سيڪشن؛ شاعري

ڪتاب: ڪليات حاجي خانڻ چنجڻي

صفحو :10

داستان-5

ڪافي 1

ٿل: وچن ٿا ويراڳي، ويراڳي وطن تي،

ڪنهن نه جهليا، ڪنهن نه پَليا،

هِيتئون ويا ٿَم هاڻي.

1- هِتئون ويا ٿم هاڻي هَلِي،

تن جي ڳوليان ڪهڙي ڳَلِي؟

بَرن ٽَرن چُمان چَلِي،

تن سان روح رهاڻي.

2- هِٿئون ويا ٿم هاڻي هُوءِ،

تِن جي ڳوليان ڪهڙي جُوءِ؟

اهو سندن رخ نه رُوءِ،

مون وٽ هئا مهمَاني.

3- حاجي خانڻ مثل خواب،

ڪُسِي ٿي هت ڪباب،

آڏو ڏيندين ڪهڙو جواب؟

پرين پڇندءِ پاڻهي.

 

ڪافي 2

ٿل- ياد پَوَنِ ماروئڙا، وڃان جيئري شال وَري،

وڃان جيئري شال وري، ڏِسِي اکڙيون پون ٺري،

ياد پون ماروئڙا!

1- پَٽَ واريون، پَٽُ ڪِيئن ڪن، ٻَنِ پيو پَٽُ، سونَ سَري،

زيبَ ڪَڙيَون زينتَ جون، زَهر ڀانيان ٿي زريِ،

ياد پون ماروئڙا!

2- گِلم، غاليچا، غُنچا،پَلگين پيا گُل پَٿرِي،

گل ڦل گولاڙن جا، ويون ولڙيون واڌ وري.

ياد پون ماروئڙا!

3- ڏُٿ ڏَونرا جن ڏٺا، ڦوڳن پاسي ڦِري،

سَڱر جي کائن سرتيون، تن آه ڳالهه ڳَرِي.

ياد پون ماروئڙا!

4- حاجي خانڻ حق مَؤن، پِيتَم ڪَيفَ ڪَڙِي،

پِرين مون کي مانَ مِلن، آهيان عيبن ڀَري.

ياد پون ماروئڙا!

 

ڪافي 3

ٿل- پلپل پَور وڃن دل پَليُون،

سانگي ڏٺي ٿِيم سالَ، گهاريان هِت نا گهڙيون.

1- عمر، مارن جي اٿم اور اندر ۾،

راتيان ڏينهان گامَ گُوندر ۾،

خيرِي لاهه جنجالَ، مڃان محبت مڙهيون.

2- انب انگوريا، جانب ايرُون،

مارن پاسي پڪڙا پيرُون،

ڳاڙهيون ڳاڱيون لالَ،لاڙي لامان پيڙيون.

3- چَندن ٻانهيون عاج جا چوڙا،

پائڻ ڪانڌَ بِنان هِت ڪُوڙا،

لوئي اباڻي لالَ، پائيندس پير نه ڪڙيون.

4- خانڻ خط لکي نه مان ڄاڻان،

مارن ريءَ ڪندي هي ڪنهن سان ماڻان،

مارن ڇيڙيا مالَ، چُونگارن ٿيون چَڙيون.

 

ڪافي 4

ٿل- هَي هَي هِيڻو ٿِيمُ حال،

مارن مان ڏَنهُن مُنهڙو مٽايو.

1- هَي هَي ڌارِي ڄَڻ ڌار ڪيائون،

ڪاٿي مارئي ويچاري، هيئن نه چيائون،

جا رَب ڪَئِي اِئين جال،

اهڙو اصل کون انهن جو رايو.

2- راهون رَندَ رڙيون پئي نهاريان،،

سانگِني سِڪ سدائين پئي ساريان،

ڪڏهن ڳاڙهيون لويُون هيون لال،

تنهن منجهه مائُلِ، ننڍڙي نپايو.

3- حاجي خانڻ هُو نه وِسارِن،

قول ڪَيَلَ ڪُل پنهنجا پاڙِن،

هن جا ٿِي قرب ڪمال،

صبر مَؤن ٿيندءِ ڪم سَجايو.

 

ڪافي 5

ٿل- مارن منجهه ملير، ڙي ادا!

گهايل دلڙي ڪئن هِت گهاري.

1- رويون رويون دل ڪري رِيهون،

مائٽ مُٺيءَ جا، ٿيا ڏک وِيهُون،

دردن ڪئي دلگير ڙي ادا.

2- رويون غم گِنديون پُسايم،

انگ لِکيو، رَنگ تيلَهن لايم،

توڙون هُئي تقدير، ڙي ادا.

3- قسمت قيد الماء جي ڪَيڙَس،

ڏک ڏولاوي تيلاهين پيڙس،

کَٽِي وڌ کَؤن کير، ڙي ادا.

4- حاجي خانڻ ڪَيَڙم حيلو،

رويون رويون رنگ ڪَيُڙم پِيلو،

ميلي پنهوارن، پِير، ڙي ادا.

