سيڪشن؛ شاعري

ڪتاب: ڪليات شاهه محمد ديدڙ

صفحو :3

ڪليات شاهه محمد ديدڙ

ڊاڪٽر عبدالڪريم سنديلو

7.   بُـهــري(2)     ۾      بانـو(3

شمس ڀريو  ٿي  شرم  کان،

ٿي پلي پروش پيار سان،
تنهن  جادوءَ  جو  جانـــو(
4

قمر، ڪن مهٽي هليو(5
ڇڏي شمع جي شعاع کي،
هئو شاهه، وزير جو،
قلعي    ۾    قابـو    هــــــــو،

ترت جهلي طعنو،
ٿي پلٽيو پروانو،
گڏ، خاني ۾ خانو،
تنهن    آهـُـــــــوءَ (
6) آستانو،

اهـڙو     دُرُ(7)،      دانــو(8

 

8.   هڪ    صورت،   ٻيا   ساز،

صدف(9) هو سوگهو ڪيو.


ٽيان جي ناز،  نوان ڪـري،

حملو ڪري هٿيارن ريءَ،
ڪيري، ڦيري ڪنڌ ڀر،
جي ظاهر ڪري زبان مان،
ڪِرن  قـــدمن   جي   مٿون،

مانند(10) بحري باز،
آڻي سان اَغماز(
11
آربـــــــــيــــــــــــــــلي(
12)، آواز،
پريون    ڇــــــڏي   پــــرواز،

ســـــــوا    نـــــوڙت،    نـــــياز،

ٻي بات نـه  بڻجڻ  ۾  اچي.

9.   ڪيئن    ٿيو    خُلمُ  کـڙو؟

مچي ٿو محبت جو،
عاشق ۽ مشعوق کي،
اهــــو      قــفـــل     ڪـــــڙو،

 

10.   ڏِسُ    بهانا   بـرهه     جـــا،

مَچٽ ٻاريو محبت جا،
ڏس رايو، هن رمز جو،
راڻــــــي     شاهنشاهه    جي،

ڪيئن ٿي سِڪ سبيل ٿئي؟
ڌمچر، ڌمُ ڌڙو،
ڏيندو ڏک ڏڙهو(
1
ريءَ قادر، لاهي ڪو نه ڪو.

ٿي آتـــــــــش اُٿــــــــــــاري،
ٿــــــــــــي اُلا اٿــــــــــــــاري،
ٿي ڪيڏا ڪم ڪاري،
ڪنهن مَهٽَ(
2) وڌي مـاري،

مهميزن(3)، هن مرض جي،
حالت پـسي  هن  حال   جي،

وڌي ڳاراڻـــــي ڳاري،
ٿو  شاهه،  هنجون هاري(
4

ڪير      ڌڻيءَ      ڌاري(5

 

11.  حـــڪمـــت  مـــند   حـــڪيمُ،

ارسطو   تــنـهـنـجي   اڳــيان،

درمل   ڏيندو   درد   جـــو؟

 

هو شاهه رکيو تنهن شهر ۾،
هـــو    لـقـــمان    لـــعيم(
6

بو علي  سينا(7)  باب(8) تـنهن،

تـــــرت   وتــــــي    تــعــلـيم،

ان    جو    پسر    اُن کـون،

هو    سالڪ  مـنجهه سليم،

نالو نينگر تنهن جو،
طب  ۾  تنهن  تعليم هـئي،

هو عاشق عبدالرحيم،
هو عالم، منجهه   اَقليم(
1

ريءَ رمز نهارڻ ناز جي،
شِفا،   شفاعت   ٿي  ڪـئي،

هو تشخيصي(2) تقديم(3
تنهين    کــــــي    تـــقـــسيم،

برص(4)، ڪيو ٿي بيم(5

 

12. شـوق رکي تنهن شاهه  سـان،

وٺي آءُ وڃي ڪري،
ڪري   دوا   هن   درد جــي،

دهليو مرض دوا پسي.

شرط روان(
6) شاطر(7) ڪيو،
درس اهو داناءُ،
نــــظــــــر   ڪــــري    ناگـــاه،

مخفي ڪج مستور(8) جي،
جلدي تنهن جوان کي،
هاتڪ(
9) سو حڪيم وٽ،
انهــــيءَ      ڪــــئي    آگـــاه،

 

انهيءَ کي آگاه،
روان ڪيو سر راه،
رسيو ڪاهون ڪاه،
دانهن   تَنهين درگاهه جي.

