|
قيد ھستيءَ کي ڪيئن ڊاھيان مان
مارئيءَ جي پڪار آھيان مان
اڄ تھ ٿڪجي پيو ھان، چؤ ڪيسين
زندگانيءَ جو ڳاھھ ڳاھيان مان
ڪنھن گل نوبھار سان گڏجي
آشيانو الڳ ٿو ٺاھيان مان
زندگي ٿي وئي آ مٺڙو گيت
ڪنھن ڪنول سان پيو نباھيان مان
عمر گذري وئي ”اياز“ الا!
مون نھ ڄاتو تھ نيٺ ڇاھيان مان
ß
دنيا خيال دوست مٽائي سگھي، تھ ڪيئن
ھيءَ تشنگي سراب ٻجھائي سگھي، تھ ڪيئن
جاچي ڏٺم تھ خواب ھيون سڀ حقيقتون
ڪو خواب جو خيال مٽائي سگھي، تھ ڪيئن
ساحل ۾ جيڪڏھن نھ اھا دلڪشي رھي
ڪو ڪشتيء شڪستھ ھلائي سگھي، تھ ڪيئن
ھي مسئلو نئون تھ نھ آ، منھنجي روشني!
يعني چڪور چنڊ کي پائي سگھي، تھ ڪيئن
دل تھ ٻھ چار صورتون، اڪري ويون ”اياز“
طوفان وقت تن کي مٽائي سگھي، تھ ڪيئن
ß
بي ڪيف آ فضاي گلستان، ڪڏھن تھ آءُ
اي موسم بھار گريزان، ڪڏھن تھ آءُ
تولاءِ ڪالھھ رات ڏنو جام مي پيام
ناياب آھي راحتِ انسان، ڪڏھن تھ آءُ
چوطرف آشيان جي گھٽائن جو آ ھجوم
تنھا ڦري ٿي رحمتِ يزدان، ڪڏھن تھ آءُ
آئينھ خانو آھھ جھان تنھنجو، تون ڪٿي!
تو ليءِ تڪي ٿي ديده حيران، ڪڏھن تھ آءُ
ڀٽڪي پيو ”اياز“ سرابِ حيات ۾
اي دوست، مثل چشمھ حيوان، ڪڏھن تھ آءُ
ß
ايندي آ ياد صورتِ جانان، ڪڏھن ڪڏھن
ٿيندي آ منھنجي دل بھ گلستان، ڪڏھن ڪڏھن
ھن ڪشتيء شڪستھ کي ارمان سان ڏسي
ايندو آ ياد منظر طوفان، ڪڏھن ڪڏھن
من ئي منجھي پيو آ غم روزگار ۾
ڇوڙي تھ آءُ زلف پريشان ڪڏھن ڪڏھن
(
مثلِ
بُوي
بھار
آئي
آ
جنھن
بنا
زندگي
اجائي
آ
تنھنجي
اکڙين
جو
مَيء
وَسائي
آ
مست
و
بيخود
سڄي
خدائي
آ
ھر
ستاري
۾
ساھھ
اٽڪيو
آ
اِئن
بھ
ڪاٽي
شبِ
جدائي
آ
رات
ڀر آ ”اياز“ چنڊ چڪور
سو بھ جي رات ڪا سھائي آ
ß
بيابان تي ڇو سوين ماه و انجم
تجيلون لٽائي ويا، ڪير سمجھي
سوين خاڪ ۾ لالھ و گل ڇپي ويا
صبا کي لنوائي ويا، ڪير سمجھي
مسافر سوين ڪاروان عدم جا
ڪٿي سڀ الائي ويا، ڪير سمجھي
پرين جو نگاھون جھڪائي ھليا ويا
الا روح گھائي ويا، ڪير سمجھي
حياتِ گريزان سرابِ مسلسل
ازل کان اڃائي ويا، ڪير سمجھي
اچي ننڊ ۾ ھو نماڻي نظر سان
ستن کي ستائي ويا، ڪير سمجھي
ملائي ويا روح ۾ شھد شيرين
مٺيءَ سان مڃائي ويا، ڪير سمجھي
سوين لعل و گوھر، گداگر اوھان جي
لبن مان لڪائي ويا، ڪير سمجھي
نصيحت ڪري ھاءِ نادان ناصح
ڏکين کي ڏکائي ويا، ڪير سمجھي
تغافل شعار اڄ نگاه ڪرم سان
”اياز“ آزمائي ويا، ڪير سمجھي
ß
ڪجھھ راھرو نڪري ويا، ھر ڪاروان پٺ تي ڇڏي
منھن تي مٽي، گل جھول ۾، پھتا پرينءَ جي پار ڏي
تون ننڊ ۾، تون جاڳ ۾، تنھنجي لگن ۾ من مگن
ھر رات تو ليءِ ٿي رڙي، ھر صبح توکي ٿو سڏي
ھي يادگيريون يار جون، ھن ساھھ جي سينگار جون
گويا سوين تارا ڪتيون پکڙڻ لڳا منھنجي تڏي
ھي جام آ منھنجو خيال خام آ بدنام آ
جڳ جڳ جيئين، جي تون پيئين، ڍڪ ڍڪ ڇڏي توکي اڏي
ß
ساوڻ آيو وڻ وڻ تي آ، ساوڪ ۽ سرھائي
من جي مکڙي جو مرجھائي، وري نھ ٿي سا سائي
ھي خاموشي، سرد ھوا، ٿي تير ڪشي تنھائي
من جا گھاو پيا اڄ اکلي، ياد اوھان جي آئي
ڪنھن ڪنھن ان ۾ پاتو آھي، تنھنجي من جو موتي
سمنڊ کان گھري آھي، تنھنجي اکڙن جي گھرائي
ڪن جون اکڙيون سکڻيون سکڻيون، جئن پينوءَ جو پاند
تنھنجون اکڙيون ميء جا پيالا، سخا ڪرن سرھائي
کنڀڙاٽيون کوھيندا، ھڪٻئي کي بھ ڏسن ٿا، پو ڀي
مچ مٿان ڇو آھھ پتنگن، ايڏي ڀيڙ لڳائي!
