بهرحال، هن جي ڪلهي تي Establishment جي بندوق رکي ضرور هلائي ويئي آهي. ان ڪري پيڙا سڄي هن جي حصي ۾ اچي ٿي. هو ڪنڌ جهڪائي، سموري ناڪارئيت جي باوجود به، درخواست جي آخر ۾، اوهان جو تعبيدار نوڪر لکڻ لاءِ ايترو ئي مجبور آهي، جيترو ان ڀوائتي وايومنڊل ۾ جيئڻ لاءِ. موڪل جي درخواست منظور ڪانه ٿي. هو تعبيدار نوڪر جيان ئي، لفٽ بدران اٺين فلور تان ڏاڪو ڏاڪو لهندو هيٺ آيو. هن فرار ٿي چاهيو پنهنجي پاڻ کان، ڪيڏانهن وڃان؟ ڳوٺ!؟ ڳوٺ واري بس.....!؟ ......ن......و......ڪ ......ر...... ي......و......ئي......هه......و......ن......د......!! سمنڊ ڏانهن وڃان!؟ س....م....ن.....ڊ ....خ....ش....ڪ....ٿي....ويو....و....و....هو....ند....و....و.... گهر وڃان؟....گهر؟؟ هو شهر ۾ ڪنهن اجنبيءَ جيان ديوار جي سامهون بيهي رهيو. اکيون چوچيون ڪري، ڀت تي لکيل جملا، اشتهار، نعرا پڙهڻ لڳو.

ڳجهين مڙدانين بيمارين جو علاج حڪيم فلاڻي وٽ. منجن، سرما، اوهانجو جائز اميدوار.... حق پرست اميدوار. اوهان جي ووٽ جو صحيح حقدار. هو مرده باد. هي زنده باد. هُن کي آزاد ڪريو. هن کي قيد ڪريو. هُن جا قاتل پڪڙيو. هن کي ڦاسيءَ چاڙهيو. هو نظام نامنظور ۽ هي نظام منظور. ڳجهين زنانين بيمارين جو علاج. بي اولاد لاءِ اولاد. فلاڻي حڪيم وٽ ڪينسر، السر، شوگر جو شرطيه علاج. انهن سمورن جملن، اشتهارن ۽ نعرن جي وچ ۾ ڪٿي اهو به لکيل هو، هتي پيشاب ڪرڻ منع آهي. اوچتو هن کي لڳو ڄڻ هن جو مثانو ڀرجي ويو آهي. گڙدن پنهنجو فنڪشن نارمل نوع کان تيز ڪري ڇڏيو آهي. هن کي ان ديوار جي سامهون بيهي پيشاب ڪرڻ گهرجي. ٻي صورت ۾ هن جا نَرا ڦاٽي پوندا. هو ديوار ڏانهن رخ ڪري بيٺو به، ڪافي پل پر.... هن کي لڳو، هو ان ديوار جو حصو بڻجي ويو آهي. ڪنهن جملي، ڪنهن نعري، ڪنهن اشتهار سان هن جي ڪائي مناسبت آهي ضرور يا هو ساڳي وقت جنسي، جسماني، ذهني ۽ سياسي مريض آهي. اهي سمورا اشتهار ۽ نعرا، جيوڙن جيان هن جي رت ۾ شامل آهن. گهٻرائجي هن ان ديوار کان ڀڄڻ چاهيو ۽ تکيون وکون کڻي ذري گهٽ ڊوڙڻ به شروع ڪيو هيائين، پر ڇا ديوار به پنهنجن لفظن سميت سندس پيڇو نٿي ڪري!؟.