 

13.  هَي   هَي    ڪيو   حڪيم،

ٿو پسر پياري کي چوي،

جلدي وڃي جوان تون،
ڪر دوا هن درد جي،
مُهتُ(
1) ڏيندو مصطفيٰ،
فتح ڏيندءِ فضل سان،
هليو هٿ کڻي ڪري،
ته     عــيـبـدار،     اَثـــيم(
2

 

14.  الله       تـوهر     ڪـــــــري،

شرف وڏي ڪنهن  شان سان،

ڪڇ پڇ ڪنهن سان ڪيم،
طرح وڏي تقسيم،
ٻيو رازق، رب رحـــــــيم،
عالـــــــــمــــــن علـــــــــــــيم،
ڪَــــــــهي ربّ ڪـــــــريم،
ڍول، ڍڪيج ڍلائيون(
3).

گوهــــــــــر ويو گڏجي،
سُـــگهڙ    ويـــو   ســـڏجــي،

در مٿي دهليز(4) جي،
اڄ     ايـــــندو     اَڏجـــــــــــي،

 

15.  ڪيو  اطلاع    اُتي   وڃي،

آندم شاهه، حڪيم کي،
شادان، خورّم شاهه ٿيو،
گهـرايائــين   گهــوٽ   کـــي،

تنهن ٿانهر(5) ڪئي ٿڏجي(6
داغ ڏياري دل کي.

قاصد ڪـــــــــــلّ ڪلام،
اَمرُ مـــــــڃي احــــــڪام،
تنهين وقـــــــت تـــــــمام،
اهو    چـــــــئي    اعـلام(
7

آءُ،    لنگهي    اچ   اورتـي،

گوهر، بـــــخــــت    گــــــرام،

طبع،   طبيعت   کان  اچـي،

ٿيءُ   واقف   وير،  وريام،

تـــنـهين   وقـــت     تـــــمــام،

 

دولـهه(1)، دروازو   لنگهيو.

 

16.  ســــاڻ    اجــــــازت     آئـــيو،

جان نارِ(2) نهاري نارِ(3) جي،
البته  لـئي  اســـهال(
4)  جـي،

محلي ۾ سو مرد،
تان گرميءَ جي پس گرد،
ڪيائين    هـــليلئه(
5)  زرد،

ساڻ سُفوف(6) سَنا(7) جي،
ٻيا شيرين شربت جوڙيا،
محلي    مون   سـو    مـــرد،

 

17.  شــــــهــــــــزاديءَ      شــــــــــفا،

معافي تنهن تون مرض جا،
حڪمت مند حڪيم کي،
بهاني ڀرپور ڪيو

اهـــــــڙا      وڙ،       وفــــــــا،

 

دفع ڪيو تنهن درد،
تنهن سائڻ لاءِ سرد،
کيڏي جوان کٽي هليو.

ساعت تنهن سائڻ لڌي،
ٿيا جور جــــــفا،
مـــــليا نـــــــيڪ نــــــفـــعا،
صداقت صفا،

شل  مالڪ،  مڙني  سان ڪـري.

 

18.  ٿي   راضي   رخصت   مند،

ناگــــہ   آيـــــس   نــــظر    ۾،

پُرسُ(8) هليو جان پوئتي،
هڪ   حيرت   جهڙو  هـنـڌ،

هو محلو تنهن ماه جو،
جاريءَ(
1) مَون جاري(2) لنگهيو،
گَسِي گهوٽ انهيءَ سان،
جاريءَ  مان  جهٽڪو  ڏئــي،

مانند فلڪ، بلند،
هُو آربيلو اسفند،
جان خان لنگهيو خوش خند،
ڪامــڻ،   وڌس   ڪَمند(
3

ديدون(4)، ديدن سان لڳيون،
بيوس بي اختيار ٿيو،
ٿڙڪــي،   ٿاٻـِـڙجـي   ڪريو،

ڏس عينن جو اَنڌ،
دل ڏئي کي دلبند،
نئي ڪوپي(
5) کوڙيو ڪنڌ،

ٿيس مــنجهه ڇِت(6) ڇهند(7

 

19.  ڇَت   لڳس    ڇــِت   مــون،

ليئو پائي ليٽيو،
هئي دانہ، ڌيءُ وزير جي،
ڇڏي ڇاکون ڇو وڃين؟
بــيــهـٖـي   تان   بــدنام   ٿئي،

ڇَتِ(8) هڻي ڇيهون ڪيو.