 

ڪافي 6

ٿل- سانگن سانگيئڙا سيباڻا،

مارن ٻاجهُون هي هِت مُونجهه مري ٿي.

1- هن جو ملڪ ملير مدامي،

دلڙي تن ڪاڻ ٿي بي آرامي،

آيَلِ، ڏِنم اوراڻا.

2- کُهِه پَٽُ، پَٽِيُون، پَٽُيون وڻيون،

مون کائڻ کٽيون، کٽيون وڻيون،

مُحباڻا، من منهنجي هو ڀاڻا.

3- لاهي ليسُڙَ، سَڱر سيڪي کائِن،

پُسيُون هار پَٽيون پوئي پائن،

لوئي ٻانڌ پراڻا.

4- خانڻ، کُهِه سونيُون سَريُون ميون،

هي سڀ طرحون مون کي سُورن ڏَسيُون،

نه ته هي ڳالهيون نه ڄاڻا.

 

ڪافي 7

ٿل- اُٺا ماڳ مارن جا بَرڙا،

هُت گهَٽ گَهٽ ۾ ٿَن گَهرڙا.

1- گهٽيون گهير جتِ گَهٽ گهاٽا،

روز وِلوڙن هُتِ ماٽا،

هت ڏونگر ڏاڍا ڪَرڙا.

2- مارو مال ڇَپر ۾ ڇيڙين،

مڏيون مال ظهر هت ڦيرين،

ماريو ذوق انهن جا ذَرڙا.

3- سَٽي سونُ، پُسيُون ڪن پويون،

ڪُلهي اويُون، ٺهن پيون لويُون،

ڦَريُون ڦوڳُ کائن پيا ڦَرڙا.

4- حاجي حرف هُنن هڪ پاڙهيو،

انهيءَ ڪم جسم ڪُل ساڙيو،

دُک درد اندر ڪيم دَرڙا.

 

ڪافي 8

ٿل- ماري مارن جي ميار،

رويون رويون سانگي مون ساريا.

1- مان مارن گڏ ويڙيون واريون،

واروين اڳ ڪنهن اصل نه واريون،

ڏاڍي سائين جي سرڪار،

قلم قضا جي ڪيڏا ڪم ڪاريا.

2- مان مارن گڏ، موٺَ ميڙيا سي،

ڇيلا ليلا ڇَپرين ڇيڙيا سي،

لاهي ڏَورن جا وو! ڏار،

چَڱي طرح سان چِلر مون چاريا.

3- مان مارن گڏ اويون اوتيون،

هڪ بريون هڪ هٿ هن پوتيون،

پوئي پُسِن جا وو! هار،

سونَ رُپي کون وڌ مون سينگار.

4- مان مارن گڏ، کُٿيون رَتيون ڪيون،

پِيڙن پِيڙي پَتيون ستيون ڪيون،

ڏسي پهنوارن جا وو! پار،

هاجي آب اکين مَؤن هاريا.

 

ڪافي 9

ٿل- اهي الله ملائيندو آڻي،

جي سدا ساعت ساريان.

1- ڏِٺي ڏينهن جن جي ٿِيَڙا،

پَهَر ڏُور، وَسون نه پَيَڙا،

هاڻي خاوند ٿو هڪ ڄاڻي،

سر ساهه سندن ڪئَن واريان.

2- هو هوند يار مِلِي جَڏ هَسَندو،

ويران صحن ڀانيان، تَڏ وَسَندو،

مطلب من من ماڻي،

گَهڙِي يار بِنان ڪئَن گهاريان.

3- پَٽَ پوشاڪ پَتون زر زريون،

سڄڻ ريءَ ساڙيان سي سَريُون،

کَڻِي پيرَ پُڇن مَن پاڻهي،

هنجون هَي هَي ڪيون ويٺي هاريان.

4- حاجي هڪ هڪ پل لائِن،

گهُور ڪيون، غم وهم کي گهائن،

اهو گهونگهٽ گهَنڊ ڪو سڃاڻي،

مون جيها ڪَنبِي ڪن زاريان.

 

ڪافي 10

ٿل- منهنجون اکڙيون روئن، رات سانگن کي ساريو،

ماندو مَري مارن لئه، هينئڙو ويچارو.

1- مُجان مارن ڏي، ڏک جو ڏوراپو،

مُئي پڄاڻا، پوئتي ٿي، قبر انڌارو.

2- اڱڻ آيا مون پِرِين، دلڙي جن لئه ديواني،

پلپل پَون پُور پِرِين جا، مَن گهڻو ماندو.

3- ڪم ڪَچا ڪيم ڪيترا، هڪ وارُ نه آهيان واندو،

رکيم ڪَمَ ڪريمَ تي، منهنجو محمد مڃيندو.

4- هِتان ته هرڪو هليو ويندو، راهه وَٺيو رڙندو،

آهي ننگ ننگيءَ تي، ڪَلمي سان هلندو.

