سيڪشن؛ شاعري

ڪتاب: ڪليات حسين ديدڙ

صفحو :8

 

 

 

سسئي پنهون

 

(ڀاڱو ٻيو)

 

در بيان تعريف سرور ڪائنات

حضرت رسول مقبول صلي الله عليہ و عليٰ آلہٖ و اصحابہٖ وسلم

 

ازان پس(1) نعت آکان مين نبي دي،

سچي سردار سرور شہ شفيع دي.

 

شَفِيع المُذنبين(2) جِنّ و بَشر دا،

مَراحم، مِير حامِي هـٖـي حشر دا.

 

گُنهگاران اسيران(3) دا تَلاهِي(4

شِفاعت دا اِذن(5) آيس، الٰهي.

 

ڪري شُبها(6) جيڪو مُلحد مُدامي،

صحيح ابليس دا هـٖـي سو سلامي.

 

اَحد، احمد، اهو سمجهو اشارا،

وَلائِين ’ميم‘(1)، مالڪ دا نِظارا(2).

 

محمَد، مير، مظهر، نُور نَنگِي،

جَنهين سِر تاج شاهي دي ڪلنگي.

 

محمَد مير مَحرم سر الٰهي،

اُهِين ڪُون هـٖـي اصل اَلقابُ شاهي.

 

محمَد گر جهان اندر نه آيا،

نه آدم، آسمان، اَرضِ اُپايا.

 

محمَد گر نه هونداها ظهورا،

ڪُجا جَنت، جهنَم تي طهورا.

 

محمَد هي حبيب الله حامـٖـي،

گرفتاران اَسيران دا مُدامي.

 

محمَد هي حبيب الله خاصا،

حشر دٖي روز دُولہ(3) دا دِلاسا.

 

محمّد زور ضامن دستگيران،

حمايت هاشمي هردم اسيران.

 

محمّد دي دَرئُون سائل سُوالي،

سُڻيوسـٖـي ڪونه آيا دَست خالي.

 

محمَد هي سَخي اِحسان والا،

عجب چالا اُهين دا هي نِرالا.

 

سُڻو احوال احمد، حال سارا،

ڪرائو چا نبي صاحب نظارا.

 

مَين هان هردم سوالي شاه تيڏا،

رسول الله ڪر مقصود ميڏا.

 

سُڻو فرياد ننگِي، نياز حِيلا،

وَسيلا ٿيءُ، وسيلا ٿيءُ، وسيلا.

 

مهرباني ڪَرو مَين تي نبي جي،

اَساڏي ڪَم سڀني نَبين تي نبي جي.

 

تيڏي دَر تي اُٿِي فرياد ڪيتم،

تُساڏا نان نبي جي ياد ڪِيتم.

 

مين هان توڙي اگر بدبخت، عاصي،

تيڏي در دا لنگها، منگتا، مِراسي.

 

قُريشي، ڪر دوا، زحمت وِڃائو،

بَدن بي چاق ڪون رحمت رسائو.

 

ڪران فرياد در تي يا حبيبا!

ڪرو مرهم ميڏي تَن دي طبيبا.

 

دنيا تي دين وِچ آبادُ هووان،

هميشہ شاهَ مرسلَ، شادُ هووان.

 

ميڏا فرزند ”اسماعيل“ پيارا،

هووي دَر دِينُ برخوردار بارا.

 

عمر، اقبال، دولت، دست بالا(1

فضيلت، فيض ڏيوِس حق تعاليٰ.

 

ڪَرو مقصود ميڏا آپ آپـٖـي،

ڪُجا احتياج هي پيغام نياپـٖـي(2).

شڪر اَلحمد عربي ڄام ڄايا،

جَنهين بارا اُمت دا بار(1) چايا.

 

حشر اندر نبي خيمـٖـي کُڙيسِي،

حبيب الله هر مجرم ڇُڙيسِي.

 

نَهِين ميڪُون ڪوئي وسواس تي غم،

ترحم، يا نبي الله ترحم(2).