تنهن دريءَ ڪيس ڌاڙو،
تنهن ساه ڪيو ساڙو،
جنهن طاق ڏنو تاڙو،
تنهن پرينءَ جو پاڙو،
بـــــيوس   بــــي   مــــاڙو(
9

جئن    تند  سـَٽي  تاڙو(10

تئن پِڃو پـرت پريــم جــي،

20.  سور  سَـلـٖـي(1)،   تان   سور،

حڪمت مند   حڪيم   کي،

جي جهلي، ته جهلڪيو(2) وڃي،
وره(
3)   ڪــــيو   وهلور(4

اها مام(5)، نه عامن(6) کي ڏئي،
کنيو،   سو   مرد  پاڻ ســان،

محبت جو مذڪور،
ويو  ٻاريون بره   بحور(
7

لڇندو، ويو لـِچڪندو،
پدر، پسر کي ڏسي،
ڪــــيا   مرتـــبي    مــــعذور،

 

ماءُ پيءُ ڏي معذور،
مادر ٿي مسرور،
جنهن  عافيت  امداد  ڪـيا.

21.  ڏسي   خزانا   خــوش   ٿــيا،

ٿا ڏين پيار، پسر کي،
آيا، توکي آفرين،
تنهنجو بخت، بلند آ،
توکـــــــــــي       آ      ارواح،

جي شرف ڏنا ها شاه،
سر گهوريو تان ساه،
تو داد لڌو دلخواه(
8
عِــــــــزّ، جــــــلالــــــت جــــــاه،
توريءَ جان جُشو بي جان هو.

 

22.  هو   ڪيو  چــشم   چـــريو،

عـــشــق     اُلانـــبا(9)    لائيا،


هُو ٿا ڏين پيار پسر کي،
مــحـبــت    مـــچ    ٻـــــــريو،

صبح    جـــو    سڄڻ   لئي،
لنَو لڪايائين لوڪ کون،
ديد بنا دلدار جي،
دِڳــــــي      درد     ڌريــــــــــو،

ڍولـــــئي     ڍڪ   ڀــــــــريو،
توڙي ڏاڍو وره وريو،
چَو ڪنهن جو ٺُپُ ٺريو؟
دونالــــي   ڌوپار   هـــــــــئي.

 

23.  خان   لٿو    کــون     کـــٽ،

شهـــزاديءَ   شهـــباز   کــــي،


ٿو پَٽَ لاهيون، پٽ(
1) تي پوي،
صَيدُ(
2) ڪيو سان سَـــٽ(3

ڪيو بسمل(4) تيغ بره جي،
جيڪي    جهلن  مَٽ مــهٽ،

 

24. شــــــــــابــــــس   شـــــــهــــــزادي،

اها سيکاريس عشق جي،
مولى مردن کي ڏئين،
غازي، کائن غم کي،
عاشق، عشرت عام ڪن،
ســــو   نر    ناهــــي،   مادي،

ڏس چشمن چَهَه جي چٽ(5
سي عاشق عيدان عام ڪن.

جنهن ڪيو حالت مند حڪيم کي،
انــــــــــهيءَ اُســــــــــــــتادي،
شل، شوق سندي شادي،
آ حُسن، جن هادي،
آ تُف تڙين تعدي،
جنهن  وٽ  عشق  نه  آئيو.

 

25.  عينان،  عينن  سان  اَٽڪن،


تڏهن رينان(
6) گذرن رنج جون،

عاشق،    عــشـــق    اجــــاريا،

سي  لـنگ(1) ٻڌي   لٽڪن،

درسن ٻاجهون(2) دوست جي،
سمهڻ کائڻ سور جو،
رانول ريجهي ڪين ڪي،
مَري   ٿا    مَــــٽُ     ڪـــــن،

 

26. هڪ     صبر   جو    سامان،

چڻنگ چپن مون نڪري،
جُنبش آئي جان کي،
سڙي، سوز فراق ۾،
ڦٿڪيون   ٿــي    ڦــٿــــڪي،

هرگز نا هٽڪن(3
گهر گهارڻ گهٽ ڪن،
ٿا ڳالـهين سان   ڳٽڪن(
4

مُرادون محبوب سان.

ٻي باهه بره ڀڙڪي،
وڃي ڪامڻ(
5) سر ڪڙڪي،
ڪل کڙڪي ٿي، کِڙڪي،
ڦرڪيون ٿي ڦڙڪي،
صورت، صورت کي ڏسـي.