5- خانڻ فقير چوي، خوشيءَ مان، هتئون هرڪو هلندو،

سنگت ڀريندي سڀڪا، سرور سهنج ڪندو.

 

ڪافي 11

ٿل- جن سان منهنجو حال، تن کي مِلان شال،

هاڻي پَئِي وِٿِ وڏي، ساعت ڀانيان سال.

1- رويون رندَن تي، وَسَ ڪيان واڪا،

مَن ڪا ٻاجهه پوي، منهنجي سُڌ سائينءَ سا ڪا،

انهيءَ سُورَ جي گهوُرَ ۾ آئي ڪا ڪا،

جهڙي تهڙي تن جي، ڪندا ڀَلا ڀال.

2- ساهُه سِڪي سانگن کي ويٺي ساري،

جي جوڳي جن ڪاڻ، ويهِي ڪين وساري،

اديون اَيٽ اَتڻ سڀ ٻاري،

هَي هَي جدائي ٿي، جَرُ وهايان جال.

3- دردن دل داڳِي، دانهون ڪري دردي،

ڳُجهي ڀِڙَ پيڪن جي، گرمي نه سردي،

ڏِسان ڏيهه تن جو، ذرو ٿئي نه زردي،

سي ڪيئن وساريان، مرڻو اڳي حال.

4- حاجي خانڻ هاڻي رَب خداوند ڄاڻي،

ميلو مارن سان شل، ڪندو پاڻهي،

ڪِيئَن قَضا آنديَسِ هِن هنڌ آڻي،

ننگ پاڙيندا، نيٺ ٿيندي هي نهال.

 

ڪافي 12

 ٿل- ويڙهيچا وس واهه، ڙي!

وَسؤن اباڻا، مون نه وساريا.

1- آهي اُميد نِڌَرِ کي نِيندا،

ڇورِي ڇِنِي ڪِينَ ڇڏيندا،

روئِي نهاريان راهَه، ڙي!

2- آسروندي آهيان،

لِيڙَ لوئي ڪيئن لاهيان؟

ڄاڻي شهنشاهه، ڙي!

3- مارُن لَئي آهه جهِڄَڻ جهورِي،

ظالمَ زابر ڪئي آهي زوري،

قادر بيپرواهه، ڙي!

4- حاجي، حال هيڻو ڪَيُم روئي،

مارُن ٻاجهُون نه منهنجو ڪوئي،

هِت هُت هو همراه، ڙي!

 

ڪافي 13

ٿل- ڏوٿي ٿيا ڏُور،

هَي هَي وڇوڙو وَرهه ٿي ڀانيان،

1- ڏُٿ ڏولاوي ڏوٿِي گذارِين،

ڦَرڙا ڦوڳ چِلڙ ۾ چارين،

هو هنڌ هنن جو حضور.

هَي هَي!

2- پُسيُون پُسيُون پَٽِيُون پِينِ هو،

کَٽيُون کَٽيُون وَهه جو کِينِ هو،

مون ڏَنهُن ڪُل قصور.

هَي هَي!

3- گهَٽڙا گهَٽِيُون گهِٽيون ويٺي ساريان،

پَٽيون پٽيون پَٽيون نهاريان،

چاڪَنِ ڪَئِي دل چُور.

هَي هَي!

4- حاجي هو پل، هو پل لڳڙو،

مون ڳل، مون ڳل، پيو هو وَڳڙو،

معنيٰ اِيها منڍ مُور.

هَي هَي!

 

ڪافي 14

ٿل- ڪانگ ڪالهاڪون ڪَيُون،

مون سان ملڻ جون ڳالهڙيون.

1- ڪانگ توتان قربان ڪريان،

سر سارو هوند پيش ڌريان،

نيٺ ڪندا قرب پِريان،

لائي ايندا لَبين لالڙيون.

2- سِڪ، صبر آرام نِيَڙُم،

حال ڀائي اڄ ڪانگ ٿِيَڙُم،

اڄ اُٿڻ سان وهم وِيَڙُم،

ورائي وِجهان ڪَنين والڙيون.

3- سِينڌ، سُرمو ڪُجل پايان،

هڪ جيڏين ۾ پئي سِيبايان،

ڳَلي ڳَلي ۾ ڳُڻ پَئِي ڳايان،

گهوري وِجهان مَڏيون مالڙيون.

4- حاجي خانڻ يار سان ناتو،

صحيح سمجهي مون سڃاتو،

پاڙي وارن هَي! نا ڄاتو،

ٿيون ڪميڻيون ڪالڙيون.

 

ڪافي 15

ٿل-  جن جي آهيان جِيئَن، تن کي مِلان تِيئَن،

ماروئڙن ٻاجهون، ڀينر ڪيان ڪِيئَن.

1- ڪيان هار، سينگار، پَنڙن جو پويون،

ڪندي حال مارن سان، سانگن سان رويون،

پِيون رات ڏينهان، اوتيون آب اويُون،

وڃي ويٺِينءَ ڪوٽن ۾، هرڪو چوندو هِيئَن.

