|
سورٺ
مان ئي ٻيجل آهيان، مان ئي راءِ ڏياچ،
منهنجو ڪنڌ ڪماچ طلبي پيو تند ۾.
1
چوٽا چندن واسئان، ويروتار ورونهن،
سورٺ ساري سونهن، اڃ اجهي ئي ڪين ٿي.
_
مٿي چنيءَ چٽڙا ويروتار ورونهن،
سورٺ ساري سونهن، ڍاپي ڍاپان ڪينڪي.
_
گهاڙوءَ گهڙيو ڪونه، ڳهڻو تنهنجي ڳل جئن،
سورٺ! توتي ڇونه، ور ور مان واريو وڃان!
_
سورٺ! سونارن پياليون هيئن نه پلٽيون
آڌيءَ رات اڀار ۾، ڇا ڇا تنهنجي تن!
وني! تنهنجي ون، ڪندن ڪاڻيارو لڳي.
_
ٻانهن مٿان چپڙا، بازوبند لڏن،
ڳچيءَ منجهه ڳراٽڙيون، ڳل پٽ ڪارون ڪن،
ٽمي نور نهن، هٿ چميندي منڌ جا.
_
هٿ نه ههڙا مون ڏٺا، جهڙا نيل ڪمل،
لهرين جئن لڙهندا ويا، تن تي پيارا پل،
جيءَ نه آئي جهل، ساري رات رمي وئي.
_
موتي موتي ٿي ويو، سورٺ تنهنجو مُک،
ڌرتيءَ ويڙهيو دک، تو جو ڏنا ٽهڪڙا.
_
ٽهڪن ساڻ ٽڙي پئي رات رتول جي
منجهان کينءَ کڙي ڄڻ ڪا مکڙي اوچتو.
_
ٽڙي ڏيئي ٽهڪڙا، ڪامڻ ڪرني رنگ،
سرهي! تنهنجي سنگ، جهرڻا منهنجي جيءَ ۾.
_
ٽهڪن منجهه گلاب جا ٽڙيا ڳاڙها گس،
منهنجي ٿوري ڀل، کلندي منڌ کڙي پئي.
_
سورٺ روپ انوپ، سهسين سانگ سُهاڳ جا،
سورٺ! تنهنجي روپ، مايا ارٿ پرائيو.
_
جهرڪن پيا جهانءِ ۾، تو تي هيرن هار،
اهڙو چمڪو چنڊ کي ناهي سڀ ڄمار:
توئي منهنجا پيار! هيرن کي هيرا ڪيو.
_
سورٺ! تنهنجو روپ، جئن مندر ۾ ڏيئڙا،
مون من مڙهيءَ ڌوپ، سدا تنهنجي سنگ ۾.
_
تو جو نيڻ نمائبا، مرگهن کاڌي مات،
اکين مان الماس جان، اڀرين آڌيءَ رات،
تن ۾ ٻاري تات، ڪيڏي آندءِ ڪامنا!
_
جهرمر جهرمر جهومڪيون، ٻر ٻر ڪنگڻ ڪن؛
نِوڙي نٿ نموريون، مٿان مُرڪ لڏن،
پهتا چپ چپن، سون سمايو ساهه ۾.
_
تو تي تن من واريان، تو جئن ڪير ڪنوار!
هونءَ ته هن سنسار جي ليلا آهه اپار،
پر مون تنهنجي پيار، سڀڪجهه پاتو سندري!
_
ڏس هو لهندي سج ۾، ڪاوا ٿا جهرڪن
رم جهم رم جهم تروار، چوڌر ٿا چمڪنـ
ڇا ڇا منهنجي من، سرتي تنهنجي سنگ ۾!
_
ڏس هوءَ رات رتول تي آئي ڪي آئي؛
جهرمر جهرمر ڏيئڙا، جهڙا سهائي!
اگر سرهائي، ور ور آئي واءُ مان.
