انسان
سج ماڻهوءَ جي من جيان هوريان هوريان ٻڏندو آهي –
ٻڏندڙ سج جي آخري ڪِرڻي کن لاءِ ٽمڪو ڪيو ۽
اُجهامي ويو.
ساڻ ئي اُجهاڻو هو روڊ جي ڪاري ماتمي ڇاتيءَ تي
ڦهليل سندس پاڇولو –
هو پنهنجي سڃاڻپ کان ڪٽيل شهر جو اڪيلو ماڻهو آهي
–
ائين ڀائيندو آهي ڄڻ سندس سڃاڻپ ڪنهن تيز رفتار بس
هيٺ اچي چيڀاٽجي مري چڪي –
”ڪير آهيان مان!!؟“
”هن شهر ۾ ڪهڙو ٺڪاڻو آهي منهنجو!!؟؟“
هو ڪلهن تي پنهنجي صليب کنيو پيو هلي –
هن ڌرتيءَ جي اهڙي ڪهڙي ڪنڊ آهي جتي هو اهو ڀاري
صليب کوڙي سگهي –
(پنهنجو ماڻ مصلوب ڪرڻ لاءِ- ۽ هر ماڻهو صليب تي
ٽنگيو پيو آهي)
ڌرتيءَ جي هر ڪنڊ تي جنگ جو خطرو آهي –
امن ناهي –
ماڻهوءَ جي سڙندڙ رت ۽ ماس جي باس آهي –
گهر – خوبصورت ۽ سجايل گهر –
ٻار – گلن جهڙا
عورتون – جن جي انگ انگ ۾ مٽيءَ جي سُڳنڌ آهي –
مڙد – جن جي ٻانهن جي گهيري ۾ ڪائنات آهي –
ڇا سڀ ڪجهه ناس ٿي ويندو!!؟
او خدا!!
ڇا سڀ ڪجهه ناس ٿي ويندو!!؟
ڌرتيءَ جي اُجاڙ – پوڙهي ڇاتيءَ تي بس رهجي ويندا
مئل ماڻهن جا هڏا!!
هڏا، جيڪي هوريان هوريان مٽي بڻجي ويندا –
مٽي ماءُ آهي –
هو پنهنجي سڃاڻپ کان ڪٽيل شهر جو اڪيلو ماڻهو آهي
–
سندس اکين منجهه جنمن جا اوجاڳا آهن –
شهر جي سمورن رستن ۽ ڳلين ۾ هن جي پيرن جا نشان
آهن –
سمورن بند دروازن جي ڪٺور ڇاتين تي هن جي هٿن جا
نشان آهن –
(گهر – قبرن سمان بند آهن. هر گهر ۾ جيئرا ماڻهو
مئا پيا آهن) –
هو آهي جو نه جيئي ٿو نه مري ٿو ۽ هي جيئڻ به ڀلا
ڪو جيئڻ آهي!! (سوچي ٿو!!)