2- ڏينهن رات، تُنهنجي تات، وسري نه وائي،

ڪُٺي ڪات، ظُلمات، ٿريات ڄائي،

نڪا ذات ۽ صفات، اِيها اڳ آئي،

وَيَسِ اُتي اَڙجِي، جِتي سَنگ نه سِئَن.

3- حاجي هَلِي، هڪ ڳلي، ڪيان حال سارو،

جِيءُ جَلِي، وَيَسِ ڳَلِي، آيس بار سارو،

هن پَلِي، هت ٽِلي، ڄاڻي شاهه سونهارو،

کُہِ زَرِي زيوَر، کَٿِي وڻيج کِيئَن.

 

ڪافي 16

ٿل- سُتي پرايم سُور، ڙِي!

جاڳو جاڳو جيڏيون.

1- جاڳَڻَ سان مون جارُ نه ڪَيَڙو،

پَلَهءِ اوجاڳو تڏهين پِيَڙو،

مُحب ملاقي جن سان ٿِيَڙو،

حاصل ٿين حضور، ڙي!

2- نِنڊَ نِڀاڳي وِڌو نِهوڙي،

ڇورِي ڇُپَر ۾ ڇو ويا ڇوڙي،

قلم رَباني ڪيرُ جو موڙي،

ماريس انهيءَ مذڪور، ڙي!

3- اصل کان مان هُيَس اَلبيلِي،

سُورن جندڙي ڪئي اڪيلِي،

ڪَل نه لڌڙيم سُتيس سَويلِي،

آهي مون ڏَنهُن ڪُل قصور، ڙي!

4- حاجي خانڻ رک خيال هِڪوئي،

ناهي مثل محمّد ڪوئي،

حال ٻُڌايان ڪنهن کي روئي،

پون پِرين جا پُور، ڙي!

 

ڪافي 17

ٿل- نازَ وارن سان لڳو ناتو،

جَڏ گَڏ هو يار، مون نه سڃاتو.

1- جڏهن گڏيو، تڏهن سُڌِ پَئِي،

ٻُڌن عيبدارن جو عيب نه سوئي،

ناحق ڄايَسِ، مون نه ڄاتو.

2- اديون مون کي عقل نه آيو،

پاڻ ڏاڍي سان مون نِينهُن لايو،

پيچ وري مون، پنهل سان پاتو.

3- خانڻ هي حق وڻي ٿو تڏهين،

ٻَنڌڻَنِ لاڪُون مان هوس جڏهين،

پوءِ عشق پُورو ٿيو عقل پاتو.

 

ڪافي 18

ٿل- هالاڻو هَي هوتَ ڪري ويا،

هي هِت ٿي حيران، ڙي.

1- ڪيچن ريءَ ڪيئَن گذاريان،

روئين جا راهه نهاريان،

سِر جِند ڪيان قربان، ڙي!

2- مون نه سُڃاتا، ڪي سيڻَ مُئيءَ جا،

رِيجهَه هوندا، ڪي ڏينهن ڪُٺيءَ جا،

ڪو دم هئا مهمان، ڙي!

3- روئي رَندَن جي، پُٺيءَ آءٌ پوندس،

حال مِليا ته هيڪر چوندس،

ڄاڻي رَب رحمان، ڙي!

4- حاجي حال معلوم هت سارو،

مُئي سان ڪيو ڪونه پَسارو،

ڏوري مَنَ ڏسانِ، ڙي!

ڪافي 19

ٿل- منهنجو ڪيچ وارن سان ڪم ڙي،

پيسو ڪين ٽڪي ٿو دَمڙِي.

1- روپي حسن سڄڻ جي ماري،

پائي پاند، ڳچيءَ ڳل ڳاري،

ٿيون پاڻ ڪري سا پدمڙي.

2- آڌي ويل اُٿي ويا اوٺِي،

آنا واقف، هَنِ دل کوٽي،

ڏئي گوليءَ کي ويا غم ڙي.

3- آنا چار سنگت ۾ آڻيان،

ٻياني لوڪ، ٻيائي هاڻا،

اُٿِي پاڻَ اُٺايان قدم ڙي.

4- خانڻ کُهِه پيون کاڻيون کٿيون،

محبت منجهه ڏين جي متيون،

ڪُهي ڀَسم ڪيان قسم ڙي.

 

ڪافي 20

ٿل- جان جيئندس ساري سڀ ڄمار،

منهنجي بَس، ڀنڀور کون.

1- هَلَندسِ هوت ڏي، هي وِک واري،

جيئري ملان هوند شال جياري،

ملڪ الموت اڳي نه ماري،

پوئتي رَهَڻ ميار.

2- پيچ پنهونءَ سان پرت گهڻيري،

ڏيرَ سَويرَ ڇو ٿيا وِيري،

سورن جانِ ڪَئِي اٿم ڪيري،

هوتن جا ڳُڻَ هزار.

3- ڏونگر ڏاڍو ڏيرن واٽون،

نيڻن مَؤن پيون ڇُٽڪن ڇاٽون،

دردن دونهون، اندر ۾ لاٽون،

نڪري ٿيو نروار.

