|
عبدالغفور شاد
سومرو
ڪهاڻي
نمبر-
2
هڪ
ڏينهن جا
ڳالهه
جڏهن
موڪل ٿي
ته
گھر ڏانهن
اچي
رهيو هوس،
ته
منهنجي نظر
هڪ
ڇوڪر تي
پئي،
جنهن جي
هٿ
۾
اخبارون هيون
۽
شهر
۾
وڪڻي رهيو
هو.
هو منهنجي
پاڙي
جو هو،
مون
کين يڪدم
سڃاڻي ورتومانس.
هو
فاروق هو.
مان
سوچڻ جي
دنيا
۾
غائب ٿي
ويم
ته معصوم
ڇوڪر
جنهن وٽ
ته
ڪتاب هجن
ها.
ڇا هو
معاشري جو
فرد
نه آهي؟
ڇا
هن کي
دل
نه آهي؟
اهو
سڀ ڪجھ
جيڪو
به آهي
غريبي جو
حال
آهي.
ياالله اميرن
کي
ڪارون، بنگله،
عيش
و آرام
ڏنو
اٿئي ڇو
منهنجا پالڻهار
غريبن کي
پيدا
ڪيو اٿئي.
جي
پيدا ڪيو
اٿئي
ته پوءِ
ڪجھ
ته ضرور
ڏي،
جيئن هو
علم
جهڙي روشني
کان
محروم نه
رهي
سگھن. فاروق
مون
کي ڏسي،
ويجھو اچي
چيوَ
ته،
”غفور ڪهڙن
خيالن ۾ آهين؟
يڪدم
مون کان
ڇرڪ
نڪري ويو
۽
خيالن جي
دنيا
مان نڪري
آيم.
مان فاروق
کان
سوال ڪيم
ته
تون تعليم
ڇو
نه ٿو
حاصل
ڪرين؟
بس
منهنجو اهو
چوڻ
هو، ته
فاروق جي
اکين
۾
ڳوڙها اچي
ويا.
۽
چوڻ لڳو
ته
”توکي
خبر آهي
ته
منهنجو پيءُ
وفات
ڪري ويو
آهي،
۽
گھر هو
سمورو خرچ
مان
هلائيندو آهيان.
ڇا
ڪجي غريبي
آهي
لعنت آهي
اهڙي
غريبي تي.
جيڪا
پڙهڻ به
نه
ڏئي. مان
جذبات ۾ اچي
جواب
ڏنم.
هڪ
مشورو آهي
ته
تون، ائين
ڪر
مان تو
کي
ڪنهن سودي
جي
دڪان تي
بيهاري اچان
ٿو،
ڪم به
سکي
ويندي ۽ پڙهندي
به
ٻئي ڏينهن
گڏ
اسڪول آياسين.
مان
هيڊ ماستر
صاحب
خوش ٿيو
۽
هن
کي داخل
ڪري
ڇڏيو. اڄ
به
هو تعليم
حاصل
ڪري رهيو
آهي.
مون
کي جڏهن
اهو
ڏينهن ياد
ايندو آهي
ته
تمام گھڻي
خوشي
محسوس ٿيندي
آهي.
گل
ڦل قلمي
دوستي
نالو: نعمت الله کوکر
ڪلاس: ستون اي
وندر: سنڌي ٻوليءَ سان محبت
عمر: 12 سال
ائڊريس: گورنمينٽ هاءِ اسڪول ماٿيلو مومل ماڙي
گهوٽڪي.
نالو: ممتاز احمد ميمڻ
ڪلاس: اٺون
وندر: گيت ٻڌڻ
عمر: 15 سال
ائڊريس: گورنمينٽ هاءِ اسڪول چوهڙ جمالي.
نالو: عبدالستار ميمڻ
ڪلاس: ڏهون
وندر: ڪرڪيٽ کيڏڻ
عمر: 16 سال
ائڊريس: گورنمينٽ هاءِ اسڪول چوهڙ جمالي.
نالو: مولچند
ڪلاس: نائون
وندر: ڪهاڻين جا ڪتاب پڙهڻ
عمر: 14 سال
ائڊريس: گورنمينٽ هاءِ اسڪول چوهڙ جمالي.
نالو: رضوان احمد قريشي
ڪلاس: اٺون الف
وندر: گل ڦل پڙهڻ
عمر: 13 سال
ائڊريس: پائليٽ اسڪول دادو.
نالو: عمران علي سومرو
ڪلاس: اٺون
وندر: هڪ جيڏن سان قلمي دوستي رکڻ ۽ رسالو گل ڦل
پڙهڻ
عمر: 13 سال
ائڊريس: گهر نمبر 714-13- سي، خير شاهه جو پڙ،
حيدرآباد.
نالو: فرحان قريشي
ڪلاس: ڏهون
وندر: ڪرڪيٽ راند ڪرڻ
عمر: 14 سال
ائڊريس: بنگلو نمبر ڊي- 6 سنڌ يونيورسٽي ڪالوني
ڄامشورو.
نالو: محمد سليم اڍو.
ڪلاس: ستون
وندر: سنڌ سان پيار
عمر: 14 سال
ائڊريس: گورنمينٽ هاءِ اسڪول رتوديرو.
