|
بيتَ
جيونَ آهي جوت، پل کن لئه مهمان،
اوت، مٺا، تون اوت، متان وسامي وڃي!
تون ئي منهنجو گيت، تون گيتن جو پڙلاءُ،
سائين، هيءُ سنگيت، توريءَ سُڃو ڀانئيان.
گهوُرن جو گهايل، گهايل منهنجو جيءُ،
سائين، هي سائل، سائل تنهنجيءَ سونهن جو.
ٿَڪا ٿَڪا نيڻ، سُڪا سُڪا ساهه،
رکي رکي روح مان، اُڏامي ٿي آهَ،
اڙي او الله، سگهو آڻج سوجهرو!
منزل نڪو ماڳ، اسين آديسيئڙا،
پري پنڌ اَجهاڳ، آکيرا آڪاس ۾.
جهُڙ ڦُڙ جي جهونگار، ساوڻ جهڙي سونهن،
ورهين جي ورونهن، پل ۾ پَسائي وئين.
ڪاٿي آهه ڪَٽار، ڪاٿي آ وهه جو وٽو؟
ڪونڌر ڪسنداڪات سان، سرڙو ڌڙئون ڌار،
ٻاروچا ٻيهار، سُوري ساري هليا.
ڳاٽن جو ڳاڻاٽُ، ڪانئر ڪيئن ڪندا،
اندر جو اُساٽُ، سمجهن ڪيئي سورما.
پري ناهي پنڌ، اوڳا ڇو آتو ٿئين،
توڙي ساڻو سَنڌ، ته به هلڻو آهي هيج مان.
انڌا اونڌا ويڄ، لولو لنگڙو لوڪ،
ڪاتي جَنين ڪاڄ، سوري جنين سيج،
اُتي ڪهڙا ڇيڄ، جتي روح نه رهي راتڙي.
زنگ لڳازنجير، ڪَٽُ هاڻا پيڪَڙا،
ملهائي مَهمير، ڇِني ايندا ڇالَ سان.
ڪيسين ڪاري رات، ڪيسين هيءُ ڪَلور،
پرهه ڦٽي پرڀات، ڪيسين رهندي دور،
جهَڪي ٿي آ جهور، اونداهي انياءُ جي.
پگهر پورهيت جو، پاڻي ناهي، او پرين!
ڦُڙو ڦِري اوچتو، شعلو ٿي ويندو،
سَڙي ساڙيندو، سڃي هِن سماج کي.
اَنڌا اُونڌا ويڄ، گونگا ٻوڙا گيت،
سڻندا ڪيئن سنگيت، ماري جَنين من ۾!
هڻ کڻ جهڙو هٺ، واڳونءَ جهڙو وات،
ڪاسائيءَ جو ڪات، ماڻهو تنهنجي من ۾.
منهنجا مٺڙا ڏيهه، سانگي تنهنجا سادڙا،
کٿوريءَ جان کيهه، سانڍن تنهنجي ساهه سان.
گَپن گاڏڙ گوڏ، واريءَ هاڻا وارَ،
توڙي هيڻا پار، ته به ڊاهينداسين ڊوهه کي.
اُکيڙي اَنياءُ، ساڙي ڇڏ سماج،
ڏکيو ۽ بکيو رهين، اُپائين اناج،
کَسي وٺ تون تاج، سهي سهندين ڪيترو؟
اڃا به الله، ڏسندين ويٺو ڏيکَ،
سيج سُتو هڪڙو، ڳاهي پيو ٻيو ڳاههَ،
ٺاهينداسين راههَ، لاهي سانگو سر جو.
سڏي ٿو ساڻيهه، ٻيجل ٻيهر آءُ،
سموهي سُرود کي، وري وارج واءُ،
اچ ته هي اَنياءُ، پاڙان ئي پٽي ڪڍون!
ڌرتي ساري دانهن، اُڀ سڄو ئي آڳ،
مانجهي تنهنجا ماڳ، ڪهڙي ڪُن نِهوڙيا.
جَلي اُٿي جوت، نمي آيو نُور،
جهَڪي ٿي آ جهُور، اونداهي اَنياءَ جي.
موٽيو آهي مورڙو، هوشوءَ ڪئي هڪل،
سنڌڙي تنهنجا سورما، آيا ڄاڻ اجهل،
مٽيءَ منجهه محل، ڪيرائيندا ڪوڙ جا.