گگهه اونداهي آهي، جنهن منجهه عالمي طاقتن جا ڪارا
ايٽمي ڏند ڪرٽ – ڪرٽ ٿا ڪن –
نيوٽران بم جو زهر سندس رڳ رڳ ۾ لهندو ٿو اچي –
سندس هرڪا وک اوجها سيني ٽوريئم ڏانهن ٿي کڄي –
۽ هو روز تصور ۾
U.N.O
جي عاليشان بلڊنگ کي باهه لڳائيندو آهي–
هو روز تصور ۾ هائيڊ پارڪ ۾ مظاهرو ڪندو آهي –
(سندس ملڪ ۾ اهڙن مظاهرن تي پابندي آهي) –
دنيا جي گولي تي رت سِيرون ڪري وهي ٿو –
ماڻهو ماڻهوءَ کي چاٻا ڏئي کائي رهيو آهي –
سڀ ڪجهه ناس ٿي رهيو آهي –
تصور ۾ اڀري ايندو آهيس آفريڪا جو بکيو – اُڃيو –
هڏن مٺ جهڙو ٻار –
بک موت بڻجي ڳڙڪائي وئي آهي سندس ماءُ کي –
هو ماءُ جي پگهرندڙ لاش جي سرانديءَ ڇا ويٺو
سوچي!!؟
ڇا مان پنهنجي مٺڙي امڙ – پياري امڙ جي گوشت سان
پنهنجو پيٽ ڀري سگهان ٿو!؟
مون کي بک به ته ڏاڍي لڳي آهي –
مون کي بک به ته ڏاڍي لڳي آهي –
هن ٻار کي ڪوئي آهي جو ايٽمي بارود کارائي هن جو
پيٽ ڀري!!؟
ٻار اٿي ٿو ۽ ماءُ جي ڇاتيءَ ۾ کپائي ٿو ڇڏي
پنهنجا ڏند –
هو پنهنجي سڃاڻپ کان ڪٽيل شهر جو اڪيلو ماڻهو آهي
–
سندس پيٽ ۾ ڳالهين جا گهاٽا – ڊگها وڻ آهن جي
وڌندا ٿا وڃن –
سندس وات ۾ هڪڙي ڄڀ به آهي –
(خدا ماڻهوءَ کي زبان ڏني آهي ڳالهائڻ لاءِ)
ڪوئي اندر ئي اندر ڌونڌاڙيندو آهيس –
ڳالهاءِ – ڳالهاءِ – ڳالهاءِ –
چؤ ته منهنجي آتما آزادي ٿي چاهي
چؤ ته مان جيئڻ ٿو چاهيان –
چؤ ته....!!؟؟؟
چؤ ته....!!؟؟؟؟
هو ڳالهائڻ لاءِ وات کوليندو آهي هوريان – هوريان
– ڪو لفظ اڃا ٻولڻ چاهيندو آهي ته اوچتو وات رت
سان ڀرجي ايندو اٿس –
ڄڀ ڪپجي اچي هٿ تريءَ تي ڪِرندي اٿس –
هو ڪپيل ڄڀ هٿ تريءَ تي کنيو شهر جي سنسان رستن تي
پيو رلندو آهي –
ڪپيل ڄڀ تيسين ناهي ٻيهر جڙي سگهندي،
جيسين تائين هو ڪجهه به نه اکڻ جو وچن ناهي ڏيندو
–
ڪنهن جُڳ ۾ هو ”سچ“ جي نانءَ سان ڪهاڻيون به لکندو
هو –
اڄڪلهه ته سندس سڀئي هٿ آڱريون وڍيون پيون آهن –
هو سڀ ڪجهه اکيون مچڪائي مچڪائي ڏسندو ئي رهندو
آهي –
اندر ئي اندر پيو کامندو ۽ سڙندو آهي –
(ڄاڻي ٿو ته ائين سڙندي پڄرندي مري ويندو هو) –
لوڪ جو خيال آهي ته شايد هن جا پير وڍيا پيا آهن –
تڏهن ئي ته هو هڪڙي ئي دائري ۾ پيو ڦرندو آهي –
نستو ٿي ڊهي پوندو آهي –
ساهه پٽڻ چاهيندو آهي جو پٺن تي چهبڪ جو سٽڪو
ٿيندو آهي – هو ٻيهر اٿي ڦرڻ لڳندو آهي –
پگهر ۾ شم ٿي ويندو آهيس تن ۽ ساهه ڀرجي ايندو
آهيس –
سندس سهڪي جو پڙلاءُ ڀونءِ ساريءَ تي گونجندو آهي
–
(پر لوڪ ته ٻوڙو آهي ۽ لوڪ کي ڪانهي سڌ ته هر ڪنهن
جو ساهه ڀرجي آيو آهي) –
هن جي اکين تي کوپا چڙهيل آهن –
پر – هو انهن منجهان به ڏسي سگهندو آهي (۽ سوچيندو
آهي)
ڪاش مان انڌو به هجان ها
ڀوڳيندو ته بس اهو ئي آهي،
جنهن جون اکيون ته هونديون آهن –
پر – ڄڀ ڪپيل هوندي آهي –
هو پنهنجي سڃاڻپ کان ڪٽيل شهر جو اڪيلو ماڻهو آهي
–
اُجھاڻو پيو آهي اندر ئي اندر –
پيڙائون وک – وک تي سندس پيڇو ڪنديون آهن –
وٽس جيئڻ جو ڪوبه ڪارڻ ناهي –
پاڻ کي مطمئن ڪرڻ لاءِ تڏهن به وٽس هزارين ڪارڻ
گهڙيا رکيا آهن. –
سوچيندو آهي: ڪڏهن ته روشني ٿيندي.