ديوار تي لکيل لفظ سندس پيڇو ڪن ٿا. پيڇو.... پيڇو.... ڪائي اهڙي سگهه هن جو پيڇو ضرور ڪري ٿي، جيڪا مٿس سوڀ ماڻي، کيس ڪيرائي، دسي، سيني تي چڙهي ويهي، آڱرين جي دٻاءَ سان ڳلو گهٽڻ ٿي چاهي. ٽيڪسي....!! ٽيڪسي..... رڪشا...... رڪشا.....! هر ماڻهوءَ جو ڪانه ڪا اڻ ڏٺي، اڻ ڇُهي سگهه ضرور پيڇو ڪري ٿي. سڀئي ماڻهو ڄڻ خطري جي حد پار ڪرڻ لاءِ ڊوڙي رهيا آهن پر حد لڀي ڪانه ٿي. هن کي به حد جي ڄاڻ ڪانهي. بس ۾ ائين ڌوڪي گهڙي پئي ٿو ۽ ڄڻ اُها سگهه ڪم از ڪم بس ۾ ڪانه چڙهندي. هڪ ٻي سان لڳي بيٺل ماڻهن ۾ کن لاءِ هو پاڻ کي محفوظ ٿو سمجهي. سُک جو پهريون ساهه کڻي ٿو پر ٻيو ساهه کڻندي ئي خيال اچيس ٿو ته اهو شخص، جنهن جي جسم سان هو چُهٽيو بيٺو آهي ۽ جنهن جي پگهر جي ناگوار ۽ تيزاب جهڙي باس سونگهڻ لاءِ مجبور آهي، ان جو کيسو به ته ڪٽي سگهي ٿو. ان احساس ساڻ ئي ضرورتون کوهه جيان وات پٽي سندس پيرن جي هيٺان کان ٿي بيٺيون. هو بولاٽيون کائيندو هيٺ کوهه ۾ ڪِرندو رهيو، ڪِرندو رهيو.

خيال مٽائڻ لاءِ هن پنهنجي پاسي، چتيءَ جيتري بچيل ڳڙکيءَ مان ٻاهر نهارڻ شروع ڪيو. ٻاهر روڊ جي ڪناري ساڳيون ضرورتون، افورڊ ڪرڻ/نه ڪرڻ جوڳيون، سائن بورڊن تي ڇپيل هيون. هو خيال ئي خيال ۾ انهن کي مختصر ڪرڻ لڳو. ٽن وقت بدران ماڻهوءَ کي ٻه وقت ماني کائڻ گهرجي يا هڪ وقت. ڇا ڇڏي سگهجي ٿو يا ڪهڙي ويلي جي بُک ڪاٽڻ آسان ٿي سگهي ٿي!!؟..... نيرن؟..... منجهند؟.... رات؟...... شيوَ ڪرڻ بدران ڏاڙهي ڇڏي ڏيڻ گهرجي. ڊارڪ ڪلر جا ڪپڙا پهرڻ گهرجن، جيڪي جلدي ميرا ۽ پراڻا نه لڳن. سگريٽ بلڪل به نه پيئڻ گهرجي. هونئن به ان مان ڪينسر ٿئي ٿو ڦڦڙن جو. پر سندس ماءُ ته سگريٽ نه پيئندي هئي پر.... ان پر کان اڳتي پولار آهي، جنهن ۾ جهاز ۽ راڪيٽ ٿا اڏامن. ميزائل ٿا لنگهن روشنيءَ جي رفتار کان به تيز. زندگي ڪانهي. بقا ڪانهي. امن جي گارنٽي ڪانهي. بک جو ڪو مستقل حل ڪونهي. ايڊز ۽ ڪينسر جو علاج ڪونهي.