نالو: عبدالوحيد ٻٻر
ڪلاس: اٺون بي
وندر: ڪرڪيٽ کيڏڻ
عمر: 15 سال
ائڊريس: گورنمينٽ هاءِ اسڪول شهدادڪوٽ
نالو: عبدالقادر شيخ
ڪلاس: اٺون بي
وندر: بيٽ منٽن راند ڪرڻ
عمر: 14 سال
ائڊريس: گورنمينٽ هاءِ اسڪول شهدادڪوٽ.
نالو: عبدالصمد انصاري
ڪلاس: نائون اي
وندر: سنڌ سان پيار
عمر: 14 سال
ائڊريس: ڪمپريهينسو هاءِ اسڪول سکر.
نالو: سيد سلام الله
ڪلاس: ڏهون اي
وندر: قلمي دوستي رکڻ
عمر: 15 سال
ائڊريس: گورنمينٽ هاءِ اسڪول ٺٽو.
نالو: راجڪمار
ڪلاس: نائون الف.
وندر: مطالعو ڪرڻ
عمر: 14 سال
ائڊريس: گورنمينٽ هاءِ اسڪول ميرپور ساڪرو ٺٽو.
نالو: احمد خان لاشاري
ڪلاس: نائون اي
وندر: شاهه صاحب جا بيت پڙهڻ
عمر: 15 سال
ائڊريس: ماڊل اسڪول سنڌ يونيورسٽي اولد ڪئمپس
حيدرآباد.
نالو: رياض حسين سولنگي
ڪلاس: نائون الف
وندر: سنڌ سان پيار
عمر: 14 سال
ائڊريس: گورنمينٽ هاءِ اسڪول هنڱورجا.
نالو: احمد ساند
ڪلاس: ڏهون اي
وندر: علم سان چاهه
عمر: 14 سال
ائڊريس: گورنمينٽ هاءِ اسڪول ڪنڌڪوٽ.
نالو: برڪت علي هنڱورو
ڪلاس: نائون بي
وندر: سنڌ سان پيار
عمر: 14 سال
ائڊريس: اسلاميه هاءِ اسڪول کپرو.
نالو: علي اصغر مڱڻيجو
ڪلاس: ڏهون بي
وندر: علم سان چاهه
عمر: 15 سال
ائڊريس: گورنمينٽ هاءِ اسڪول وارهه.
نالو: شبير علي مڱڻيجو
ڪلاس: ٽيون
وندر: ڪهاڻيون ٻڌڻ
عمر: 9 سال
ائڊريس: پرائمري اسڪول وارهه.
نالو: حاڪم علي چانڊيو
ڪلاس: ستون بي
وندر: گل ڦل پڙهڻ
عمر: 14 سال
ائڊريس: پائليٽ سيڪنڊري اسڪول لاڙڪاڻو.
نالو: اورنگزيب مهر
ڪلاس: ڏهون بي
وندر: سنڌ سان پيار
عمر: 14 سال
ائڊريس: ميونسپل هاءِ اسڪول پراڻو سکر.
نالو: عبدالرزاق رودناڻي
ڪلاس: ڏهون اي
وندر: رسالا پڙهڻ
عمر: 15 سال
ائڊريس: گورنمينٽ هاءِ اسڪول جوهي دادو.
نالو: اظهر علي چنا
ڪلاس: ستون بي
وندر: گل ڦل پڙهڻ
عمر: 13 سال
ائڊريس: پائليٽ سيڪنڊري اسڪول لاڙڪاڻو.
نالو: جميل احمد ميمڻ
ڪلاس: پنجون بي
وندر: سڪا جمع ڪرڻ
عمر: 12 سال
ائڊريس: پرائمري اسڪول نمبر-2 کهڙا گمبٽ.
کل
ته سهي
استاد: خوني
ڪنهن
کي چئبو
آهي؟
شاگرد: سائين
مون
کي خبر
نه
آهي
استاد: سمجھ
کڻي
ته تون
پنهنجي ماءُ
۽
پيءُ
کي ماري
ٿو
ڇڏين ماڻهو
تو
کي ڇا
چوندا؟
شاگرد: سائين،
يتيم
اشوڪ
ڪمار وارهه
هڪ
مريض ڊاڪٽر
وٽ
آيو. ۽ چوڻ
لڳو:
ڊاڪٽر صاحب
منهنجي ساڄي
ٽنگ
۾
سور آهي.
ڊاڪٽر جواب
ڏنو
ته اهو
ڪراڙپ کان
آهي.
مريض
ڪاوڙجي چيو
ته: ڇا منهنجي
بيءَ
ٽنگ جو
ان
۾
سور نه
آهي.
محمد
حنيف
”جوکيو مٺا
خان“
جوکيو
هڪ
همراهه تقرير
ڪري
رهيو هو.
ان
چيو ته
”علم
کان
سواءِ اونده
آهي.“ ان
جي
ڀرسان هڪ
پوڙهو بيٺو
هو،
جيڪو ڪنن
کان
گھٽ ٻڌندو
هو.
تنهن چيو
ته
برابر چلم
کان
سواءِ اونده
آهي.
سڪندر علي
چانڊيو
هڪ
مولانا بيمار
ٿي
پيو ۽ روئڻ
لڳو.
ڊاڪٽر چيس
ته
مولانا صاحب
ڪهڙي
جاءِ تي
تڪليف آهي
جو
روئو ٿا.
مولانا صاحب
جواب
ڏنو روئان
انهيءَ ڪري
ٿو
ته مان
جي
مري ويندس
ته
منهنجي پاران
دعوتون ڪير
کائيندو.