4- حاجي خانڻ هلبو هاڙهي،

سخت چاڙهاڪا سي رب چاڙهي،

ڳالهيون پاڙي، ڪندو پاڙهي،

سونهن ڀريو سردار.

 

ڪافي 21

ٿل- هاڙي ۾ پيو هُلُ،

ڪيچَ ڌَڻي، مُئي ماري هليو.

1- روئي روز ڇَپَر ۾ ڇاٽون،

وَهي رت روز، ڪيون ٿي واٽون،

ڀيري ڀيري کائِي بُلُّ.

2- رَڻَ ۾ روز، رُلي هي راهِي،

سسئي کي سڀ هُئي گهمراهي،

محبت جو ڪونهي مُلُّ.

3- جي گهَٽ گهيرَ، پنهل جا پيرا،

تن تي دُکِي دل، ڏِئي ڏَهه ڦيرا،

وري واءُ نه گهُلُّ.

4- خانڻ، خانَ پُنهل لَنوَ لائِي،

سسئي ڪاڻ سورن جي ڄائِي،

گهوري وِجهان ڪَم ڪُلُّ.

 

ڪافي 22

ٿل- ڏک ڏولا ڏاج،

ڏَئِي ويا ڏير ڀنڀور ۾.

1- ڀانيان گهَرَ ڀنڀور جا ڀيلا،

ويهي ڪيئَن گذاريان ويلا،

مولا محبن سان ڪندو ميلا،

ڪوڙين کڻي ڪيان ڪاج.

2- سَٽي ڀنڀور ڪيان بيزاري،

پنهل ڪري مَنَ ڪا پوئواري،

ڳل ڳچيءَ پائيندَسِ ڳاري،

هَٿون وَئِي ٿَم حاج.

3- جن جي آهيان، تن ڏي ڪاهيان،

سائِنِ جا ڳُڻَ ڪيئَن وساريان،

موڳي من کي ماريو ماريان،

نيٺ لائق رکندو لاج.

4- حاجي خانڻ انهن جي آهيان،

ڇوري ڇڏيائون، ته به نابر ناهيان،

آسَ اُميد اڃا نه ٿي لاهيان،

ملندو پنهل ڪندس معراج.

 

ڪافي 23

ٿل- ووڙي وِندر جي واٽ،

هن جا ڪوهيارا ڪالهه هليا ويا.

1- جي گهَٽ گهير پنهل جا پيرا،

تا تي ڏُکي دِل ڏِئي ڏَهه ڦيرا،

گهمي جبل گهاٽ.

2- سَسُئي سور ثَمر ٿي آيو،

پيچِي پيچ ٻاروچل پايو،

لَڳس چارن ۾ چاٽ.

3- پاهڻ پير پِٿون ڪيا ڇالُون،

هوت بنان ٿي هتي بي حالون،

ڳوڙهن ڀَريس ڳاٽ.

4- حاجي خانڻ حُب حق نيڙي،

ايندو پنهل شل، منهنجي ويڙهي،

جنهن جي جِيءَ جگر ۾ جاٽ.

 

ڪافي 24

ٿل- ڪي اچن، ڪي وڃن، ڪي پُڇن ڙي يار،

هل ٻيلي، هن جا ڏينهڙا ڏُوڙ ٿيا.

1- ڪُوڙيون نه هلنديُون ڪيچ ڏي وو!

سر ڏيئي ٻانهن سمهن، ننڊون ڪن، پون ڙي يار.

2- ڏکن واريون هڪ ڏينهن ۾ وو!

ڏکيا ڏونگر ڏِسن نه گُسن، رَسن ڙي يار.

3- هَٿين پيرين، مُونڙي، وو!

پَٽيُون پاڻ ٻَڌن، سَؤ ڦَٽن، پيا وهن ڙي يار.

4- خانڻ نَشو هو نِينهن جو وو!

جاڳايس نه جَتن، هَن، به مَنِ ڙي يار.

 

ڪافي 25

ٿل- آءٌ سانگي پنهنجا ويٺي ساريان،

جن سان وڃي، ڪي ٻولان ٻَڌيون.

1- آءٌ سُتَسِ سُک سيجَ تي، تيلَهون ويو هوم وَرُ اَديون،

چُمي چايُم لوڪُ جُون جاڙَ جُٺيُون ۽ طعنا بَديُون.

2- حيف مُئِي جي حال کي، هي ٻُڌنديون ڏُکَ ڏَڌيُون،

هڪ روئڻ راتيان ڏينهان، ٻيو بيوس وَهَن نيڻَن نَديوُن.

3- حاجي خانن نَنگَ وارو، نيٺ بخشيندو بَديون،

هُت وڻيون وَرَ کي سَدا، سِينڌ سُرما سي ڪنديُون.

 

ڪافي 26

ٿل- هڪ جيڏين مَؤن وِيَسِ اڙي، اڙي!

