سيڪشن؛ شاعري

ڪتاب: ڪپر ٿو ڪُن ڪري

صفحو :9

هي جو ساگر سونهن، جو، انهيءَ کان انڪار!

ساکي پنهنجي وچ تي، تونئي پنهنجو ڄار،

سچو آ سنسار، جوٺ سندءِ ئي جيءَ ۾.

_

ڪيڏو توکي ڪؤ، آهي مايا موهه کان!

آڌيءَ اُرهه منڌ جا، جوٺا آهن، چؤ؟

ڀورا! تنهنجو ڀؤ، جاڙ اجائي جيءَ سان.

_

پٿر ۾ پڌرا ڪيا، هو جي ايلورا،

جي تون ڏسين جيئرا، ڀؤ  ڇاجو ڀورا؟

نوان، نڪورا، آڌيءَ اُرهه منڌ جا.

_

ساري رات سڳنڌ ۾، ناريءَ ڪارا وار،

ڳچيءَ منجهه ڳراٽڙيون، پوڄا جهڙا پيار،

توکي نرآڪار، آڌوتيءَ ڇا آڇيو؟

_

ان کان وڌ ڪهڙي ملي، مُڪتي ماڻهوءَ کي؟

چپ ڪپيل انجير جان، اڀري اچن جي،

۽ امرت آڇي، ڪائي نار نهار ۾!

_

آنڌيءَ آئي انبڙيون، ٽيڪي ڪرن جيئن،

سندر ناري تيئن، سرڪي آئي سيج تي.

_

سندر ناري سيج تي، مايا نه سامي!

آئي اڏامي، ماکي ماکيءَ مک ڏي.

_

گوري سُتي سيج تي، رمندي رهي رات،

پرينءَ سان پرڀات، جوٺ نه آهي جوڳيا!

_

مايا ناهي ڇل، جي سمجهين سنسار کي،

ڏس تون ڪنهن جي پيار ۾، چت ڪري چنچل،

پورن هر هڪ پل، لڳندءِ پنهنجي پاڻ ۾!

_

سامي! هيءُ سرير، جئن مٽيءَ جو ماٽو،

رچي جي ريٽو ٿئي، مڌ منجهس گهاٽو،

ڳڻ پائي ڳاٽو، اڀري، اوچو اڀ کان.

_

سامي! جيئڻ جس، ناهي ڪوئي ’نانهه‘ ۾،

ڪام ديو جي سينڱ  تي، ماکيءَ مکيون پس

ماڻهوءَ ڪهڙو وس، مُني ڦاٿا موهه ۾!

_

آيو ڦڳڻ ماس، ٽڙيون ٽانگر ٽاريون،

سڪي ٿو سڳنڌ لئه، سامي! منهنجو سواس،

گهوريو هي بنواس، سڀڪجهه آ سنسار ۾.

_

پايل پائي راڌڪا، ڇم ڇم اچي جي،

ڪوڪي بن جي باک ۾، ڪويل ڪدم[2] تي،

مڪتي ناهه مٿي، ڪابه انهيءَ کان ڪاپڙي!

_

مڇ گنڌا جو موهڻو، تاتي ڏس تون تن،[3]

چنچل چندن واس ۾، ويڙهي جي تو من،

اهڙو اتم ڌن، ڪوبه نه آهي ڪاپڙي!

_

هي چندن جو تلڪ، يا سارناٿ تي چنڊ،[4]

ناري! توسان منڊ، آهه اڳي کان موهڻو.

_

سندر ناريءَ سر مٿان، وهنجي ڇنڊيا وار،

جئن هرمل جي آگ مان، نڪري دونهين ڌار،

هينئن ٻي هٻڪار، آڌوتي اهڙي ڪٿي؟

_

جل مندر جئن جندڙي، ڏيئا ڏيئا پيار،

ويراڳي ويراڳ ۾، اهڙو ڪٿ اسرار!

اوندهه انڌوڪار، تياڳي تنهنجي تياڳ ۾.