مسعود علي
جوکيو مٺا
خان
جوکيو
استاد: شاگرد
کي
نوازش کي
جملي
۾
استعمال ڪر
شاگرد: سائين
ستن
ڏينهن جي
موڪل
ڏيو ته
”نوازش“
ٿيندي.
امدادالله هنڱورو
کپرو
گراهڪ)
دڪاندار
کي)
تو وٽ
لکيل
آهي ته
هت
سٺيون تصويرون
هلنديون آهن
پر
سامهون واري
تصوير ته
خراب
آهي.
دڪاندار: ابا
اهو
منهن ڏسڻ
جو
آئينو آهي.
عامر:
(ظفر کي)
يار
مان روز
رات
جو خواب
۾
ڏسندو آهيان
ته
مون کي
پير
۾
ڪنڊو لڳو
آهي.
ظفر:
يار پوءِ
سمهڻ
کان اڳ
۾
بوٽ
پائيندو ڪر.
محمد
بلال سومرو
ڪوٽ
غلام محمد
هڪ
شخص جھاز
مان
تڪڙ ڪري
لهڻ
جي ڪرڻ
لڳو
ايئر هوسٽس
چيس
”ويٽ
مسٽر.“ ان
سمجهيو ته
وزن
ٿي پڇي.
تڪڙ
۾
چيائين: ٻه
مڻ
ٻه سير.
فرخ
راجا يوسفاڻي
ڏيپلو
هڪ
شاعر زال
کي
چيو ته
”مان
پنهنجي هڪ
شعر
سان، سڄي
جھنگل ۾ باهه
لڳائي سگھان
ٿو.“
زال
چيس: پوءِ
روز
صبح جو
شعر
سان باهه
ٻاريندا ڪريو
خواه
مخواه گاسليٽ
ضايع
ٿئي ٿو.
فرمان علي
ڪلهوڙو لاڙڪاڻو
هڪ
شيدي ٻار
آئينو ڏسي،
روئندي پيءُ
کي
چيو ته
”بابا
آئينو ڊيڄاري
ٿو.“
سندس
پيءُ آئينو
وٺي،
ان ۾ نهاري،
آئني
کي پٽ
۾
اڇلائيندي چيو:
ڪو
حياءُ ڪر،
ڏاڙهي سان
مڙس،
ٻارن کي
ٿو
ڊيڄارين.
امان
الله چانڊيو
ڄامشورو
ننڍڙا اديب
ٻه
دوست
ٻه
دوست هڪ
ڳوٺ
۾
رهندا هئا.
اهي
هڪڙي ئي
اسڪول ۾ پڙهندا
هئا.
انهن جو
نالو
انور ۽ عامر
هو.
انور کي
پڙهائي سان
تمام
گھڻي دلچسپي
هوندي هئي.
عامر
کي پڙهائي
سان
تمام گھٽ
شوق
هوندو هو.
جڏهن
ٻنهي دوستن
پنين
درجي جو
امتحان ڏنو.
۽
ڪجھ
ڏينهن کان
پوءِ
رزلٽ آئي
ته
انور فرسٽ
نمبر
آيو ۽ عامر
تمام
گھٽ مارڪن
۾
پاس
ٿيو.
پوءِ
انور پڙهائي
جاري
رکي ۽ عامر
پڙهڻ
ڇڏي ڏنو،
پوءِ
عامر لوفر
ڇوڪرن سان
رلندو گھمندو
هو.
هڪ ڏينهن
انور، عامر
گڏجي
شهر ڏانهن
گھمڻ
ويا هئا.
جڏهن
شهر پهتا
ته
عامر، انور
کي
چيو: ”اچ ته
اڄ
فلم ڏسون.“
انور
چيس ته:
”يار
مون
کي فلم
سان
دلچسپي ڪونهي،“
پر
عامر زور
ڪري
ٽڪيٽ وٺي
آيو
۽
انور کي
سئنيمان ۾ زوري
وٺي
ويو.
جڏهن
فلم
ڏسي رات
جو
12
بجي
نڪتا، ته
پوءِ
انور عامر
کي
چيو ته:
هاڻي
گهر ڪئين
هلنداسين، عامر،
انور
کي چيو:
ته
الله وڏو
اهي
۽
پاڻ گھر
رسي
وينداسين. انور
تي
ڏاڍو گھر
وارن
جو ڊپ
هو.
۽
عامر کي
ته
ڪو به
ڊپ
نه هو.
پوءِ عامر، انور
کي
سئنيما وٽ
ڇڏي
۽
پاڻ لوفر
ڇوڪرن وٽ
رات
وڃي رهيو
.۽ پوءِ
انور
رستي تان
اڪيلو اڪيلو
وڃي
رهيو هو.
۽
رستي
تي انور
کي
ٻه نوجوان
مليا
جيڪي ان
کي
کڻي وڏيري
جي
اوطاق تي
آيا
۽
انهن نوجوانن
انور
کان پار
پتا
پڇيا، انور
سڀ
ڳالهيون ٻڌايون
۽
چيائين ته
مون
کي مهرباني
ڪري
گهر ڇڏي
اچو،
ڇو جو
منهنجا مائٽ
تمام
گھڻو پريشان
هوندا. انهن
نوجوانن انور
کي
چيو ته
وڏيرو اچي
ته
پوءِ تو
کي
گهر ڇڏي
اينداسين.
