳو آ زماني ۾ دوکو ئي دوکو
زماني ۾ ڪوئي وفادار ڪونهي
سراپا وفادار دلدار منهنجو
ٻئي ڪنهن سان منهنجو دلي پيار ڪونهي
چوان ٿو مان جاني وفادار آهي،
چون ماڻهون ٿا هو وفادار ڪونهي
سراسر سڄڻ باوفا آهي منهنجو
سڄڻ جو ۽ منهنجو ڪو تڪرار ڪونهي
سڄڻ نيڪ جي توسان آهي صفا دل
ڌڪارين ٿو اهڙو گنهگار ڪونهي
سعيد ميمڻ
وائي
گَهرَ جون ديوارُون؛
ڳالهائڻ ٿيون چاهن مون سان
آڌيءَ ويلي مَنَ – وستيءَ ۾، ساجن جون سارُون؛
ڳالهائڻ ٿيون چاهن مون سان
پيرن هيٺان چيڀاٽيل، گل جون مَهڪارون؛
ڳالهائڻ ٿيون چاهن مون سان
اوسيئڙي جي رڻ مان ايندڙ، ڪنهن جون پڪارون؛
ڳالهائڻ ٿيون چاهن مون سان
احمد ٽالپر
غزل
رات جي سانتِ ۾، ياد آئي وَري،
تو بنا تڙپندي هِي، رَهِي دل چَرِي.
ڪُونج ڪَرڪِي ڪِٿي تَن تَپائي وِڌو،
آڳ هُئِي جا دٻيل، پيئِي ٻيهر ٻَرِي.
چنڊ، بادل سندِي لِڪَ لِڪوٽِي ڏِسِي،
ڪنهن ويَل وقت جو، عڪس آيو ترِي.
ماڪ، موتيو مليا، باکَ جي سيجَ تي،
تون نه آئين ويو، هاءِ ٽاڻو ٽَرِي.
جَند وانگر جدائي، ٿي پِينهي پرين،
جِند هر پَلِ – اَپَل، ڄڻ ته ڀورا ذرِي.
حسرتون هانوَ ۾، ٽِياس تي هن ٽنگيل،
آءُ ”احمد“ هِلي ڪا ڪري دلبرِي.
بشير سيتائي
غزل
جنهن ساڻ اوچتو ئي منهنجي دل لڳي هئي
ان وٽ سٺو سڀاءُ هيو، سادگي هئي.
چاهت سان هو جڏهن مليو محسوس ٿيو ايئن،
هن ساڻ ڄڻ صدين کان وٺي دوستي هئي.
هو موڪلائي ويو، ته ويا رنگ روپ سڀ،
هڪ خالي ڪينواس منهنجي زندگي هئي.
ڳوڙها مليا ته سڏڪا ڀي، دک درد گهاءِ ڀي،
مون وٽ نه ڪنهن به چيز جي ڪائي ڪمي هئي.
ماڻهن چيو ته پريت محبت ۾ آهي ڇا
چئي ڪيرُتن کي منهنجي اها بندگي هئي.
مونکي ته آهي عشق مان انسانيت مِلي،
دنيا ڏٺي مون اهڙي نه جا اڳ ڏٺي هئي.
مون کي نه مات رات ڪري ڪنهن طرح سگهي،
هي داغ دل جا جلندا رهيا روشني هئي.
دنيا وڏي ڪهاڻي بڻائي ڇڏي ”بشير“،
مون دل ڏني ۽ ڳالهه فقط ايتري هئي.
اختر درگاهي
وائي
اُڀري اندر مان
آئي سَارَ سڄڻَ جي
بِرکا ۾ آڪاش تي
ڄڻ ڪنهن انڊلٺ جان
آئي سَارَ سڄڻَ جي
تنبوري جي تار تي
تنهنجي ڳائڻ سان
آئي سَارَ سڄڻَ جي
آڌي رات اَڏيءَ تي
منهنجي رَتُ منجهان
آئي سَارَ سڄڻَ جي
مرتضى مٺياڻوي
غزل
ڪُڏي ڪن جي خاطر ڪٺاسين، ڪٺاسين،
اهي ڏينهن ڏکيا ڏٺاسين، ڏٺاسين.
جڏهن ساٿ ساٿي ڇني ڇوهه مان ويا،
تڏهن خوب تن لاءِ، رناسين، رناسين.
ڪنين ڪاڻ ڪاڻون جو ڪڍڻيون پيوسين
تڏهن ڪين ڪن سان ڪڇياسين، ڪڇياسين.
ڪٿي بڻجي منصور سوريون سجايون،
ڪٿي جوش ۾ پئي جلياسين، جلياسين.
امر! عشق تن سورهن جو سراسر،
چڙهيل دار تي جي ڏٺاسين، ڏٺاسين.
اِهي ڪوٽ قهري جُهري پوندا جهٽ ۾،
جڏهن بڻجي اوٿر اٿياسين اٿياسين.