_

نيڻن مرگهه نمائيا، سرڪي مٿان سيج،

ڪٿي ههڙي هيج، تياڳي تنهنجي تياڳ ۾!

_

2

سامي! هن سنسار ۾، هي ماڻهوءَ جو من،

پائي ماڻهوءَ پيار ۾، پنهنجو آتم ڌن،

پيار بنان پورن، ڪوبه نه آهي ڪاپڙي!

_

ڪوبه نه پرڏيهي، سامي هن سنسار ۾،

سڀ کان سندر ديوتا، آهي هيءَ ديهي،

پرجهي، ڏس پيهي پيارا! پنهجي پاڻ ۾.

_

ديهيءَ بنان آتما، اَڌوتي! ڇاهي؟

من به مٽيءَ مامرو، اڳتي ڪجهه ناهي،

هن سهڻي سنسار کي چار گهڙيون چاهي،

لاڳاپو لاهي، ويجهو وڃ وناس کي.

_

ماڻهوءَ منجهه وناس جو، ڏاڍو آهي ڏر،

چاهي ٿو ڪيڏو چريو، هجان هوند امر!

شال هجي هيءَ جندڙي، ڪوئي پوپٽ پر،

گهڙيءَ لاءِ گذر، جنهن جو گل گلاب تي.

_

ور ور اَويساهه سان، رات ڏٺم آڪاس،

هر شيءِ هن سنسار ۾، ٿيڻي آهي ناس،

ماڻهوءَ ڇاهي؟ ماس! ور هي جيئڻ ڏينهڙا.

_

متان ٻي جڳ ڪاڻ، موڙهل! هي جڳ وارئين،

انت اهو آ ساميا! هيءَ جا رک مساڻ،

ڇاڻي ويٺو ڇاڻ، ڪيهي وٿ وناس ۾!

_

مايا مڌ ڀري، سامي! وهه ويراڳ ۾،

اَڌوتي! اچڻي نه آ، وئي ويل وري،

موٽيو ڪير مري؟ ور هي جيئڻ ڏينهڙا!

_

آهه اجائي انت تي پنهنجي اداسي،

هر شيءِ هن سنسار ۾، آهي اَبناسي،

مٽيءَ سان مٽي ٿئي، موٽي هر ساسي،

ور سو جنهن واسي، پنهنجي سرت سڳنڌ سان!

_

مٽيءَ منجهه وشال، موٽي ٿئي جندڙي،

هن اونهي آڪاس ۾، جنهن جو انت نه ڪال،

ڪتين جو ڪمال، مٽي آڇي موت کي.

_

ماڻهوءَ مڪتي پريت ۾، اَجوکي آهي،

سامي! هن سنسار کي، جي ڪو ساڃاهي،

مور نه هو چاهي، پيد پوي، ڪو پريت تي.

_

3

غريبي گلزار؟ مينگها تنهنجي مت مئي!

ڏکن ڏڌي ڏيهه کان، اَڌوتي انڪار؟

ٻوڙو ٻجهڻهار، دانهن نه ٻڌي ديس جي.

_

هيءُ بکايل ماءُ جي، ٿڻن مٿان بار،

ڇا هي ابهم ٻارڙو، آهي مايا ڄار؟

انهيءَ کان انڪار، ڪيئن ڪيو تو ڪاپڙي؟

_

ڇا ڪوُڙي آ بُک ۾، ڪُکِ اندر ڪاني؟

جا هيءَ مايا آهه ڙي، پنڊيءَ تي ماني؟

آهي ناداني، جهيڙو انلئه جڳ ۾؟

_

اڙي او ويدانتي! انهيءَ کان انڪار،

ماڻهوءَ جو ماڻهوءَ مٿان، هي جو اتيچار!

