(27)
ڪرهي کي ڪئين، وڌم پئند پلڻ جا،
ليڙو لاڻي کي چري، نير ساڻ نئين،
چانگي سندي چِت ۾، صاحب وجهه سئين،
اوباهيوس ائين، لطف ساڻ لَطيف چئي.
í
í
í
بياوردم به اشتر پائبند و بستمش يک جا،
گُسالد پائبندش را، چرد اشنان ناهنجار.
خداوندا بيار اين اشترِ ناراست را بر راست،
شود تا باخبر از خود، همين نادان ناهنجار.
(28)
ڪرها توکي ڪام، مون سچو پسي سَڃيي،
مانَ پروڙي مام، ساڱاهي سئين وهين.
í
í
í
ازين بر پشتِ تو آوردم اشتر، تازيانه را،
که مي پنداشتم تو راست بر معيار خواهي بود.
بود تا رمز من گيري،شود تا رسمِ خوش ورزي،
ندانستم مگر تو از خرد نادار خواهي بود.
(29)
کنڀاتڙي تڙ وري، اڀي تڙ واجهاءِ،
مان اَچهون ڪاءِ، سواڌائي سڄڻين.
í
í
í
بيا بر بندرِ کنبات، بنگر منظرِ کنبات،
که باشد مردهء از جانبِ جانان بما آيد.
بيا بر بندرِ کنبات، بنگر مظهرِ کنبات،
که باشد جلوهء از جانبِ جانان بما آيد.
(30)
چانگي چئي چڪياس، مٿاءَ آڪ نه اُلهي،
جهه ول گهڻا وهاٽيا، ان سين آر لڳياس،
چوڌاري چندن وڻ، پچي پوڄ پياس،
راڙي رت ڪئاس، هن ڪڌاتوري ڪرهي.
í
í
í
بسي گفتم به اشتر ليکن اشتر لا ابال اشتر،
مدار اندر دهان کرده که زهر آگين همي باشد.
به صندل دل نمي آرد که گردا گرد روئيده،
منم نالان ازين اشتر که پر از کين همي باشد.
(31)
اُٿي اڙائينس، ڇڏئو ته ڇيڪ ٿئو،
کارايان کڙيو وڃي، پلاڻي پائينس،
ڏانوڻ تهه ڏائينس، جئن چري ۽ چنگهي ڀڻو.
í
í
í
مکن آواره اشتر را که اين پابند مي بايد،
بود بهتر که آري زير بار آن را که باشد زير.
چنان دربند دار اين را که نالد در چريدن هم،
بغير از بستن آواره، ز تو زنهار نايد زير.
(32)
دو دستي دو پير، سيني سنگهر رُڪ جي،
ماءِ منهنجي ڪرهي، تازي ڦلن هير،
تهه ڪامڻ ڪندي ڪير،جو منهم وڏمس رهي.
í
í
í
گران زنجير از آهن، به پيش و آخرش بستم،
اسير اين اشترک تاهم گلِ تازه نظر دارد.
آيا مادر نمي دانم که سحر آمد برو غالب،
کجا اشتر بمن ماند چو از بوئي خبر دارد.
(33)
ڪنين ڪامڻ ڪٽاءِ، ڪنين ڀنڀولييءِ ڪرها،
اکين مٿي اکيا، پڙ ۾ پير گٺاءِ،
وڳ ڪينءَ وسرياءِ، ٻَڌو جئن گهاڻي وهين.
í
í
í
مسخر از کجا گشتي که جادو کرد بر جانت،
که داري چشم بند اشتر قدم سائي براهِ گم ه،
چگو نه گشتي از گلّه، چسان چرخست ورزيدي،
چرا هستي چنين بيچاره، پاکوبان به چاهِ گم.
(34)
نه ڪنهن ڀنڀولئو ڪرهو،نه ڪنهن ڪامڻ ڪياس،
اکين مٿي اکيا، پڙ ۾ پير گٺاس،
وڳ نه وسرياس، ڪرهي لکئو لوڙيو.
í
í
í
نه جادوئي بابن اشتر نه تسخيرش کسي کرده،
گرفته چشم بند اينجا، قدم سوده به جائي گم.
جدا گشته نه از گلّه، نه برگشته ز راهِ خود،
مگر شد از قضائي خويش اشتر در جفائي گم.
(35)
نو نير پائي، جان مون هينئڙو جهليو،
ويڙو ڇنائي، پوئين رات پرينءَ ڏي.