جهڙي تهڙي پنهنجي يارَ جِي.

1- جانب لاءِ جوڳياڻي آهيان،

نينهُن لڳو ته نِماڻي ناهيان،

روئِي ڳالهه ڪيان ڪنهن سان، رڙِي رڙِي.

جهڙي تهڙي!

2- ڪَيَمِ ڏوهَه، ڏوهارِڻِ ڏاڍي،

ڪاٿي يارُ لهان دِلِ ڪاڍي،

ڪنهن اِذۡنَ سان دِلِڙي، ڪڙي ڪڙِي.

جهڙي تهڙي!

2- وَٺِيون راهَه ڪيان ٿِي واڪا،

لِکي لوحَ قَلَمَ ۾ جا ڪا،

سِڪ سوزِ ۾ وَئِي دل، سڙِي سڙِي.

جهڙي تهڙي!

4- حاجي هِي سِرُ يارَ جي ليکي،

ڪهڙو قدر پوي هي ٻِئي کي،

جَڙَ جانبَ مون سان، جَڙِي جَڙِي.

جهڙي تهڙي!

 

ڪافي 27

ٿل- اڃا سُور پَئِي ٿي سَهي سَهي،

ته به مَري نه جِيئي ٿي جيڏيون.

1- اڱڻ يار جڏهن مون ايندو،

وهم ويچاريءَ کون تڏهن ويندو،

نَدِي نيڻَنِ واري نه ته وَهي وَهي.

ته به مَري!

2- ريءَ دلاسي کَپي کامي،

ڪُلئِي عيبَ بَديُون هِن مان ۾،

ڪنهن ڳالهه سان ئي من ٺَهي ٺَهي.

ته به مَري!

3- جاني يار جدا ٿيو ڇا کون،

سَوين سَهۡوَ پَئي آهي مان کون،

هڪ رات اچي مَن رَهي رَهي.

ته به مَري!

4- حاجي، هوتُ هُجي هِڪُ راضي،

ڏک ڏولاو ٿين ماضي،

ڪَلَ پار بِنان ڪير لَهي لَهي.

ته به مَري!

 

ڪافي 28

ٿل- منهنجو دوست مِٺو دلبند اديون،

اجهو ايندو، ويٺي راهَه نهاريان.

1- سَنگِيُنِ سَرتِيُنِ پيون پچارون،

درد دُکيءَ جو دلبرُ دارون،

ڪهڙو ڏينهن قيامت ڏَر، ڙي اديون،

حامي ٿيندو، روئي هنجون ويٺي هاريان.

2- لُنءَ لُنءَ، لَنئون ڪوهياري لاتي،

ڪَنبي ٿَڙڪي سينو ڇاتي،

هڪ يار اچي ٿو نظر، ڙي اديون،

وَٺيو ويندو سو، گوندر گهاريان.

3- ڏُکي، ڪاڻِ ڏکن جي ڄاڻي،

اندر عشق آريءَ جي آئِي،

اها دانهن ڏيان در – ڙي اديون،

لوهُو لَحم لِڱ ڳاريان.

4- حاجي خانن هيئَن نا اڳ آءِ،

رِيُهون روحُ پيو رڳ رڳ آءِ،

مَرُجان وَهي پيو جَرۡ، ڙي اديون،

دارُون ڏيندو، صحيح سڄڻ ساريان.

 

ڪافي 29

ٿل- زلف جي زنجير، قابو قيد ڪئي دلڙي هڻي،

ڇا ٻڌايان لوڪ کي، دلبر کي آهه اهڙي وَڻِي.

1- هڪ حسن ٻيو قهري ڪاڪل،

خوني ڪَجليون خُون ڪن،

چاهه زنخ منجهه جاءِ جوڙي،

بند ڪيائون سا مون بَڻي.

2- لال لب بي مثال،

بلبلان جان باتڙيون،

سِر چِيرو، ڇا سونَ زريون،

وَڌ ڏِٺم اک جي اَڻِي.

3- چشم چشمن سان لڙي پيون،

وَئي عقل جي باتِڙي،

هوش گم حيرت ۾ جو ويو،

ڄاڻ هي ڄاڻي ڌڻي.

4- مشڪ عنبر ريءَ بدن،

خوشبوءِ ۽ خوشنود چؤ،

چوٽو چندن ڪم نا ڪَلي،

ڳالهه هيءَ ڳاڻو ڳَڻِي.

5- ڇا ڪبڪ جي چال چوندس،

مَٽ مِٺي محبوب سان،

بي مثل بيچون بي رنگ،

تنهن وِڌِي ڦِڦڙَن ڦَڻِي.

6- وَنگ هڻي ويو ڏنگ ڏُکي کي،

ناز نيڻن جي بَڻي،

سو ڪُهي ويو قرب سان،

ڄَڻ نه هِي مايَل ڄَڻِي.

7- حاجي نيڻن جي نظاري،

پيو اُساري روز شب،

درد واري دانهن دلبر،

ڪن ڪندو،ڪندس گهڻي.