 

27. هَــي     هَـــي   ڪيو   هيئن،

هُيس هوند حبيب وٽ،
جيئڻ جانب ريءَ جڏو،
نــازن   ماريـــــس    نينــــهن،

 

28. هَي هـَي  جو هُــم   هِت،


ٿي حور پڙهي، سِٽ سور جي،
جي مُيس ته ڪنديس ڪيئن؟
جهوريءَ جهوريس جيئن،
ٿي   چوي،  چتائي پاڻ کي.

 

ســڄڻ، منهنجو   سانڀروُ(6

جَنهين جانب يار سان،
ڪهي ڪانگو ڪو وڃي،
تنهن   کـي   وڃـــــي   تــــت،

 

29.   مرض    نه    ماري  هــاس،

ريءَ خريد رمز جي،
وڇوڙي ورهن جي،
دام،   نظــاري   ديــد   جـــي،

ناز ڪيا هَم نت،
آ جانب منهنجو جت،
سُڌ سڻائي سُور جي.

ماريس محبت مامري،
تو دلبر ڌاري هاس،
ڳاري ڳارِي هاس،
قابو   ڪـــــاري   هــــاس(
1

نـــازڪ    نـاري(2)    هــاس،

 

30.  ڦَهَه     ڪــــــري    ڦَـــهَـــڪو،

برسر بيهوشي رَسي،
ساريءَ حرم سراءِ ۾،
داين ٻاين ٿي رنو،
ڪٺي ڪاتيءَ عشق جي،
ڦَڪيون، ڇا فرق ڪنديون،
پـڇائـــــن     پــــــهه     ڪــــو،

پر تنهنجي ناتـٖـي(3) ناس ڪيو.

 

راڻـٖـي ڪري روڄ مَون،
ڊاءُ، ڊهڻ ڊهڪو،
دهه دهه ٿيو دهڪو،
چهه چهه ٿيو چهڪو،
گهاءَ ڏئي گهڪو،
توڙي ڏس ڏئي ڏهه ڪو،
وري   سڏائن   وزير  کـي.

 

31.  ووءِ    ووءِ   ڪندو   وزيـر،

حالت پسي هن حال جي،
در مــان  لــئي  دختر   جـــي،


دانَهُه آيو ڊوڙندو،
ٿي وڪوڙيو وير،
هو   در    ماندو    دلـــگير،

حاذق لاءِ حڪيم جي،
هُو ته حاضر ڪو نه هو،
جنهن   ساڙيو  سوز صغير،

 

32.   ويـو  جـــــان   اُن     وار(1

جان نار(2) نهاري نار(3) جـــي،

تنهن ماڻهو مُڪو مير،
ويو پاڻ ڪبير،
تنهن تي حڪمت مند هلي ويو.

حاذق حرم سراءِ ۾،
نـــارِي(
4) ســـــاڙِي   نـــار(5

نبضون ناطاقت ٿيون،
دستُ، دوا کون دهليو،
انهيءَ   وقـــت  وزيــر   کي،

جان دم اُڌو هو ڌار،
زيرڪ(
6) جو غم زار،
اکــــــــر    چــيائــين   چـــــار،

يا سرديءَ کان سرسام(7) جي،

ڪامڻ(8)   سان   ٿي ڪـار،

يا خفيفي(9) خفقان(10) ۾،
يا   جگري   تپ   جــگر  ۾،

آ وڪوڙي وينجهار،
ڄاڻـــــي   هــــوس    ڄــمــار،

يا غلط غــذا جي خورش ٿي،

جنهن لوڙهي نِي لاچار(11

آنديون اجل(12) عــــلامــتون،

ٿيا   پيدا   جنهن  جا  پـــار،

امـــــــر    اِهــــــو     اخـــتــيار،

بِيبِي   بچندي   ڪيــنڪي.

 

33.  انهـــيءَ    حـــــال     هـلاڪ،

چاڪ(1) انهيءَ ناچاق ڪيو،
ڪِري پيو ڪُوڪان ڪري،
اڃا گهڙي گذري ڪينڪي،
راڻِي، رحلت کي رسي،
دانهون ٿيون درد مَون،
ساري حرم سراءِ ۾،
ٿيو   خاڪي   پڃرو  خـاڪ،


ڪيو وجود وزير جو،
اُڏي ويس ادِراڪ(
2
چائنٺ مٿان چاڪ،
هو غم اندر غمناڪ،
ويس جسم کون، جيءُ پاڪ،
عرش رُنو، افلاڪ،
ڌُم هئي سا ڌاڪ،
مُرغ  هلي  ويو  ماڳ  نـي.