جڏهن
وڏيرو ميرل
اوطاق تي
آيو،
تڏهن نوجوانن
وڏيري کي
چيو
سائين اسان
هڪ
شڪار جھلي
آيا
آهيون هاڻي
جيئن
توهان چوندا
ته
گھر ڇڏي
اچون. يا
وڪڻي
اچون. وڏيري
نوجوانن کي
چيو
ته اهو
شڪار
مون کي
ته
ڏيکاريو، ۽ انور
کي
مائٽن جا
ڏاڍا
خيال پئي
آيا.
پوءِ انور
کي
نوجوانن کڻي
وڏيري ميرل
جي
اڳيان حاضر
ڪيائون ۽ وڏيري
انور
کان پار
پتا
پڇيا ۽ انور
سڀ
ڳالهيون ٻڌايون
ته
مون سان
هي
واقعو ٿيو
آهي.
پوءِ وڏيري
نوجوانن کي
چيو
ته جيئن
ئي
صبح ٿئي
هن
ڇوڪري کي
پنهنجن مائٽن
جي
حوالي ڪري
اچو.
انور اها
ڳالهه ٻڌي
تمام
گھڻو خوش
ٿيو.
وڏيري ميرل
انور
کي چيو،
تون
منهنجي پُٽ
وانگر آهين
۽
تون
لوفر ڇوڪرن
سان
نه گھمندو
ڪر
۽
انور واعدو
ڪيو
صبح جو
انور
وڃي مائٽن
سان
مليو، جيڪي
گھڻو
پريشان هئا
۽
انور
ان ڏينهن
کان
ڪڏهن به
ڪنهن
خراب ٻار
سان
نه گڏبو
آهي.
نور
محمد ڀٽي
مزيدار معلومات
سامونڊي پاڻي
۾
هڪ
مڇيءَ جو
قسم
اَنُوبَس ٽيسٽوڊينيس
Anubus Testudineus
نالي رهي
ٿو،
جيڪا خشڪيءَ
تي
هڪ ميل
تائين ريڙهيون
پائي
سگھي ٿي
۽
ساڳي
وقت هِيءَ
مڇي
وڻن تي
پڻ
چڙهي سگھندي
آهي.
ايران
جي
هڪ قديم
قانوني ماهر
ٽيهن
ورهين تائين
لڳاتار چيز
Cheese
کائي
جيئرو رهيو.
دنيا
نهايت سهڻي
پيٽ
هَوائي جي
هڪ
جُوءِ، جنهن
کي
”ڪوئائي“
ڪوٺيو وڃي
ٿو.
اُتان جي
واريءَ تي
جڏهن
انسان پنهنجو
پير
رکي ٿو
ته
ان واريءَ
منجھان ڪُتي
جي
ڀونڪڻ جهڙو
آواز
نڪرندو آهي.
پارو
هڪ پاڻياٺي
شيءِ
سمجھيو وڃي
ٿو
۽
ڏسڻ ۾ پڻ
اهڙو
اچي ٿو
پر
حقيقت ۾ پارو
(Murcury)
اصل
هڪ ڌاتوءَ
جو
قسم آهي.
برفاني گُل،
جنهن
کي سوئيزرلينڊ
۾
سولڊانيلا (Soldanella)
چيو وڃي
ٿو.
اهو گل
برف
جي سخت
ٽڪرن
منجھان زور
سان
ڦٽي ٻاهر
نڪري
اچي ٿو.
جپان
جي بادشاهه
هيرو
هيٽو جي
شاهي
خاندن کي
سڄي
دنيا ۾ قديم
سمجھيو وڃي
ٿو،
جيڪو گذريل
2600
سالن
کان لڳاتار
جپان
تي حڪومت
ڪندو
اچي ٿو.
ماکيءَ جي
مکين
کي هڪ
پائوند جي
وزن
جيتري ماکيءَ
جي
ماناري ٺاهڻ
ءٌ
گڏ ڪرڻ
لاءِ
اٽڪل پنجاهه
لک
گلن جو
رس
چوسڻو پوي
ٿو.
سمنڊ
۾
رهندڙ نيري
رنگ
جي ويل
(Whale)
مڇي
کاڌي کائڻ
کان
سواءِ پڻ
ڇهن
مهينن تائين
جيئري رهي
سگھي
ٿي، انهي
دوران هُوءَ
ضروري کاڌو،
پنهنجي جسم
پاڻياٺ مان
حاصل
ڪندي رهي
ٿي.
آمريڪا جا
مظلوم ريڊ
انڊين پنهنجي
مٿي
تي جيترا
خوبصورت کنڀ
(Feather)
لڳائين ٿا،
اوترا سندن
ڪارنامه ڪيل
هوندا آهن
مطلب
ته هڪ
کنڀ،
هڪ عدد
ڪارنامي کي
ظاهر
ڪري ٿو.
جاپان جا
ماڻهو ڪنهن
سفر
تي تيار
ٿيڻ
وقت ننهن
(Nail)
لاهڻ
کي بدقسمتي
يا
خراب سوڻ
سمجھن ٿا.
جيڪڏهن ماڻهوءَ
جي
ڄڀ سڪ
ٿي
وڃي ته،
ذائقو محسوس
نٿو
ڪري سگھجي.