رات رتوڇاڻ، ڌرتيءَ جا ڪي ڌِڳ ها،
مَنڊي ڇو مانڊاڻ، گهوٽن کي گهائي وئين!
راڻا ڪهڙيءَ ريت، هي ماڳ آهي موهه جو،
پئسي ڪارڻ پريت، ور ور وڪامي پئي!
چُريو آهي چنگ، ڀَڙڪي اُٿي باهه،
ساٿي، ڪَر هو ڪاهه، ڪانهي ويل وهڻ جي.
اکڙين جي آلاڻ سان، ڌوئي ڇڏ تون داغ،
چَريا هي چراغ، ڪيسين جلندءِ جيءَ ۾.
لال رتا راڳا ڏئي، جهنڊا جهُولايو،
ڏونگر ڏاري راهه جا، وکون وڌايو،
ڪِرو ڪيرايو، سورهيه ساري سوڀ کي.
ڪيرائي ڏي ڪوٽَ، ڇِني ڇڏ زنجيرَ،
اڙي او اَسيرَ، تون لهين لکين ماڻهو!
وريو آهي واءُ، اَڏيون ٻيو عالم،
ظلم ۽ ظالم، رهي رهندا ڪيترو؟
جڳمڳ جليا ديپ، جَرڪيو آهه جهان،
جاڳيو آ انسان، سهسين ٿيندا سوجهرا!
توڙي ڪاري ٻاٽ، توڙي اوکو ماڳ،
ٻارينداسين، ساٿيو، آنڌيءَ ۾ ڀي لاٽ،
ملي ويندي واٽ، متان يَر ماندا ٿيو!
ڪانگو جا اوڪارڙا، متان ٿئين مَلول،
محنت تنهنجو ماڳ آ، محبت رکج مول،
الفت جنهن اُصول، سو مريِ به اَمر رهي!
رڱي ڇڏيئي رت سان، ڪوٽ ڪڙا ۽ ڪِيرَ،
ظلمت جا زنجيرَ، روڪيندا ڇا روح کي!
قيدي آَهي ڪوٽ ۾، ازل کان انسان،
الفت ۽ ايمان، ڏکيو لڀي ڏيهه ۾!
باغي ڙي باغي، باغي ٿيو ڀنڀور،
ڪيسين ڪو ڪمزور، قيدي رهندو ڪوٽ ۾!
مونکان پوءِ ڪو مينڌرو، ٻيهر ڀي ايندو،
سُڏڪي سَلِيندو، ڳُجههَ انهيءَ ڳالهه جا.
بُکَ پئي باهي، بيهي وچَ بزار ۾،
سُورن وارا سيڪڙون، سينو ڪير ساهي،
اهڙو ڪو آهي، جو ڏک لاهي ڏيهه تان؟
اهڙو ڪو آهي، جو ماڳ پهچائي مارئي،
ڏاڍاين ۽ ڏاڍ جا، ڪوٽ قلعا ڊاهي،
اولاوا لاهي، ڏکين ڏوٿيئڙن جا.
پُڇي ڀائِج پيرُ، پوءِ متان روئين رت،
دودو جو دليرُ، ڪڍندئي ڪانُ ڪپار مان.
سنڌڙي تنهنجا سورما، سوريءَ تي چڙهندا،
پوءِ ڀي نه پڙهندا، ڪلمو ڪڏهن ڪوڙ جو.
دَزَ اُٿِي ڌڌڪا ٿيا، مچي ويو مانڌاڻُ،
سي ڪيئن سڏجن سورما، سِرُ جنين کي ساڻُ،
مٿو آهي ماڻ، سوڍا تنهنجي سوڀ جو!
سَرُ اُٿيو، سٽڪو ٿيو، پري ڪريو ڪنڌُ،
ساٿي اهو سنڌُ، لتاڙِن ته لالُ ٿئين.
سوئي رام رحيم، سوئي ٿيو ڀڳوان،
الا، هي انسان، اکرن ۾ اُلجهي ويو!
ڏکن ڏڌو ڏينهن، راتين جو رولا،
ڳَڀي جي ڳولا، سدائين آ ساهه کي.
ڌرتي تنهنجي ڌيءَ، در در وڪاڻي،
ننگي نياڻي، پئسي لئه پِنندي وتي!