ڳڙکي ڪنهن ماڻهوءَ جي پويان لڪي بند ٿي وئي. هوا به بند ٿي وئي. جسمن جو پگهر پاڻ ۾ گڏجي بوءِ ڏيڻ لڳو. پولار ۾ ٿيندڙ خونريزيءَ جي ناٽڪ کان هو وري ضرورتن ڏانهن زوريءَ پاڻ کي موٽائي آيو. اهو ئي هڪڙو نقطو هو، جنهن تي سوچڻ لاءِ هو محدود ڪيو ويو آهي. انهيءَ حدبنديءَ ۾ هن جي عافيت آهي، وقتي بقا آهي. سو، مختصر ڪندي ڪندي به فقط سؤ روپيا وڌيڪ ٿي بچيا ۽ ڇا انهن مان ماءُ جي ڪفن دفن، ڪانڌپي ۽ ٽيجهي لاءِ کنيل اوڌر چڪائڻ کان وٺي، پيءُ جي آپريشن تائين سڀڪجهه ٿي سگهيو ٿي!؟ ڪجهه به نه. پيءُ کي انڌو ٿيڻ ڏي!؟ فرق ئي ڪهڙو ٿو پوي! ماءُ به ته مري وئي، ڪهڙو فرق پيو؟ ٻي پل هن کي پنهنجي ان خودغرضيءَ تي پيڙا محسوس ٿي هئي. هو ڇو ايڏو خود غرض ٿيو آهي؟ ڇا لاءِ؟ سوچيائين، بهتر آهي ته شهر ڇڏي ڳوٺ موٽي وڃان. ٻه ٽي ايڪڙ ٻنيءَ جا جيڪي آهن، انهن تي هر کيڙيان. ٻه ٽي خرار اَن جا سال ۾ ٿي پوندا. اسان جا وڏا به ته ائين ئي پنهنجي حصي جي زندگي گذاري مُئا. اچانڪ اکين اڳيان کوهه ۾ ترندڙ ڀيڻس جو لاش تريو ٿو وڃيس. قادرڏني جو لاش سڏڪا ڀريندو ڄڻ بس ۾ گهڙيو ٿو اچي ۽.... لوڻي واري لپاٽ..... ڀيڻسان... ماءُ جا..... ڪُتي جا.... ڦر..... ڀيڻهين کي... ماڻهين کي..... (ٺڪاءُ)... هيءُ ته وٺ پنج.....

گهٻرائجي هن مُنهن تي ڇپيل ڀونڊو اُگهيو ۽ سندس هٿ پگهر مان پُسي ويو. کيسي ۾ هٿ وڌائين. مهيني جو پگهار پيو هو. سُک جو اُهو ٻيو رهجي ويل ساهه کنيائين. آڏيءَ اک سان ڀر وارن چهرن ڏانهن نهاريائين. سڀئي چهرا پگهريل ۽ هيڊا پيل هئا. هن سوچيو، ڇا سڀني جي ڪيفيت اندران هڪ جهڙي ئي آهي!؟.

ڳوٺ واري بس اڄ به کانئس نڪري چڪي هئي. هو ڳوٺ پهچي ئي نٿو سگهي. رستا اُبتا ٿي پيا آهن. هاڻي ڳوٺ واري بس کي سندس باس ڊرائيو ڪندو آهي، اُبتي رخ تي، اُبتن رستن ڏانهن.

دروازو کولي 10×10 جي قبر ۾ گهڙيو. سج لهي رهيو هو. کٽ تي ائين اچي ويٺو، ڄڻ مرتئي تان موٽيو هجي. ذهني طرح سان شمشان گهاٽ ۾ گهڙيو. پيٽرول هاريل ڪاٺين مٿان ليٽي پيو ۽ پنهنجيءَ چتا کي جلندو ڏسڻ لڳو. کيس کوپڙي ڦاٽڻ جو انتظار هو. کوپڙي ڦاٽيس نٿي. بس اُن کي محسوس ڪرڻ وارو پل بيهي ٿو رهي، پوريءَ شدت ۽ ڇتائيءَ سان 3×3 جي ڳڙکيءَ مان هن کي سامهونءَ واري بلڊنگ جي گيلريءَ ۾ اها ئي پارسي ڇوڪري ٿي نظر اچي مني پلانٽ جي ولين کي پاڻي ڏيندي . ڪيترا ڀيرا جهولي کٽ تي پاسا ورائيندي، تصور ۾ هن، ان پارسي ڇوڪريءَ جي اڇن اُجرن، ريشمي ڪلهن تي مٿو ڌري رنو آهي. اُن جي ڇُهاءَ کي محسوس ڪيو آهي. ساڳي تصوراتي سلسلي ۾ هوءَ هن جا لڙڪ چپن سان اُگهندي آهي. هن بند قبر ۾ هن زندگيءَ کي ان ڳڙکيءَ جي رستي، سامهون واريءَ گيلريءَ مان ماڻيو آهي. پنهنجي جلندڙ چتا کي ڪجهه کنن لاءِ اُتي کٽ تي ڇڏي، ڳڙکيءَ ۾ اچي بيهي ٿو. ٽڪ ٻڌي اُن پارسي ڇوڪريءَ کي ڏسندو/ڇُهندو رهي ٿو. اچانڪ ڇوڪري هن جي وجود جو احساس ڪري ڇرڪي هن ڏانهن نهاري ٿي.