 

جنهين ڪون نان نبي دا ياد هوسِي،

نه لَڳسِي تن(3) تنهين دي باد ڪوسي(4).

T

 

منجهه تعريف چئن يارن

آن حضور صلي الله عليہ وسلم

 

نبي دي يار چارئي هن پياري،

شريعت دين دي مشفق مُنارٖي.

 

سچي صديق ڪون صدقئون مَنيوسـٖـي،

فدا فاروق تئون سِر تن ڪيتوسـٖـي.

 

اُچا عثمانُ عالِي شانُ والا،

هووٖي حيدر، علي دا شوقُ شالا.

 

صحابان تي ڪِرامان دي سدائي،

وظيفا وِرد هووٖي وات وائـٖـي.

 

حسن، حُسين شَہ دا شوقُ هووٖي،

اِمامان دٖي اِسم دا ذوق هووٖي.

 

ڏُوهين گلزار گُل، گوهر علي دٖي،

جِگر گوشي نبي وارث ولي دٖي.

 

هووِن حَسنين، جو جَنهن دي وسيلي(1

پَوِن دشمن تنهين دي منهن پسيلي(2).

 

هميشہ هر صبح ”حسين“ ڪر ياد،

سدا صِدقَون نبي دي آل اولاد.

T

 

منجهه تعريف مرشد مڪمل جي

 

مِيان صاحب ميڏا مرشد شِهابـٖـي(1

ڪرڻ تعريف تنهن دي جو صَوابي(2).

 

قريشي دل قوي محمد جعفر(3

نِوائي نظر جنهن دي شُوم ڪافر.

 

شرع تي شير قائم هي صبح شام،

سلامي در جهين دٖي خاص تي عام.

 

پِلاوي جام جڳ ڪون پُر پيالـٖـي،

هزارين هوڳَئي، لک فيض والـٖـي.

 

مُريدان دي مدد ڪامل قلعي، ڪوٽ،

ڀَلا هي ڀروسا عارف اجها اوٽ.

 

ڪري مرشد سچا تَلقين جنهن ڪون،

هوويٖ حاصل حضوري ترت تنهن ڪون.

 

اُهِين دا دست بيعت(1) مَين تَڏاهِين،

خدا خلقيا نبي آدَم جڏاهين(2).

 

هوويٖ حضرت خِضر جنهن دا مُلاقي،

ڪيهي(3) طالب تنهين دي سر هلاڪي؟

 

مدد مرشد سَچـٖـي دي غوث ميران،

نهين تل(4) طالبان غم دستگيران.

 

هي دامن(5) پير ميڏي دي درازي(6

ميان مُرشد مڪمل پُر فياضي.

 

جَنهين ڪُون سَير حاصل آسمانِي،

ڪَريندا دو جهان وچ ڪامراني(7).

 

جو آوٖي دَر تنهين دي ڪو سوالي،

نه جاويٖ مُول(1) بن(2) مطلوب خالي.

 

الٰهي، سرس سايا(3) ڪَر سخي تـٖـي،

شهر شَهزور، واهـٖـي نو لکِي تي(4).

 

هوويٖ درگاه تنهن دا جو سلامـٖـي،

رهي درِ دين دنيا وِچ آرامِي.

 

خدا ڪِيتا ميڏا مقصود خاصا،

لڳوسـٖـي پاند پارس نال(5) پاسا.

 

جو هووي پير مُرشد نال واصل،

ٿِيويٖ تنهن ڪون دنيا تي دين حاصل.

T

 

در بيان تعريف عشق اِلٰهي

 

جُڙيندا عشق دا مين داستانا،

عُشاقان دا ثمل(1)، توشا، خزانا.

 

بهادر هي بلاشڪ بره سلطان،

اُهين ڪيتي لکين ويران و حيران.

مدامي عشق سرڪش دي ڏکي راه،

ڪري ديوان دائم نت گدا شاه.

 

نهين ڇوڙيا ڪنهين ڪون عشق خالي،

اُهين سر عام دي هي باهه ٻالي.

ورائي نينهن ديٖ جو ٻال ڄاوي،

تنهين ڪون شينهن شالا مار کاوي.