 

ڪافي 30

ٿل- عشق امالڪ آڻي آڻي،

هي سر سوريءَ چاڙهيو.

1- عشق عقل جون وڃايون سڀ ذاتيون،

ڪاتيُون وڙهن ٿيون واتيُون،

ڇَڄَ ڏين رت ڇاڻي ڇاڻي.

2- عشق جي اُلٽي، اُلٽي بازي،

ڪير سڃاڻن، رِند غازِي،

گهوٽ گهايا منجهه گهاڻي گهاڻي.

3- عشق اَڻانگي ڪيا سي اوتارا،

مارا اُتي، جاتي نيڻن نعرا،

موج اِها ڪوئي ماڻي ماڻي.

4- حاجي عشق حُسن جو ڌاڪو،

لامڪان اُتي آ اَلاّ ڪو،

هرجاءِ هادي هڪ ڄاڻي ڄاڻي.

 

ڪافي 31

ٿل- آءُ سڄڻ، دل سِڪي سِڪي،

سُڌ لَهِي وڃ سُورَ جي.

1- ويهي روز نهاريان راهان،

شال! سُڻي مون آهان دانهان،

دل ڏنم تو هِڪي هِڪي.

2- درد فراق ڪئي دل ماندي،

وِرهه وڪوڙيو، وارُ ناهي واندي،

لَئه لڳي ڪَيَئهءِ لِڪي لِڪي.

3- آءُ مِل يار، اُداسڻ آهيان،

هي سر، بي سر، نابر ناهيان،

چاڪُ ڏهاڙي چِڪي چِڪي.

4- حاجي حال همہ تو دانِي،

ذاتي نامُ ٿَئِي لاثاني،

نِيهُن ظاهر ڪَيَهءِ نِڪي نِڪي.

 

ڪافي 32

ٿل- ڏَس ڪانگَ سڄڻ ڪڏهن ايندو،

جنهن سان ڳجهيون ڳجهيون هيم ڳالهڙيون.

1- لَنئِي کيانتَل، لات سڻائي،

وطن ورڻ جي ڪا هُيَنِ وائي؟

اهو ڏينهن سدورو ٿيندو،

لالَڻُ لبين لائيندو لالڙيون.

2- مَن بيراڳي هوتن موهيو،

راتيان ڏينهان نيڻن جهُڙ جهويو،

لوهو هِجر پِي پيندو،

ڀَڄِي ڀُري ويون ڪَنَ جون والڙيون.

3- سُرت سَماءُ سک سڀ سارو،

سڀ وساريم ڏِسي نظارو،

ڏَسُ ڏينهنَ هي ڏيندو،

نِت اکيون هجن مون آلڙيون.

4- حاجي حال خيال سڃاتم،

گهمي لِڪِي جڏهن لِيئو ٿي پاتم،

ويو سلطان لَکَ موهيندو،

نڀائي دوست وجهي ويو دُوالڙُيون.

 

ڪافي 33

ٿل- ڏي ياري، دلداري، هڪ واري، ڙي يار!

تُنهنجا ڳُڻ ڳالهيون، سدا ساريان.

1- ڏُکن ڏُکائِي جندڙي، عمر سارِي ٻَلهارِي،

تو تاري، سُرت سنواري، ڙي يار!

2- سِڪان، سُک نه سَنڀران، آهي، منهنجي زاري،

ڳَلِ ڳارِي، تنهنجي خواري، ڙي يار!

3- چِڪا چاڪ چِڪيل جا،جَرح ٿيا جارِي،

ڦَٽَ بارِي، باهه ٻارِي، ڙي يار!

4- خانڻ سان رُسڻ ڇَڏ تون، تو ڌاري،

آهيان ڌاري، اڳوارِي، ڙي يار!

 

ڪافي 34

ٿل- تُنهنجي حُسن هزارين لَک ماريا، گُم شاهيون،

اسين ڇاهيون، وري ناهيون، ڙي يار!

1- جلوي حُسن جمالَ جي وو،

ڪِيَس ڪَرينِ، اهڙا ڪاهيون،

ڏِنَءِ باهُيون وري ٺاهيون، ڙي يار!

2- ڪن کي رچايُهءِ رنگ ۾ وو،

ڪن کي چاڙهيهءِ سر ڦاهيون،

سَرواهيُون، سَر لاهيُون، ڙي يار!

3- خانڻ عاصي، انهيءَ عيب ۾ وو،

مان جيڏيون سڀ ڏاهيُون،

ٻڌان ڳانهيُون، وَئين ڳاهيُون، ڙي يار!

 

ڪافي 35

ٿل- ڪونه ڏٺم يار جهڙو، دل ٺڳيندڙ چورُ ميان،

دل ٺڳيندڙ چور ميان، معشوقن جو مورُ ميان.

1- ڳجها ڳجها نيڻَ ٿو کڻين، سدا سڄڻ ساهه کي وڻين،

هڪڙا هَنيون، وري ٻيا ٿو هَڻين، جئن ڪُسي ڪو ڍورُ ميان.

