پسر چون دکاندار شد در ديار

چو خورشيد اندر حمل بسته يار

کفش بر ترازو چو گشتی فرو

قمر در ترازو مکان يافت گو

ستون گشته کان بدخشان سپس

برو رشک بر وی بسی کان سپس

چو در راستي بوده پا استوار

شده زادگانِ خورش در کنار

خور اندر سبزه زارش شپره وار

نيارست آنکه بيند روی انوار

گر آيد بالمثلمه در زمينش

کند گلچين غلط با ياسمينش

ببوی بوی شبويش زهر باد

گل خورشيد گيرد غنچگی ياد

گهی تقرير وصفِ زعفران زار

لَب از خنده نيابد راه گفتار

زبس سَروَش بازادي علم شد

ثمر در تخلهايش وقف هم شد

طلاي آفتاب آنجا است پر غش

زبش در بوتة گل ديده آتش

تونگر گردد آن کو بار دارد

گلستانش گل دينار دارد

زروئ گلرخانش چشم خورشيد

زبس گستاخ بين افتاد جوشيد

ز گفتارِ ملاحت ريز خوبان

بگيرد عندليب آتش بدامان

زفر جبهء شان حسن آداب

نمايد همچو در مينا ميء ناب

مِه نو تا به ابرو يافت نسبت

همی بالد بخود از فرط بهجت

مگر دست قضا از صنع ايزد

لطافت جمله اندر ساعدش زد

ز روي بيت صدرِ شان توان يافت

معاني را که اندر دل همان يافت

نهد ار پشت بر ديوار چون مست

توان دريافت نقش او چه چيز است

گهي نظاره خوبیء هر ماه

تماشائی بر آرد الله الله

بپا کوبیء رقاصان مه وش

فتد نظاره را نعل اندر آتش

صلای باده نوشی اندر و عام

بود خورشيد آنجا صورت جام

مدام اندر وی از صافیء مهتاب

مه نو هر شب آفزايد میء ناب

مگو اختر که رخشانند هر شام

خم گردون شراب انداخت در جام

بهار نشهء سرشار دارد

سرود آنجا عجب بازار دارد

هر آنکو بسته آهنگ حجاز ست

لجام توسنش از تار ساز ست

دف خورشيد اندر دست زهرش

به پيش مطريش کمتر ز مهرش

بهر محفل که نا و نوش دارد

هوس بر سير پا بردوش دارد

وزد بادش اگر از جانبِ آب

حباب از ياسمين گيرد فزون تاب

هوايش گر بروي هجر آيد

ز شاخِ خشک مرجان گل بر آيد

بدوش مشرق اندر وقت تعمير

فلک می ريخت آهک از تباشير

ازان خورشيد بر کف رعشه دارد

که خواهد دستي از بامش بر آرد

که گچکاري از خورشيد تابان

ستاند پنجه رازش دستگردان

بهر خشت عمارتهاش خورشيد

برای اقتباسِ نور بوسيد

کمانِ طاقش از قوسِ قزح ساخت

رواقش را چو بنا منشرح ساخت

بود مهتاب آنجا آهک کرم

سفيده صبح از خاکش کشد شرم

دگر راهِ شتابيدن چو طی شد

بجمله احتياجِ کشتیء شد

بلي کشتي گدايان را ضرور است

که فاقه را بدو راهِ عبور است

مسافر را برطب و يابس است راه

ز خشکي باز دريا گشت دلخواه

غبارِ ماندگی بست ابر در دل

کنارِ بحر ماندم پاي در گل

چه بحر آن کز کمالِ پاکی رنگِ

نهنگ چرک را زد قافيه تنگ

تا قدم از ارض رضاعت کشيد

پايهء قدرش بعليين رسيد

قبضهء قدرش چو کمان گير شد

ناوکِ دشتش بفلک تير شد

بخت بلندش نه شمارد يکي

بلکه کند سهو که جم بود وکی

بازوی قدرت چوفشردی به تيغ

زهرهء رستم بزدی ريغ ريغ

کز قلم مو چو کشد مشکل باغ

لاله ز شنجرف پر آرد اياغ

آب گهر در صدفش داشت جا

تا ورق سبزه نمايد طلا

غنچة تصوير وي از بوی فرح

رايحة خلد برين راست شرح

بر لب تصويرش حرفِ نشاط

گل کند از گوشهء صحنِ بساط

گر بمثل در کشود شکل آب

نقطة سهوِ قلمش دان حباب

آهکش از پرتو مه بيش تاب

در گچش آميخته رنگ سحاب

خشت پزانش پي حسن نظر

بسته نمودند خميرِ گهر

مخمل سبزه به هجومي که آب

راه نمي يافت ببانين خواب

بر لب هر جدولش از موج آب

نقش نشاط ابدي داشت تاب

بلبلش از نغمه سرائی فرح

از پي سيپارة گل بسته شرح

فاختة زاهد مشرب دران

داشت بلب آية کوکو روان

حاجيء قمري ز پئي طوف سرو

خواسته احرام ز بال تذرو

پير عصا در کف زنبق بنام

داشت بصحن چمن آنجا خرام

موي دماغش ز بس آشفته بود

بينيء وا کرده سخن می نمود

از گل شب بوش گل آفتاب

گريه همی خواست کند بوی آب

باد صبا داشت درو زرگری

سکه همی زد بزرِ جعفری

يوسف مه رفته ته قعر چاه

يونس شب حوت گرفته پناه

فتنه بپا خواسته در رنگ باد

جوش زده بحر که طوفان فتاد

