|
-
لوڪ ادب سلسلي جو يارهون ڪتاب
سنڌي سينگار شاعري
تحقيق ۽ تصنيف
ڊاڪٽر نبي بخش خان بلوچ
ڊئريڪٽر لوڪ ادب اسڪيم
سنڌي ادبي بورڊ
سنڌي ادبي بورڊ
ڪراچي – حيدرآباد سنڌ
پاڪستان
1406 هه/1986ع
ڇاپو پهريون 1406 هه/1986ع
ڪاپيون ٻه هزار
___________________________
سنڌي ادبي بورڊ جا حق واسطا قائم
_________________________________________________________________________
هي ڪتاب ميان الله بچائي يوسف زئي، مئنيجر سنڌي ادبي بورڊ
پرنٽنگ پريس تلڪ چاڙهي حيدرآباد سنڌ ۾ ڇاپيو ۽
محمد حسين ترڪ، سيڪريٽري سنڌي ادبي بورڊ، ان کي
شايع ڪيو.
عنوانن جي فهرست
انتساب: مرحوم محمد اسماعيل نون جي نالي
مهاڳ
باب پهريون
هندي ”سينگار رس“ شاعري وارو پس
منظر
1-33
”رس“ جي حقيقت
3
سينگار رس
7
سينگار شاعريءَ جا
عنوان
10
سورهن سينگار
13
سينگار رس شاعريءَ جو سنڌ تائين پهچڻ
17
سورهن ۽ ٻارهن
سينگار
24
باب ٻيو
سنڌي سينگار شاعري
34-77
سنڌي سينگار شاعري جون خصوصيتون
39
لغت جي وسعت ۽ بيان جي ڳوڙهائي 39
1. ڏهسنامو
40
2. ڳوريءَ جا سورهن - ٻارهن
سينگار 50
3. سنڌي سونهن ڀري پنهنجي فطري ماحول ۾ 53
4. تشبيهات ۾ وسعت
61
5. محبوب جي جامع حسن بابت جلال جو هڪ عجيب خيال
64
6. محبوب جي لاثاني حسن جو تخيل
67
7. تصوف جو اثر ۽ حقيقي محبوب جو
تخيل 74
باب ٽيون
جلال کٽي: سنڌي سينگار شاعري جو
سرواڻ
78-116
سوانح
78-84
اديب، سالڪ ۽ سگهڙن جو
سرتاج 84
جلال جي شاعري جا موضوع 85
قافيون ۽ بيت
86
عبدالله خان جي جنگ جا
بيت 88
قصن جا بيت
88 الف
سڄڻ جي سڪ ۽ محبت
88 ب
هنر جا بيت
88 ج
نصيحت، هدايت ۽
دانائي
88 د
حق واري سچي واٽ وٺڻ ۽ حق سڃاڻڻ
92
حضرت نبي صلعم سان محبت ۽ سندن
ساراه 93
ڏور
96
جلال سنڌي شاعري جو سرواڻ 97
عام سنڌي شاعري جو رنگ 100
هندي سينگار شاعري جو اثر 101
سهڻي محبوب جي ٻين سهڻين شين سان ڀيٽ 103
ٻيا سڀ سندس
سلامي 106
ٻيا محبوب جو مٽ ڇا ٿيندا 108
جانب وڌ جلال چئي
110
ڪن ٻين موضوعن وارا بيت
115-116
باب چوٿون
جلال جي وقت جا ٻيا
شاعر
117-130
خالو کٽي
118
خضر کٽي
119
ڏاتو کٽي
120
ملان (خوشحال) کٽي
122
صدر الدين چارڻ
126
سليمان چارڻ
127
گلاب چارڻ
129
دينڻ
130
باب پنجون
جلال کان پوءِ وارو
دور
131-158
ڪبير شاهه
132
وڌو
135
لونگ
137
صابر موچي
139
يوسف
143
شير خان
145
هوندن
147
مراد فقير زنگيجو
147
مڱڻهار
148
ڪنڀار
148
اُنڙ
151
ڪيچي
153
نوناري
153
پنجو
153
ڪوري
154
حليم
155
وسند
155
ملان
155
جمال
156
باب ڇهون
ٽالپور اميرن وارو
دور
159-235
(الف) دادو - لاڙڪاڻي طرف جا
شاعر 161
عالم خان لنڊ 162
چاڪر خان رستماڻي
164
غلام محمد کٽي 165
ٻيڙو چانڊيو
165
مانجهي ڊکڻ 167
نواز 167
نورمحمد
168
شاهه محمد ديدڙ
168
فقير عبدالرحمان چانڊيو
170
صيقل ساکاڻي 171
عارف شاه
171
سيد باقي شاه 173
حاجي عبدالقادر صديقي 173
مريد خان چانڊيو
174
موهن فقير
175
پنجڻ 176
شاعر غير معلوم
177