سنڌ
۾
سڀ ڪجھ
آهي،
پر برفباري
نٿي
ٿئي. اها
شايد
ٿورڙن ٻاررن
کي
خبر هجي
ته،
سنڌ جي
کير
ٿر جبلن
جي
قطار، گورک
ضلع
دادو جي
جڳ
مشهور چوٽي
”ڪُتي
جي
قبر“ آهي،
جنهن
جي اوچائي
پنج
هزار ڇهه
سئو
اٺاسي فوٽ
آهي.
جنهن تي
سياري ۾ برف
وسي
ٿي.
سرمد
جسڪاڻي
عبداش پنهور (انٽرويو وٺندڙ)
محرم
علي بروهي
[هوشيار
شاگرد]
سوال: اوهان
جو
پورو تعارف؟
جواب: منهنجو
نالو
محرم علي
آهي
ڄم 8-8-1974ع ۾ ڳوٺ
محمد
بروهي ۾ ٿيو.
پرائمري تعليم
چنديرام پرائمري
اسڪول ۾ پاس
ڪئي.
ڇهين ڪلاس
کان
گورنمينٽ هاءِ
اسڪول دوڙ
۾
زير
تعليم آهيان
۽
هينئر مئٽرڪ
جو
شاگرد آهيان.
تازو
نائين ڪلاس
۾
پوري
ضلع نواب
شاهه
۾
336
مارڪون کڻي
پهرين پوزيشن
حاصل
ڪئي آهي.
سوال: اوهان
جي
نظر ۾ تعليمي
مسئلا ڪهڙا
آهن؟
جواب: هر
دور
جيان خاص
ڪري
تعليمي مسئلن
تي
توجھ نه
ڏنو
ويو آهي.
اسان
جي ڪورس
کي
جمهوري بنائڻ
لاءِ
وڏن اسڪالرن
جي
ضرورت آهي.
ٻيو
ته ڪٿي
اسڪول آهن
ته
استاد نه
آهن.
جيڪڏهن استاد
آهن
ته ڪمرن،
فرنيچر جي،
سٺي
پاڻي جي،
سائنسي سامان،
راندين جي
سامان جي
کوٽ
رهي ٿي.
ان
جو حال
اهو
آهي ته
اسان
جي ملڪ
۾
به
عالمي اصول
مطابق تعليمي
بجٽ
گھٽ ۾ گھٽ
5
سيڪڙو هئڻ
گهرجي. ان
کان
علاوه هر
شهر
اسڪول ۾ استاد
والدين ڪاميٽيون
جوڙيون وڃن.
جيئن
هڪ ويجھرائي
وارو
ماحول پيدا
ٿئي.
ٻار پنهنجي
رهبرن جي
نظر
کان ٻاهر
نه
وڃي.
سوال: ڇا
اوهان ڪنهن
ٻاراڻي تنظيم
جا
ميمبر به
آهيو؟
جواب: مان
سنڌ
جي ٻارڙن
جي
علمي ادبي
سائنسي ساڃاهه
پيدا
ڪندڙ سماجي
تنطيم ساٿي
ٻارڙا سنگت
جي
يونٽ دوڙ
۾ 1987ع
کان بنيادي
ميمبر آهيان.
سوال: اوهان
پنهنجي ڪلاس
جي
ڪهڙن شاگردن
کان
متاثر ٿيا
آهيو؟
جواب: ادا،
انهن
دوستن ۾ عبدالستار
رستماڻي، گدا
حسين، محمد
خان
۽
غلام عباس
واسواڻو کان
گھڻو
متاثر ٿيو
آهيان.
سوال: پنهنجي
اسڪول جي
ڪهڙن
استادن کان
متاثر ٿيا؟
جواب: استاد
حسن
علي جمالي،
گل
حسن انڙ،
شاهه
محمد بروهي،
محمد
قبول ميمڻ
شامل
آهن.
سوال: ڇا
اوهين ٻاراڻا
رسالا پڙهندا
آهيو؟
جواب: ها
ادا!
ٻاراڻو رسالو
گل
ڦل1987ع
کان
پڙهندو آهيان
۽
وچ
۾
هڪ به
پرچا
سنڌي ٻارڙا
پبليڪيشن جا
پڙهيا اٿم.
وڌيڪ
وقت پنهنجي
اسڪول جي
ڪورس
کي ڏيندو
آهيان.
سوال: اوهان
جا
پسنديده مضمون؟
جواب: حساب،
انگلس ۽ ٻيا
سائنسي مضمون
گھڻي
دلچسپي سان
پڙهندو آهيان.
سوال: مستقبل
۾
اوهان ڇا
ٿيڻ
چاهيو ٿا؟
جواب: ادا
مان
انجنيئر ٿي
سهڻي
ڌرتي جي
غريب
مظلوم ماروئڙن
جي
خدمت ڪرڻ
چاهيان ٿو.
سوال: شاگرد
ڀائرن لاءِ
ڪو
پيغام؟
جواب: سڀني
شاگردن کي
سخت
محنت ڪري
پڙهڻ
گھرجي. پنهنجي
قيمتي وقت
اجايو نه
وڃائين.