(۽ کيس اها به سڌ آهي ته روشني ڪڏهن به نه ٿيندي –
ڪڏهن به نه ٿيندي) –
سگريٽ جي ٻوٿ ۾ چرس ڀري – نشي ۾ الوٽ،
هو رات جي گگهه اونداهي کان فرار ٿو چاهي –
ان گگهه اونداهي ۾ هن ڦاڙي ڇڏيون آهن ڪاڳر جون سڀ
ڊگريون. (ڦاڙي ڇڏيا آهن حياتيءَ جا انيڪ املهه
سال).
۽ ڦاٽل ڪاڳرن جا ٽڪر سندس من جي سنسان صحرا ۾ به
اڏاڻا هئا –
سڀ بڪواس آهي –
ڪوڙ آهي – ڌوڙ آهي –
خوبصورت ذهنن کي تيلي ڏيو ساڙيو پيو وڃي –
باهه جي مچ ۾ جلائي پئي وڃي هر ڪا ڌڙڪندڙ دل –
بند دروازا کڙڪائي کڙڪائي نيٺ به ته هٿ ڇڻي پوندا
–
هو
No Vacancy
جو پوسٽر سيني تي سجائي مري ويندو –
ائر ڪنڊيشنڊ آفيسن ۾ ويٺل خوبصورت ذهنن جا واپاري،
ڪڏهن ڪونه مرندا –
شڪست مسلسل شڪست –
بي وسيءَ جي عجيب ڪيفيت هيٺ پيڙهجندو رهندو آهي –
سوچيندو آهي: ڇا اسان جا هي ڇڻيل هٿ،
سڙي رک ٿيل خوبصورت ذهن،
۽ ڌڙڪندڙ دليون،
سڀ عجائب گهرن جي شوڪيسن ۾ سجايا ويندا! .
صدين تائين نسلن جا نسل ڏسڻ ايندا انهن کي –
ڏاها، پنهنجي پنهنجي دور جا، ڪتابن ۾ لکندا،
هٿ ڪپي ڇڏيو پنهنجا، ان کان اڳ جو اوهان جا هٿ
ڪپيا وڃن –
چپ سبي ڇڏيو، ان کان اڳ جو ڄڀ ڪپي وڃي اوهان جي –
اکين تي کوپا چاڙهي ڇڏيو، ان کان اڳ جو پيڙائون
اوهان جو نصيب بڻجن –
اندر ئي اندر مري وڃو – مري وڃو – مري وڃو –
تڏهن به سوچيندو آهي،
ڪڏهن ته روشني ٿيندي!!