_
موتئي جي مهڪار ۾، پئي سيج سڏي،
اوري آءُ، ڇڏي، مان به ته تنهنجي آرسي.
_
مان به ته تنهنجي آرسي، مون ۾ ئي ڏس پاڻ،
اکيون اکين ساڻ، ڳالهائن ٿيون ڳجهه ۾.
_
ڏيئا تيل چنبيلئا، اڇي چندن واس،
مليو تنهنجي سواس سان، سورٺ منهنجو سواس،
من به هاڻي ماس، سڀڪجهه توسان واسيو.
_
ماس به هاڻي من، سڀڪجهه تو سان واسيو؛
ڄڻ ڪو پکي پار جو، تنهنجو منهنجو تن
مٿان گهور گگن، اوڏارون انڌڪار ۾.
_
وائي
اگر ٻار نه تون، چڳون واس نه تون
مون من توسان واسئو.
وار ورائي ڪنڌ تان، ڇوڙي ڇڏي سڳيون
مون من توسان واسئو.
ڪيڏيءَ ساهه سڳنڌ ۾، رات گذاريسون!
مون من توسان واسئو.
جئن ڪي ڦڳڻ ماس ۾، مکڙيون مروي جون،
مون من توسان واسئو.
جئن ڪي ڀنيءَ رات ۾، ٽانگر جون ٽاريون،
مون من توسان واسئو.
مشڪ انوکي مرگهه جي، اهڙيون خوشبوئون!
مون من توسان واسئو.
سرکنڊ سرهو تو جيان، ڏٺو مور نه مون،
مون من توسان واسئو.
v
سورٺ! تنهنجو پيار
مارڳ آهي موک جو.
آهين راءِ ڏياچ لئه، تون سارو سنسار.
توسان ڪيڏو موهڻو آهي مايا ڄار!
تون ڪو ساگر سونهن جو، تنهنجي سونهن اپار.
آ ڳانجهو اوري ڪري، اکڙين جو اسرار.
توتي موهيو ڇو نه هو، ساکي سرجڻهار!
v
سورٺ! منهنجو ساهه، اڄ ڇوآهي اوپرو؟
ڇڪي ٿو ڪو ڇوهه سان، مون کي انت اٿاهه؛
ڪيڏي پيڙ پساهه، آٿت ڪوبه نه آئڙي!
_
ساري رات رتول تي، ڪونجون ٿيون ڪڻڪن؛
مون کي رولا روهه جا، چت اندر چڻڪن،
ڀُنءِ مان ڀڻ ڀڻ ڪن، سڏ انوکا سانت ۾.
_
هوءَ جا سين وڳي، سورٺ تو به سئي اها؟
ڄڻ ڪا ڪوڪ ڪٽار جئن، منهنجي جيءَ لڳي!
ڄڻ ڪنهن ڀت ڀڳي، آڌيءَ رات رتول جي!
_
ڪير هيو سورٺ اهو، ڪنهن هئن اهڙو وڍ؟
ڏاري منهنجو ڏڍ، جاجڪ ويو جود ۾.
_
اهڙي جهانءِ جهروڪ ۾، اڳ نه پئي ڪا،
ڄڻ ڪوئي ڊاهي ويو، قسمت جا ليڪا
ڇا تو سئي ڪا، ڪوڪ ڪٽاري وانگيان!
_
اڀري ڪا آواز مان، آڌيءَ رات، آڻي،
هيڪر سين هڻي، ماٺ ڪري ويو منگتو.
_
ٻُڌ! ٻُڌ! ٻيهر ٿي اچي، سورٺ! ساڳي سين،
اڳ به انهيءَ چين چايا منهنجي چت مان.
_
هاڻ ته هر هر ٿو وڄي، واڄو وڄ سمان،
ڌرتي ۽ آڪاس ڄڻ، ڪن ٿا اڳ سنان:
سورٺ! هي مهمان، باسي ناهي ڀونءِ جو.