(ب) اتر طرف ڳڙهي ياسين - شڪارپور ۽ ٺل،
روهڙي - ميرپور ماٿيلي - اٻاوڙي، ۽ ناري طرف جا
شاعر 179
ڏتو 181
سهايو (ڪلهوڙو) موچي 182
اڱڻ فقير
182
وسائو 183
رمضان 184
محمد 185
محبوب شر
188
حمل خان لغاري
188
ٻڍو بالادي
192
(ج) وچولي - لاڙ طرف جا
شاعر 193
حاجي طاهر گراڻو
193
دريا خان
193
الياس 194
مهدي 195
نصير 196
(د) لس ٻيلي جا
شاعر
197
شيخ حمر
198
شيخ ابراهيم 199
ولي محمد رونجهو
202
مڱيو براديو
203
نم مڱڻهار
204
مينهن فقير مڱڻهار
206
شيخ سائينداد 206
(هه) ساڪري-ملير جا شاعر
209
ڄام مراد علي جوکيو 211
چڱو جت
213
راڄن شاهه
213
غلام الله جوکيو
216
قيصر خان ڀنڊ 218
ملار لاشاري 218
الهداد ڪرمتي 220
بلوچ 221
موسو منڌير لاشاري
222
(و) ڪوهستان-ڪاڇي جا
شاعر 224
قادر بخش
224
دوست محمد راڌو
226
مينهن وسايو مڱڻهار 232
باب ستون
موجوده دور: 1955-1986ع
236-278
(الف) لاڙ جا سگهڙ
شاعر
239
سگهڙ ٻيڙو فقير ڪنڀار
239
سگهڙ محمد صادق ٿهيم 241
پير جان محمد 242
پنهون لغاري 243
امام بخش سنجراڻي 243
محمد شريف ڏاهري 244
محمد هاشم ڪنڀار 245
(ب) خيرپور ۽ اتر طرف جا سگهڙ
شاعر 246
علي شير جاگيراڻي
246
هدايت علي فقير رڌ
248
عبدالرحمان مهيسر
250
گل بهار سومرو
252
وريام شيخ ”فقير“
254
محمد بخش ڪلهوڙو 255
ملنگ محمد صفر 256
ارباب علي ناريجو
256
غلام محمد ٻرڙو
257
بهار ٻرڙو
257
حاجي منٺار علي شيخ 258
(ج) لاڙڪاڻي طرف جا سگهڙ شاعر
258
سگهڙ حاجي الهه بخش مڱڻ 260
سگهڙ محمد مريد جت 260
موٽڻ جوڻيجو 261
فقير محمد ملوڪ عباسي 262
محمد لقمان کوکر
264
واڌل 265
قائم الدين سهتو
266
غلام حسين جهتيال 268
ڪريم بخش بروهي 268
فقير مدد علي گوپانگ
269
عبدالعزيز چانڊيو
269
شفيع محمد چنو
270
ممتاز علي عباسي
270
محمد خان جهتيال
271
حاجي اقبال احمد جوڻيجو
272
واحد بخش جوڻيجو
272
حاجي نظام الدين عالماڻي
272
حاجي محمد رحيم چانڊيو 273
عبدالله جت
273
طالب ماڇي
274
رحيم بخش ڏهوٽ 274
روشن علي ڪوري 275
الله ڏنو دايو
275
غلام سورو شيخ
276
محمود خان شر
276
محمد سومر سومرو
277
عبدالعليم سومرو
277
حافظ علي ”گل“ ٻرڙو 278
روشن علي ڪنڀار
278
ضميمو 1: سگهڙ راوين جا
نالا
279
ضميمو 2: ماڻهن قبيلن ذاتين، جي نالن جي
فهرست 278
ضميمو 3: ماڳن شهرن، ملڪن جي نالن جي
فهرست 296
--��--
لوڪ ادب سلسلي جو ٻارهون ڪتاب
پروليون، ڏٺون معمائون ۽ ٻول
مرتب
ڊاڪٽر نبي بخش خان بلوچ
صدر شعبہ تعليم، سنڌ يونيورسٽي
۽
ڊئريڪٽر لوڪ ادب اسڪيم
سنڌي ادبي بورڊ
سنڌي ادبي بورڊ
حيدرآباد سنڌ
پاڪستان
1965ع
ڇاپو پهريون آگسٽ 1965ع
ڪاپيون هڪ هزار
___________________________
سنڌي ادبي بورڊ جا حق واسطا قائم
_________________________________________________________________________
هيءُ ڪتاب سنڌي ادبي بورڊ، پرنٽنگ پريس، حيدرآباد سنڌ ۾ ڇپيو ۽
محمد ابراهيم جويي، اعزازي سيڪريٽري سنڌي ادبي
بورڊ، 3- سول لائين حيدرآباد سنڌ، ڇپائي پڌرو ڪيو.
