حورين کي ماڙين ۾ آ مدام

دعوت ناله سندم سوز تمام

هڪ تنبو مان سر ڪڍي ٻاهر ڏٺئون

ٻي، دري مان منهن ڪڍي هر هر ڏٺئون

مون ڏنو اندر بهشت جاودان

در غم هر دل کي، جئن هت خاڪدان

زير لب کليو هو پير پاڪزاد

هئن چيائين ساحر هندي نزاد

ڪر نوا پرداز هندي تي نظر

ماڪ جنهنجي آ نگاهن کان گهر

نڪته آرا نانءُ جنهنجو ڀرتري

هن چمن مان مکڙي نئي نئي آ چڻي

ان جي فطرت جئن ڪڪر تي آ ذري

آهه آيو تنهنجي نغمي کي سڻي

بادشهه کي آ نوائي ارجمند

فقر ۾ انجو مقام آهي بلند

فڪر انجو نقش خوبي سان چٽي

حرف ۾ معني جهان جي ٿو لکي

ڪار گاه زندگي جو راز دار

جام جم آ شعر، جم خود نامدار

تو چيا ٿي نڪته ڪيڏا دلنواز

جن کان مشرق آ بڻيو دانايءِ راز

شعر ۾ ٿو سوز پيدا ٿي ڪٿان

ٿي خودي ڏي يا خدا هي نڪته دان

ڪنهن نه ڄاتو آهه هي شاعر ڪٿان

آ نوا جي زير و  بم ۾ هي نهان

انجي دل گرمي رکي جا درڪنار

پيش يزدان بي نه ان کي آ قرار

ساز کي لذت آ، اندر جستجو

شعر کي ڏي سوز، خانهء آرزو

تون شراب سخن کان مست مدام

جي ملي توکي اهو عالي مقام

منهنجي جان ۾  وئي صدائي ڀرتري

مست ڪيو مونکي نوائي ڀرتري

هئن چيو رومي ته دل بيدار رک

دور پاڻان حلقهء افڪار رک

بزم درويشن کان ڪيو آ تو گذر

هاڻ کڻ ڪاخ سلاطين ڏي نظر

مشرقي شاهن جي آهي انجمن

شوڪت ايران و افغان و دکن

آهه هو نادر جنهن رمز اتحاد

ٿي مسلمان کي سيکاري بامراد

مرد ابدالي جو آيت هو وجود

جنهن ڏني افغان کي ملت جي نمود

هو شهيد ان محبت جو امام

جنهن کان روشن، هند، چين ۽ روم شام

چنڊ سج کان نانءُ هي تابنده تر

خاڪ انجي قبر جي پائنده تر

عشق ڳجهه جو جنهن کي ان ظاهر ڪيو

ڪئن نه مشتاقانه سر هٿ تي رکيو

هي نگاهه خواجهء بدر و حنين

قصر سلطان وارث جذب حسين (رضه)