هي پڻ مايا ڄار، مون تي ڪڙا ڪوٽ جا؟

_

ڇا هي ڏاڍا ڏيهه جا، ڌرتيءَ جا ڌاڙيل،

جيڪي ماڻهوءَ رت سان، ڪن ٿا تيل ڦليل،

سڀ انهيءَ جا کيل، هو جو نرگڻ نانهه ۾؟

_

هي مايا جون ڳالهڙيون، ڳهلا نه سارين،

ڏينهن تتي ۾ مون جيان، ڏونگر جي ڏارين!

ٺپ تڏهن ٺارين، جڏهن جاڙ ڏري پوي.

_

4

هتي آ، هن جاءِ، سڀڪجهه آ هن لوڪ ۾،

پرمتڙيا، پرلوڪ لئه، وهي ڪانه وڃاءِ!

لنؤ انهيءَ سان لاءِ، جوٺ نه آهي جندڙي!

_

ڪجهه به نسوريءَ ’نانهه‘ ۾، ناهي اي سامي!

جوتيءَ مان جوتي جلي، کُٽي نه کامي،

هر هر اُجهامي، جرڪي پيئي جندڙي.

_

ڪنوٽيا، ڪن چير، آنگ ڀڀوتي ڪاپڙي،

ڳالهه مڙيوئي هڪڙي، ملان، پنڊت، پير،

ساڌو، سنت، فقير، جرٿر ڪيئي جيوڙا.

_

سامي! مون ڪيئي صديون، ٻڌي ساڳي بڪ،

جيءَ اچن ٿا جڪ، صدين کي ساڙي ڇڏيان!

_

هيءَ جا ڳنڍيري، چوسي اڇليئه ڳجهه جي،

جنهن تي ڏکيا ڏيهه جا، ڊُڪي ٿيا ڍيري،

وهه کان گهڻيري، سگهه وهاٽي ساهه جي.

_ 

ساڳي صورت عين کي، ساڳي صورت غين!

چرين پاتو چينُ، ڳهليون ڳولي ڳالهڙيون.

_

سامي! ماڻهوءَ جندڙي، سدا آ سنگرام،

ڪوُڙ ڪڏهن ڀي سچ کي، ڏيندو نه وسرام!

ناهي ڪوئي نام، جنهن ۾ جڳ سمائيو.

_

سچي مڪتي ميڙ ۾، آڇي ٿو انبوهه،

اونداهو اندوهه، تياڳي تنهنجي تياڳ ۾.

_

ماڻهوءَ ۾ آجو ٿيو، مٽيءَ جو مانڊاڻ،

پائي پنهنجو پاڻ، پهتو پنهنجي توڙ تي،

_

جاڙ مٽائي جڳ مان! ماڻهو شال جين!

پوپٽ پنک ٿين، سڀ جا سرها ڏينهنڙا!

_

سامي! هن کان ڪو وڏو، ناهي انتر گيان:

بنان ڪنهن ڀڳوان جي، اُتم آ انسان،

ماڻهو آهه مهانُ، پنهنجو ڀڳونُ پاڻ آ.

_

5

ساراهيان سنسار، سچو آ جو سونهن ۾،

جنهن جو انت نه آد آ، جنهن جو آر نه پار،

جنهن ۾ ٿو جنسار، مري روز امر ٿئي.

_

هي جا آد اَ سونهن ۾، سرجي پئي سونهن،

ڪنهن جي نانهه ورونهن، پورن آهي پاڻ ۾.

_

چتر، ڪوتا، مورتيون، سارا ماڻهوءَ ماڳ،

وڻ ٽڻ، ٻوٽا، ٻاريون، سڀ ۾ ڪائي آڳ،

ڪيڏي جاڳ اَجاڳ! ڪيڏي ڄاڻ اَڄاڻ ۾!

_

ٻڌي بنان ٻڌ جي، ڳولي پئي پاڻ،

پرڪرتيءَ ۾ پرش جو، ڪٿي نه اُهڃاڻ،

ڀينگ به ڀريل ڀاڻ، آهي پنهنجي پاڻ ۾.