ڇرڪ/حيرت/پريشاني/ڪاوڙ/نفرت/ڪرهت ۽ سمورا ڀاوَ هن تي ڦِٽي ڪري هوءَ واپس اندر مُڙي وڃي ٿي.

هو

اُتي ئي بيٺل

کوپڙي ڦاٽڻ جي انتظار ۾.

هو ۽ ڪارو چهرو

موڙ مڙندي ئي هيڪر وري اهو ئي ڪارو چهرو رستو روڪي بيهي رهيس ٿو – هن کي ائين اڳيان ڏسي سندس اکين ۾ نفرت جا ڀاوَ اُڀري ٿا اچن. اهو ڪارو چهرو گذريل انيڪ سالن کان سندس پيڇو ڪري رهيو آهي. ڪنهن نه ڪنهن موڙ تي، اڪيلائي ۾، سوچن ۾، ماڻهن جي انبوهه ۾ اوچتو اڳيان اچي بيهي رهندو آهيس. آخري ڀيرو هو کيس ان ساڳي رستي تي گڏيو هو. ڦهلجي ويل انداهيءَ ۾ هو، کانئس ٻانهن ڇڏائي سموريءَ سگهه سان وٺي ڀڳو هو. روشنيءَ ۾ پهچڻ تائين هو پگهر ۾ شم ٿي چڪو هو ۽ ساهه ڀرجي آيو هئس. انيڪ پل ته هو ڀت کي ٽيڪ ڏيو سهڪندو رهيو هو. وچ ۾ کوڙ سارا ڏينهن لنگهي وڃڻ کان پوءِ اڄ وري هو ان ساڳي رستي تي سندس گس جهلي بيهي رهيو آهي. لهندڙ سج جي ويلا ۾، سنسان رستي تي، ائين ڪارو چهرو اڳيان بيٺل ڏسي هو اندر ۾ ڄڻ اُجهامي وڃي ٿو. چاهيندي به اکين ۾ اُڀري آيل نفرت، ڌڪار ۽ ڀوَ جا ڀاوَ لڪائي نٿو سگهي.

”پڪڙجي وئين نه!!“ ڪارو چهرو ائين ٽهڪ ڏئي کلي ٿو، ڄڻ کيس ذليل ڪرڻ چاهيندو هجي. سندس ذهن ۾ اڀري آيل خيال، ڪاري چهري کي چماٽ هڻي ڪڍڻ جو، پر محسوس ڪري ٿو ته ڄڻ سندس هٿ برف وانگر سرد ۽ ساڻا پوندا ٿا وڃن يا سڪل پن جيان اجهو ڪي اجهو ڪرائي ڪنان ڇڻي ڪِري پوندا.

”ڇا ٿو چاهين مون کان!!؟ آخر ڇو منهنجا گس جهلي بيهي رهندو آهين!؟“ هو گهٽيل آواز ۾ ٽٽل لفظن کي جوڙڻ جي ڪوشش ڪري ٿو. ڪاري چهري تي ڪوڙ، لوڀ، سازش ۽ اندر جو سمورو گند پڌرو ٿي بيهي رهي ٿو.

”ڇو ٿو ايڏو پاڻ پتوڙين!؟ ڪي ڪين ورندئي، سواءِ بک، بدحالي ۽ ذليل شڪست جي. مان توکي، تنهنجو ملهه ٿو چڪائڻ چاهيان. مان توکي قد اوچو ڪرڻ جو طريقو ٻڌائي سگهان ٿو. توکي آسمان تائين پهچڻ جو شارٽ ڪٽ ٻڌائي سگهان ٿو.“ ڪي پل ته هو ٽڪ ٻڌي ڪاري چهري کي ڏسندو رهي ٿو. سوچ: ڇا منهنجو قد ننڍو آهي! ڇا ڪنهن شارٽ ڪٽ رستي آسمان تائين پهچي سگهجي ٿو؟ اوچتو کيس احساس ٿئي ٿو ڄڻ هو جُڳن جي پنڌ کان پوءِ ٿڪجي، نستو ٿي پيو آهي. سندس پير وڍجي ويا آهن ۽ دماغ جون رڳون ڇڪجي رهيون آهن ۽ کيس جڳ لنگهي ويا آهن نٽهڻ اُس ۾ بيٺي. ڄڻ – ڄڻ سج آسمان تان لهي سندس پويان اچي بيٺو هجي ۽ هو اندران سڄو، ٻري سڙي رک ٿي رهيو هجي. کيس ائين سانت ۾ ڏسي ڪارو چهرو ٻانهن ڪنان پڪڙي پڇيس ٿو؛ ”چپ ڇو آهين! ڇا پيو سوچين! مون تي ويساهه نه اٿئي ڇا!!؟“