_
اڳ اهو آواز، گونجو نه گرنار ۾،
آهي وڍ موجود جا، صدا ناهي ساز:
اڳ اهو انداز، مون نه ڏٺو ڪنهن منگتي.
_
ڪنهن جا ٻهه ٻهه ٻول، ٻريا ٻاهر ٻاٽ ۾!
آڌيءَ رات رتول، ٻري پيا ڏيئڙا.
_
سورٺ! هي انسان، آهه انوکو ڳائڻو،
هي جو اڀريو ساز مان، نڪري ساهه سمان:
ماڻهو آهه مهان، مور نه آهي منگتو.
_
سورٺ! هي آواز يا ڪاريهر جي ڪاٽ!
ڪيڏي انگن اٽ، ڪيڏو لونءَ لُڇي پئي!
_
هوءَ جا صدا ساز جي، ڄڻ ڪا ڏيئي لاٽ،
ڌيري ڌيري ٿي وئي، ڀنڀٽ جا ڀڙڪاٽ:
ڪيڏي ڄر ڄراٽ، آهي ان آواز ۾!
_
سورٺ تنهنجا ڳهه چمڪڻ لڳا چنڊ جان؛
سارا رنگ رتول جا، ٻول ڪيا ٻهه ٻهه؛
چارڻ ڪيڏي ڪهه، اڀري ٿو آڪاس ۾!
_
سورٺ! تنهنجون آرسيون مڙي ميڻ ٿيون،
آيون اَنحد ناد مان، چڻنگون چارڻ جون:
روڪ انهيءَ کي تون، ڪندو رک رنول کي!
_
سورٺ، هي آواز يا شِوَ جو تانڊو ناچ،
ڪاري رات، ڪُماچُ ڄرڪي پيو ڄر ۾.
_
سرسوتيءَ جي سنگ ۾، ڪالي ڀينڪر روپ،
آڌيءَ رات انوپ، ڪنول اڀريو آگ مان.
_
جئن ڪو ڌڪي ناوَ، ڪاري ڪارونڀار ۾،
سورٺ! هن آواز ۾ پيڙهين جا پڙلاوَ،
ڏيئي گهرا گهاوَ، وڍي ويٺو انگڙا.
_
سرهو ٿي سر کنڊ، ڄرڪي جيئن ڄراٽ ۾،
تئن هن مانڊيءَ منڊ، جلي جيءُ سڳنڌيو.
_
سورٺ! ڇا هنن اوچتو، اڀري ٿو آواز؟
ڄر ۾ ڄرڪي ٿو پوي، صدين کان پو ساز؟
اڳ اهڙو اعجاز، مون نه ڏٺو ڪنهن منگتي!
_
صديون رهي سانت ۾، اڀري ٿو آواز،
ڪيڏيءَ جيءَ ولوڙ سان جڙي ٿو هي ساز!
راڳي سارو راز، ڳجهه ڳجهاندر ڳالهڙي!
_
پويون راتيون مانگهه جون، اونداهي تيرس،¨
پلا پاڻيءَ ۾ جليا، باهه نه ڪئي بس!
آءٌ نه پنهنجي وس، چارڻ مون کي چائيو.
_
پکين پر ڄرڪي پيا، ڀنڀٽ ٿيا بڙ،
وڻ وڻ جي،الاپ سان، جر ۾ جرڪي جڙ،
سارا تڙ اوتڙ، چمڪيا چوڏهين چنڊ جان.
_
سورٺ! هيءَ پُڪار، ڏونگر سڀ ڏاري وئي،
پنهنجيءَ آديءَ سانت مان، ڇرڪ ڀريو سنسار:
ڪيڏا ڪاري وار، آهي تان تنبير جي!
_
صديون سرجي ٿو پيو، رڳن منجهه رباب،
صديون پنهنجي خواب ۾، گهاري ٿو ڪو خواب،
تڏهن اهڙو تاب، اچي ٿو آواز ۾.