بي پاڙيءَ جو بار، سَهي ڪينءَ سُهاندڙو،
ڏائڻ اڳيان ڏارُ، سڙي ويندو سوڪَ ٿي.
بي پاڙي آ باغ ۾، بچو بچو ڀاءُ،
ساوڪ جو سماءُ، متان سونهن سڙي وڃي.
رڻ مان ڪهڙو روڄ، اُڏاڻو آڪاس،
ريت نه آئي راس، موتئي جي مهڪار کي.
تارن ۾ تارا وجهي، تَڪيم راڻي راهه،
سُتا سڀئي ساهه، نينهن ويري ننڊ جو.
وکريل منهنجا وار، گهاٽا منهنجا گهاءَ،
سالن جا سوداءَ، کُلي پيا کن ۾.
انڌيارو آڪاس، ساڻو منهنجو ساهه،
پاڳل منهنجي پريتڙي، چريو منهنجو چاهه،
پويون آهه پَساهه، سِگهو پهچ، او پرين!
سڏڪي پيا سنگيت، آسون اُجهاڻيون،
راڻيون ويڳاڻيون، راڻا تو ريءَ روح جون.
چمڪي آ چانڊاڻ، مشڪي آهي ماٿري،
پرڏيهي منهنجو پرين، اِجهو آيو ڄاڻ،
منهنجو من مهراڻ، ڇولين جيئن ڇُلڪي اُٿيو.
من _ مندر جي مورتي، اُٿي اکيون کول،
ٻول ٻه _ ٽي ڪي ٻول، لهي اُڃ ازل جي.
ديوي! تنهنجو داس، جهلي بيٺو جهول،
اُٿي اکيون کول، لهي اُڃ ازل جي.
آڌيءَ رات اگهور، ستا سڀئي ساهه،
گهوري ڪوئي راهه، روئي روئي رڃ ۾.
وڻ وڻ ۾ ويڻا وڄي، پن پن ۾ پَڙلاءُ،
رَچي رَچي روح ۾، گهرو گهرو گهاءُ،
سانول! سَنجهي آءُ، آسائتي آهيان.
ٽاريءَ ٽاريءَ ٻُور، لالڻ جهڙو لاڏ،
پرين، تنهنجو پُور، تو جئن تڙپائي ويو.
ترسن پيا تارڙا، لڇي پئي لاٽَ،
رکي رکي رُڃ ۾، گهورن ويٺا گهاٽَ،
ويندڙ تنهنجي واٽَ، واجهائيندي ورهيه ٿيا.
مان راهي تون راهه، مون کي تنهنجي تات،
مان چارڻ تون چاهه، ڳايان تنهنجون ڳالهڙيون.
لڱين لوهه لهي، هٿين لهن هٿڪڙيون،
ماڻهوئڙي جي ماس تي، ٺاهه نه ڪو ٺهي،
ريڌو روح رهي، شل ڪانڌ نه رهن ڪوٽ ۾.
ڪانڌ نه رهن ڪوٽ ۾، جانب جيئندا هونِ،
نه ڪي راتيون رونِ، نه ڪي ڏکيا ڏينهڙا.ـ
ڪانڌ نه رهن ڪوٽ ۾، گيت نه ٿين گهايل،
انهن لئه، آيل! بر ۾ ٻاريم باهڙي.
بَرَ ۾ ٻاري باهڙي، ويٺي ورهيه ٿيا،
سورهيه منهنجيءَ سنڌ جا، ڪهڙي پار ويا،
مُرڪي ماڳ پيا، سوڍن جي سنيهه سان.
ڪبوتر ڪوئي، نياپو آڻج نينهن جو،
بيٺي آهيان بانوري، کُڏَ مٿان کوئي،
رٺل کي روئِي، مڃايان ڪيئن ماٺ ۾!
پرين پنڌ پيا، جهڙا هنج تري هليا،
مُگري جهڙا ماڻهو، ڏئي ڏُک ويا،
دُکي داغ پيا، جڏهن ڏٺائون ڏاڍ مان!
شڪارپور جي شام
آءُ سڀاڳي شام، جيڪا گذري ”سِنڌ“ تي،
سورج جي ڪا لام، جهولي پئي جيءَ ۾!
