|
دکي دنيا!
انهيءَ ڏينهن طوفان جڏهن لڳو
سڄو ڏينهن غصب سان پئي ٿي وڳو
ٽٽي پيا ها گلشن ۾ درخت گهڻا
هزارين پکي پڻ ها بي گهر بڻيا!
انڌاريءَ جا قاصد جڏهن پئي ڦريا
پکي هڪڙي بڙ تي اچي ها مڙيا؛
مصيبت ۾ وسري وئي هئن لات
رهاڻين ۾ گهارڻ گهريائون ٿي رات؛
سندن ڌيان طوطي ڏي تڏهين ڇڪيو
عمر ۾ جو سڀ کان ٿي ڪهنو بکيو
ڪيو جنهن دنيا جو چڱو هو اڀياس
دنيا ٻيءَ ۾ خياليءَ ڪيائين ٿي واس!
سندس نور پڻ تنگ ٿي ڪنهن کي ڪيو
انهيءَ سوز مان پوءِ شروع ڪيئن ڪيو:-
غلام ڏيہ
”اوهان پيا سمجهو دنيا آ سکي
مگر سچ پڇيو آ دنيا هيءَ دکي؛
انهيءَ تي نه جيڪي به وشواس ڪن
اهي غور سان ويهي مونکي ٻڌن:
مثل سرڳ ڪو ديس سائو هجي
دنيا جو اصل پيل پائو هجي،
جبل جهنگ جت جام اوچا هجن
پکي ڪن توارون ۽ سالڪ تڳن
جتي جام نهرن ۾ پاڻي نچي
هوا ٿمي جتي هير هرام اچي
هزارين هجن نعمتون نت مدام
مگر سو اڀاڳو هجي جي غلام
اتي ڪنهن به دل ۾ ڇا هوندو صبر،
اتي ڪين ڪيئن نيڻ هوندا ڪڪر!
منجهيل مسافر
جهنگل هڪ ڀيانڪ وچان راه آ
مرن جو به مٺ ۾ جتي ساه آ!
اتي هڪ پيرسن مسافر هجي
جنهين راه پوري به نا ٿي سجهي؛
ڏکڻ کان اچي تت مرن ٿا ڪڪر
مٿي ۾ اچي تنهن پون ٿا چڪر؛
پلڪ ۾ شروع زور سان مِينهن ٿئي
وري سامهون تت اچي شينهن ٿئي!
دنيا کيس پو باسندي ڇا سکي؟
پٽيندو ۽ چوندو دنيا آ دکي!
دکي پيغام!
عجب ٻيٽ آ ۽ منجهس هڪ منار
جتي قيد ۾ بند ڪيل آه نار
پري گر پريتم تي آهي فدا
اٽل پنهنجي ست تي سا آهي سدا.
اميدن کي سانڍي سدا پئي جئي؛
اتي ڪونج تنهن کي هي پيغام ڏئي:
ته ”ور آه تنهنجو ڪري ويو گذر
مرڻ ويل جنهن کي هو تنهنجو فڪر!“
تڏهن ڪيئن سگهندي رهي سا اٽل
سندس دکه ونڊيندو نه ٻيو پراجل!
سِڪايل!
ٻڍو هڪ ڌني هت ڪري پيو گذر
سندس مال ملڪيت جو ڪونهي ذڪر؛
سوين نت سلاميءَ تي جنهن جي اچن
لکين جيو جنهن جي ٿا تاريءَ تڳن!
اٿس سڀ مگر ڪين اولاد ٿس
سدا تنهن لي تڙڦي نه ٿس ڪو به وس!
سندر نيٺ تنهن کي ملي هڪ جگر
ورن لکه واڌايون – مڃن سڀ شڪر!
مگر اوچتو نانگه جي تنهن ڪکي
اُتي ڪيئن خوش هيءَ دنيا بکي؟
اڀاڳو نينگر!
سندر ٻار هڪ آه پيدا ٿيو
اثارن ۾ ساڻس نه ڪو مٽ ٻيو!