(۽ کيس اها به سڌ آهي ته روشني ڪڏهن به نه ٿيندي –
ڪڏهن به نه ٿيندي) –
هو پنهنجي سڃاڻپ کان ڪٽيل شهر جو اڪيلو ماڻهو آهي
–
سندس سانوري تن جو رت ۽ ست سڪندو ٿو وڃي –
نٽهڻ اُس ۾ ڪاراٺجي ويو آهيس رنگ –
آڪاس سان ڳالهيون ڪندڙ بلڊنگن هيٺان لنگهندي، سندس
پاڇولو به کانئس کوئجي ويندو آهي –
(هو تصور ۾ روز انهن بلڊنگن کي باهه ڏيندو آهي ۽
کيس روز انهن هيٺان لنگهڻو پوندو آهي) –
ساهه گهٽيندڙ باس ايندي آهيس انهن مان –
رت جي باس –
پگهر جي باس –
پگهرندڙ ماس جي باس –
سڀڪجهه ائين ٿيڻ نه گهرجي جيئن ٿيندو پئي آيو آهي
–
هو رستي هلندي پگهر ۾ شم مزدور کي ٻانهن کان پڪڙڻ
چاهيندو آهي –
ٻڌ!! – او – ٻوڙا – ٻڌ!! غور سان ٻڌ!! –
تنهنجي رت جي هر بوند – پگهر جي هر بوند – تنهنجا
سپنا – او – سڀ ڪجهه،
چؤواٽي تي نيلام ٿي رهيو آهي –
پاڳل!! – وگهري – وگهري مري ويندين –
تنهنجي گهر جي ڇت برسات ۾ ٽمندي ئي رهندي –
او – گونگا!! ڪجهه ته ٻول – ڪجهه ته ٻول –
پنهنجي رت جا سڏڪا نٿو ٻڌين انهن ديوارن مان!!؟؟
۽ پوءِ کيس اها سڌ پئي هئي،
ڄڀ ته هر ڪنهن جي ڪپي پئي آهي –
آکڻ لاءِ لفظ ته کوڙ آهن –
پر اسان لفظن کي سوريءَ چاڙهي ڇڏيو آهي –
گونگا – ٻوڙا – انڌا ماڻهو،
لاش – لاش ماڻهو،
گمنام لاشن جو هجوم آهي –
گمناميءَ جو سنسان قبرستان آهي –
حياتيءَ جو ڪوڙو – بوگس – فلاپ ناٽڪ آهي –
بلڊنگون تهائين اوچيون ٿينديون ٿيون وڃن –
۽ انهن هيٺان لنگهندي کانئس سندس پاڇولو به کوئجي
ويندو آهي –
هو پنهنجي سڃاڻپ کان ڪٽيل شهر جو اڪيلو ماڻهو آهي
–
سوريءَ تي ٽنگيل پنهنجي آتما جو ماتمي –
هن شاندار جيٽ ايج جي رڳن ۾ ڪينسر جيان ڦهلجندو ٿو
وڃي –
ڀاري پٿرائين ڇپ هيٺان دفن سندس آتما –
هر ڪنهن رڙ جو جيتوڻيڪ ڳلو گهٽي ڇڏيو آهيس،
تڏهن به سندس اندر جي ايوانن ۾ راڙو راڙ متي پئي
آهي –
هو ڄڻ ڪو ماتمي آهي –
رنگ ۽ نسل جي فرق تي ڌڪاريل ماڻهن جو ماتم –
اسپتالن جي ڏاڪڻين تي مرندڙ هزارن لکن انسانن جو
ماتم –
ايٽمي طاقتن جي پاڇولن ۾ بک وگهي مرندڙ انسانن جو
ماتم –
ايڏي گگهه اونداهي ۾،
هو ڪربلا جي وشال ميدان ۾ بيٺل اڪيلو ماتمي آهي –
(هاءِ – هاءِ – هاءِ) –
هو سيني تي هٿ هڻندو آهي ۽ پنهنجن سڏڪن جو ڳلو
گهٽيندو آهي-
(هاءِ – هاءِ – هاءِ) –
هو پنهنجي سڃاڻپ کان ڪٽيل شهر جو اڪيلو ماڻهو آهي
–
پاڳل خانن جي ديوارن سان سر ٽڪرائيندو آهي اڄڪلهه
–
(ساري پاڳل خاني ۾ هو اڪيلو ئي پاڳل آهي، جيڪو
پاڳل ناهي) –
خوبصورت ذهنن جا واپاري کيس انهن ديوارن ۾ پوري
ويا آهن –
اڻيهه ئي لاءِ – دروازن تي ڀاري قلف چاڙهي ويا آهن
–
چائنٺ تي ڪنڊا پوکي ويا آهن –
سندس ڇڻيل هٿ ۽ ڄڀ ميوزم جي شوڪيسن ۾ رکيا ويا آهن
–
سندس روشن اکيون اونداهي ۾ انڌيون آهن ڄڻ –
شهرن جا شهر آهن، جي اجڙندا ٿا وڃن –
ماڻهو هڪ ٻئي جو سمورو رت چوسي چڪا –
ڳجهون (عالمي ايٽمي طاقتون) ماڻهوءَ جو ماس پٽي
چڪيون –
بک جو ڀوت ماڻهوءَ جي پيٽ تي قبضو ڪري چڪو آهي –
کائڻ لاءِ ڪجهه به نه رهيو آهي –
(پيٽ کي پٿر ٻڌي ڇڏيو –
ماني بارود آهي جا ايٽم بم جي پيٽ ۾ ڀري پئي وڃي.