رات اسان جي روح ۾ ڪوئي، راڳ ازل کان آيو
آڳ الا ھو سارو تن من، ڳالھھ اوھان جي ڳائي
رات اسان جي ڏات سين ھا، پرجھي پاڻ چوين ھا
گيت جي ھر ھڪ ٻول ۾ ڪئن، ھيءَ جڳ- سندرتا آئي
ھيل ”اياز“ سڄڻ کي، ساريوسي ساري ساوڻ ۾
مينھن اسان ليءِ نينھن نھ آندو، مٺڙي نانھھ نڀائي
ß
تنھنجي من ۾ منھنجو ديرو، منھنجي ۾ تنھنجو آکيرو
تون منھنجي آن توڙي اجلي، مان تنھنجو ھان توڙي
ميرو
رات گذاريون روئي روئي، ھتي نھ آھي پنھنجو ڪوئي
ڪڏھن پرين پرديسي منھنجا، ٿيندو آخر صبح سويرو
راڳ ۾ ڪنھن ھي آڳ ڀري آ، ساري جڳ جي جاڳ ڀري آ
ڄڀيون لڳيون ڄرڪڻ جو من ۾، جلڻ لڳو جو آھي جيرو
ننڊ ۾ سڀ مي جا متوالا، ڇھھ سڀ پياسا، ڇيھون پيالا
سرت سمجھھ سان ميخاني ۾، آيو آھي ڪير اويرو
رات اسان رابيل سنگھي سي، ھن جي تن سان ڀيٽ ڪئي سي
رنگ روپ ۾، ون واس ۾، مٺڙو يار ”اياز“ مٿيرو
ß
تون جلوي تي جلوو آن، مان جذبي تي جذبو ھان
ڍاپي نھ ڪڏھن تو مان، ھيءُ چشم تماشائي
ڄڻ منھنجي سڄي ھستي، مرڪي اٿي لحظي لي
او ياد سندءِ آئي، او ياد سندءِ آئي!
مان ديس ۾ پرديسي، مان ساٿ سان بي ساٿي
اي دوست، نھ پڇ منھنجي، ھن وقت اڪيلائي
ھن ساز ۾ او سائين، سؤ گيت ھيا ليڪن
ڪٿ ان جا ٻڌڻ وارا؟ ڇاتي وڄي شھنائي!
ڇا دور رکي سگھندي، ديوار سياست جي؟
مان تنھنجو تمنائي، تون منھنجو تمنائي
ڪنھن راڳ لتاڙيا ٿي، چپ ڪيئن رھئين، شاعر!
توآگ نھ آلاپي، تو باھھ نھ ڀڙڪائي!
(
بي زباني زبان آ، پيارا
درد جو داستان آ، پيارا
تون قريب آنھھ، چاندني رات آ
ڪھڙو پيارو جھان آ، پيارا!
تنھنجو بي ساختھ تبسم آ
نانءُ جنھن جو جھان آ، پيارا
زندگي حسن جي حڪايت آ
يا سندءِ داستان آ، پيارا
تون جتان جو مه منور آن
سا زمين آسمان آ، پيارا
ڪوئي ڪنھن جو نھ آھھ دنيا ۾
ڪھڙو تنھا جھان آ، پيارا!
تو اڳيان آ ”اياز“ ڪئن خاموش!