 

34.  پوءِ  ڪيائون  قبر،   ڪفن،

آيس ماهه مقام ۾،
ويران حرم سراءِ ٿيو،
گل  لالا،  گل  گـــربيءَ  جي،


غسل تياري تڪڙي،
ڪري ويا دُرس دفن،
سڄڻ ٻاجهون(
3) صحن،
ڇـــڏيو     چــهرو    چــمــن،

اچي ٿيو ويراڳ(4) وزير کي،
هـــئو   صـــنوبـــر،    ســمـــن،

رِيءَ سبزيءَ سوسن،
پر صرصر(
5) خجل(6) خزان ڪيو،

 

35. ڪا  نه    هئي    ڪـا   ڪَـنِ،


قابــل     ڪيــفـــيت    اِهـــا،

هو غمناڪ هيمشه کون،
سَرهائي سُورهه کي،
درد بِنا ديدڙ چوي،
هو  جو  ذوق  چکايـس  زن،

 

36.  سِڪندي  ٿيا   ست    سـال،

سدا ٿي سبحان کي،
معلوم ٿي منهنجا ڌڻي،
ٻُڌڻ وارو ڪو نه ڪو،
ملائج محبوب سان،
جدائي جي جال،

 

37.  بلبل   کـــي    جـــــا    باس،

ريءَ گلزار، گذار آ،
پُٽ، پُڇي ٿو پيءُ کون،
پڻس چيو ٿي پڌرو،
راڻي رحلت کي رسي،
سڻندي خبر سُڪي ويو،
درد فلڪ، فراق جي،
ٿي اڃا نه پوري آس،

 

38.  رت      ڪـــــيون    ريــــــلا،

تار وڌي هَس تَن،
مُور نه مطلق مَن،
ٻيون ڳالهيون وِجهُه سڀ ٻَن،
تنهن ۾ عاشق ٿو آهون ڪري.

هَي هَي ڪندي حڪيم کي،
آزيون ڪري احوال،
حقيقت هيءَ حال،
آ توکي سُڌ سنڀال،
ويجهو ڪر وصال،
ماري ٿي مسڪين کي.

پئي گل لالا، گلشن جي،
بي طاقت بي واس،
هَس طلب جنهين جي تاس،
ڪامل ڪيون قياس،
هئي ڌڻيءَ جي در خواس،
ويس هوش حواس،
وڪوڙيو وسواس،
اڳهين(
1) سڄڻ سڌائيو(2).

ٿو عاشق عينن مَون ڪڍي،

مولى تنهن محبوب سان،
ويجهو ڪار(
1) وصال کي،
عاشــــــــــق الـــبــــــيلا،

 

39.  هَي  هَي ڪـــيون   هـــات(2

پچائي پيو پاڻ سان،
ڏينهن گذري ڏکن جو،
ڪڍندس مڙهه محبوب جو،
ويهي ورونهان ڪندس،
اَٿم جيتر جند حيات،

 

40.  روشـن   ٿـي   جــا   رَيـن(3

نينهن نهوڙي بند ڪيو،
اُٿيو قصد ڪمال کَون،
رُئندو   ويـو    راهه   ســــان،

منهنجا ڪر ميلا،
ڪڍ وِٿيءَ ويلا،
هن پيارا پرور پاڪ کي.

ٿو ڳڻي ڳالهيون ڳجهه جون،
مرد اِها مصلحات،
روشن ٿئي جان رات،
پاڻ وڃي پرڀات،
ٿَم طلب جنهين جي تات،
ڪندس تَمُ طلب سان.

 

وڃي خلق سمهي، خوش خواب ۾،
نارَ(
4) اُڙها کون نين(5
آب جهلِن نا عين،
ســنــــڀالـيو        ثــقـــلــــين،

گوهـــر،   گورستان(6)   جي،

بانڪو   ويو  جان  بـين(7

هو  زيب چڱي سان زين(8

مـــقــــبرو    مهتاب    جــــو.

41.   ڏســڻ    ســـــاڻ      ڏريــــو،

گوهر انهيءَ گور(1) تي،
ڳاڙي   ڳوڙها   ڳــلن   تَون،

ڦاٽي دل فراق کون،
وڃي ڪُوپي ڪنڌ ڌريو،
ٿي ڳَرهيائين(
2) حال ڳَرهيو،

جانب، جاڙون(3) اهڙيون،
اڃا ناهي ٺَپُ ٺَريو،

 

42.  درد مــــندي   ڪـــــئي    داه،

عاشق کي آزار ۾،
قرب   ڪــري  ڪمذات  تي،

مون سان ڪين ڪريو،
داغ انهيءَ هڪ ديد جو.

