|
ممڪن ناهي:
پر هي ڇاهي!
تنهنجو نانءُ وٺن ٿا ماڻهو،
توکان وَنءٌ وڃان ٿو آئون
توکي ڪونه مڃان ٿو آئون
توکي مٽيءَ جي ماڌوءَ جئن
بيهي روز ڀڃان ٿو آئون!
تون ماڻهوءَ جي مُنهن تي ڇو اِئن
نانگ جيان لهرائين بيٺو؟
ڇو تون مون کي کائين بيٺو؟
تون جو سارو سپنو آهين
ساڀيا جي اڱرن تي مون کي
نِتُّ نئون ٽڙڪائين بيٺو!
ڇا مان ڪو ديوانو آهيان
ڇو مون کي پسرائين بيٺو؟
يا..... مون کي ڪجهه ٿي ته نه پيو آ،
منهنجو من ٽڙڪي ته نه پيو آ.
هيَ ننڊَ به امرت وانگر آ!،
اڌ رات، وڇوڙيل وهه جهڙا
پل پهر نه آهن پيالن ۾،
اڄ منهنجا نيڻَ اُجالن ۾
هن ڌرتيءَ جي انڌيارن مان
واجهائن ٿا،
۽ تو کي ويجهو پائن ٿا؛
هيءَ ڌرتي ڪيڏي ڪاري آ!
انڌياري آ!
۽ تنهنجن منهنجن هِردّن جي
ڦولن تي ڪيڏو ڀاري آ!
هن ڌرتيءَ تي
توکي مون کي کلڻو ناهي
ڏينهن ڏٺي جو ملڻو ناهي؛
لنگههَ لَڪن ۾ سوڙها آهن،
ڳوڙها آهن
ماڪ ڦُڙَن ۾ باک ڦٽيءَ جا
تن سان تون مُنهن ڌوئين ڇو ٿي؟
روئين ڇو ٿي؟
دور سَهي، پر ويجهو آهين
منهنجي سپنن ۾ تون سَرتي!
هيءَ ڪاري، انڌياري ڌرتي
سُپنن جي بي انت نگر تي
اُن جو ڪوئي وَسُّ نه آهي،
آءٌ، ستارن تان سپنن ۾
آءٌ، هلي آ.—
شهر سيلاب ۾
دور لڙهندو ويو ٿي جڏهن خواب ۾
ڪشتيءَ نوح جيئن—
تو ڏٺو چؤطرف رات ڪنهن روح جئن.
سوچيو مون تڏهن
(تو منهوڙو ڏسي لُڙڪ لاڙيا جڏهن)
بمبئيءَ ڇو وَئينءَ؟
تون ڪراچي هُئينءَ، تون ڪراچي هُئينءَ!
مون لاءِ اڃان
ديوار رڳو آئينو آ؛
ٿو اڄُّ به اُن ۾ چنڊ ڏسان
جو اُڀري آيو آهه مٿان
خسروءَ جي دَرخشان مرقد تي—
۽ ’گيتا‘ ڪيڏي پيار منجهان
هڪ شمع جلائي آ تو مان
جا روشنيون ڦهلائي ٿي
خُسروءَ تي نور وسائي ٿي.
ديوار رڳو آئينو آ
جنهن مستقبل جي ڏيکَ ڏني
مان سوچان ٿو ڪجهه دور ڏسي
جي منهنجي شمع وسامي ٿي،
هي چنڊ سدائين رهڻو آ
خسروءَ جي مرقد تي،
هي چنڊ نه بيٺو آههِ ڪٿي
ڪهڙيءَ ڀي سرحد تي.
ڏسان ٿو ڇا ڇا؟
ڄڻ اُڏري شاهينَ جا
پون ٿا پاڇا!
ڏسان ٿو ڇا ڇا؟
اُتر کان ايندا ڪڏهن
نُقرا گهوڙا ڇا؟
ڏسان ٿو ڇا ڇا؟
توتي رَتِي باک ڪا
اُڀري ٿي ڪاڇا
ڏسان ٿو ڇاڇا؟
هو جي منهنجا سپرين
وري ايندا ڇا؟
لوهي دروازي تي تالو
ڇا اِئن کُلڻو ناهي؟
جيلَرُ اِيئن ته نه مڃڻو آهي!
هي تالو جو آهه نرالو،
ڄڻ جيلَرَ جي ڪوپَر وانگر
سڀ کي گڏجي ڀڃڻو آهي.
هر جيلي ڄڻ روز پُڇي ٿو
ڇو هي دروازي تي تالو
اڃان لڳو پيو آهي؟
اڃان لڳو پيو آهي؟
فلسطين جو گيت
جلاوطن يارو،
اوهان بنان ڪو نانهه اوهان جو نيتارو!
سِجُّ سدائين اُڀريو آهي اوڀارو،
غلط اٿَوَ چارو
وڃو نه لهوارو!
جلاوطن يارو!
جيت نه آ ڍارو
هار سدائين ڪُوڙَ جي آهي
سوڀ سدائين سَچَّ جي آهي
ڪوڙ جي مُنهن ۾ ڌوڙ وجهو اڄ
سچ جو بالا بولُ ڪيو اڄ
ها اهڙو ماحولُ ڪيو اڄ
جو اوڀري نعرو:
”پنهنجو ديس اسان کي هاڻي
”ٻيهر حاصل ڪرڻو آهي
”پنهنجن بندوقن کي تاڻي
”هر دشمن کي موت اُماڻي،
”پنهنجو ديس اسان کي هاڻي
”ٻيهر حاصل ڪرڻو آهي.“
نعرو ڪو هٿيار نه آهي
پوءِ به اُن سان ڪائي تُنهنجي
دل کي ڄڻ تسڪين ملي ٿي.