آتشی افروخت منقل حباب

سوخته هر خار و خسی را بر آب

ماهیء موج از اثرِ برق باد

سينهء خود را بشرر بر نهاد

جامه به تن چاک زده نا خدا

رفته ز سکان سکون جمله را

در کفِ ملاح ز بادی چنان

پنبة حلاج شده بادبان

ديدهء گرداب ز بس کور بود

در طلبِ مردم پرشور بود

خورد شد آن جمله کشتی بر آب

در نفسی همچو سفالِ حباب

مردم خشکی همه آبی شدند

درچه آن بحر شتابی شدند

صور سرافيل دميده چو نائي

مغز هزبران بچکيده ز نائي

بسکه بپا گشت دَم گاو دُم

گاو زمين و فلک انداخت سم

در کف پر برگ تبيره زنان

خون يلان بسته چو بيره زنان

بحر ستيز آنگه طوفان گرفت

پنجهء خورشيد ببحران گرفت

تير فلک ريخت برنگِ خدنگ

گاهگشان پا زده در نيم ننگ

ازدرِ شمشير چو پر وار شد

هر طرف از زخم بهم غار شد

مغز پراگنده شد از عطسه تيغ

در سر پيکار کنان بيدريغ

گشت بپا تاکه طريدِ ستيز

جان به برِ رستم شد ريز ريز

هر طرفي خاست ترنگا ترنگ

پنجهء خورشيد شده بر خدنگ

شور چقا چاق نهنگِ خدنگ

ريخت همی مغز دماغِ پلنگ

بسته بخون بود يلان را مگر

لاله صفت کرده سپر در سپر

تيغ بکف نانک چند جوهري

بود چو الماس پئ جان جري

تابزدي از سر غصه طريد

لعل ز فيروز همی شد پديد

داشته تيغش عمل کهربا

بهر خسيسان بجان در بلا

دهنتر آنجا که فشردي قدم

تيغش مي جسته ز کف دم بدم

شربتِ مرگ از کفِ او موجزن

بوده پئ نوش عدو در زمن

کرده چو رس رنگ سوی رزم راه

جسته ز چنگش اجل آنجا پناه

گوش مخالف ز طريدش بخَست

تيغ دودستی بزدي همچو مست

کرده بقانون شجاعان نبرد

از سرِ مردان چو اجل ريخت گرد

گرز گران در کفش از پر دلی

زمزمه خوان بود به نقشِ يلي

چترمن آنگه که شدي رزم جو

پي عدو بود گو اندر فرو

در کفِ او مانده عدو نقش وار

بلکه چو تصوير بديوار يار

صفحهء صحرا ز کفش رنگ بست

بسکه سرانِ سپه اندر شکست

شير علم ديده چو روباه شد

بود ز جان سير بلا خواه شد

پرچمِ اقبال شه از بادِ فتح

ترجمه مي بست باسناد فتح

بيا ساقيا زان مئ ناب ده

بلب تشنگان بکدمي آب ده

که در آتشم از خمار شراب

باتش ز آتش توان داد آب

شب و روز در فکر آنم که کي

شود جان اين مرده دل باز حي

گروهی که رفتند زين تيره خاک

ندانم چه کردند باجانِ پاک

وضو را بابِ عنب مي کنم

نمازِ سرِ شام و شب می کنم

همي بينم از دور محراب جام

که پيشش صراحی است اندر قيام

باين قائم الليل دارم شروع

که در سجده افنم ز بعدِ رکوع

موذن چو گلبانگ حیّ بر زبان

چومينا دهم روح گريه کنان

مناجاتيان تا نيابند راه

بکوئي خرابات بردم پناه

مغنی نوای که مستی دهد

رهی زن که ذوقِ الستی دهد

چو در کاسهء سر نداريم آب

لبم تَر نمائی ز موجِ رباب

مگر هلال که بک کشتی است طوفانی

تنور فتنه ز بس جوش کرده عماني

دونيمه گشتهء دل روزگار روزِ عزا

يکی بزير زمين شد دگر بروی سما

ز بس گريست محبانه زين مصيبت خون

فتاد ناخنه در چشم ارزقِ گردون

پر از ستاره نباشد بچشم اندهناک

زناوک غم گشته مشبک اين افلاک

مگر که مهر بروی سما نمود طلوع

درين معامله چشم مسيح شد نگران

دمِ آبي نبوده جز دمِ تيغِ

مگر از آسمان باريد اين ميغ

لباسِ چرخ زان گرديد نيلی

کزين جورِ زمانه خورد سيلی

براندامِ خور از آن رعشه افتاد

که روزی کربلا مي باشدش ياد

يروی راست بينش حلقه ديده

دکانِ حيرتم بر خويش چيده

کدامي بی ادب پيچيده بر است

که شکل حلقهء بينيش پيداست

تامل کرده تا من خوب ديدم

بروي است بينی سر کشيدم

سرش گردِ دهانِ يار الحق

طلوعِ آفتابست اين ز مشرق

مرا از بی زری شد آنچه حاصل

نديده عشر آن قارون تهِ گِل

مر او را کرده زر مردود ايزد

منم از بي زري در مردمان بد

بسي از دوستان در بی زري ام

همين رانند اندر زرگری ام

همه اخوان بحقِ اخ نويسند

شدم تا بينوا اخ اخ نمايند

کليم الله بفرض آيد اگر باز

ازين قارون سرشتان نيستش ساز

کسانی که چنين کالا کشيدند

مَگر از خالهء خالا کشيدند