 

لڳي هوسي جنهين ڪون عشق دي تار،

سڄي پوسي تنهين ڪون سڀ خبرچار.

زليخا عشق يوسف نال لايا،

بره دي دام وچ تنهن پير پايا.

 

ڏٺس وچ خواب دي يوسف ڪِنعاني،

ٿئي ڪملي(2) ديواني ڪاڻ جاني.

ڪليجي(3) وچ لڳي تنهن ڪون ڪٽاري،

ڪريندي ياد يوسف نت وچاري.

لڳا ليلان وچاري ڪون بره زور،

چنبي، چابڪ چنيسر دي گهتي جهور(1).

چنيسر ڄام ڪون کڙکڙ پڪاري،

سڙي سوزون ڀري دردون شوڪاري.

 

هووي در دل جنهين ڪون حب حقاني،

لهي لاشڪ اُهو محبوب جاني.

سدا سهڻي جهڳيندي تار(2) تانگي(3)

وڃي لنگهه پار، تر مهوال سانگي(4).

 

چکيس چسڪا(5) چُڪا پيتس چٿائي(6

پٽيندي خاڪ سر تي گهت سدائي.

ڪريندي ساهه، سر دا ڪونه سانگا،

دليون(7) تردي دلي تي تار تانگها.

 

ٿَئي بيدار شب دي دل بجانون،

ملي مهوال ڪون وڃ بي گانون.

 

جنهين دا نال جاڳڻ، جار(1) هوسي،

خدا صاحب تنهين دا يار هوسي.

 

حقيقت هير دي هي در جهان عام،

گهتيا ها عشق، جنهن ڪون ڳل ڳچي دام.

اُهين ڪون مار ڳيا محبوب داڻا،

وسر ڳيا طول تنهن ڪون تي وهاڻا.

 

اڙائي عشق اڙٻنگ شاهزادي،

بره ڪيتي تنهن دي نال تعدي.

ڪهيا حضرت سخي سلطان باهو،

مطالب عاشقان سر(2) شاخ(3) آهو(4).

 

لڳي جو سيف(5)، سيفل ڪون پري دي،

چنبڙ چادر ڳيس ظالم زري دي(6).

وتي وڇڙيا ڪريندا واءِ واڪي،

هنجون رت هار هر چشمون چُواڪي.

توڪل دا جنهين سر هول(1) پايا،

ثَمل سڪ دا تنهين سر نال چايا.

لڌس وچ ڳول، دلبر دي دهر ڪون(2

وڏي ڪيتس ڪشالي غم بحر ڪون.

 

بديعل نال بيشڪ ٿيا ملاقي،

عفو(3) ڪيتس الله تعاليٰ هلاڪي.

الٰهي عشق جنهن ڪون حال هوسي،

نه ميلا(4) مول تنهن دا وال هوسي(5).

 

ڪري موليٰ اڳون جو مرد آزي،

نهين تنهن ڪون ڪريندا رب بيراضي.

فدا فرهاد ڪيتا عشق اَڙٻنگ،

بره ماريا اُهين ڪون اوچتـٖـي ڏنگ.

 

اَڙايا عشق شيرين نال فرهاد،

ڪريندا نت وتي فرياد! فرياد!

جدا جل ڳيا جبل ڪپ ڪپ ڪوماڻا،

ڳيا محروم روندا رت نماڻا.

 

لکين لڏ جوان ڳئي، نر مار نعري،

ڪران خبران جنان ديان ڏينهن ساري.

ڪئي(1) عاشق، ڪئي معشوق مغرور،

هزارين هوڳئي ديوان، درپور.

 

جنان هان عشق دي پرجام پيتي،

ڳئي لڏ ڇوڙ، ملڪ الموت نيتي(2).

T


(1) ازان پس= کان پوءِ.

(2) شفيع المذنبين= گنهگارن جي شفاعت ڪرڻ وارو (پيغمبر صلعم).

(3) اسيران= قيدي، گنهگار.

(4) تلاهي= ذميوار.

(5) اذن= امر، حڪم.