نثار
بزمي
منهنجي سنڌ
امان
منهنجي سنڌ
امان! توتان
صدقي
وڃان
تنهنجي پاڇن ۾ ٿو ويٺو پلان
توتي ميلا لڳن ٿا ستارن جا
تو ۾ باغ لڳن ٿا بهارن جا
ڪيئن ٿا گلڙا لُڏن گلزارن جا
تو ۾ سک جو سدائين ٿو ساهه کڻان
منهنجي سنڌ امان! توتان صدقي وڃان
پنهنجو وَنُڊ تون ويٺي وِرِهائين ٿي
پنهنجا ٻچڙا سيني سان لائين ٿي
پنهنجي هَٿَ سان گِرَهُه کارائين ٿي
تنهنجا ڪيئن نه مان احسان مڃان
منهنجي سنڌ امان! توتان صدقي وڃان
توتي مالڪ جي ٿي مهر وَسي
تو ۾ رهندي ٿي راحت پيئي اچي
آسمان سان چوٽي ٿي تنهنجي گسي
تنهنجو بزمي ڪري ويهي ڪهڙو بيان
منهنجي سنڌ امان! توتان صدقي وڃان
نتيجو هڪ
ڏينهن جي
ڳالهه
ماهه
نومبر
1989ع
جي
پرچي ۾ ”هڪ ڏينهن
جي
ڳالهه“ تحت
اسان
کي هيٺين
ٻارن
جا مضمون
پهتا. جن
ما
پهرين، ٻن
نمبرن کي
انعامي ڪتاب
موڪلبا. باقي
نالا
شايع ڪجن
ٿا.
1- ممتاز
علي
شاد سولنگي
ڪشمور 2- عبدالغفور
شاد
ڏهرڪي، منظور
علي
سانگي لاڙڪاڻو،
غلام
محمد چاچڙ
ڪنڌڪوٽ، نظام
الدين نوناري
محرابپور، سنگھار
جمالي بدين،
حاجن
خاصخيلي بدين،
تنوير عالم
کڻي
ڪڍڻ، مهيندر
لعل
هرجاڻي حيدرآباد،
الهه
ورايو بوزدار
مومل
ماڙي، محمد
اسلم
مري ميرپورخاص،
حبيب
الله کوکر
لاڙڪاڻو، غلام
اصغر
چانڊيو لاڙڪاڻو،
نازان ميرجت
بهار
خان ميرجت
جو
ڳوٺ، نسرين
جھان
ڀرڳڙي نندو
شهر،
فرمان علي
چانڊيو مٿيون
عاليوال، عبدال
جليل
ميمڻ محرابپور،
خالده پروين
مڱڻهار سرهاري،
وحيد
علي مڱڻهار
سرهاري، آفتاب
عالم
ميمڻ ڏيپلائي،
گوتم
لال ايس
راماڻي عمرڪوٽ،
عبدالغفور صديقي
پراڻو سکر،
سڪندر علي
هُليو ڏوڪري،
عاشق
حسين ڏيرو
وڪڙو، اعجاز
حسين
ڪلهوڙو نرڇ
شريف، رانجھن
علي
لاشاري لاڙڪاڻو،
سيد
غلام سرور
تقوي
لاڙڪاڻو، محمد
عارب
سمون چوهڙ
جمالي، الهه
وسايو سومرو
داد
لغاري، علي
اصغر
مڱڻيجو وارهه،
رجب
علي سرهاري،
محمد
مراد جويو
وارهه، سلطان
جروار صاحب
خان
جروار، ثناءالله
رستماڻي واهي
پانڌي، عبدالعزيز
شورو
ڳوٺ حاجي
محمود ٿيٻو،
اصغر
عزيز مرڙاڻي
ميرپورخاص، محمد
علي
سومرو ڪانڌڙا،
سريش
ڪمار لالواڻي
دونهون ٻٻرلوء،
ڪاشف
علي سندراڻي
دڙي،
محمد يوسف
کٽي
ميرپور بٺورو،
محمد
صديق پليجو
ٺٽو،
زرينه عاصي
لاڙڪ
ڪشمور، معصوم
سنديلو احمد
خيرپور، مسعود
احمد
ڪلر، ممتاز
علي
ميتلو لاڙڪاڻو،
غلام
محمد ڌانڌو
عادلپور، علي
اڪبر
ميمڻ لاڙڪاڻو،
امداد حسين
مگسي
شهدادڪوٽم راجا
شبير
احمد ميمڻ
سجاول، شاهنواز
ڪندراهه، نزير
احمد
جوڻيجو پنوعاقل،
منور
علي مري
ميرپورخاص، مختيار
احمد
زئونر سڪرنڊ،
محمد
نور گاڏهي
ميهڙ، نظير
سنڌي
ڪنڌڪوٽ، مير
ظفر
ٽالپر ٽالپر
ننڍا، اعجاز
ممتار جوڻيجو
راڌڻ
اسٽيشن، محفوظ
علي
بهار خان
ميرجت، اياز
احمد
سومرو شڪارپور،
پرنس
گل راجپال
باڊهه، هوش
محمد
ڪلوڙ ڪشمور،
نيڪ
محمد پٺاڻ
گھوٽڪي، عزيز
احمد
ڪٽپر نئون
ديرو، رتن
ڪمار، عبدالستار
ميمڻ
چوهڙ جمالي،
برڪت
علي چانڊيو
لاڙڪاڻو، اظهار
احمد
ڪاڪيپوٽو رتو