í
í
í
دلِ ديوانه را بستم بصد زنجير ليکن آه!
چو آمد آخرِ شب دست و بازو زد گريزان شد.
که باشد عشق آسوده کجا گردد اسيرآن دل،
خيالِ دلستان پيراست، قيد ازوي هراسان شد.
(36)
نو نير ڏهه ڏاوڻيون، پنرهن پيہ ٿياس،
جڏهن سڄڻ ياد پياس، ڇرڪ ڇنائي هيڪڙي.
í
í
í
بصد زنجير بستم اين دلِ ديوانه را ليکن،
چو يادش دلستان آمد بيک سهم از برم برشد.
کجا آهن کجا جذبه که آهن درگداز آرد،
نه گردد زير از زندان که دل از عشق خود سرشد.
(37)
کائي نه کٽڻهار، چندن جا چوپا ڪري،
اگر اوڏو نه وڃي، سرکنڊ لهي نه سار،
لاڻي جي لغار، ميو متارو ڪيو.
í
í
í
نه راغب برگلِ سرخ است ني صندل به لب آرد،
اگر دور از دهانش شد، تگر راهم براندازد.
که اشنان است مرغوبش ازان مستانه شد اشتر،
نظر آيد چو اشنانش بر او ازخود سراندازد.
(38)
چانگا چندن نه چرين، ميا پئين نه موڪ،
اگر اوڏو نه وڃين، ٿُڪيو ڇڏيئين ٿوڪ،
لاڻي وچان لوڪ، تو ڪهڙي اکر آئڙي.
í
í
í
بگو اشتر چرا از صندل آزرده همي باشي،
نيا شامي تو هم آبِ روان حجت چه مي داري.
اگر آرم اگر پيشت زني از بوئي او کف را،
چرا اشنان مي خواهي، بدو رغبت چه مي داري.
(39)
جتان ڪوڙ ٻه ڪاٺيون، پنجين لکين پاءُ،
مَيو تنهن ماڳاءَ، ڏيهاڻي ڏار چَري.
í
í
í
درختِ خوش که چوبِ او بقدر سيم و زر ارزد،
ز شاخ و برگهايش اشتر من سير مي گردد.
مپندار اشترم کمتر که بهتر از هم گلّه،
ز خود آگاه واقف از رموزِ غير مي گردد.
(40)
جتان ڪوڙ ٻه ڪاٺيون، پنجين لکين پن،
تتان ڇاڻي ڇڳيون، مَي رَتو منَ،
تنهن ول سندو پن، ڪوماڻو ڪوڙين لهي.
í
í
í
همان جائي که نرخِ چوب بيش از بيش ازان جائي،
برد از برگ تازه شبنم آلوده غذائي خويش.
ازان در تمکنت اشتر که برگ خوش طعم خورده،
شود چون برگ پرمرده بيفز ايد بهائي خويش.
(41)
پسي ڳاڙها گلڙا، ڪرهل ڪيم ترس،
سي تان هلي پس، جي اُن ول وهاٽيا.
í
í
í
مبين گلهائي رنگارنگ ني مست از شمايم شو،
که برگ وبار اين گلها زبس مسموم مي باشد.
بيا بين آن درخت اشتر که زايد سمِ قاتل را،
کنارش هر که رفت آن از جهان معدوم مي باشد.
(42)
هونگر هلايوم، ڏيو موڙ مهار جي،
وَسان جي ويومَ، ڪرهو اتي ڪامون سهي.
í
í
í
خُدي خوان گشتم و دادم اشاره با زمام اين را،
مگر اشتر نه تازيدو نه راهِ رخت را ورزيد.
چو رفت از اختيارِ من،به چابک سرزنش کردم،
درست آيد سزايش هر که خوئي پست را ورزيد.
(43)
جتان ڪوڙ ٻه ڪاٺيون، پنجين لکين پڪ،
تتان ڏيئي تِڪَ، ميو متارو ٿيو.
í
í
í
که چوبِ او گران قيمت بر آنجا اشترم مائل،
هم آنجا آبِ آتش رنگ، آتش در اثر کرده.
چشيد ازوي چويک جرء،بيک جرعه برفت ازهوش،
گم است اندر جهانِ خود خمار اندر نظر کرده.
(44)
ڪرهو سرهو نه ٿئي، چانگو تان نه چَري،
لايو لنو لطيف چئي، ابٺو ماڳ مَري،
نظر نينهن ڌري، پيشانيءَ ۾ پرينءَ جي.