آءُ سڀاڳي شامَ، پپل هيٺان پريت جي،
جاڳي اُٿيا جامَ، اکڙين سنديءَ اوٽ مان!
”سِنڌ“ مٿي ڪي سندريون، چَهه چههَ چاڳا ڪن،
هٿين پيرين ميندڙي، لائي پيون لچڪن،
ڳاڙها ڳل سندن، چهرا چاڻان چنڊ جا!
موتيو موتيو مُرڪَ، چوٽو چنبيليءَ سان،
سوڀيا جي ڪا سُرڪَ، اکڙين مان اوتي پيان!
باغن ۾ ڀنڀوريون، نَچَن ٽَپَن ناز مان،
اهڙيون ڪي ٿوريون، چهڪ نه جن کي چاهه جا!
لکِي دَرَ تي لوڏَ، گيتن جو گهراءُ،
اَڇا اُجرا سپرين، ڦِيڻِ ڀريو ڦهلاءُ،
گهوٽَ اهو ئي گهاءُ، روڳي روح ڪري ويو!
لَکِي دَرَ تي لوڏَ، گورين جي گونجار،
ڪَنڍي ڪارائيءَ ۾، ونگيل واسيل وارَ،
ساڙهيءَ مٿان سِجَ جي، ترڪي پوئين تارَ،
سرتيون ساري سارَ، نڪري پيون ناز مان!
سهڻا ماڻهو سنڌ جا، پاسي تي پهراڻَ،
ڳالهيون ڳَهيرن جون، موتين جا ڄڻ ماڻَ،
سانجهيءَ ويل سڄاڻ، مِڙي آيا مَچَ تي!
جهوُنجهڪڙي جي جهانءِ، سُريلا سنگيتَ،
چؤچاڪيءَ گاڏيءَ ۾، گهُلن پيا گيت،
موتئيءَ جهڙا مِيتَ، گهورن سان گهائي ويا!
دوها
ڇَرَ جو ڇوهُ گهڻو هو پوءِ به مانجهي ڪين مڙيا،
لهر لهر کي جن ليٽايو، جانب سي ئي جڙيا!
سُوريءَ جو سينگار جَنِين يَرَ وري ۾ ورتو،
ڏيههَ گهڻو ئي ڏاڍ ڪيو، پر يارُ تنين پرتو!
انگ اُگهاڙو، پيٽ بکيو ۽ راتيون جي جاڳن،
هيري – کاڻيون تن جي من ۾، سچ جو سودو ڪن!
جهونِي ڪاٺي، مَڪڙي ماٺي واڳون آ ويري،
پوءِ به لهرن کي ليٽائي، ڄاڻ پُڳو پيري!
رات انڌيري رهندي ڪيسين، نيٺ اجالو ٿيندو،
سک جو سرج ڄاڻ ته اڀريو، منزل جو ڏس ڏيندو.
سنڌڙيءَ خاطر ڪو سودائي آيو ٻيهر ٻاڻُ کڻي،
ڪلهه جا سپنا، اڄ جون يادون سورهيه آيو ساڻ کڻي!
آڌي ٿي، آواز نه آيو، چارڻ چنگُ اڪيلو آ،
ڌڙڪ نه ڌرتيءَ جي دل هاڻي اچڻو سويلو آ!
دل جا داغ ڀلا ڇا ڌئندين، يادن کي ڇا ميٽيندين،
ساهَ ساهَ ۾ چاهُ ئي چڀيندءِ، چاهت کي ڇا چيٺيندين؟
پتنگ بنجي مان پڄران، لا! تون به نير وهاءِ،
ويل وري نا اچئي آهي، پل پل کي پرڀاءِ!
نچندو نچندو، لوءَ تي لُڇندو، ايندو آهي پتنگُ،
دل دل ۾ ديول جي سوڀيا، دل جو ڪهڙو رنگُ.
ڪنهنجو ڪنهنجو گهاءُ ڏسي ڪو، ڪنهنجي ڪنهنجي گهور،
پل پل هتڙي پنهنجو ناهي، پاڇولا ۽ پُورَ!
منهنجي دامن ۾ ٿو جهاتين، گهائن کي ڇا گهوريندين،
پاڇولن جا پُور پراڻا، پريتم ڪهڙا پُوريندين؟
ريت ته ريتيءَ جي ڀت آهي، ڄاڻ ڀُري، ها ڄاڻ ڀُري،
پريت ته آهي وڄ – وراڪو، پل کن ۾ اُڀ تي اُڀري.