ديرو، مير
حسن
بروهي ٺٽو،
الطاف حسين
پيرزادو ڪنڊيارو،
فدا
حسين سنديلو
چوهڙ
جمالي، بابو
مهيشوري ميرپور
بٺورو، سليم
رضا
چانڊيو شهدادڪوٽ،
اقبال مهر
پراڻو سکر،
عبدالجبار گھانگھرو
رتوديرو، مسعود
جوڻيجو ڏيپلو،
عبدالقادر انصاري
بيراج ڪالوني
سکر،
مشتاق احمد
ٻررو
گھٽهڙ، رجب
علي
مڱڻهار سرهاري،
نامديو ڪمار
بيکاڻي داد
لغاري، غلام
مصطفيٰ شيخ
جھوڪ، محمد
موسيٰ لاشاري
ڳوٺ
سوڀارو لاشاري،
جميل
احمد جوکيو
جلال
جي، وجئه
ڪمار
تلريجا خانپور
مهر،
سراج الدين
پيرزادو ڪنڊيارو،
منور
علي ميرجت
بهار
خان ميرجت،
عبالله شاهاڻي
سن،
محمد اسماعيل
چاچڙ
ڪنڌڪوٽ، عبدالستار
جمعاڻي، طالب
علي
ڀيو ٻٻرلوءِ،
محسن
سومرو ڇانڊڻ،
غضنفر سرور
بخاري ماٿيلو،
مشتاق احمد
ٻررو
گھٽهڙ، هيرجي
راجپوت ڏيپلو،
مسعود احمد
پهلول وارهه،
محمد
هاشم عباسي
لاڙڪاڻو، امتياز
علي
مهر بوزدار
وڏا،
غلام سرور
قاضي
عادلپور، جاويد
ميرجت بهار
ميرجت، محمد
صديق
دل امروٽ،
صوفيا ميرجت
بهار
ميرجت، اظهار
احمد
ڪاڪيپوٽو رتو
ديرو، رستم
علي
انصاري کهڙا،
نثار
احمد آرائين
ڊگھڙي، طفيل
احمد
بروهي ڏوڪري،
چندر
لعل چمراڻي
مورو، اسماعيل
شيخ
نصيرآباد، سفيق
حيدر
تنيو پريو
تنيا، محمد
علي
جاکرو ڏاڏوري،
نور
علي شاهه
بخاري لاڙڪاڻو،
سيد
پنڃل شاهه
لاڙڪاڻو، گووندرام
ڪي
بي ڌيراڻي
کاهي، محمد
عالم
ڪلهوڙو روڌڻ،
عبدالله چانڊيو
ميهر، اياز
علي
ميتلو لاڙڪاڻو،
ٽيڪم
داس تلريجا
خانپور مهر،
نويد
عباس ميمڻ
سجاول، اشفاق
احمد
ميمڻ هنڱورجا،
ظفر
ميمڻ هنڱورجا،
ظفر
علي ڪولاچي
ڏوڪري، نصرالله
ميمڻ
سجاول، بشير
احمد
ميمڻ ڪراچي،
پرنس
ڪيلاش پرشاد
کيماڻي خانپور
مهر،
سريش ڪپور
خانپور مهر،
عبدالغفار سنگھڙ
قادر
پور، غلام
مجتبيٰ شيخ
لاڙڪاڻو، سنيل
دت
خانپور مهر،
رابيل جوکيو
رُڪ
شريف، عاشق
حسين
مهر داد
لغاري، فهد
علي
جوڻيجو ڏوڪري،
نور
حسين مهر
داد
لغاري، ويرو
مانيسري بلڙي
شاهه
ڪريم، غلام
مرتضيٰ تنيو
ٻير
شريف، ايم
حسن
درس ڏيپلو،
زاهد
حسين ملڪ
دادو، امجد
علي
خواجا ڪڍڻ،
ممتاز علي
ميمڻ
سجاول، محمد
بخش
مگسي قبو
سعيدخان، نياز
حسين
پنهور پيارو
ڳوٺ،
علي اڪبر
بوزدار وڏا،
درشن
ڪمار پريمي
خانپور مهر،
زاهد
حسين ٿيٻو
ميرپورخاص، نيم
جي
مل نئون
ڪوٽ،
شازيا نظاماڻي
ٽنڊو
قيصر، محمد
يعقوب ڊهيو
ڀيلار، شاهه
محمد
لغاري ڇانڊڻ
شريف، محمد
دائود لغاري
ميرپورخاص، توفيق
حيدر
تنيا، ايف
ايم
تنيو اڳڙا،
محمد
امين محمداڻي
ڏيپلو، نعمت
الله
بروهي دوڙ،
امر
لال مينگهواڙ
ڏهرڪي، عاشق
حسين
جروار خير
محمد
جروار، صبغت
الله
راهد سومرو
ميرپور ٻرڙو،
خادم
حسين گھنڃو
هنڱورو، تيجو
مل
سوٽهڙ ماتلي،
مشتاق علي
بيوس
کوسو ڪشمور،
محمد
حنيف پنهيار
بگو
دڙو، محمد
يونس
لغاري ميرپورخاص،
معشوق علي
ميرجت بهار
خان
ميرجت، اياز
ميتلو احمد
پور،
وسيم سولنگي
قادن
سولنگي، علي
نواز
کوسو ڪشمور،
نرسنگ لعل
کيماڻي خانپور
مهر
۽
شوڪت علي
سٺيو
ٽنڊو محمد
خان.