بابن جي فهرست
باب پهريون: ساديون پروليون
... 3
باب ٻيو : ساديون منظوم
پروليون
... 18
باب ٽيون : ڳوڙهيون پروليون
... 31
باب چوٿون : ٻول-پروليون
... 56
باب پنجون : دستاب
... 81
باب ڇهون : هيماريون ۽
ڳوڙها
... 89
باب ستون : ڏٺ پروليون
... 126
باب اٺون : روايتي
ڏٺون
... 138
باب نائون :
معمائون
... 155
باب ڏهون : ٻولن واريون روايتي منظوم
معمائون ... 181
باب يارهون : گرو
چيلو
... 211
باب ٻارهون : سگهڙ پائي جا
قول
... 241
باب تيرهون : عاقلاڻا
قول
... 270
--��--
لوڪ ادب سلسلي جو تيرهون ڪتاب
ڳجهارتون
مرتب
ڊاڪٽر نبي بخش خان بلوچ
صدر شعبہ تعليم، سنڌ يونيورسٽي
۽
ڊئريڪٽر لوڪ ادب اسڪيم
سنڌي ادبي بورڊ
سنڌي ادبي بورڊ
حيدرآباد سنڌ
پاڪستان
1969ع
ڇاپو پهريون ڊسمبر
1969ع ڪاپيون هڪ هزار
___________________________
سنڌي ادبي بورڊ جا حق واسطا قائم
_________________________________________________________________________
هيءُ ڪتاب سنڌي ادبي بورڊ، پرنٽنگ پريس، حيدرآباد سنڌ ۾ ڇپيو ۽
ڊاڪٽر اسد الله شاهه حسيني اعزازي سيڪريٽري سنڌي
ادبي بورڊ، امين منزل گاڏي کاتي حيدرآباد سنڌ مان
ڇپائي پڌرو ڪيو.
فهرست
ڀاڳو پهريون
ڳجهارتن جي ڀڃڻي جا پاوا
|
اُڀ
اڌ سڏ
اک
اکر
اَن
اوزار
باهه
بار
ٻولي
ٻيڙي
ٻيلي
ڀَٽِ
ڀِٽَ
ڀنگ
تاڃي
تارو
تڙ
ٿر
ٺڪر
پاراتو
ڀَٽُ
پُٽ
پساري
پکي
پَنُ |
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
... |
5
7
7
8
8
13
13
15
15
16
17
17
17
17
17
18
18
18
18
19
19
19
22
22
35 |
پنڌ
پنهنجو
پورهيو
پوک
پهڻ
پيرُ
پينگهو
جبل
جر
جنڊ
جنگ
جوت
جُوءِ
جِيت
جهنگ
جهَڻ
چرخو
چم
حاڪم
ڏاڍي
ڏاند
ذات
ڏڌ
ڏينهن
ڏيهه |
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
... |
35
35
41
41
42
43
43
43
45
51
52
53
53
53
59
59
59
59
60
63
63
64
64
64
64 |
|
حقو
درياءَ
ذات
رات
راڳ
راند
رڇ
رڍ
رسو
رنگ
ساز
سُٽ
سچ
سڏ
سڪ
سمهڻ
سنج
سڻڀ
سوداگر
سودو
سونهن
سيد
سيءُ
شاهوڪار
شهر
عرض
عشق
عضوو
علم |
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
... |
64
65
65
97
97
97
101
101
101
101
102
102
102
103
103
103
103
104
104
104
105
105
105
105
105
116
116
116
120 |
عيبدار
فقير
ڪاٺ
ڪاريگر
ڪاسبي
ڪاغذ
ڪانو
ڪتاب
ڪتو
ڪٽڪ
ڪپڙو
ڪپهه
ڪڙمي
ڪک
ڪسي
ڪُن
ڪنڊو
ڪُنو
ڪوڙ
ڪوهه قاف
کاج
کٽ
کٽي
گار
گاهه
گهر
گهوڙو
لڏو
سَڪُ |
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
... |
120
120
123
131
131
131
132
132
132
132
133
137
137
137
138
138
138
138
138
139
139
140
140
140
140
167
168
168
168 |
|
لوهه
ليکو
مار
ماس
مال
ماني
مايا
مٽي
مٿو
مڇي
مرض
مرون
مسخري
معزور
معشوق
مقام
مکڻ
ملڪ
مند
منڊي
مڻيو
مئو
ميوو |
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
... |
169
172
173
173
173
181
182
182
183
183
185
187
190
190
190
191
191
191
191
192
192
192
193 |
نارنان
ناڻو
نرنان
ننڊ
واڄو
واڻيو
واهه
واءُ
وکر
ول
ولايت
وڻ
وهان
هاري
هٿ
هٿيار
هٽ
هڏو
هرلو
هڪل
هلڻ
هندو
هنڌ |
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
...