سچ کي سوري چاڙهين ويٺا، ڀوريءَ جا اڄ ڀاءُ،
سَرِ سَرِ سِرڙا سانگي ڏيندا، ماندي ٿيءُ نه ماءُ.
ڊَهَ ڊَهَ ڊهندا ڪوٽ پراڻا، ڇڄندا هي زنجيرَ،
ڄاڻَ اسانجي ٻاڻَ ۾ آهي، بدليندو تقديرَ.
باهِ جڏهن ڀنڀور ۾ ڀڙڪي تَنُ تَنُ تڙپي اُٿندو،
ساهَ ساهَ ۾ چاهُ سنڌوءَ جو، لنوءَ لنوءَ ۾ پيو رڇندو.
ڪيسين ڪوٽ اڏيندو رهندو، ڌرتيءَ جو دشمن،
انگ انگ ۾ آڳ لڳي آ، تڙپي ٿو تن مَنُ.
جُڳ جُڳ ۾ آ جلندو آيو، هن ڌرتيءَ جو ڌيان،
ڪيسين سهندو، ڪيسين رهندو،ڄاڻ اُٿيو انسان.
پڻيءَ پڻيءَ کي پوڄيو آهي، سنڌڙي منهنجي ساههَ،
تنهنجي مٽيءَ ۾ ئي مرڪن، ڪي ئي سامي شاههَ.
جيجل ٻيجل آيو آهي، چنگ چڙا اڄ ساڻ کڻي،
سچ جي ڪارڻ موڪل ڏي تون، سرڙو ڏيان مان راءِ بڻي!
باندي بڙڇي بنجي ويندا، تَنُ تَنُ ٿيندو تِيرُ،
تنهن جو سينو چيري رکندا، پيسو جنهن جو پِيرُ.
وڌندا پاڇا، لهندي ڇايا، ههڙي دنيا ڪنهنجي مايا،
اوڀر کان جو باکَ ڦٽي آ، مستانا ڀي ڄاڻ ته آيا!
توسان نينهن لڳائي پاتم پل پل جا پڇتاءَ،
تنهنجون يادون سيني ۾ ڄاڻ گهڙيءَ گهڙيءَ جا گهاءَ.
تنهنجي اکڙين مان ئي اوتي، جانب! پيتم جامَ،
وار ڇڏيا تو ڇوڙي، مٺڙا شرمائِي آ شامِ.
سنڌو، تنهنجيءَ لهر لهر ۾ منهنجا گيت سمايا،
تنهنجي ڇولين ۾ جا ڇَلڪي، سائي منهنجي ڇايا.
ڪنهن سان نينهن نڀائين ويٺو، بادل، منهنجا ڀاءَ،
منهنجي سيني ۾ ڀي تو جئن ساجن جا سؤ گهاءَ.
پرينءَ پڄاڻا من هي پياسو، پل ڀي چَين نه پائي،
رات جي راهين کي ڇا ڪوئي من جو ميت بنائي.
تار ٽُٽا من – ويڻا جا، مان ڪيئن جيئان هئه ڪيئن جيئان،
پيار بنا وهه جيون-امرت، ڪيئن پيئان هئه ڪيئن پيئان.
سِر جو سُر سان سَنگ رهيو، ناگل ۾ خوشبو باقي،
پيار بنا ميخانو موڳو، سڏڪي ويٺو ساقي.
ڪاڏي مومل، ڪاڏي راڻو، ڪاڏي وئي سا ڪاڪ،ـ
پيار پڄاڻا ديپ اُجهاڻا، اُڏي پئي ٿي خاڪ.
ڪوئل ڪوڪي تو لئه سائين، سرنهن جهليو آ ٻُور،
موٽ مٺا هڪ وار ته مرڪي دل زخمن سان چُور.
ڪاريون ڪڪريون شرمائينديون آيون هوري هوري،
دل تي چَهڪ نه ڏي، او چارڻ، چنگ کي چوري چوري.
سانجهي آئي مانجهي ايندا، لهندا دل تان بار،
هوري هوري من تي ڇانئِي، ساجن، تنهنجي سار.
