|
محمد ابراهيم ”منشي“
ڀوڳ نه ڀانيو ڀاڳيا، ڌرتيءَ ڌاڄ ڌڻي،
اُن کي ننڊ نهوڙيو، آهي ڳهر گهڻي،
پَر جي پير پڻي، صباح ٿيندا سنڌ ۾.
---
پَر پيا ڪن پر ۾، پنهنجا پڪا پير،
رکيو اچن راکن سان، من سدائين مير،
ساڳيا سسئيءَ ڏير، دوکو ڪندا دم ۾
---
جي وڍين تان وڍ، هينئر جهنگ جَهڪو اٿيئي،
کڻ ڪهاڙا ڪچيءَ مان، ڪپي پاڙون ڪڍ،
ڏيئي هيئين ڏڍ، ويٺين، تان ورسئين.
---
تو جي ڀاءَ ڀانئيا، سي ڌارين جا ڌوڙي،
وِهه انهن جي وات ۾، نانگ نه ڀان نوڙي،
ان کپر کاڌا ڪيترا، گُرو گاروڙي،
ڪو کپي کاهوڙي، جو چيلا گرو چٽ ڪري.
---
سپوتن سُئا، سنڌو! تنهنجا سڏڙا،
مِڙيا ڪئين مرڻ لئه، مانجهي ڪي مئا،
دلان ڪر دعا، ته پورا رهون پير تي.
---
سينڌ سڪل جو سُنهن، مون کي آهي مامتا،
مٿي تنهنجو مُنهن، سر ڏئي ڪندس سنڌڙي.
---
مانجهي ملاح مورڙا، گهاتو وئا گهِڙي،
ڀيڙا کڻي ڀَنِ وئا، مانگر تي مڙي،
ويريءَ ساڻ وڙهي، پڇاڙيندا پٽ تي.
---
اهڙا مانگر ماريا، هزارين هنن،
اڃا سيرائون
*
سنڌ ۾، پيون ڄام ڄڻنِ،
پيا مياڻيون مرڪائن، اڃا مانجهي مورڙا.
---
”خاڪي“ جويو
وسندا مينهن ملير تي، ويندا ڏرت ڏڪار،
ماڳين مارُو موٽندا، سرها ٿي ته سنگهار،
هارين جا هرڦار، کيڙيندا کِهه کيت جي.
---
وسندا مينهن ملير تي، مارو ڪندا موج،
آئي اجها سومرا، اباڻن وٽ اوج،
بادل لاهي بوج، ويندا ويڙهيچن تان.
---
وسندا مينهن ملير تي، کڙندا کٽڻهار،
ورندا نيٺ ته سومرا، ويڙهيچن جا وار،
ڪندا عرش اُڏار، ڪِرندا ڪوٽ قهر جا.
---
وسندا مينهن ملير تي، سرها ٿيندا سانگ،
موٽي ايندا ماڳ تي، لال ورائي لانگ،
ماروئڙن جي مانگ، سٽي رکندا سيگهه ۾.
---
وسندا مينهن ملير تي، گوڙ ڪري گجڪار،
ايندا اوهيرا ڪري، وڏڦڙا وسڪار،
ڪري ترايون تار، ڏَلهي ڇڏيندا ڏيهه کي.
---
وسندا مينهن ملير تي، سانگين لهندا سار،
ايندا اوهيرا ڪري، ڪڪر ڪارونڀار،
گوڙين جا گجڪار، لاهي بيهندا لوڪ تي.
---
وسندا مينهن ملير تي، کاڻا ڀريا کنڊ،
ماريندا مشتاق کي، محبوبن جا منڊ،
آڌيءَ جاڳي جنڊ، جوٽينديون جوانڙيون.
---
وسندا مينهن ملير تي، روح رچندا رنگ،
ڏياچن جي ڏيهه ۾، چارڻ کڻندا چنگ،
ڪٽجي ويندا ڪنگ، موٽي ايندا مورڙا.
---
وسندا مينهن ملير تي، سانگين کي ساري،
ويندو ملڪ ملير مان، موذي سڀ ماري،
ڏاڍن کي ڏاري، ڪِري پوندو قهر تي.
---
وسندا مينهن ملير تي، ساوا ٿيندا سَرَ،
موٽي ورندا ماڳ تي، وريتين جا وَرَ،
کامي مرندا کر، ساڙيٽا هن ساڙ ۾.
---
سانوڻ آيو سوڀ ٿي، مينهن ڪئي موٽ،
ماڳين سگهو موٽندا، گهريتين جا گهوٽ،
اَجهو ٿيندا اوٽ، ڏکوئن جي ڏيل جا.