... |
195
207
207
220
220
121
221
225
226
233
233
233
238
239
239
239
239
240
240
240
240
241
241 |
------
باب سورهون: سرائتيون ڳجهارتون: دولهه دريا خان ۽
همون ... 748
باب سترهون: سرائتيون ڳجهارتون: ست
سريون
... 750
باب ارڙهون: رسالي جي سُرن واريون
ڳجهارتون
... 756
سُر سامونڊي 756-757 سُر سارنگ 757-758
سُر ڪاپائتي 758 سُر رامڪلي 759-762
باب اوڻيهون: مجازي
ڳجهارتون
... 763
باب ويهون: سورهيائي واريون ۽ عام چوڻين واريون
ڳجهارتون ... 794
سورهيائي 794-795 نصيحت ۽ هدايت
795-804
مناجات 803-805 چوڻيون ۽
پهاڪا 805-811
عام ڳجهارتون (روزمره جي ڪم ڪار بابت)
811
-----
ڀاڳو ٻيو
سرن وار ڳجهارتون
باب پهريون: ”مٿين سرن“ واريون يا ”حقاني“
ڳجهارتون ...
244
باب ٻــــــيـــــــو: تاريخي
ڳجهارتون
... 273
باب ٽــيــــــون: سرائتيون ڳجهارتون : ٻاهريان عشقيه
قصا ... 294
بانڪو شاهه بهرام 294-295 تاج
الملوڪ 295
ممتاز دمساز 295-296 ليليٰ
مجنون 296-303
شيرين فرهاد 303-305 مل محمود ۽
مهرنگار 305-307
سيف الملوڪ 307-310 ڪامسين ۽
ڪامروپ 310
هير ۽ رانجهو 310-317 بلند
بخاري 317
روپ بسنت 318 بروو ۽
باني 318
چاندو ۽ گنگراج 318
انسا ۽ بنسا 318
باب ڇوٿون: سرائتيون ڳجهارتون: موکي ۽
متارا ... 320
باب پنجون: سرائتيون ڳجهارتون: مَري ۽ مڱ ٿر
... 323
باب ڇهـــون: سرائتيون ڳجهارتون: ڦُل وڌوو ۽
ڀوري ... 324
باب ستــــون: سرائتيون ڳجهارتون:
سسئي ...
330
باب اٺـــــــــون: سرائتيون ڳجهارتون:
مورڙو ...
492
باب نائــــــــــن: سرائتيون ڳجهارتون: ليلان ۽
چنيسر ... 497
باب ڏهـــــــون: سرائتيون ڳجهارتون:
مارئي ...
546
باب يارهـــون: سرائتيون ڳجهارتون: مومل
راڻو ... 651
باب ٻارهـــون: سرائتيون ڳجهارتون: راءِ
ڏياچ ...
694
باب تــيرهـون: سرائتيون ڳجهارتون: سهڻي ۽
ميهار ...
714
باب چوڏهون: سرائتيون ڳجهارتون: نُوري ۽ ڄام تماچي
... 743
باب پندرهون: سرائتيون ڳجهارتون: بوبنا ۽
جراڙ ... 747
--��--
|