(6) شبها= شڪ.

(1) ولائين ميم= ميم (م) کي ڦيرائين ڪڍي ڇڏين.

(2) ولائين........... نظارا. جيڪڏهن تون ميم (م) کي (احمد مان) ڪڍي ڇڏيندين ته باقي وڃي احد (الله تعاليٰ) جو نظارو بچندو.

(3) دولہ= گهوٽ. عاصي، گنهگار.

(1) دست بالا= غالب، معزز.

(2) ڪَرو.... نياپي= منهنجي دل جا مطلب، پنهنجا پاڻ پورا ڪريو. مون کي ڪهڙو احتياج آهي، جو مان (انهن جي پورائي لاءِ) اوهان ڏانهن نياپا (عرض آزيون) ڪريان.

(1) بارا بار= ڀاري بار، وڏو بار.

(2) ترحم= رحم ڪر.

(3) تن= بدن.

(4) باد ڪوسي= ڪوسي هوا.

(1) وسيلي= مددگار.

(2) پسيلي= پاسيرا، منهن ڀر، اونڌا.

(1) شهابي= شهاب، روشن، ستارو.

(2) صوابي= صواب، دوست، چڱائي.

(3) محمد جعفر= مخدوم محمد جعفر درٻيلائي، جو مصنف جو مرشد هو.

(1) بيعت= فرمانبرداري، مريدي.

(2) اُهين............. جڏاهين= مان انهيءَ (مرشد) جو دست بيعت تڏهن کان ٿيس، جڏهن خدا، حضرت آدم کي پيدا ڪيو.

(3) ڪيهي= ڪهڙي.

(4) تل= تر، ذرو.

(5) دامن= پلاند.

(6) درازي= ڪشادو، وسيع.

(7) ڪامراني= فتح، سوڀ.

(1) مول= هرگز، اصل. پٽيءَ.

(2) بن= بنان.

(3) سايا= سايو، پاڇو.

(4) شهر........... تي= شهزور (بهادر، اشارو مرشد ڏانهن) جو شهر (درٻيلو) نو لکي واهه جي ڪناري تي آهي.

(5) نال= سان، ساڻ.

(1) ثمل= ثمر.

(2) ڪملي= چري.

(3) ڪليجي= ڪليجو، دل، هنيون.

(1) گهتي جهور= جهوري وڌي.

(2) تار= وڏو پاڻي.

(3) تانگي= تانگهو ننڍو پاڻي.

(4) سانگي= لئي، واسطي.

(5) چسڪا= چسڪو، چشڪو (ڏهيءَ وارو).

(6) چٿائي چڪا= چوٿائيءَ جيترو چڪو يعني ٿورڙو.

(7) دليون= دل مان، دل سان.

(1) جار= عشق، شوق، ذوق.

(2) سر= چوٽي، شاخ.

(3) شاخ= سڱ.

(4) آهو= هرڻ.

(5) سيف= تلوار.

(6) چنبڙ............. دي= زريءَ جي ظالم چادر، سيفل کي چنبڙي ويئي. سيفل، زريدار چادر تي، بديع الجمال جي سهڻي صورت ۽ موهڻي مورت ڏسي، مٿس اڪن ڇڪن ٿي پيو هو، جنهن ڏانهن شاعر هت اشارو ڪيو آهي.

(1) هول= ٽوپي.

(2) دهرڪون= دنيا کي، ڳوٺ کي، وطن کي.

(3) عفو= معاف.

(4) ميلا= ميرو.

(5) نه ميلا وال هوسي= ميرو وار نه هوندو يعني کيس ڪابه تڪليف درپيش نه ايندي.

(1) ڪئي= ڪيئي، ڪيترائي.

(2) نيتي= نيان، وٺي ويو.

نئون صفحو --  ڪتاب جو ٽائيٽل صفحو
ٻيا صفحا 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28
هوم پيج - - لائبريري ڪئٽلاگ

© Copy Right 2007
Sindhi Adabi Board (Jamshoro),
Ph: 022-2633679 Email: bookinfo@sindhiadabiboard.org