---
سانوڻ آيو سوڀ ٿي، موٽي مينگهه ملهار،
موٽي ماڳن تي ڪئي، وڏڦُڙي وسڪار،
سانگيئڙن جي سار، پوءِ به پنهنجي پيار ۾.
---
وسي وسي وڏ ڦڙي، ڪئي گپا گيهه،
ماروئڙن جي مال جي، پَٽن مٿي پيهه،
چهٽي پيئي چيهه، ڀٽن ڀريان ڀونءِ جي.
---
الياس
”عشقي“
جو مون ڀانيو هار، سو ڳچيءَ جو نانگ ٿيو،
دلڙي پَل پَل پور ۾ سهي ساجن سار،
ڪهڙا ٿا دونهان دُکن، الاهي توهار،
من جو مالڪ ٿي ويو، داسيءَ جو دلدار،
من ۾ مچ مچائي ويو جو هُيو ڪڏهن منٺار،
من جو من سان مون ڪيو، وِرهه سندو واپار،
سک مٽائي ڏک مون ورتا، تائين موت ميار،
ڏوهه نه ڪنهن ٻئي ۾ ڏسان، مون ۾ عيب اپار،
سدا سِڪ ۽ سوز جو رهڻو آ آزار،
گهوريان هار هزار، ماري آهيان موهه جي.
---
جو مون ڀانيو هار، تنهن ڏنا سوَ سوَ سُور،
ريت وڃائي پريت ۾، پَل پَل پاتم پور،
اکين ڪونهي نور، ويٺي رُئان رت – ڦُڙا.
---
جو مون ڀانيو هار، تنهن ڏنا ڏمر ڏهاڳ،
رت روئي رات وِهايَم، ويو سڀاڻي – سهاڳ،
سج اڀريو ڏينهن قيام جو، سائين ٿيو سجاڳ،
ڪهڙا منهنجا ڀاڳ، باهه ٻري ٿي جيءَ ۾.
---
جو مون ڀانيو هار، ان جو ڪجهه نه هو اهڃاڻ،
مَڻئي تي ويو من موهجي، سچ جي نه هئي سڃاڻ،
هار ڳچيءَ ۾ آ وڌو، ڄڻ ڪاريهر ڪاراڻ،
مران ٿي مان هاڻ، وهي ٿو وِهُه وجود ۾.
---
جو مون ڀانيو هار، هئي تَنهن جي ڪانه پروڙ،
پَئي منهنجي بخت تي، ڏهاڳن جي ڌوڙ،
هو سڀڪجهه ڪوڙ، مڻيو وجهان مچ ۾.
---
مڻيو وجهان مچ ۾، ريجهي ٿيس خراب،
سَهڻو آهي هاڻ مون سڄي عمر عذاب،
سندو اکين آب، ڌوئي نه سگهندو ڏوهه کي.
---
مڻيو وجهان مچ ۾، چري آءٌ هُياس،
چِت چنيسر وٽ رهيو، سودو ڪوڙو ڪياس،
تنهان پوءِ ٿياس، ڊپ ۽ ڏوهه ڏهاڳ جو.
---
مڻيو وجهان مچ ۾، ڇا هو من جو موهه،
گهٽ ته ڪونهي ڏوهه، هار چنيسر سين مٽيو.
---
مڻيو وجهان مچ ۾، گهوريان سهسين هار،
ڏمر ۽ ڏهاڳ لئي، ڪهڙو ڪيم سينگار،
هارايم حبيب کي، پيو ڳچيءَ ۾ هار،
اکيون مينگهه ملهار، رڳو رئڻ نصيب ۾.
---
مڻيون وجهان مچ ۾، هئا ڪهڙا هوءِ وينجهار،
ساعت اڀاڳي هئي جڏهن جُڙيو هار،
هاڻي سمنڊ ڏهاڳ جو ڪيسين ڪجي پار،
اهڙو نه ڪيم واپار، جو محب ملن ها من جا.
---
مڻيو وجهان مچ ۾، لالچ ڏوهه گناهه،
چنيسر پرچي وڃي، ڪولهي اهڙي راهه،
گهوري ڇڏيو عشق تي پنهنجو سر ۽ ساهه،
هاڻي جيئڻو ناهه، ملڻ ريءَ محبوب جي.
---
نظير ٽکڙائي
سڀ ڪجهه سپيرين، جيڪي گهرن سونهن،
اف اڌارو ناهه ڪونه مهڻو محب رکن،
ڏکيءَ ڏمر ڪيترو هجي حبيبن،
ته به ٻيڻي ٻاجهه ڏين، ٻاروچا ٻين گهڻي.
---
سپيرين کي سڀ، مليو مانُ مجاز ۾،
ڳولهيندڙ ڳري ويا، ڳولهيو جنهين ڳڀ،
ڊوکا ڪندي ڊوهه ۾، ڊاٺا ڍولئي ڊڀ،
اوج رسيا اڻلڀ، جي اڪنڊيا آيا اوچتا.
