|
|
پکيان
پکي ويوس ڙي، پکي پئي
هاري، |
|
|
|
پيئي پوڪاري ته پکي، اچي شل
پکيءَ ۾. |
|
|
ڀڃڻي: |
هنجان هنج ويوس ڙي، هنجون پئي هاري |
|
|
|
پئي پوڪاري ته هنج اچي شل هنج ۾. |
|
|
|
پکي
پائي هٽيا، پکي وسڪارا |
|
|
|
پکي
وڻجارا، پوپکي نير پکين
کي. |
|
|
ڀڃڻي: |
وهيا پائي هٽيا، وهيا وسڪارا |
|
|
|
وهيا وڻجارا، پوءِ وهيا نير وهن کي. |
|
|
|
پکي
کنيئي پکي ٿي، چاڙهي ڇڏيئي
چيئن
هاڻ ڀڄ نه پکين جيئن، پکي
اچ منهنجا پرين. |
|
|
ڀڃڻي: |
بازي کنيئي باز ٿي، چاڙهي ڇڏيئي چيئن
هاڻ ڀڄ نه بازن جيئن، باز اچ منهنجا
پرين. |
|
|
(عضوا) |
|
|
(1) |
عضوي
رٺين مينڌرا، عضوي رنج رکيئي؟ |
|
|
|
پايا: 2، 2،
=
”ڇاتي“ |
|
|
ڀڃڻي: |
ڇا تي رٺين مينڌرا، ڇا تي رنج رکيئي؟ |
|
|
(2) |
عضوي
ڇهه ڇنام، عضوو ٿي منهنجا پرين |
|
|
|
پايا: 1، 2
=
”ڇپر“ |
|
|
ڀڃڻي: |
ڇپر ڇهه ڇنام، ڇپر ٿي منهنجا پرين. |
|
|
(3) |
عضوو
ٿيين شل سومرا، عضوو ڪنڌ
پَوئي. |
|
|
|
بند: 1، 2،
=
ڪلهو (عذابن) |
|
|
ڀڃڻي: |
ڪولهو ٿيين شل سومرا، ڪو لوه ڪنڌ
پوئي! |
|
|
(4) |
عضوو
اتي ميان سومرا، عضوو ڪيم آءُ! |
|
|
|
بند: 1، 2=
اره |
|
|
ڀڃڻي: |
او! رهه اتي ميان سومرا، اورهون ڪيم
آءُ! |
|
|
(5) |
ڏسي خالي عضوو، عضوا
چهٽا عضون |
|
|
|
بند: 1، 2، 3
=
ڪڇ |
|
|
ڀڃڻي: |
ڏسي خالي ڪڇ، ڪڇون چهٽا ڪڇن ۾. |
|
|
(6) |
جي عضوو، هئين مينڌرا، ته عضوو ڇو
ڇڏيئه؟ |
|
|
|
بند: 1، 2،
=
جيرو |
|
|
ڀڃڻي: |
جي جيئرو هئين مينڌرا، ته جيئرا ڇو
ڇڏيئه؟ |
|
|
(دوها ۽ بيت)
ٻن مصرعن واريون هڪ ڌڪيون |
|
|
(1) |
جنهن عضوي پرين ويا، وينديس ان
عضوي
پهچي ان عضوي، عضوين
پونديس ان کي. |
|
|
|
بند: 1، 2، 3، 4
=
پير |
|
|
ڀڃڻي: |
جنهين پير پرين ويا، وينديس
انهيءَ پير،
پهچي انهيءَ پير، پيرين پونديس پرينءَ
کي. |
|
|
(2) |
عضوا
لڳا عضون سان، عضون ويو
آرام
عضون
کان ئي مليو، عضون کي انعام. |
|
|
|
بند: 1، 2، 3، 4، 5
=
اک |
|
|
ڀڃڻي: |
اکيون لڳيون اکين سان، اکين ويو آرام
اکين کان ئي مليو، اکين کي انعام |
|
|
(3) |
عضوو
ساريم هن کي، عضوو هن سڏيوم
عضوو
ڪنهن سمجهايو، عضوو سمجهيوم. |
|
|
|
بند: 1، 2، 3، 4
=
نڪ |
|
|
ڀڃڻي: |
نڪي ساريم هن کي، نڪي هن سڏيوم،
نڪي ڪنهن سمجهايو، نڪي سمجهيوم. |
|
|
(4) |
سڄڻ سياڻپ سان، ويو ئي عضوي
سنڱ ٽُٽا، دل ڀڳي، ڇڏيم هي عضوي. |
|
|
|
بند: 1، 2
=
ڪاڪڙو |
|
|
ڀڃڻي: |
سڄڻ سياڻپ سان، ويو ڪاڪ ڙي!