_
سورٺ! ڏس نه ڪير، اڄ هئن اڱڻ آئيو؟
جرڪايو جنهن جيءَ کي لاهي ماڻهو مير،
ڀان نه اهڙو ڀير، اڳ ڏٺو مون ڪڏهين!
3
ملهه مهانگا منگتا، سر جي صدا ڏين،
چارڻ پنهنجي چنگ سان، ماڻڪ نه ميڙين،
آڌيءَ جو آڻين، ڀري آگ الاپ ۾.
_
سرندي ساٿ ڏئي، مٿو ٿي مانائتو،
متان مال متاع جي، تو ڪا ڳالهه ڪئي!
هر ڪو راءِ رئي، سون ٿئين جي ڏئين!
_
جي تو ساڃهه ساز جي، ملهه مهانگو ناهه:
مون سان ساٿ نباهه، جهونا ڳڙهه جرڪي پوي.
_
آءٌ نه ڪاڻيارو ميان، تون ئي ڪاڻيارو،
سر جو ساٿ ڏئي ٿئي مٿو موچارو،
چارڻ بن چارو، راجا تو نه رتول ۾.
_
اڻ تڻ اجائي، راجا هيءَ رتول ۾!
جي اڄ تنهنجي جندڙي وڍي ٿي وائي،
متان راڳائي، مٿي بن موٽائين!
_
ماڻڪ مٽيءَ جيئن، مور نه ڀاسن منگتي،
جهاتيون وجهي جيءَ مان، ڪنڌ لڪايئه ڪيئن؟
آءٌ نه وڃان، ايئن، هيڪر تاڻي تند کي.
_
سورٺ کي سمراٽ تون، ٻيهر ڏسندين، ڪيئن،
جي تو ڪنڌ لڪائيو هور پرائي هيئن!
آءٌ نه وڃان ايئن، هيڪر تاڻي تند کي.
_
جي تون ڪنڌ ڪماچ سان، سرچائين سائين!
جيئين سدائين، جهونا ڳڙهه جي جيءَ ۾.
_
تنهنجو گل گرنار ۾، جي مان ڇنان هاڻ،
گهر گهر گلڙا ٿي وڃي، سڀڪو ٿي سرهاڻ:
ڪنڌ ڪڪوري آڻ، آجو ٿيءُ اقرار ۾.
_
ڏس تون پنهنجي پاڻ کي، ڇا تون ساڳيو راءِ؟
سورٺ سورٺ آ اڳين، لالڻ تنهنجي لاءِ؟
ڪنڌ ڪپائي پاءِ، هاڻي پنهنجي پاڻ کي.
_
جي تون منهن موڙي وئين مون کان سورٺ ور!
مون لئه ٻيا ڀي سر گهڻا، ڪيئي داني در،
مون کي ٽاري پر، رئندين رت رتول ۾.
_
جنهن به ٻڌو هڪوار، تڙڦي منهنجيءَ تند کي،
تنهن جي وس نه هينئڙو، تنهن تي ڪنڌ ميار،
موٽي سڀ ڄمار، رئندين، رت رتول ۾.
_
ڪنڌ نه تنهنجو ڪنڌ، هاڻي مان ان جو ڌڻي،
پيرن ۾ پينار جي، پارک تنهنجو پنڌ!
چين نه ڏيندءُ هنڌ، سک نه ايندءِ سيج تي.
_
هن ساري سنسار جي مايا مد مئي،
تو ۾ تند ڪئي، مرندي تائين اوپري
_
اچ! اچ! آجو ٿيءُ، نائي ڪنڌ ڪماچ کي،
جادوءَ منجهه جڙي ويو، جاجڪ تنهنجو جيءُ،
متان ڀانئين ايءُ، مون بن سمهندين سک سان!
_
آءٌ اهو اسرار، جنهن کي تو ڳوليو پئي؛
مون کان وانجهي ٿي ويو، تو ڀانيو سنسار!
تنهنجو قول قرار، مون سان ڄائي ڄم کان.
