|
ڇپائيندڙ پاران
هيءُ ڪتاب ”گليور جو سير ۽ سفر“ سنڌ واسين لاءِ ڪو
نئون ڪتاب هرگز به ناهي. مون سميت سنڌ جا ڪئين نسل
مرزا قليچ بيگ صاحب جو هيءُ ڪتاب ٻالڪپڻ ۾ پڙهي
جوان ٿيا ۽ بعد ۾ منجهانئن ڪي ته خود به قلم جا
صاحب بڻجي ويا. ان حوالي سان چئي سگهجي ٿو ته هن
ڪتاب سنڌ ۾ شعور جي اوسر جي حوالي سان هڪ قدر جوڳو
ڪردار ادا ڪيو آهي.
”گليور جو سير ۽ سفر“ بظاهر ته تفريحي ادب جو هڪ
ننڍڙو حصو ٿو لڳي، پر مزاح، ڪردار سازي ۽ سبق آموز
ڪٿا جي حوالي سان هيءَ تحرير هڪ دلچسپ انفراديت به
رکي ٿي. ڪوبه عام پڙهندڙ هيءُ ڪتاب پڙهندي
دلچسپيءَ جي ڪئين جزيرن کي دريافت ڪرڻ سان گڏ
لطافت ۽ ظرافت جا مختلف رنگ پسي سگهي ٿو. اهوئي
سبب آهي جو آئرلينڊ جي هڪ نامياري پادري ۽ ليکڪ”
ناٿن سُفٽ“ جو لکيل هيءُ ڪتاب بيشمار ٻولين ۾
ترجمو ٿي دنيا ۾ مڃتا جو درجو حاصل ڪري چڪو آهي.
بورڊ ۾ مقرر ٿيڻ کانپوءِ ڪيترن
حلقن طرفان هن ڪتاب جو پنجون ڇاپو بازار ۾ آڻڻ
لاءِ مطالبا ٿيندا رهيا ۽ لائق پڙهندڙن جا انهيءَ
سلسلي ۾ خط به موصول ٿيا. مون اهڙي عوامي طلب کي
ذهن ۾ رکندي”گليور جو سير ۽ سفر“ کي نئين سر ڇپائڻ
جو اهتمام ڪيو آهي. اُميد ته ڪتاب جو نئون ڇاپو
بهتر رنگ ڍنگ سان پڙهندڙن جي هٿن ۾ پهچندو ۽
پسنديدگيءَ جي پرائي پد کي ڇُهي وٺندو.
انعام الله شيخ
سيڪريٽري
18 مئي
2004
ديباچو
جنهن انگريزي ڪتاب جو هي ترجمو آهي، سو هڪڙي مشهور
مصنف ۽ پادريءَ” ناٿن سئفٽ“ نالي جو لکيل آهي، هو
آئرلينڊ جو ماڻهو هو. سندس پيءُ سندس ڄمڻ کان ئي
ڪي ٿورا مهينا اڳي مري ويو، ۽ ماڻس تمام تنگ حال ۾
هئي، سندس چاچي هن کي پاليو ۽ پڙهايو، پر سگهوئي
اهو به مري ويو. پوءِ انگلينڊ ۾ ويو، ۽ ”سر وليم
ٽيمپل“ وٽ رهڻ لڳو، جو سندس ماءُ جي مائٽن ماڻهو.
ايم_ اي پاس ڪرڻ تي هو سئو پائونڊ سالياني پگهار
تي پادري مقرر ٿيو. مشهور”جانسن“ جي ڌيءَ ”اسٽيلا“
سان هن جي معرفت ٿي، ۽ نيٺ انهيءَ سان ڳجهه ڳوهه ۾
شادي ڪيائين.
راڻي ائن جي راڄ ۾ هو ڊبلن ۾ ڊين
يا وڏو پادري مقرر ٿيو، پر راڻيءَ جي وفات کانپوءِ
البت هن کي شڪست پهتي. زال جي مرڻ کانپوءِ هن گوشه
نشيني قبول ڪئي، ۽ لکڻ پڙهڻ کي لڳو. شعر به گهڻو
چيائين، جو اڪثر چرچي ۽ خوشطبعي جهڙو آهي، پر هن
جي نثر جا ڪتاب تمام چڱا لکيل آهن. انهن مان تمام
مشهور هي ڪتاب”گليور جو سير ۽ سفر“: آهي، جو
هڪڙيءَ وڏيءَ آکاڻيءَ جي طرز تي آهي، ۽ سڀني ماڻهن
کي نهايت پسند آهي. گهڻن ملڪن ۽ گهڻين ٻولين ۾
انهيءَ جو ترجمو ٿيو آهي. ”ڊين سُئفٽ“ سن 1669ع ۾
ڊبلن ۾ ڄائو هو، ۽ سن 1745ع ۾ مئو.
اميد آهي ته انهيءَ مشهور ڪتاب جو
هي سنڌي ترجمو سنڌ جي ماڻهن کي به گهڻو پسند
ايندو.
مرزا قليچ بيگ
اپريل 1920ع
حيدرآباد |