سنگ ٽُٽا دل ڀڳي، ڇڏيم ڪاڪ ڙي! |
|
|
(5) |
عضوو
هڻ نه منهنجا پرين، عضوو ڪيم
وڃاءِ
سڄڻ سِک ساڃاهه، ته عضوو سڀڪو
واهه چئي. |
|
|
|
بند: 1، 2، 3=
وات |
|
|
ڀڃڻي: |
وات هڻ نه منهنجا پرين، واتان ڪيم
وڃاءِ
سڄڻ سک ساڃاهه، ته وات هرڪو واهه چئي. |
|
|
(ٽن مصرعن واريون هڪ ڌڪيون) |
|
|
(1) |
عضوا
ڀڳا تن جا، جن عضون ڳالهايو
وهن عضوي ڪچهريين، عضوا
جهڪايو
جن عضوو ڪپايو، اڄ عضوو
تن جو. |
|
|
|
بند: 1، 2، 3، 4، 5، 6=
ڪنڌ |
|
|
ڀڃڻي: |
ڪنڌ ڀڳا تن جا، جن ڪنڌان ڳالهايو
وهن ڪنڌي ڪچهريين، ڪنڌ جهڪايو
جن ڪنڌ ڪپايو، ڪنڌ مٿي اڄ تن جو. |
|
|
(چئن مصراعن واريون هڪ ڌڪيون) |
|
|
(1) |
سهڻي سڄڻ يار جا، سهڻا سهڻا عضوا
ڪن ٿا ڏاڍي، ڪست مان وڙهڻ جا عضوا
موٽي مارو مار جي، ڄڻ وري آ عضوا
عضون مٿان عضوا، اکين، دل، دماغ تي. |
|
|
|
بند: 1، 2، 3، 4، 5=
وار |
|
|
ڀڃڻي: |
سهڻي سڄڻ يار جا سهڻا سهڻا وار،
ڪن ٿا ڏاڍي ڪست مان وڙهڻ جا وهنوار
موٽي مارو مار جي، ڄڻ وري آئي وار
وارن تان وار، اکين دل دماغ تي. |
|
|
(پنجن مصرعن واريون هڪ ڌڪيون) |
|
|
(1) |
عضوا
مون محبوب جا مرتبو ۽ مان
آهي ختم خير سان عضوي ڪل بيان
عضوا
گهوريو گهورجن، عضوا منجهه
ميدان
عضوي
واٽ ورهه جي درس ڏنائين دان
عضوي
ايءُ احسان، آهي عجيبن جو. |
|
|
|
بند: 1، 2، 3، 4، 5، 6=
مَٿو |
|
|
ڀڃڻي: |
مٿاهون محبوب جو مرتبو ۽ مان
آهي ختم خير سان مٿس ڪل بيانِ
مٿانس گهوريو گهرجن، مٿا منجهه ميدان
مٿي واٽ ورهه جي، درس ڏنائين دان
مٿم ايءُ احسان آهي عجيبن جو. |
|
|
|
(موزون ڳجهارتون) |
|
|
(1) |
اهڙو لوهه جو وڳو، جنهن کان جيت لڳو
اڳيون پوک جو ويو، وچان ڀون جو
پيو
جتي جسم وکر جون ٿينديون هيون
اتي نرنا ڏس، ٻولي وڻ جون پيو. |
|
|
|
بند: چنگ 2. ڏنگ 3. سنگ 4. دنگ 5. روح
6. رهاڻ 7. اجتو
8. رڙي 9. ڪنگو |
|
|
ڀڃڻي: |
اهڙو چنگ وڳو، جنهن کان ڏنگ لڳو
اڳيون سنگ ويو، وچان دنگ پيو
جتي روح رهاڻيون ٿينديون هيون
اتي اڄ ته ڏسو رڙي ڪنگ پيو. |
|
|
(2) |
جو ان جيئن ڌڻ جيئن ٻنيءَ جيئن وکر ٿو
پو ڌڻ جي ۾ واهڙ سو نرنا اکر ٿو |
|
|
|
بند: 1. پوکي 2. پياري 3. پچائي 4.
لوڻ 5. ڇاڙي 4. خالي 5. ليکو
8. سئي |
|
ڀڃڻي: |
جو پوکي، پياري پچائي لڻي ٿو
پڇاڙي ۾ خالي سو ليکو سڻي ٿو. |
|
|
|
(عام ڳجهارتون) |
|
|
(1) |
سٽ
جي، نار، نرنا،
نالو ڪپڙي جو
نالي،
کاڄ، ڀڳو، ڏيهه
ڪپڙو، ذات جا. |
|
|
|
1. سڳي 2. سهڻي 3. سومرو 4. من 5.