فرزانه ڪنول بلوچ
وائي
سپنا ساجن ساڻ
آئون اهائي هيڪلي
حُسن تنهنجو آهه
ڄڻ موج ۾ مهراڻ
سپنا ساجن ساڻ
آئون اهائي هيڪلي
مان ته ساڳي آهيان
مونکي تون سڃاڻ
سپنا ساجن ساڻ
آئون اهائي هيڪلي
کوليا آهن وار ڪنهن
هر پاسي سرهاڻ
سپنا ساجن ساڻ
آئون اهائي هيڪلي
دل جي دنيا، ئي لڳي،
جذبن جي ڪا کاڻ
سپنا ساجن ساڻ
آئون اهائي هيڪلي
ڊٺل ليڪون هٿ جون
جذبا رتو ڇاڻ
سپنا ساجن ساڻ
آئون اهائي هيڪلي
بخشڻ مهراڻوي
وائي
هي جي اُڀريل ٻانهون،
تنهنجي لاءِ صدائون،
اسين اڃايل پنڌ ۾.
ڪهڙي دَرَ تي دانهجي،
ديس سڄو دانهون،
اسين اڃايل پنڌ ۾.
هر گهٽيءَ ۽ گام تي،
تنهنجون پُڇائون،
اسين اڃايل پنڌ ۾.
ڌر تتيءَ جو هي سفر،
وڻ نه ڪي ڇانئون،
اسين اڃايل پنڌ ۾.
طارق منگي
سوچون آخر سوچون آهن
سوچون سپنا، سوچون سڏڪا
سوچون گل گلابي آهن
سوچون ڪنڊا، سوچون ٽانڊا
سوچون ڪوئل لاتيون آهن
سوچون سرت ۽ ساڃهه آهن
سوچون تنهنجون ساروڻيون
۽ منهنجي من جي آس به آهن
سوچون سمنڊ ڪناري تي
لهندڙ سج جو تاءُ به آهن
سوچون ناهر ڇالون آهن
سوچون چنڊ ستارا آهن
سوچون جن مان باک ڦٽي ٿي
سي ئي سوچون سورج آهن
جن تي هر ڪا واٽ کٽي ٿي
ڪوڙي ڪانئر رات کٽي ٿي.
محمد هنڱورجو مٺي
بيت
قحط جي ڪَلُور جا ڪجن ڇا بيان؟
ڪاهي مال ماروئڙا مَٽي ويا مڪان
وڇوڙن وَر پيا ڪي آسائتا انسان
جهري پيا جوان، جذبا جهانگيئڙن جا.
سُڪارن سڌائتا راڻن سندا راڄ
ڏکن جا ڏُڪار ڪي آڻي ڏنا ڏاج
ڪوڏاڻا ۽ ڪاڄ، ويڙهيچن وِسريا.
مارُن ڪنان مينهڙا!، ويٺين مُنهن موڙي
دليون دلبرن جون ڇڏيون تو ٽوڙي
وري وِڇوڙي، وڌءِ ويڙهيچن کي.
اڄ نه اَجهورن ۾ هونگارون هڪل
نه ڪي دَس دَڙن تي سنڀارن شُغل
رايون رؤنشن رَءُ ۾ رهيون جت رڌل
اُتي ڪو ادل! اڄ نه ڪِڙوا ڪُنڍيين.
ڪاهون ڪاهي هليا سندم سانگي سيڻ
سُڃا پڊ پاٿاريون تڙن ناهن تيڻ
نه ڪو کيليء کڙڪو هاڪارو نه هيڻ
نيو وهن نيڻ، مارن بنا مُنهنجا.
طارق عالم
وائي
اوجاڳي جي آڳ،
آلاپيندي راڳ،
هانءُ نه هار او – سانوري.
کڻ ڪا وِکَ وڏاندري،
سامهون آهي ماڳ،
هانءُ نه هار او – سانوري.
پَسندينءَ پريئن ڇانوارا،
لهندئي دل جا داڳ،
هانءُ نه هار او – سانوري.
چوٽي چوٽي چمڪندا،
پنهنجن چندن ڀاڳ،
هانءُ نه هار او – سانوري.
پُهچي پئبو پار ڀي،
جهاڳي سمنڊ اَجهاڳ،
هانءُ نه هار او – سانوري.
نياز ملاح
غزل
مرڪين ٿو مهڪارن وانگر
تنهنجو پيار بهارن وانگر
عشق ڪري الزام کنياسون
چوريءَ جي ڏوهارِن وانگر
دل زمين جو ٽڪرو آ ڄڻ
قبضو ڪيئي ڀوتارن وانگر
تنهنجي نفرت ٽٽل ٻيڙي
منهنجو پيار ڪنارن وانگر
تنهنجا خط ۽ تنهنجون يادون
آهن نياز سهارن وانگر
|