هڪ
ڏينهن جي
ڳالهه- 8
”اچو
ته مضمون
لکون
سلسلو“ جي
جاءِ
تي ”هڪ ڏينهن
جي
ڳالهه“ جي
عنوان کي
ٻارن
پسند ڪيو
آهي
هن عنوان
کي
ذهن ۾ رکي،
جيڪي
محسوس ڪريو
ٿا،
اهو لکي
موڪليو ان
عنوان تحت
آيل
مواد ۾ ٻن
ٻارن
کي پهريون
۽
ٻيو
نمبر انعام
ڏبو
باقي نالا
شايع
ڪبا. هن
سلسلي ۾ مئٽرڪ
تائين پڙهندڙ
ٻار
حصو وٺي
سگھن
ٿا.
موضوع ٻارن
جي
حوالي سان
هجي.
مضمون ٻن
وڏن
پنن کان
وڌيڪ
لکيل نه
هجي.
مواد موڪلڻ
وقت
لفافي تي
هڪ
ڏينهن جي
ڳالهه لکڻ
ضروري آهي.
مضمون موڪلڻ
جو
پتو
هڪ
ڏينهن جي
ڳالهه
ايڊيٽر گل
ڦل
سنڌي ادبي
بورڊ
ڄام
شورو پوسٽ
ڪوڊ
نمبر
76070
ٻه
سؤ روپين
جي
ورڇ
ڳجھارت سلسلي
نمبر
ڇهه ۾ اٽڪل
18
سؤ
ٻارن حصو
ورتو.
جنهن
مان هيٺين
ٻارن
ٽن ڳجھارتن
جا
جواب درست
ڏنا
کين حصي
آهر
ڪتاب موڪلبا.
جواب
1-
کڙ کٻيتو
جگنو
2- ڪارائي
3- انب.
1-
عبدالغفار ٻرڙو
ڪلاس
ڇهون برانچ
مڊل
اسڪول گھٽهڙ
قمبر.
2- رشيد
احمد
لغاري، ڪلاس
نائون اي
پائليت سيڪنڊري
اسڪول لاڙڪاڻو.
3-
رمضان علي
ڪورائي ڪلاس
ڏهون
گورنمينٽ هاءِ
اسڪول حاجي
ڌڻي
بخش ڪورائي.
4- غلام
اصغر
چانڊيو ڪلاس
نائون سي
پائليٽ سيڪنڊري
اسڪول لاڙڪاڻو.
5- ممتاز
علي
ميتلو ڪلاس
ڏهون
سي پائليٽ
اسڪول لاڙڪاڻو.
6-
اياز
حسين سومرو
معرفت غلام
رسول
آرا مشين
سومرا وليج
لاڙڪاڻو.
7-
عبدالحليم ٻرڙو
ڪلاس
ستون برانچ
مڊل
اسڪول گھٽهڙ
تعلقو قمبر.
8- حبيب
الله
کوکر لاهوري
محلو
لاڙڪاڻو.
9- حسن
علي
چانڊيو معرفت
سرمد
سائيڪل ورڪس
نصيرآباد ناڪو
قمبر.
مرتب: قلندر
شاهه
لڪياري
انعامي مقابلو
ڀڃ
ڳجھارت-
8
ٻه
سؤ رپين
جو
انعام
اسان
وٽ پهچڻ
جي
آخري تاريخ
30
جنوري
1990ع
آهي.
ٻارؤ
توهان جي
وندر
ورونهن ۽ سوچ
ويچار لاءِ
ڀڃ
ڳجھارت جاري
ڪري
رهيا آهيون
.هي
سلسلو جناب
قلندر شاهه
لڪياري لکي
رهيو
آهي، صحيح
جواب
اچڻ تي
صرف
ويهن ٻارن
کي
انعام ڏبو
باقي
نالا شايع
ڪبا.
آءُ
ڳجھارت گڏجي
ڳوليون، پيار
ڀريون ڪي
ٻوليون ٻوليون
سوچي
سوچي سوچ
وڌايون، لال
لڀڻ
جي لوچ
وڌايون
سوچيندڙ جو
شاهي
شان، ملڪ
مٺي
جو ٿيندو
مان.
ڳجھارت-
8
1-
جيڪو ٿو
وڃي
مومل سان
ملڻ
ٿو ڪاڪ
محل
جي کڏ
ڀري
مومل
ته ملي
ٿي
سڀ ڪنهن
سان،
پر قهري
ڪرٽو
ڪين ٽري
ها،
پاڻ پنج
ئي
واپس ٿا
ورون، راڻي
جي
رضا جو
وري
نه وري
2- چتيون
چونڊي چولو
ٺاهيئه، واهه
ڙي
درزي واهه
بنا
سڳي سُئي
جي،
ڏٺيم تنهنجي
ڏاهه
3- باز
ورتم
بي وفا
جو،
باز جو
بس
نام هو
ڏور
سان ڏاڍو
ٻڌم
جو ڀاڄ
۾
بدنام هو
فرش
تان آڱر
اشاري سان
اڏاڻو عرش
تي
عرش
تان اغوا
ٿيو،
ان تي
رکيل
انعام هو
ڳجهارت موڪلڻ
جو
پتو
ايڊيٽر گل
ڦل
سنڌي
ادبي بورڊ
ڄام
شورو پوسٽ
ڪوڊ
نمبر
76070 |