پيٽ کي پٿر ٻڌي ڇڏيو)
ڪتاب سڀئي ساڙي ڇڏيو –
سج ڪڏهن به نه اڀرندو – ڪڏهن به نه اڀرندو –
پنهنجين پنهنجين قبرن ۾ دفن ٿي وڃو –
رات ڊگهي آهي،
۽ انهيءَ رات جي پڄاڻيءَ تي قيامت جو رقص آهي –
قيامت، جنهن جي ٻانهن ۾ رقص ڪرڻ وارن جي ڊگهي قطار
آهي –
بکين اگهاڙن انسانن جي قطار –
جن جا گهر اجڙي چڪا –
سک جا سپنا بک جي چرنن تي دان ٿي چڪا آهن جن جا –
قيامت جون ٻانهون ڏاڍيون ڊگهيون آهن.
(۽ - اهو سڀ هو پاڳل خاني جي بند ديوارن ۾ پيو
سوچيندو آهي) –
لوڪ ته ٻوڙو آهي ۽ هاڻ ته هن جا سڏ پڙاڏا پاڳل
خاني جون ديوارون به اُڪري نٿا سگهن –
هو بس سوچيندو پيو آهي.
(۽ هر سوچ کي سوريءَ پيو چاڙهيندو آهي) –
سوچيندو آهي: ڪير آهيان مان!!؟
ڪهڙيءَ دوش ۾ هتي پوريو ويو آهيان!!؟
کيس بس پنهنجو هڪ ئي نالو سجهي ٿو (انسان) –
کيس بس پنهنجو هڪ ئي دوش سجهي ٿو (سندس انسان هئڻ)
–
۽ هو ڀريل ڪائنات ۾ لوڪ جي هجوم ۾ اڪيلو انسان
آهي،
(سو به پاڳل خاني جي ديوارن ۾ بند، اڪيلو – مئل) –
۽ کيس پاڳل خاني جي ديوارن ۾ پورڻ کان پوءِ،
ڪائنات ۾ موت ۽ بک جو رقص تهائين تکو ٿي ويو آهي –
کيس سڀ سڌ آهي،
پر هو ايڏي گگهه اونداهي ۾ ڪري به ڇا ٿو سگهي!!؟؟
روشنين جا سڀئي ڏيئا هو کانئس ڦري ويا آهن –
سورج جي اک انڌي ڪري ويا آهن –
(انڌو سورج اڀرندو به آهي پر هن جي روشنيءَ ۾ به
گگهه اونداهي ٿيندي آهي) –
هو چپ چاپ مري رهيو آهي –
اُجهامي رهيو آهي –
۽ جنهن ڪوٺيءَ ۾ کيس پاڳل سمجهي پوريو ويو آهي،
ان ڪوٺيءَ جي ٻاهران امن – آزادي ۽ سک جو سورج،
آس جي شهزادي،
۽ سچ جو نوجوان شهزادو،
آدجڳاد کان ڄڻ سڏڪا ڀري روئن پيا –
ديوارن سان سر ٽڪرائين ٿا –
(انسان – انسان – او – انسان
هو سڀ کيس رڙيون ڪري پڪاريندا آهن) –
پر هو اندر مئو پيو آهي –
هوريان هوريان سندس بدبودار لاش وگهري رهيو آهي –
۽ جڏهن جڳن پڄاڻان پاڳل خاني جا دروازا کلندا ته،
ڪجهه به نه هوندو اتي –
هو پنهنجي سڃاڻپ کان ڪٽيل شهر جو اڪيلو ماڻهو هو –
|