_
جت ڪٿ آءٌ ٻران پيو، تون ويندين ڪيڏانهن؟
آءُ هلي هيڏانهن، واري ڪنڌ ڪماچ تي.
_
تو ڀانيو مان اوچتو تو ڏي آيو هان!
وير و تار ٻران پيو، تند تپائي مان:
هاڻ پر تو مون کان، ٻوڙيءَ ٻوجهه لنوائيو.
_
مور نه ٿيندي راڄيا، سورٺ سرندي مٽ!
مَٽُ نه هن آواز جي، ڪوبه پٽيهر پٽ؛
ڇائي آهي ڇٽ، آءٌ امرتا آهيان.
_
ماڻڪ مٺين منجهه، مَٽُ نه هن آواز جي،
ويرو تار ٻري پيو سرندو صبح سنجهه،
ڏينهن وجهين ڇو ڏنجهه، مون کان منهن موڙي ڪري.
_
ڪينز چائي ڪنڌ، اڳي کان اڳرو ٻري،
هيءُ انهن جو هنڌ، سُرَ تي جن سِرُ واريو.
_
ڪينز لهوءَ لال، اڳي کان اڳرو ٻري،
تندون رت جهٻيليون، ڀونءَ انوکو ڀال،
هئه هئه تنهنجو حال، موٽايئه جي منگتو!
4
مٿو هٿن مٿ، پير اڃا ڀي پنڌ ۾:
چارڻ! ملهه نه ڪٿ، انکي توري تند سان.
_
متان مٿو ڀانئيين، ناهي ڪائي وٿ!
ڪري ڪينر پٿ، موڳي ويئه منگتا!
_
ٻيجل! ٻيجل! تو جيان، ڪيئي ڪينر پٿ،
پر هي مٿو ڪورجي، سڀ کان آهي مٿ،
چارڻ! ملهه نه ڪٿ، ان کي توري تند سان.
_
آهي پرک پڪار جي، مڱڻا هيءُ مٿو،
جيڪو اڄ لٿو، تڙڦي تنهنجي تند سان.
_
تند نه رڳو لوهه، مٿو گل گلاب جو
مٿو، جنهن ۾ موهه، ايڏو آهي تند سان.
_
وائي
مٿي ڪهڙو مل،
گهوريو گهوريو، گهوريو!
اڄ ڪوئي گرنار ۾ ناهي ههڙو گل
گهوريو گهوريو، گهوريو!
چارڻ آيو چپ ۾، لوڪ هلاچو هل،
گهوريو گهوريو، گهوريو!
تند ڪڪوري ڪنڌ سان، تند نه ڪوئي نل،
گهوريو گهوريو، گهوريو!
ڪنڌ ڪريو، آڪاس ۾ ٺهيو ڪوئي نل،
گهوريو گهوريو، گهوريو!
سِرُ ڪپجي سُر ٿي ويو، ڀورا! ڳالهه نه ڀل،
گهوريو گهوريو، گهوريو!
v
نوري تماچي
1
ڪيڏي ڇلر ڇٽ، آهي ڪينجهر ڪنڌيئين!
سارا پڌر پٽ، ککي، هاڻيون کاريون!
_
ککيءَ کاريون جندڙيون، هينئان ڇڇيءَ ڇڄ،
تن کي ڪهڙي لڄ، جن کي ساڙ سڳنڌ سان.
_
تماچي! تڙ آءُ، ته ميءَ مهانڊي ٿي وڃي،
توکان سواءِ سپرين، سڀ ۾ ککيءَ ساءُ،
الا، مون کي ماءُ، ڄڻي ڄاري، اڇليو!
_
ڪلهه مون ڪنول گُل، اچي تن کي آڇيا،
پو ته ٻڌين ها لوڪ جا، ووءِ هلاچا هل،
بس هيءَ منهنجي ڀل، مياڻي مهڪي پئي!
_
آءٌ آواهي آهيا، سرڻ تنهنجي سام،
تماچي تڙ ڄام، موهي متان ڇڏئين!