حرف آواز منهنجو، فڪر خام

ڪئن ٻڌايان مان ته او ڇا آ مقام

انجي جلوي کان ٿيا نوري بصير

زنده ۽ دانا ۽ گويا ۽ خبير

قصر، فيروزه جون ديوارون ۽ در

آسمان نيرو به ان کان مفتخر

انجي رفعت برتري آ بيچگون

ٿي ڪري انديشه کي خوار و زبون

هو گل ۽ سرو ۽ سمن ۽ شاخسار

جئن لطافت ۾ آ تصوير بهار

هر گهڙي هي ورق گل، برگ شجر

رنگ بدلائن پيا شام و سحر

ايتري باد صبا افسون گر

اک ڇنڀڻ سان زرد بڻجي سرخ تر

هر طرف فواره موتي ٿا ڏين

باغ جنت جا پکي لاتون لنوين

بارگهه ۾ آهه هڪ ماڙي بلند

ان جي ذري ۾ آ، سج اندر ڪمند

ڇت، در، ديوار، ٿنڀا سڀ عقيق

فرش يشبي،  انجا پردا سڀ عقيق

انجي کاٻي، انجي ساڄي جلوه گر

آهه صف حورن جي، جي زرين ڪمر

تنجي وچ ۾ آهه هڪ اورنگ زر

جنهن تي ويٺل شاهه سڀ بهرام فر

رومي او آئينهء حسن ادب

دلبري سان کوليا شيرين لب

هي چيائين، مرد شاعر خاوري

آهه شاعر ياڪ ساحر خاوري

مرحبا اي نڪته سنج خاوري

ٿي ٺهي توکي سخن جي برتري

مان محرم راز، مونکي راز چؤ

جو به ايران لاءِ ڄاڻين باز چؤ

بعد مدت پاڻ تي هن اک پٽي

دام ۾ ڦاسي وري عزت مٽي

آ ڪٺل ناز بتان شوخ و شنگ

خالق تهذيب و تقليد فرنگ

ڪم سندس باقي ٿيو ملڪ و نسب

ذڪر شاپور آ ۽ تحقير عرب

وقت ۾ انجي نه ڪائي واردات

ٿو قبور ڪهن ۾ ڳولهي حيات

گم وطن ۾ ٿي اهو پاڻان ويو

نقش باطل کي رٿي جئن ڏي فرنگ

پنهنجي حالت کي وٺي، جئن ڏي فرنگ

دل ڏئي رستم کي حيدر کان ويو

پيرسن ايران ۽ دور يزد جرد

ان جو چهرو هو ڪوماڻيل خون سرد

دين، آئين ۽ نظام انجو قديم

نور، اوندهه، صبح شام انجو قديم

شيشه ۾ مي جو نه هو ڪوئي وجود

ڪجهه نه مٽي ۾ شرر جي هئي نمود

اوچتو صحرا کان محشر ٿيو پديد

جنهن ڏني ان کي حيات آڻي پديد

حشر هي سچ پچ عنايات خدا

پارس باقي رومة الڪبرى فنا

ان جي پيڪر مان وئي جا جان پاڪ

تا قيامت ڪين آڻي هاڻ خاڪ

مرد صحرائي ڏئي ايران کي جان

خود وڃي واري ۾ پنهنجي ٿيو نهان

سڀ پراڻو، هن پٽيءَ تان مهٽيو

عصر  نو کان هي وٺي، سامان ويو

هو جوان جنهن سلطنت خلقيو

پوءِ پنهنجي ڪوهه و ميدان ڏي ويو

باهه انجي ڪوهسارن کان اٿي

رٿ انهيءَ عيار(1) جي مقبول ٿي؟

امتون دعوا اخوت جي رکن

هت نه ڀائر پاڻ ۾ سڀئي وڙهن

آ حياتي هي حيات خاوري؟

ٻار بي هت جو ڪري لشڪر گري

بيخبر آ پاڻ کان ڄاڻي نه ٿو

پنهنجي هستي کان ٿيو غافل اهو

دل رکي ٿو پر نه دل ڏي ٿو وري

تن جدا آ تن کان، دل دل کان پري

راهرو کي ڪابه منزل راهه ناهه

جان جي مقصد کان هي آگاهه ناهه

آ چڱو چيو شاعر افغان شناس(1)