پڌري پيش پرينءَ جي،
سال سِڌاڻا(
4) ماه،
موٽــــي    آ   مــــون     ڏاه،

آءٌ،   وري     ڏيــانء   ٻـــاهِ(5

دلبر،   ڏسانءِ   ديد    کــي.

43.  روئـــي    زار       چـــــــئي،

لاشي تائين لَٽيل هئي،
صاف ڪيائين سيگهه مان،
مَــــيــّـتُ،     پاڻ     ٻــــــــــئي،

پٽيائين پيرن کَون،
قبر هيٺ وئي،
پيهي پاڻ پئي،
نازڪ    آيــــا     نـــڪـــري.

 

44.  لَٽيائــيـــن   ســـــــو    لــــوڙه،

گوهر گڏ ڪري هليو،
ڪڇ ۾ ڪنوار ڪري هليو،
مخفي   مورت    جاءِ   تــي،


جهڙيءَ طرح جڙيل هو،
خان، مٽيءَ جو کوڙ،
محبت ٻڌس موڙ،
لئي  ترت  رسايئين  تــوڙ،

جانب   جيءَ   جـــي   جـــوڙ،

خان  سـُــــمهاري  کٽ   تي.

 

45.   جهـاتــــي  پايــــــو    جــــوان،

ساڳي صورت سوڀيا،
نرم بدن، نازڪ گهڻو،
ڄڻ تان خواب خمار ۾،
عين پسيون ٿي عيد ٿَيِ،
منهن چمڪيو ٿي ماه جان،
اهــــــــــڙا   ڪــــين     گـــمان،


ٿو مرد ڏسي مورت کي،
ڪا ٻي عَلت ڪان،
ٻيو درج(
1) دُهن(2)، دُر(3) دان(4
پَرِي هئي پروان،
ويا اندر جا ارمان،
رخ روشن رخشان(
5
ڪا راڻِي رحلت کي رســي.

 

46.  سانڀائين    صـورت    کـــي،

خان سمهاري کٽ تي،
مخفي ڪيائين ماڻهو کَون،
هي ڀي ويٺو هو اُتي،
ناگہ اچي نڪتس،
تنهن سمهيو صورت کي ڏسي،
پيءُ، پڇي ٿو پٽ کان،
هيءَ دُختر    ڪنهن   دادلي،


منجهه ڪنهن جاءِ حجاب،
هئي نوشابہ نوشاب(
6
جيئن سج ٿئي، هيٺ سَحاب(
7
دردون دل ڪباب،
باب انهيءَ کان باب،
عينن آندو آب،
هيجون ساڻ حجاب!
آنــــــدي   ڪنهن    اربــاب!

جا   پَرِي زور پدم  کَون(1

مشبح  کـــان     مـهـتاب(2

تاب تَجليءَ جو پَسي،
يا ڪيف ڪلور جي،
يا نشي آ نادان ڪئي،
يا مرض ڪئي ماندي گهڻي،
پٽ،   چيو   ٿي    پيءُ کـي،

ڪئي ڪُرمش قمر ڪذاب،
کيپ وڌايس خواب،
يا برهه ڪئي بيتاب،
جوڙي ڏيج جواب،
منجهون    شوق    شــتاب،

ابا، اڄ ڏئي ويا،
دائودي، طب اڪبري،
ڏس تـــون نـــبــــض  نــــــواب،

هيءَ ناري(3)، ساڻ نقاب(4
ڪڍ ڪامڻ لاءِ ڪتاب،
آنوهاريل(
5) اطوار(6)  ٿس.

 

47.   نادَر(7)   ٿــــــــي     نـزديـڪ،

اچي ويو عجب ۾،
ڪاوڙجي ڪامل چيو،
هيءَ نا سمجهڻ جهڙي نار آ،


جان نار(
8) نهاري نار(9) جي،
ويتر وِيرُ وڌيڪ،
تاب رکي تحقيق:
فـــتوريـن(
10)   فـــريـــق(11

آنوهــــــاريل   اطـوار   ٿـــس،

وار نه تـنهـن  ۾   ويـِڪ(1

اٺ پهر پوري اٿن،
پوءِ ٿي راه رفيق،

 

48.   اُٿي       ڪــــر     هــــمــــت،

اڳتي ناري نه سهي،
جانب، وڃ تون جاءِ تي،
ثابت ٿئي صندوق ۾،
ٻيا تان عرق عجيب ٿئي،
آڻيون استعمال ۾،
آهـي     قادر    کي   قدرت،

اندر خاڪ خليق،
آندائون علاج لئي!