_

سامي! هن سنسار ۾، اَواهو انسان،

هيٺان انڌي اڀ جي، سدا سرگردان!

ماڻهو پو به مهان، نِڀُ انهيءَ کان ننڍڙو.

_

سامي! هر سنسار جئن، ناهي ڪو ستگر،

گائڪ بنا ڪونج ۾، آهي آدي سر،

ٻُڌي تانَ مڌر، جهومي پئي جندڙي.

_

سامي! هي سنسار آ، گوالي بن گوڪل،

پنهنجيءَ مڌر تانَ ۾، جهومي ٿو جل ٿل،

جمنا ساري جل، ڪوهه تڪين ٿو ڪنڌيون؟

_

سامي! هن سنسار ۾، تار نه آهي تر،

هن جو انت نه آد آ، ڪٿي ناهه ڪپر،

ائين آهه امر، سرجي پنهنجي پاڻ ۾.

_

جڙيو هي جنسار، آهي پنهنجي پاڻ مان،

ڪهه ڄاڻان ڪنهن ڳجهه مان، کڙيو کڙڻهار!

پاڻ منجهان پولار، اڀريو ڪنول وانگيان.

_

ڪنهن به نه جوڙي جوڙ، آهي هن جهان جي،

ڪنول پاڻ ٽڙي پيو، پهتو پنهنجي توڙ،

جر جي جيءَ ولوڙ، ڪُهه ڄاڻان ڪهڙي هئي!

_

سامي! هن سنسار جو، انوکو اسرار،

آهي پنهنجو پاڻ ئي، ساکي سرجڻهار،

نوڙي نمسڪار، ڀورا! ڪر برهمانڊ کي.

_

برهما بن برهمانڊ کي، ڏٺو آهي جَن،

اڌر هوندي ڀونءِ تي، عجب آڌر تن،

ڏاها ڪونه ڏسن، اوني ساڻ اننت کي.

_

اوني کان آجا ٿيا، ڊاهي سارا ڊوهه،

تڳن پنهنجي توهه، گهوري اونهي اڀ ۾.

_

برهما بن بهرمانڊ کي، نوڙي سيس نماءِ،

۽ ماڻهوءَ جي پيار ۾، پنهنجي مڪتي پاءِ،

سڀ سان دک ورهاءِ، آجو ٿيءُ انبوهه ۾!

_

هو جو آگم گيان، سامي! تو سوچيو پئي،

ان کي پهچي پهچندو، ڪونه ڪڏهن انسان،

اَگم کان اڳتي اَگم، آهه سدا امڪان،

حيرت ۾ حيران، جيءُ سدائين جڳ ۾.


[1]  هندو ديومالا موجب ڪام ديو کي هڪ سينڱ ۽ پنج پاڻ هوندا آهن. سينڱ ڪمند جي هوندي آهي، جنهن تي ماکيءَ جي مکين جي قطار ويٺل هوندي آهي ۽ پاڻ ڏانڊيءَ سان ڪنول جا گل هوندا آهن.

[2]  ڪدم : هڪ وڻ، جنهن جو هندي شاعريءَ ۾ بار بار ذڪر ڪيو ويو آهي.

[3]  مڇ گنڌا: مهاڀارت ۾ آيل اها سهڻي ماڇاڻي، جنهن تي ڀيشم جو پيءُ اڪن ڇڪن ٿي پيو هو. لغوي معنيٰ اٿس. ’مڇيءَ جي بانس واري‘.

[4]  سارناٿ ۾ مهاتما ٻڌ جي رک ۽ هڏيون پوريل آهن

¨  برهما_ هندو ديو مالا موجب ڪائنات جو خالق. برهمانڊ_ ڪائنات.

نئون صفحو --  ڪتاب جو ٽائيٽل صفحو
ٻيا صفحا 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17
هوم پيج - - لائبريري ڪئٽلاگ

© Copy Right 2007
Sindhi Adabi Board (Jamshoro),
Ph: 022-2633679 Email: bookinfo@sindhiadabiboard.org