2
ڪيئن چوان ڪينجهر، نوريءَ کي نوري ڪيو!
گذريون ڪيئي گندريون، ڄام نه آئي ڄر،
نوريءَ پرکي پر، ڪينجهر کي ڪينجهر ڪيو.
_
ڪيئي ڪينجهر ڪنڌيين، اڀيون آهيون ڪن؛
گذري ڪيئي گندريون، سهسين سال سڪن،
تنهن کان پوءِ اچن، تڙ تي ڪنهن لئه تڙ ڌڻي.
_
مياڻيءَ تي ماڪ ۾، ڪيڏا ککيءَ ڍير!
ڪنول چونڊيو ڪنڌيين، اٿي اسر وير؛
متان پرينءَ پير، ڇڇيءَ کان ڇرڪي وڃن!
_
ڄارو ڏسي ڄام، متان ماڱر ڇڏئين!
ڄڻي ڪائي جندڙي، اڳ نه اهڙي عام،
جي تو ماڻهوءَ مامَ، موٽ نه گهوري ميءَ کي.
_
پاڇو ئي پڌرو، اڏيءَ اڳيان ڄام جو؛
آڳ نه اهڙو آئيو، مياڻيءَ مٿان ڪو؛
ڇڇيءَ ڇرڪ ڀريو، گهورڻ لڳي گندري،
_
جئن مون گندڻ وڍ، وڍيئه تيئن وجود کي،
ڇو تون ڇڏي سميون، لڳين منهنجي ڪڍ؟
ڇا هيءَ تنهنجي اَڍَ، يا مون ۾ ڪائي مڻيا؟
_
وڃ، وڃ، ڄام ميان، گهوريو تنهنجو پريتڻو!
وڌءِ وڍ وجود ۾، ترڇي ڪات جيان!
ڇڏ، مان ٿانءِ ٿيان، ککيءَ مان ڇو ٿو کڻين؟
_
ڀر ۾ بيهي ڀاءُ، مون کي سمجهي اوپرو،
ککيءَ ۾ خوشبوءِ ٿيو، سما تنهنجو ساءُ،
لڳو انر واءُ، ويڙهو مون سان واسيون.
_
اڳ ۾ ئي مون ۾ هيو، سما تنهنجو ساءُ،
توسان منڌ ملاءُ، ايئن نه آهي اوچتو.
_
مون ماريندي مڇيون، ڇاريون وجهندي ڇڇ،
تنهنجي ڏيکاري ڏني، هر هر اڀري اڇ،
سارا رائون رڇ، رانول توسان رڱيا.
_
جئن موراکيون مند تي، اڀري ٽپا ڏين،
توکي تئن سارين، ساجن، منهنجا آنگڙا.
_
جئن پاڻيءَ تي ڪانئرو، ترڇو جهڙو تير،
منهنجو ساهه سرير، تو ائن جهپيو جهپ سان.
_
ڪيڏيون ڪينجهر راتڙيون، تڪيندي تارا،
تو لئه مون واجهائيو، ڄام! وجهي ڄارا،
ڪنهن ڄاتو پيارا، تون هئن ايندي اوچتو!
_
آيو، آيو، گندريون، متان نه وسهو!
ڪلهه جو منهنجي ساهه ۾، سمي جو سپنو،
اڄ ساڀيا آ سو، اچو، وار وڇائيو!
_
اچو وار وڇائبو، اکين ڌوئو پٽ!
مور نه ان جو مٽ، مون جو تاتيو تڙ ڌڻي.
_
مون تاتيو جو تڙ ڌڻي، گندريءَ ڪنهن نه گمان!
آيو، آيو اوچتو، ساجن سج سمان،
ماڃر آهه مهان، نوري جنهن نپائئي.
_
مانگهه جي
اونداهيءَ تيرس تي شوراتڙي ٿيندي آهي ۽ سنڌو
جي پاڻي ۾ پلو مرندو آهي.
|