جو ڏٺائين، سو چيائين بي هراس

هو حڪيم ملت افغان هو

هو طبيب علت افغان هو

راز قومي کي ڏسي هن سچ چيو

جو به راندانه چيائين حق هيو

جسم کي دل کان ملي ٿو تب و تاب

دل ڏئي مٽي کي بيداري ۽ خواب

جسم دل جي موت کان افتاده حال

خون نبضن ۾ سندس پگهر مثال

شر کان دل جي بدن ڪجهه بي نه آهه

دل تي رک اک، دل بنا وٺ ڪين راهه

ايشيا هڪ ڄاڻ صورت آب و گل

ملت افغان ان ۾ آهه دل

آ فساد ان جو فساد ايشيا

ملڪ هي بست و ڪشاد ايشيا

آهه دل آزاد جي، آزاد تن

ورنه ڪک جئن آهه بي بنياد دل

بت جئن پابند آ، آئين دل

ٿو ڪري مرده کي زنده دين دل

شرق کي پاڻون نيو تقليد غرب

ٿي کپي اقوام کي تنقيد غرب

قوت مغرب نه آ چنگ و رباب

نينگرين جو يا ته رقص بي حجاب

سرخ رو جادوگرن جي ناهه واٽ

ناهه عريان سينه يا وارن جي ڪاٽ

محڪمي انجي ته لاديني اٿي

نا ترقي خط لاطيني اَٿي

قوت مغرب سڄي آ علم و فن

باهه هن سان چمڪي ٿي هي انجمن

علم و فن کي اي جوان شوخ و شنگ

مغز گهرجي ٿو نه ملبوس فرنگ

راهه هن ۾ ڪين گهرجي ري نگاهه

آهه ٽوپي سر مٿي يا ڪي ڪلاه

راتين جو، جو جهلي دود چراغ

ٿو وٺي او علم و حڪمت جو سراغ

ملڪ معني جي نه حد آ ڪنهن لڌي

جهد ساندهه ري نه هي شي ڪنهن ملي

ترڪ خود رفته آ ۽ مست فرنگ

زهر ان کي آ ڏني دست فرنگ

ڇو ته ترياق  عراق ان کان ويو

ري خدا انجو نه ڪو ياور ٿيو

بندهء مغرب کي آ ذوق نمود

مغربين کان ٿو وٺي رقص و سرود

جان جو سودو ڪري ٿو راند ۾

علم مشڪل آ مري ٿو راند ۾

ٿو وٺي آسان شي آرام سان

ان جي فطرت آهه آسان سان روان

ٿو سڃاڻي تهذيب فرنگ

آ جهان ۾ ڪيتري فردوس رنگ

جلوه انجي خاندانن کي لٽيو

وڻ، پنن ۽ آشيانن کي لٽيو

ظاهري او قابض و تابنده آهه

دل جو هيڻو ۽ نگهه جو بنده آهي

اک ڏسي ٿي، دل ڏڪي ٿي اندرون

هو ڪري بتخاني ۾ ٿي سرنگون

هي اٿي تقدير مشرق تي قوي

عزم و حرم نادري  ۽ پهلوي

پهلوي آ، وارث تخت قباد

عقل انجي آ ڪيو ايران شاد

نادر آ سرمايهء دران جو

آ نظام ملت افغان جو

غم هيو ان کي وطن ۽ دين جو

انجو لشڪر ڪوهسارن کان لٿو

هو سپاهي، هو سپهگر ۽ امير

دشمنن ليءَ لوهه يارن ليءَ حرير

خوش اهو، جو پاڻ سان اوري سدا

عصر حاضر کي ڏسي توري سدا

ڪر خبر ڪئن ٿو هلي هندستان

جنهن جي ڪک جو مٽ نه آهي بوستان

جنهن جي مسجد ۾ هنگامو ويو مري

آگ مندر ۾ وئي جنهن جي ٺري

جنهن جي خاطر خون پنهنجي دل ڪيم

ياد جنهن جي جان سان سانڍي رکيم

منهنجي غم کان ڪر سندس غم جو قياس

آه، هو معشوق عاشق نا شناس

هندين کان دور قانون فرنگ

بي اثر آ سحر و افسون فرنگ

روح ليءَ بار گران آئين غير

گرچه ڏي جي آسمان آئين غير

خاڪ مان آدم جڏهن پيدا ٿئي

آرزويءَ دل سان رهه پيما ٿئي

لذت عصيان سان هو دو چار ٿي

پاڻ ريءَ ٻيءَ کي نه هرگز ٿو ڏسي

ڇو ته بي عصيان خودي کان دور دست

جي خودي هٿ ڪين آئي آ شڪست

منهنجي شهر ۽ ملڪ کي تو آ ڏٺو

قبر منهنجي کي ڏٺو تو پڻ چٽو

تختم لڙڪن جو وڌم اندر دکن

گل ڏئي من لاله جا خاڪ چمن

آهه ڪاويري مدام اندر سفر

مون ڏٺو آ شور ان ۾ سر بسر