2- شاهن جو تون شاهه آن، صورت ۾ مثل ماهه آن،

تون ته بيپرواهه آن، شل نه وجهين شور ميان.

3- حاجي خانڻ لَکَ ڀلايون، ڪَرِ نه جِيئري يار جدايون،

ڳَل ڳَلي ڳُڻ ٿا ڳايُون، مرشد منهنجو زور ميان.

 

ڪافي 36

ٿل- وڪوڙي وِجهي وئين، ڦِڪلَ ساڻ ڦاهي،

وٺي دل اسان جِي، ٿِئين راتِ راهِي.

1- قَدُرُ ڪونه پيڙءِ، نماڻيءَ جو ڪوئي،

شَهر بَحر تو لَئي، ڪريان جِستجوئي،

تُنهنجي دَرِ سوالي، سلطان سپاهي.

2- نِماڻِيءَ نِڌَرِ جو، نڪو ٻيو وَسِيلو،

سدا رَنَگَ ڀَريو تون، رانَول رسيلو،

مَلائِڪَ موليٰ دَرِ، ڏينداهيءَ اگاهي.

3- حاجيءَ جي حمايت ڪريو نَنگَ وارا،

سِڪن ٿا اوهان لاءِ، عاشق ويچارا،

آءٌ گولِي گداگَر، تنهنجو شانُ طاهِي.

 

ڪافي 37

ٿل- کسي دل کڻي وَئين، هنر ساڻ هاڻي،

قدر عاشق جو پِرين پاڻ ڄاڻي.

1- هِيڻو حالُ توريءَ جِهڄي ٿو، جهوريءَ ۾،

ڪَڙي يارَ قابو، ڏانءِ وَئين ڏورِيءَ ۾،

لهي سُڌ نه سڀڪو، سائين تو سَماڻي.

2- اچي ڪيا اندر ۾، تو دلبر اوتارا،

ڏيکارِيَوَ اصل ٿي نيڻن جا نظارا،

لنگهي سال ويڙا، وِلهِيءَ کي وڪاڻي.

3- لکين لطف تُنهنجا، لَنگهو ٿِي آءٌ ڳايان،

نوان ناز تُنهنجا، ڏهاڙِي ٿِي ڀانيان،

هَلِي آءُ هيڪر، ڀوريءَ جي تون ڀاڻي.

4- حاجي جو هميشه هُئين حالُ ڀائي،

اهڙي اَڳَهين تو ڪَئِي نا جُدائي،

ڪئِي مُلهه خريد، سڄڻ رِي ناڻي.

 

ڪافي 38

ٿل- زلف سلسل جي جنگ شاهي،

ڪيئِي سلطان ڪنبايا ٿي.

1- جنگ تُفنگ نيڻن جي جاٿي،

بِزَن بِزَن ٻُڌ تابش تاٿي،

عاشَق ماڻن سو هنڌ ڪاٿي،

ڪِيئِي ڪُهايا گهايا ٿي،

بيشڪ تن کي بي پرواهي.

2- شاهه حَسِينَن فَنا هت فاني،

سر جند گهَر تَڙ ڪيان قرباني،

يوسف ملهه خريد ڪِنعانِي،

ڪنهن ته گهٽي منجهه گهمايا ٿي،

گولو غلام ٿيو ڄڻ گاهي.

3- ويو منصور سورِي سِرانگي،

ڏَهه ڏهه ڦيرا ڏَنگ ملن جو ڏنگي،

’حق حق‘ حاصل معافي نه مَنگي،

سَڌڙيا بره ڀُلايا ٿي،

الانسان سِره اِلاهي.

4- حاجي جهڙا ڪيئي لَکَ گهايا،

يار سڄڻ جا ڪهڙا به رايا،

اڄ ته پيغام انهن جا آيا،

جني ڳڻ مون ڳايا ٿي،

غم وسواس رڙهي ٿيا راهي.

 

ڪافي 39

ٿل- اڄ ته صبح شام اٿم، يادگيري يار جي،

يادگِيرِي يار جي، پرين سندي پار جي.

1- باغ باغيچا ڇَپَر ڇانئون،

گُلن ڦُلن لَڌيُون لائون،

يار بِنان اُداسِڻ آهيان،

ڪِيئن ڪريان ڪم ڪار جي.

2- کلي کلي رُت بهار آئي،

گلن ڦلن رمز لائي،

هيءَ جدائي ڪَنهن نه آئي،

عشق جي آزار جي.

3- حاجي خانن حُجَڙِي ناهي،

هِتئُون نيِندَ ونڌَرِ ڪاهي،

خوف خدا جو دل ۾ آهي،

سڪ سچي سردار جي.

نئون صفحو --  ڪتاب جو ٽائيٽل صفحو
ٻيا صفحا 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13
هوم پيج - - لائبريري ڪئٽلاگ

© Copy Right 2007
Sindhi Adabi Board (Jamshoro),
Ph: 022-2633679 Email: bookinfo@sindhiadabiboard.org