ھو تھ جادو بيان آ، پيارا
ß
جيڪڏھن تنھنجن طلبگارن مان آ
اجنبي ھوندي بھ ڄڻ يارن مان آ
پاڻ کان پيارو اسان ڀانيونس ٿا،
اي پرين! جي ڪو سندءِ پيارن مان آ
ھن زمين تي ڪوئي ڪوئي آدمي
ڄڻ ڪتين مان آھھ يا تارن مان آ
جنھن محبت ناھھ ڪئي، سو اي ”اياز“
زندگانيءَ جي گنھگارن مان آ
ß
ڪير ھن حال جو سبب آھي؟
ڪاٿي آھي، جي تنھنجو رب آھي
نعمتون بي حساب سانڍي رک
منھنجي مانيءَ ڳڀو طلب آھي
نوع انسان سان ايترو انڌير!
پو بھ آھي خدا؟ عجب آھي
چاندني رات کي ”اياز“ ڏسي
ڪجھھ مڃان ٿو تھ ڪوئي رب آھي
ß
مشڪل زندگي اڃا تائين
ناي سوداوي خام کان بھتري
ڪنھن بھ انسان جو گداز دل
ھر خدا جي --- کان بھتر
آھھ ھڪڙي گھڙي محبت جي
زندگيء دوام کان بھتر
ھن جھان خراب ۾ ڇا آ
ذوق مينا و جام کان بھتر!
ڪوئي شاعر اڃا تھ جان ”اياز“
ناھھ تنھنجي غلام کان بھتر
ß
اسان جي دل اوھان جو حسن، جي ملندا، تھ ڇا ٿيندو
ڪٿي جنت ڪندا آباد پنھنجي ڪا، تھ ڇا ٿيندو
جھان نو! اوھان جي زلف برھم جا ھي سودائي
جڏھن دارو رسن تي جھومندا ويندا تھ، ڇا ٿيندو
خوشيءَ جا راڳ ڳائيندا بھ ڪيسين آشيان وارا!
قفس آه و فغان سان گونجندا رھندا، تھ ڇا ٿيندو
اسان جو عشق ھاڻي مثل موجِ پرسڪون آھي
اگر اٿلي پيو ھو حسن جو دريا، تھ ڇا ٿيندو
اجايو زندگانيءَ ڀر سپون سونجھيون سي ساحل تي
نھ ملندو جيڪڏھن ھو گوھر يڪتا، تھ ڇا ٿيندو
وطن تنھنجي تصور جو ”اياز“ آخر ڪٿي آھي
چئي ڏيندين اگر پڇندا وطن وارا، تھ ڇا ٿيندو
ß
ٻي خبر ناھھ، پر مرڻ کان پوءِ
توسان گڏجڻ جون حسرتون رھنديون
جام و مينا رھي، رھي تھ رھي
منھنجي اکڙين جون عادتون رھنديون
زندگي تلخ آ، ھجي تھ ھجي
روح ۾ سو ملاحتون رھنديون
سرحد غم قريب آ، اي دوست!
ساٿ ڪيسين محبتون رھنديون
تنھنجي پھلوءَ ۾ ڪيستائين دوست
ابن آدم جون جنتون رھنديون
شاه کان پوءِ اي ”اياز“ ٻڌاءِ
سنڌ ۾ ڪنھن جون آيتون رھنديون
ß
فيض آ ڪنھن جي آشنائيءَ جو
زندگي سير آ سھائيءَ جو
ساري انسان ذات کان بھتر
ڪوئي محرم شبِ جدائيءَ جو
ٿو ھلي ذڪر آسمانن ۾
آه جي عزم نارسائيءَ جو
چئن اکڙين ۾ برق چمڪي ڪا
ويو کلي راز آشنائيءَ جو
ß
ڇا چوان آ ڪير مھمان، اي اديون
آ اڱڻ ۾ چنڊ مون سان، اي اديون
رات ڀر منھنجي کٽولي تي، مٿان
چنڊ گھوريو ٿي عجب مان، اي اديون
نينھن آيو مينھن وانگر، ھاءِ ھاءِ
پيو ٽڙي دل جو گلستان، اي اديون
ھاءِ مان ھن کي ڏيان ڪھڙي ميار
ڪنھن نڀايو ناھھ ڪنھن سان، اي اديون
زندگي ڪاريون گھٽائون ٿي وئي
حال ھن جو ھو پريشان، اي اديون
حاصل صد زندگي آھي اگرچھ
بي وفا آ عمر انسان، اي اديون
ھي سڪوتِ شام ۽ ھي ڪونجڙيون
ھي اڪيلو روحِ انسان، اي اديون
سنڌ جو ھي شاعر يڪتا ”اياز“
آھھ ڪنھن جي ليءِ غزل خوان، اي اديون
ß
(وڌيڪ پڙهو) |