”تون منهنجو قد ڪيئن ٿو ڀلا اوچو ڪري سگهين! مان ته پهاڙ هيٺان دفن آهيان ڄڻ.“ بيحد ٿڪل ۽ هارايل نوع ۾ هو ڀڻڪي ٿو. موٽ ۾ ڪارو چهرو ٽهڪ ڏئي کلي پئي ٿو. ”ماڻهو، جيڪي تنهنجي چوڏسائن ۾ آهن، انهن جي آتمائن کي ماري، انهن جي جيئرن لاشن مٿان بيهي قد اوچو ڪري سگهجي ٿو.“

او – و – هه –“ هو اندر ۾ اجهامڻ ٿو لڳي. ائين ته هو سپني ۾ به نٿو سوچي سگهي.

”ائين ته هٿ آلا ٿي پوندا آهن رت مان ۽ آلن هٿن سان پنهنجو ئي نرڙ به ته ڇهي سگهجي ٿو نه! ۽ منهنجو ملهه! ماڻهوءَ کي وڪڻي ته نٿو سگهجي نه! پوءِ منهنجو ملهه ڀلا ڪيئن ٿو تون چڪائي سگهين!؟“ سالن کان هو پنهنجي اندر جي سچائيءَ کي ان ڪري چهري جي وڌندڙ هٿن کان بچائيندو ٿو اچي. اندر جي سچائي اها روشني آهي، جنهن جي ڦرجڻ، اجهامڻ کان پوءِ ڇا رڳو اندر ئي اونداهون ٿئي ٿو!! نه – نيڻ به ته انڌا ٿي پوندا آهن. بنا ڪجهه پَسڻ، پرکڻ جي سڀ ڪجهه پيرن هيٺان لتاڙجڻ لڳندو آهي ۽ ان سڀ ڪجهه ۾ گهڻو ڪجهه سچو ۽ سُندر هوندو آهي. ڪاري چهري تي ڪارانهن وڌندي ٿي وڃي.

”تنهنجو ملهه!! پاڻ وڪڻڻ واري ماڻهوءَ جو ملهه!! اڱرن جي ڪارانهن به ته ٿي سگهي ٿي. پر اڱرن جي ان ڪارانهن جي موٽ ۾ ڪيترا سک ماڻي سگهين ٿو، ان جو ته تو سپنو به نه ڏٺو هوندو.“،

”ڪهڙا سک!!؟“ کن لاءِ هن جون اکيون جرڪڻ ٿيون لڳن – جرڪندڙ اکين ۾ هن جا اڻ ساڀيا سپنا آهن – ڪارو چهرو سندس تهائين ويجهو ٿي سندس ڪنن ۾ سرگوشي ٿو ڪري ۽ هن جي ٻانهن ۾ پنهنجي هٿ جي گرفت مضبوط ٿو ڪري ڇڏي.

”چريو آهين تون ته، سک جي معنيٰ به نه ٿو سمجهين! جنهن جي پويان دنيا سڄي ڇتي ٿي پئي آهي. ٻڌ – سک اوچو اسٽيٽس آهي. پنهنجي ذات جي ٻاهرين خول جي مڃتا آهي. پاڻ کان گهٽ اسٽيٽس وارن ماڻهن کان پنهنجا پير چٽرائڻ جو گُر آهي. تون سمجهين پيو نه!؟“

هو بنا ڪا ورندي ڏيڻ جي ڄڻ پنڊ پهڻ بڻيل. ڪاري چهري کي گهوريندي سندس اکيون ويڪريون ٿي وڃن ٿيون. هيڪر وري ڪاري چهري جو آواز سندس ڪنن ۾ ٻرڻ ٿو لڳي.