í
í
í
نه گردد اشتر آسوده، نه غم دارد چريدن را،
بجائي خويش درمانده،بغير از خورد و نوش اکنون.
اسيرِ عشق آزاد از جهانِ رنگ وبو ديدم،
نگاهش برجبينِ يار، غيرش نيست هوش اکنون.
(45)
اُٺ نه وڃي وڳ سين، ٻڌو چري نه ٻور،
ميي کي مجاز جو، ڪُڙهه اندر ڪو سور،
ڪو پرايائين پور، سُڪي جئن سانٺو ٿيو.
í
í
í
بهم گردد نه با گله، شگوفه را بيندازد،
نه در شرّي نه بر شوري بخاموشي مگر تنها.
غمِ عشقِ مجازي در دلِ اشتر ازان اشتر،
بمانده لاغر و تنها، شود عمرش بسر تنها.
(46)
پيشانيءَ ۾ پرينءَ جي چانگي رکيو چت،
نيٺ ڇنايو نِت، اڀو اوڏاهين اوسڙي.
í
í
í
نگاهش برجبينِ يار، فکرش در طوافِ آن،
تماشا کن ازين اشتر که در تحويلِ عشق آمد.
گسسته ريسمان را مي دود بر آستانِ دوست،
قرارش از کجا آيد، که در توصيلِ عشق آيد.
(47)
نِيٽ ڇنائي نِتّ، ڪرهو ڪنگوءَ ريٽ تي،
چانگي رکيو چِتّ، پرمل جي پساهه تي.
í
í
í
گسيلد ريسمان بر خوشهائي شورگز تازد،
به ذوقِ خوش نظاره اشترم اندوه گين دائم.
پسند آمد مزاجش را مجازِ خوش مزاج از دل،
رود سويش که تا باشد به نزدش خوش نشين دائم.
(48)
ڪرها ڪنگوءَ ريٽ ۾، لکين سئين چَرن،
تتان ويسرين، هٿ نه آيو هيڪڙو.
í
í
í
چرازن اشتران بر خوشهائي شورگز بي حد،
فراموش و فرومانده ز حالِ خويش اي همدم.
نشد پيدا يکي زان خود فراموشندگان هرگز،
تلاش آمد تهي دامن ز گرد و پيش اي همدم.
(49)
مَيو اڳ ميو، چانگو چني نه ڪِئو،
ڏات ڌڻيان سکئو، ڪرهو رءِ رَيو،
جو پرملا پيو، ناهه نهايت تنهن سين.
í
í
í
شناسم اشترک را من که بود آن ساده دل ليکن،
بگوش آورد پند از ساربان حالش دگرگون شد.
مپرس از حالتِ اشتر که گرويده به خوش طالع،
نيايد باز بر حالش، به حيله آنکه مفتون شد.
(50)
لک لاکيڻو ڪرهو، ڪوڙيون ڏيئي ڳڌومَ،
اڱڻ سونهن ٿيوم، مُل مهانگو مَ چئو.
í
í
í
بَهائي اشترک بسيار، ليکن در خريد آمد،
قدم چون در نهاد ايوان من رشکِ گلستان شد.
مگو آنرا گران هرگز که ارزان درخيالِ من،
خوشم هر آنچه ادا گرديد نفع ازوي نمايان شد.
(51)
لک لاکيڻو ڪرهو، ڪوڙيون ڏيئي ڪاهه،
اِيلاچيون آهر ۾، موڪ ميي کي پا،
ڪٿ نه ڪندو ڪاءِ،جهه پلاڻيو ته پرينءَ مڙي.
í
í
í
بهائي اشترک بسيار، ليکن برخريد آور،
مهارش ريشمين داده، بجايش ايستاده کن.
بده آبِ تميز اين را، بخوران قاقله اين را،
که برساند به محبوبان بيا زان استفاده کن.
(52)
لک لاکيڻو ڪرهو، ڪوڙيون ڏئي ڇوڙ،
اها سِٿ سيد چئي، جيهين تيهين جوڙ،
تُرت رسائي توڙ، پلاڻئو ته پرين مڙي.
í
í
í
بهائي اشترک بسيار، ليکن خوش خريد آيد،
مبين ارزان گران، نرخش به هر قيمت ادا گردان.
که منزل را به نزد آرد، پلانش چون به پشت آيد،
بهايش نيست چندان بيش ذوق ازوي بجا گردان. |