اي مليو توکي آ حرف دل فروز

تنهنجي لڙڪن جو اڃا آ درد سوز

تيز نهن کي جي هڻن مردان راز

رت جي ندي ڏي انهن کي تار ساز

او نوا جا تون ڏئين ٿو اندرون

ٿي ڏئي هر سيني کي سوز درون

آ ميسر صحبت مولائي  ڪل

طي ڪري رستو ڏکيو جنهن جي هڪل

گرچه ات ڪجهه جرات گفتار ناهه

روح کي ٻي ڪار ري ديدار ناهه

تيز تنهنجي گرميءَ اشعار کان

فڪر تنهنجي کي رکيم ورد زبان

هئن چيائون ”بيت هي ڪنهنجو پڙهين

جنهن کان شور زندگي آ خوشه چين“

سوز ان سان جنهن جو حاصل آهه جان

ڪجهه ته ڪا ويري جو ڪر مون سان بيان

اي ندي ڪاويري اي نازڪ خرام

آ ٿڪايو توکي هن سير دوام

عمر ساري تو ڪهستان ۾ رئين

پنبڻن پاڻي ڀگريل سان ٿي چرين

تنهنجي سامهن ڪجهه نه جيحون و فرات

تون دکن جي واسطي آب حيات

شهر هو جو تنهنجي ڀاڪر ۾ هيو

جلوه انجي حسن جو توکان وڌيو

تون پراڻي ٿئين، شباب آهي اهو

پيچ و تاب ۽ رنگ و آب آهي اهو

موج تنهنجي ٿي ڄڻي موتي سدا

تا ابد شوريدگي توتي فدا

اي جو تنهنجو ساز، سوز زندگي

ڪنهن جو هي پيغام آ معلوم ٿي

جنهن جي سطوت جو ڪيو ٿي تو طواف

جنهن جي دولت جو ڪيو تو اعتراف

تنهنجي صحرا کي بڻايو جنهن بهشت

نقش جنهنجو خون سان آ خود نوشت

قبر ۾ جنهن جي لڪل سؤ آرزو

موج تنهنجي کي انهيءَ کان رنگ ويو

موج تون ۽ مان جي هڪ رود حيات

هر گهڙي هي ٿي بدلجي ڪائنات

زندگاني هر گهڙي جو انقلاب

انجي اندر آ جهان جو آب و تاب

تارپيٽو ڪشمڪش جو هي وجود

ڪشمڪش سان هي سڄو ذوق نمود

راهرو وانگر هي واٽون در سفر

جت سفر پنهان اتي پيدا حضر

ڪاروان، اٺ ياڪ ميدان و نخيل

جو ڏسين ٿو ان کي آ درد  رحيل

باغ ۾ گل؟ آهه مهمان هڪ گهڙي

رنگ و بو جو آهه سامان هڪ گهڙي

مون چيو لاله کي کڻ ٻيهر نظر

هن چيو هن راز کان تون بي خبر

تون سرائي هست و بود ايندين؟ نه اچ

ڇا عدم کان تون وجود ايندين؟ نه اچ

جي اچين ٿو چڻنگ وانگر جل سدا

جستجو ۾ ٻار جي تون هل سدا

سج وانگر جي رکين ٿو تب و تاب

پير رک آباد دنيا ۾ شتاب

ڪوه و مرغ و گلشن و صحرا جلاءِ

مڇين کي پڻ درون دريا جلاءِ

جي رکين سينو ٿو اندر، تير خور

جيءُ شاهين ٿي ۽ ٿي شاهين مر

ڇو ته هي عرض حيات آهي ثبات

مان خدا کان ڪٿ گهري طول حيات

زندگي جي پر آ تسليم و رضا

موت نيرنگ و طلسم و سيميا

بندهء حق شير، موت آهي هرڻ

سؤ مقامن مان سندس هڪ آ مرڻ

ٿو ڪري او موت تي مردم تمام

جئن ڪبوتر تي ڪري شاهين مدام

موت جي ڀؤ کان مري هردم غلام

موت جي ڀؤ کان حيات انجي حرام

بندهء آزاد جي آ، آن ٻي

موت ان کي ڏي ٿو برحق جان ٻي

فڪر خود آ، موت انجو فڪر ناهه

موت، آ جن، جو ٻيو ڪو ذڪر ناهه

موت ان کان ڀڄ جو ٺاهي ٿو لحد

ڇو ته هي آ موت، مرگ دام  و دد

مرد مومن هي خدا کان ٿو گهري

موت مٽي جي ۾ هرگز نا مري

موت هي آهي نهايت راهه شوق

آخري تڪبير منجهه جنگاه شوق

گرچه هر ڪو موت مومن ليءِ مٺاڻ

موت پور مرتضى جو ڳالهه ڄاڻ

جنگ شاهن جي جهان غارتگري

جنگ مومن سنت پيغمبري

جنگ مومن ڇاهه هجرت سويءِ دوست

ترڪ عالم، اختيار ڪويءِ دوست

شوق جو جنهن حرف چيو اقوام کي

جنگ چئي رهبانيءَ اسلام کي