”ڏس – ماڻهوءَ جي احساسن کان وٺي هٿيارن تائين سڀ ڪجهه سودي بازيءَ تي هلي ٿو. پاڻ نه وڪڻندين سدائين رستن تي ائين ٿاٻا پيو کائيندين – ائين تون پاڻ مڃرائي به نه سگهندين – انهيءَ ڪال ڪوٺڙي جهڙي گهر ۾ سڏڪي سڏڪي مري ويندين ۽ مُئي پڄاڻان قبر به ڪانه ملندئي.“

هو اڃا تائين پنڊ پهڻ بڻيل. هانوُ تي هُري آيل سڀئي ڏک، ڀوڳنائون، شڪستون، اڻپورا سپنا، بدحالي، بي روزگاري، ذلتون ۽ - ۽ دماغ جون رڳون تاڻجي ٿيون وڃنس. ”ويساهه ڪر.“ ڪارو چهرو اوچي آواز ۾ ڳالهائي ٿو؛ ”مون ڪڏهن به نه وڪامجڻ واري ماڻهوءَ کي سک ماڻيندي ڪونه ڏٺو آهي. ماڻهو ڪنهن ڏينهن ٽياس مٿان ٽنگي ڇڏيندي ۽ بس-“ هن جي پيرن هيٺان ڄڻ ڌرتي کسڪڻ لڳي ٿي. ڇا وڪامجي وڃڻ کان پوءِ ماڻهوءَ جي اندر جو انسان جيئرو رهي ٿو!! اندر جو انسان مري وڃي ته پوءِ ماڻهو احساساتي سطح تي خوني ٿي پوندو آهي، چور ٿي پوندو آهي؛ احساسن ۽ سچائين تي ڌاڙا هڻڻ لڳندو آهي ۽ ڇا هن جو چهرو به ائين ڪارو نه ٿي پوندو! ۽ - ۽ هو ڇا ايڏو تڇ آهي جنهن جو ملهه بس اڱرن جي ڪارنهن ٿي سگهي ٿي!؟ ڪارو چهرو ڏانهنس پنهنجو هٿ وڌائي ٿو.

”پوءِ – سودو منظور آهي نه!!“

هو ڪاري چهري جي هٿ ڏانهن نهاري ٿو، جنهن تي اڱر جي ڪنهن مَکيل آهي. هو پنهنجي هٿ ڏانهن نهاري ٿو. اڇو، اجرو، آرسيءَ جهڙو هٿ، جنهن ۾ هو پنهنجو چهرو چٽو پَسي سگهي ٿو، ڄڻ رات جي ڪاري اونداهي مان باک ڦٽندي هجي.

پيرن هيٺان کان کسڪندڙ ڌرتي ڄڻ اوچتو بيهي رهي ٿي. پيرن هيٺان ڌرتي هجي ته ماڻهو پهاڙ وانگر اٽل ٿي پوندو آهي. هو پنهنجي اندر جي پوري سگهه سان ڪارنهن مليل هٿ مان پنهنجي ٻانهن ڇڏائي وٺي ڀڄي ٿو. اونداهيءَ ۾ هو دور دور تائين ڊوڙندو ٿو وڃي. روشنيءَ ۾ پهچڻ تائين هو پگهر ۾ شم ٿي وڃي ٿو. ساهه ڀرجي ٿو اچيس. انيڪ پل هو ڀت کي ٽيڪ ڏيو سهڪندو ٿو رهي.