---
آءٌ جيئن گهران، شل ائين محب گهرن،
واري وٽان تن، گهري تان گهور ٿيان.
---
سپيرين کان سڀ، گهرڻ آهه گهڻو،
سندن قرب ڪڻو، ڪمينيءَ لئه ڪيچ ٿيو.
---
گهرين ڪهڙو ڊپ، پر اڻ – گهريا گهري شال،
محبوبن مثال، ڏٺم اهڙا ڪينڪي.
---
وٺي آءٌ ٿڪياس، پر هو نه ٿڪو ڏيئي،
مون کي لالچ لاس، هن کي ڏيج ڏيڻ جو.
---
رحيم
بخش ”قمر“
سورج سون رُپي جو، ويڙهي خوب کٿو،
سارو ڏينهن سفر ڪري، لالڻ آهين لٿو،
مالڪ ڪاڻ مَٿو، کوڙيو اٿئي خوف مان!
---
سورج لهي سجدو ڪرين، لمحو ٿئي نه ليٽَ،
لامن مٿان لاکو چئي، پکين کوڙيا پيٽَ،
ڀلا تنهنجي ڀيٽَ، ڪجي ڪيئن ”قمر“ سان!
---
سورج لهي سجدو ڪيو، رازق آندي رات،
سُتو لوڪ لاکو چئي، وائي نه ڪنهن جي وات،
پکي لنون پريت سين، لامن مٿان لات،
پرهه ڦٽيءَ پرڀات، سورج ڪيو سوجهرو!
---
گُل ٽڙيا، غنچا ٽِڙيا، ٽِڙيا ڊامڻ، ڊاک،
سنڌڙي توسان ساک، کنيم نينهن نڀائڻ جي!
---
مير
محمد پيرزادو
سالم رهج سِڪ سان، سچي ئي سچي،
ڪين کڻندا ڪڏهين، ڪيچي ڪابه ڪچي،
رهي راند رچي، هوت ورائج هنج ۾.
---
پرک پرکي پارکُو، سسئي وري نه سمهه،
هيڪو هوت وڃائي، گوهر ڪيڙي گم،
چشمن چائي چم، سختيون سندن پار جون.
---
اوڳي ذات اُٺن جي، پر اوڳي تون اصل،
قطاري ويا ڪيچيا، ڪالهانڪر ڪرهل،
مَتِنِ جي موڙهل، هوت وڃايئي هٿ سين.
---
هوت ويئي هٿ سان، ڀنڀوران ڏئي باهه،
ڪيچين ڪارڻ ڪوهه ۾، ڪاهيو ڪاهيو ڪاهه،
اوڳڻ تو ۾ آهه، ننڊ نه اچي نينهن کي.
---
ڪيچين وڻي نه ڪاهلي، ننڊ نه ڄاڻي نينهن،
پُنهل لاءِ پهاڙ ۾، ڏجهڻ ڏکيا ڏينهن،
شور يا گهمن شينهن، پيري ڀانئين پُنهل جا.
---
سرتيون رهيون سوچ ۾، ويچاريون وَڏِ وَرَ،
ته پنڌ نه پيادن کان ٿئي، مٿي پٻ پٿر،
اسونهيءَ اڀر، پاتو پنهون پٻ ۾.
---
جلن جِت جبل، تِتي سندس پنڌُ،
پير نه واري پٺتي، سڙندي هوءَ سنڌُ سنڌُ،
ڪاٽي ڀل ڪو ڪنڌ، من ڌڙ ئي پهچي دوست ڏي.
---
ڌَڙُ بُڪُلِيَلُ ڌوڙ ۾، ڪِريل جنين ڪَنڌُ،
رت وهي ريلا ڪيون، سيرون تن سنڌُ سنڌُ،
هينئر ئي هن هنڌ، ٿيا هيڪاندا هوت سين.
---
سسئي اڪيلي سڃ ۾، ڳاري ويٺي ڳَچَ،
سيج ته سونهي سِڪ کي، محبت پچي مَچَ،
ساٿي سفر سچ، ڪو راڙن مان ڪاڍو ٿئي.
---
سِڪ ۽ سانگو ساهه جو، سَڌڙِيَنِ سُهاءِ،
سِڪ وارن لئي سُڃن ۾، سڄڻ ساٿي آهه،
باقي واتين واهه، گهڻن ڪئي، گهرن مان.
---
گهر گهر ۾ گهاٽ، سوري هرهڪ سڙڪ تي،
بيشڪ ”سفر سچ جو، واسينگن جي وات“
ڳهلي اوچي ڳاٽ، سِر ڪٽائج سچ تي.
---
|