زندان جون ديوارون تو لئه
روز اڳي کان اوچيون، ليڪن
نعري لئه ديوار نه آهي،
روز ٽَپِي ديوار وڃي ٿو
ڄن ته پراهين پار وڃي ٿو؛
ها، پر هاڻي تنهجا نعرا
توکان پهريدارَ کَسِن ٿا
توکي گونگو گَسُّ ڏَسِن ٿا؛
سڀئي هاڻي اِيئن سوچِن ٿا،
”نعري مان ڇا ملڻو آهي؟
”نعرو ڪائي گولي ناهي،
”ها دشمن تي وارُ ته آهي،
”نعرو پر هٿيارُ نه آهي
”اُن جي ڇيڙي تي اَڄُ ڪوئي
”آزاديءَ جو پارُ نه آهي“
ساري ديس ڇَڏي سڀ نعرا
چُپِّ چَپن تي لاتي آهي
اندر جهاتي پاتي آهي.
هي سنڌوءَ جي ڇَرَ ۾ تنهنجو
لاش پيو آ
عطر عَبير جي اُن ۾ ڪائي
اَڄُّ به خوشبو آهي،
تنهنجي موت حياتيءَ ۾ ڄڻ
ساڳو جادو آهي!
باقي تنهنجي ساري سئنا
اُڏري وَئي!
ڄڻ پڃري مان ڪائي مئنا
اُڏري وئي آ!
آءٌ پُڇان ٿو هي تو کان، ”ڇا
”اَڄُّ به تنهنجا نيڻ ڏسن ٿا
”تلوارن جا تيج هوا ۾؟
”ٻيهر رُت جا ريج هوا ۾؟
”هُرندڙ ڪائي هيج هوا ۾؟
”يا تون منهنجي نظم لکڻ لئه
”ماريو ويو هُئين؟“
هي جو انڌياري ڌرتيءَ تي راڄُ ڪري ٿو
ماڻهو نندا ڪن ٿا هُو جنهن وقت مري ٿو؛
سِجُ اُڀري ٿو هُن جا سَڀُ ڪرتوُت ڏسن ٿا
هُن جي ڀُر ڀُر مِٽيءَ ۾ سؤ ڀوُت ڏسن ٿا،
۽ هو پاڻ مٽيءَ سان مٽي ٿو ويو آهي
ڪئن چئجي ڪنهن وقت هتي هو جي ويو آهي!
جيڪو هُن کان پوءِ اچي اَڀمانُ چکي ٿو
ڪونه لهي ٿو، ڪُرسيءَ تي جي پيرُ رکي ٿو
ائن سمجهي ٿو ”حال ته من کي مرڻو ناهي
”ڦهڪو کائي ڀڀُّ مٽيءَ جو ڀرڻو ناهي،
”مون کان اڳ ۾ جي آيا تن وانگر مون کي
”مرڻو ناهي، مرڻو ناهي، مرڻو ناهي!“
آزاديءَ لئه روز مرن ٿا
ماڻهوئڙا!.
ايشيا يا آفريڪا آهي،
لاطيني آمريڪا آهي،
مرندي تائين ڪونه ڏرن ٿا،
ماڻهوئڙا!.
آخر هي آزاد ته ٿيندا
پر ڇا هي جلاد نه ٿيندا؟
ڪَنڌَ اَڏيءَ تي روز ڌَرن ٿا،
ماڻهوئڙا!.
ڪلهه جن آزادي ٿي چاهي
ٺاهن ٿا ٻئي ڪنهن لئي ڦاهي
فاتح ٿي جنهن وقت وَرن ٿا
ماڻهوئڙا!.
واءِ! اُهائي ڪارِ ڪَرن ٿا
ماڻهوئڙا!.
جنهن مان جِندُ ڇڏائڻ خاطر
روز مرن ٿا
ماڻهوئڙا!.
ويريءَ جا جنهن وقت اَڏيءَ تي
ڪنڌَ ڌرَن ٿا
ماڻهوئڙا!.
واءِ، اُهائي ڪار ڪَرن ٿا
ماڻهوئڙا!.
ماڻهوئڙا!.
او ماڻهوئڙا!.
او ماڻهوئڙا!.
راڄ- مهاڄڻُ ڪوئي ناهي هر ڪو پاڻَ وڏو آ،
پر جنهن کي بندوق نه آهي سو ڄڻ مڙس جَڏو آ.
هائو، هيءَ مخلوقَ وڏي شيءَ آهي
تنهن کان پوءِ بندوق وڏي شيءِ آهي.
بادل آيا، ڪيڏي اُڻ تُڻ آهي تاڙَن ۾!
مور اُڏاڻا، گونجي ٿي بندوق پهاڙَن ۾.
ڪالهه ڪويتا جي رس تي جي چارڻ ايندا ها
روز لُريءَ ۾ ڪوئي ٻارڻ ٻارڻ ايندا ها،
هاڻي هن بندوق جي تَڙ تَڙ اهڙي واڻي آ،
هر ڪو ڄاڻي ٿو ته اُنهيءَ جي اَمر ڪهاڻي آ.
هائو، هيءَ مخلوق وڏي شيءَ آهي
تنهن کان پوءِ بندوق وڏي شيءَ آهي.
(وڌيڪ پڙهو) |