من کي مان پرڀايان ڪيسين، ڪيسين لڙڪ لڪايان،
ڄاڻان ٿو تون منهنجي ناهين، دل کي ڪيئن سمجهايان.
پري پري کان واجهائي ٿو، اڄ ڇا لاءِ پتنگ،
اڄ ڇو ويڻِا ويٺي روئي، چُپ ڇو آهي چَنگ؟
اڄ ڇو منهنجي من ۾ ڪوئي، مرڪيو ناهه ڪنول،
بات بات تي ڀرجي آيون، اکڙيون هاءِ اجهل!
گنگا جمنا کان ڀي پوتر، هيءُ نيڻن جو نِير،
تِير چڀوئي، ويِر بنايو، سنگم آهه سرير!
پياسا پياڪا، هاريا ڳولي، مَڌ جهڙي ڪا مُنڌ،
هرڻيءَ جهڙي هوڏ جنهين جي، ساهن منجهه سڳنڌ!
مَڌ جهڙي ڪا مُنڌ ڀلا ڇو ڳولي منهنجو جيءُ،
اکڙين سان اکڙين ۾ اوتي، چوي ”چريا هي پيءُ!“
مَڌ جهڙي ڪا مُنڌ ڀلا ڇو ڳاراڻو ڳولي،
سهسين ساوڻ آيا، ڪوئي کيپَ اسان جا کولي!
پِرهه پِرهه کان پنڌ پڇائي، آيس تنهنجي دوار،
مٺڙا ماڻهو، مُرڪي، ويهي، گهڙي اسان سان گهار،
منهنجي ويڻا کان ڀي ٻيڻا، تنهنجا سُر، صنم!
ايندي ايندي رڪجي ويندا، قاتل جا به قدم.
ڪو پَل آشا آتي آهي، ساعت آهي سنگ،
ڄاڻ ته آيا ڪارا سايا، اُڏري ويندو رنگ.
وکري ويندا گيت خوشيءَ جا، وڇڙي ويندا يار،
پل پل تنهنجو پيار ڏنگيندو، ساعت ساعت سار.
تِرڪي ايندءِ تِرَ تي آنسوُ، روئندين زارو زار،
منهنجون يادون بنجي ايندءِ، دل تي غم جو بار.
توئي چيو هو، ”پريم امر آ“، پريت ۾ ڪهڙو پاڻ،
ڇا لئه پاڻ لڪائي ويٺين، پِرين، هلائي ٻاڻ؟
لهر لهر ۾ نغمو ڄاپي، ڇولين ۾ ڇَن ڇَن،
سندر تارا سيج سَجائن، چنڊ بنيو دلهن.
تنهنجون يادون، مٺڙا سائين، ماڪ ڦڙا ڄڻ ڦولن تي،
البيليون ڄڻ وار کنڊائي، جهومي ڳائن جهولن تي.
تنهنجون يادون، جيئن سدائين، جگنوءَ جيئن جرڪن،
جهونجهڪڙي ۾ ديپ جلائي، ڄاڻ ڪو پياسو من.
تنهنجون يادون، مٺڙا ماڻهو! بادل جئن برسن،
هاءِ اڃايل منهنجون اکڙيون، بوندن لئه ترسن!
تنهنجون يادون موتيءَ داڻا، خوابن جي خوشبو،
رات اوهان جي ياد جو آئي، هِير گهُلي هرسُو.
اُڏري اُڏري ٿڪجي پوندين، کوهي ويهندين کنڀ،
پيار ڏنا جي پنڇي توکي، ڏکيا لهن سي ڏنڀ.
رات رئاري، چِکيا چاڙهي، ڏِيل ڏُکوئي ڏنگ،
روح اسان جو ريت نه ڄاڻي، دل ڇا ڄاڻي دنگ!
سونهن اوهان جي ساهه اسان جو، صدين جو آ سنگ،
توبن، سائين، مان ويڳاڻو، جئن چارڻ ريءَ چنگ.
در در تان مان دان مڱان، پرڪين ملي جو چاهيان،
ڪاش، ڪوئي هڪوار ٻڌائي، هاءِ الا، مان ڇاهيان!
مَڌ جهڙي ڪا مُنڌ ڀلا ڇو ڳولي ڳاراڻو،
جنهن ريءَ موڳو ميخانو آ، ساقي آ ساڻو. |