هن پهاڙ جيڏي رات جي پڄاڻي ڪٿي آهي!؟

سج ميري ۽ گدلي ميرانجهڙي شام ۾ اگهاڙن ۽ پٿون پيرن کان اڏامندڙ دز ۽ ڌوڙ ۾ ڌنڌلائبو ٿو وڃي. سانجهه سمو ۽ نومبر جي شروعات جي هلڪي هلڪي سرد هوا. ڪاري نانگ جيان ور وڪڙ کائيندڙ پڪي رستي تان موڙ ڪاٽي، ڪار جڏهن هيٺ ڪچي ڏانهن لهڻ شروع ڪري ٿي، تڏهن ئي مان، پهرين ئي نهار ۾، پريان کان ئي اُهي اُگهاڙا پير، هيڊا سانورا چهرا، ڏٻرا ڏيل، سانجها جهڙيون ميرانجهڙيون، اُجهاڻل اُجهاڻل اکيون ۽ لهرائيندڙ هٿن ۾ ڦڙڪندڙ جهنڊا پَسان ٿي.

شام جو گلابي رنگ ڪارانهن ۾ بدلجڻ شروع ٿيو آهي ۽ نيڻ نهار تائين مان روشنيءَ جو ڪوبه اهڃاڻ نٿي پَسان. نه بجلي، نه لالٽين، نه ڏيئو، نه ئي ڪو ٽانڊاڻو. دور ڪٿي انسان جا پير چنڊ تي پهچي چڪا آهن ۽ منهنجي نيڻ نهار جي سيما اندر انسان جا پير ڌوڙ ۽ دز ۾ لٽجي، اُڀن ڪاون ۽ پٿرن سان ٽڪرائجي پٿون ٿي چڪا آهن، روشنيءَ جي ڪنهن ڪِرڻي جي ڳولا ۾. جنهن روشنيءَ جي ڳولا ۾ مان آس جي ڀاونا وچان سندن اکين ۾ نهاريان ٿي، ان ساڳي روشنيءَ جي ڳولا ۾ هو پاڳلن جيان ڪار ڏانهن ڊوڙندا ٿا اچن. هو نعرا هڻي رهيا آهن. پوريءَ سگهه مان وات ڦاڙي، ڄڻ هانءُ چيري اُنهن مان نعرا پٽي، مٺيون ڀري، چئن ڏسائن ڏي اُڏاري رهيا آهن. پر هنن جا آواز ڌوڙ ڪنان چاڙهيل ڪار جي شيشن تان ماڪ ڦڙن جيان تِرڪي تِرڪي ٿا وڃن. منهنجي پلئه ته محض سناٽو ٿو پوي. ان سناٽي کي به ته معنيٰ آهي، جيڪا منهنجي اندر ۾ لهرون لهرون ڦهليل آهي. مان موٽ ۾ نعرا هڻڻ ٿي چاهيان پر منهنجي ڄڀ تارونءَ ۾ اٽڪي پوي ٿي. هٿ لهرائڻ چاهيان ٿي، پر هٿ ڄڻ ڪنهن ڀاري ڇپ هيٺ دٻجي چڪا آهن. مون کي لڳي ٿو ڄڻ مان پنڊپهڻ بڻجي چڪي آهيان. وقت جي دز مون تي ڄمي وئي آهي. ان دز جي هيٺ الاءِ مان آهيان به يا نه!؟.

ويجها پهچي هو ڪار کي گهيري ٿا وڃن. افريقا جي مٿي ڦريل حبشين جيان هڪ ئي تال تي رقص پيا ڪن، جنهن ۾ نه رڳو وجود، پر ماڻهوءَ جي آتما به ڦيريون پائي ٿي. سڀئي ورڪرز ڪار مان لهون ٿا. باقي ورڪرز به هنن سان هم آواز ٿي وڃن ٿا ۽ منهنجو اڪيلو وجود هنن جي ڦيريون پائيندڙ وجودن سان بال جيان ٽڪرائجي، هيڏانهن کان هوڏانهن ۽ هوڏانهن کان هيڏانهن ٿاٻڙجندو رهي ٿو. پويان مٽيءَ جي ڪچن گهرن ۽ وٿاڻن ۾، مڇرن کان دکايل دونهينءَ مان اُٿندڙ تکي بوءِ نڪ ۾ گهڙي ڄڻ منهنجو ساهه مُٺ ۾ جڪڙي ٿي وٺي.

نئون صفحو --  ڪتاب جو ٽائيٽل صفحو

ٻيا صفحا 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15
هوم پيج - - لائبريري ڪئٽلاگ