صافو 6. ڀلو 7. بند 9. ملير
10. پوتي 11. ماري |
|
ڀڃڻي: |
سڳي سڻي سومري، من صاف ڪيو
ڀلي بند ڀڳو، ملير پهتي مارئي. |
|
|
(2) |
پوک
چرچي جي نه رهي، جيڪا ول
پوي
ڪاٺي
ائين چوي، ته ٻولهه ٻهه
نرنام سين. |
|
|
|
1. روڪي 2. ٽوڪي 3. عشق پيچ 4. اڀي 5.
هٿان 6. گڏون 6. حبيب |
|
|
ساروڪي ٽوڪي نه رهي جا عشق پيچ پوي
اڀي ائين چوي ته هوئان گڏ حبيب سين. |
|
|
(3) |
اڀ
جو ملڪ جو، وکر پيو پوي
سو دل جو ڪيئن ڪري، جو نرنا ڪاٺ جو
نالي تي |
|
|
|
1. سيارو 2. راڄ 3. پارو 4. اندوهه 5.
فقير 6. فوٽ |
|
|
سياري جو رڄ، پارو پيو پوي
سو انڌو ڪيئن ڪري، جو فقير آ فوٽ پاٿ
تي. |
|
|
(4) |
نار
عورت ڏيهه ۾ شهر
شادي جا
ڌات
ڳيهو ڪونه آ شهر چم
جو ذات |
|
|
|
1. رکي 2. ڪام 3. ڪڇ 4. ڏيئي 5. ڏوها
(ڏهاڳ) 6. ڪنجهو 7. ڏوهو 8. ڦٽو 9.
موجو 10. ڀاڳ |
|
|
ڀڃڻي: |
رکي ڪام ڪڇ ۾ ڏيئي ويو ڏهاڳ
ڪنهنجو ڏوهه ڪونه آ، ڦٽو منهنجو ڀاڳ. |
|
|
(5) |
نرنا ٻني جن، سيئي عضوا لکئي مان |
|
|
|
1. ساهڙ 2. ٻني 3. تريون 4. تار
(ٽيليگرام) |
|
|
ڀڃڻي: |
ساهڙ ساڻي جن، سيئي تريون تار مان. |
|
|
(6) |
نرنا
نرنا جن، کاڄ مٽي
جي ڪپڙي جون |
|
|
|
1. سڄڻ 2. سونهارو 3. سيئيون 4. پار
5. پوتيون |
|
|
ڀڃڻي: |
سڄڻ سهارو جن، سيئي پار پهتيون |
|
|
(7) |
ڪپڙي جي نرنا ته ڪم جي نرنا سومرا |
|
|
|
1. جرسي 2. حاڪو 3. سڌ 4. پونيو |
|
|
ڀڃڻي: |
جي رسي ها ڪو ته سڌ پونئي ها سومرا. |
|
|
(8) |
عضوو
لهي ويوم، ڪهڙو ڙي عضون کڻان |
|
|
|
1. ڍڪڻي 2. منهن 3. مٿو |
|
|
ڀڃڻي: |
ڍڪ ڙي لهي ويوم، ڪهڙو منهن مٿي کڻان؟ |
|
|
(9) |
جي نارنا سڏجن، عضوو
ڪوٺ مَ تن کي |
|
|
|
1. سياڻي 2. ڪليون |
|
|
ڀڃڻي: |
جي سياڻيون سڏجن، ڪالهيون ڪوٺ م تن
کي. |
|
|
(10) |
جو ولاتئون ميوو
لوهه جي ذات، ذات
جا |
|
|
|
1. پائر 2. پپيتو 3. سئي 4. ساريو 5.
ساريا |
|
|
ڀڃڻي: |
جو پائر پيئي پيتوم، سوئي ساريو
ساريان. |
|
|
(11) |
ناڻي
ڪاٺ جو سسئي، جر جي نه ذات
جو |
|
|
|
1. چيڪ 2. هٿيو 3. ستي 4. ساريو |
|
|
ڀڃڻي: |
چي ڪوه ٿيوء سسئي، جو ستي نه ساريوءِ؟ |
|
|
(12) |
ڪاٺ
جون ساريم سومرا، هو جي ڪاٺ
جون اباڻن. |
|
|
|
1. ڪڙهيون 2. ڪِڙيون |
|
|
ڀڃڻي: |
ڪڙهيون ساريم سومرا، هو جي ڪڙيون
اباڻن |
|
|
(13) |
نرنا
لوه جا لڳي، کاڄ
کاڌي جي ئي ڪا. |
|
|
|
1. ڀنڀو 2. رنبا 3. ڪيڪ 4. چانپ |
|
|
ڀڃڻي: |
ڀنڀورا باه لڳي ڪي ڪيچان پئي ڪا. |
|