اول آڻ علاج ڪو،
ريءَ ڦَڪيءَس فرصت،
سگهو آءُ ستت،
هڪ شيشو، سان شربت،
آڻ سگهو البت،
من فيض ڏين فرحت،
پر ٿيندي جِندُ(
2)، حيات هيءَ.

 

49.  ترت منجهون     تـعجـيل(3

مهٽيائون تنهن ماه کي،
جُنبش آئي جان کي،
عاشق ٿي الحمد ڪيا،
پسي منهن محبوب جو،
جــــا   هــــئي   زال    ذلــيل،


عاشق آندو عرق کي،
جان ڪي قدر قليل(
4
پٽي عين(
5) اصيل،
يا جلّ جَلال، جليل،
ڏور ويا ڏک ڏيل(
6
سا،   عافيت   آجي  ڪـئي.

50.  ويــــــا      وهــــــم     وهـــــي،

ڇڏي مرض مباحثو،
صاحب ڏنهن صورت کي،
حيرت آه حڪيم کي،
اها مام، نه عام هئي،
ٻئي ڪنهن ڪل نه هئي،

 

51.  خوب    ڪــئي    خــــوراڪ،

پنج پنج ڀيرا پهر ۾،
خلاصي تنهن خان ڪئي،
صدقو جان،  صدر  بار  ٿيو،

شاديون شائق ٿي ڪيون،
رتي(
1) ڪا نه رهي،
هئي صحت صاف ڍَئي(
2
جنهن سُتي ڪئي نه سهي،
جو سَگهي لوڪ لهي،
ريءَ مالڪ مخلوق جي.

عاشق، تنهن معشوق جي،
ٿو پهرائي پوشاڪ،
لئه البيلي(
3) اوطاق،
تنهن مهروءَ(
4) تان مشتاق،

لٿا فلق فراق جا(5

 

52.  بيهوشيءَ    مـــــون   هـــوش،

عين(6) کڻي، عاشق ڏسِي،
مان، تان مُحب، مَمات هَس،
تڏهن کنيو خان خبر کي،
ٻُڌو ٻائيءَ ٻاجهه سان،

آئــٖــــين   مـــــون     آغــــوش،

عيدان، ديدان دوست جون.

جان جان ڍَئي بيجان کي،
آيس جُنبش جوش،
بي خوردن بي نوش،
خاتون ڪيو خاموش،

گفتو ڏيئي گوش،
تنهن شابس شائق کي ڪئي.

53.  قــصو     پـــــاڻ     ڪَلانُ(1

شهزاديءَ شائق کي،
مون   تي  اڄ مـنهنجا پرين،

جي چوان تان چوڻؤ ٿئي،
شابس ڪئي مون شان،
تو اَلف(
2)  ڪيا   احــسانن،

حاصل   تو   حاجات(3)  ٿـي،

مشــــڪل   نِيا(4)   مَنّان(5

اٿئي    جـس(6)      جـــــوان،

جو جان ڏنئي، بي جان کي.

 

54.   ڏينهن    ٻه- ٽـي،  پنج- چـار،

پٽ سچي ڪئي پيءُ سان،
هيءَ جا عافيت آجي ڪئي،
دختر، ڌيءَ وزير جي،
منهنجو مٿس مجاز هو،
لڪايم   ٿــي   لوڪ   کَون،


گذريا گڏ هجڻ کي،
گوشي(
7) ۾ گفتار:
سا تو نا سڃاتي نار(
8
بانو هئي بيمار،
آخر اهڙيءَ ڪار،
ســـندي    پـــرت    پــــــچار،

بعد   مرڻ   مـورت    جــــي،

درد    اُڌو(9)     هــــو   ڌار،

گل، گورستان(10) مَون کڻي،
آئــيــــنده      تـــــو   اخــتــيار،

آندم پنهنجي پار(11
بابا،    سُڻ    بيان   تـــــون.

55.  هَي   هَي   ڪري    حڪيم،

شائق، توکي شاهه جو،
وڏو ڪج وزير جو،
رکندءِ رب رحيم،

 

56.  ويــــــــو      وٽ       وزيــــرَ،

سارو باتِ بيان ڪيو،
شهزاديءَ شائق جي،
اصل هئا عشق ۾،
حياتيءَ جو حال ڪيو،
ڏس سچن جو سير،

 

57.  اهي   صادق  عاشق  سچ جا،

مرڻ پڄاڻا مون ڇڏي،
هـــــيءَ   امـــانـــت   اُن   جي،

دم ڪڍيو تنهن در مون،
بابا، ڪونهي بيم(
1
خطرو خوف، خصيم(
2
ٿو پيش وڃي تَنهنجي پوان.