مٺي ماءُ تنهن جي ڪري ٿي گذر
مٿانئس دکن جو وجهي ٿو ڇپر؛
ٻين جي هٿن ۾ سو پلجي سدا
رهي ٿو چڪر ۾ وطن کان جدا،
دنيا جي دکن ۾ اچي ٿو اڙي
جگر ۽ جسم جنهن جو سارو سڙي.
ڪري ياد ماتا ڪندو ڇا نه دانهن:
”ڪري امڙ پيدا وئينءَ تون ڪڏانهن؟،
بند ۾ شير!
اچي رڻ اندر شير سوگهو ٿئي
سندس دشمنن ڪم اجوڳو ٿئي
نه تنهن سان لڙن سي نه تنهنکي ڇڏن
سندس دکه مٿان دکه پيا ٿا اَڏن
سندس ساڻ گهر ٻار پڻ ٿو رلي
نه ماني ملي تن نه پاڻي ملي!
جڏهن ٻار ننڍڙي لي پاڻي مڱي
هڻي تير تنهن کي ڇڏن ٿا رڱي!
ائين ٿي وڃي ناس جي خاندان
نه پو قهري چئبو ٻڌايو، جهان؟
بي روزگار
رهي روز ڦرندو ٿو بي روزگار
نه ٿس حال ڀائي – نه ڪو مددگار
نه ڪو سو لياقت ۾ آهي ڪو ڪم
اٿس اجلتا پڻ صداقت فهم
صبح جو وڃي بيهي چوسول ۾
ڏسي شام جو ڪين ڪڇه جهول ۾!
سدا بکه اندر سو پيو پاه ٿئي
سندس ناس سڀ ڪڇه فخر جاه ٿئي!
اگر جي نه هوندو سو صابر اپار
ته ڇا خودڪشيءَ ليءِ نه ٿيندو تيار؟
شرابي ور
سندر وڏ گهراڻي ڪا نينگر هجي
مثل جنهن جي پوتر نه ٻي ڪا سجهي
وڏي ٿي وڃي گهوٽ جي گهر رهي
جتي پڻ سندس نيڪنامي ٿئي؛
ڪسنگه ۾ سندس ور شرابي بڻي
انڌو ٿي اچي سڀ تان آهو کڻي!
نٿو سو فقط گهر لهي نا سنڀار
ڪڍي پر ڇڏي ٿو گهران زال ٻار؛
تڏهن موهڻي دل نه ڇا ڦٿڪندي؟
لڇڻ کان ڪڏهن ڪيئن سان هٻڪندي؟
گلا!
صفا صاف ساڌو ٿو گهاري هتي
کڻي نيڻ شل پيو نهاري هتي!
سندس خواب ۾ ڳل ٿا ڳاڙها ٿين
سندس سر سندي ساکه سهڻي ڏين!
وٽس نا وڏائي نه آهي غرور
نه ڪنهن کي ستائڻ جو ٿس ڪو ضرور؛
مگر ڪن تڏهن پڻ سندس ڪي گلا
پيا هڪ نه ٻي ڪا بڇن جي بلا
تڏهن ڇا دنيا کي هو تصور ڪندو
دنيا ڪيئن مڪمل تڏهن سمجهندو؟
بدنصيب هاري!
هتي هاڻ ڀر ۾ ٿو هاري رهي
سڄو ڏينهن ڪم ۾ پيو ٿو ڳهي
اٿس هڪ ٻني ۽ منجهس جهوپڙي
ڪٽنب پڻ وڏو ته به رهن ٿا مِڙي.
ڪڏهن تنهن ستارو به روشن هيو
مگر هاڻ قسمت ۾ ٿس ڦير پيو
جڏهن پوکه ان جي اچي ڦوه ۾
اچي ٿا پون مڪڙ تنهن روح ۾
اگر ٻوڏ يا سوڪ سانده ٿين
ٻڌايو اهي ڪيئن نه ماندا رهن؟ |