حڪمت مند حڪيم سو،
تنهن سان عقلسمند امير:
هئي ترت ائين تقدير،
آثــــنــــيــــن(
3) اســــــــــير(4
تنهن سان ويهي وير(
5
مارين، يا معافي ڏئين.

ڪڏهن ماريان ڪين،
حجت، حق هَمين(
6
جنهن محنت ڪئي مسڪين،

ڀَلي  بي   تسڪين(7)   کي،

نَئِي   ترت  رسـي تڪـسين،

نَئِي ڏيو خبرون خان کي،
شرع    ســاڻ    شفيع   جي،

شهزاديءَ شيرين،
جو   احمدﷺ   آهه  امين،

تِر نه هڪ ترسين،

 

58.  ڏنـائـــــيـــن    ٿـــــــي      ڏاج،

معافي تنهـن تان  مير  ڪيا،

شادي ڪيو شهزور جي.

ڪامڻ(
1) کي لک ڪپڙا،
ڀَو،   ڀُلڪر(
2)   جا  ٻاج(3

لٿا هول(4) حڪيم تون،
آگـٖـي، عاشق جي ڪئي،
مرُ(
5)،   ماڻـــن     مـــعــــراج،

اَگهيا سڀ علاج،
حل سڀيئي هاج،
جن کي دان(
6) ڍَيا(7) درگاه مـــون.

 

59.  مانـنـد(8)     بـارش     بـادِ(9


تيز   هليو  ويو   تـــــڪڙو،

پيءُ، مبارڪ پٽ کي،
ويا غم گذار ٿي،
دان مليا، ٿيا داد،

 

60.  شوق    منجهـون     شـــادي،

دل کون چئي دلشاد،
جڏهن آلہ ڪيا اِمداد،
درد دلين تون دور ٿيا.

تنهن پسر(
10) پياري جي ڪئي،

دهــــل    دماما     ڪـــيــــترا،

ٿي    مُلڪين    منادي(11

اُٺا   مــيــــنهن    مــــهر    جا،

ٿـــــي    بيحد    برسادي(1

اڱڻ تي عاشق جي،
مُرادان محفوظ ڪيو،
شائق شهزادي،
 

61.  جنهن    جو  عـشق     امام،

مئخاني   محبت   جي مـان،

ڪئي الہ امدادي،
ٿي عشرت آبادي،
ٻنهي لاوان لڌيون.

هِن وڏا طالع(
2) تن جا،
جُنگ(
3)    پين    ٿا   جام،

ٻڌن ٻاروتن(4) ۾،
شاهه محمدﷺ، شوق جا،
دفتر پڌرا ديس ۾،
دوزخ     بــاهه       حـــــرام،

عاشق سي احرام(5
نيشانا(
6) ۽ نام(7
آهن تا قيام ڪلام،
ڪلمون    جن   قلــوب  ۾.

لا الہ الاّ الله محمّد رسول الله صلي الله عليہ وسلم


(2) بهري= بهرو، زير زمين جاءِ. هت اشارو عورت جي ڪُهني سُتر ڏانهن.

(3) بانو= عورت.

(4) جانو ڀرڻ= سلام ڀرڻ، مڃڻ، تسليم ڪرڻ.

(5) ڪن مهٽي هليو= توائي ٿيو.

(6) آهوءَ= هرڻ، هرڻي، مجازاً حسين.

(7) دُرُ= موتي.

(8) دانو= داڻو.

(9) صدف= سپ.

(10) مانند= وانگر.

(11) اَغماز= غمزه، اک ۽ ڀرون جا اشارا.

(12) اربيلي= لاڏلي.

(1) ڏڙهو= تڪليف.

(2) مهٽ= مهٽي، مهميز.

(3) مهميزن= مهميزون، مهٽون.

(4) هنجون هاري= ڳوڙها ڳاڙي.

(5) ڌاري= کان سواءِ.

(6) لعيم= گهٽ، هيڻو.

(7) س بو علي سينا= وڏو فيلسوف، حاذق حڪيم ۽ عارف بالله هو.

(8) باب= دروازو.

(1) اقليم= هفت اقليم، ست کنڊ يعني سڄي دنيا.

نئون صفحو --  ڪتاب جو ٽائيٽل صفحو
ٻيا صفحا 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28
هوم پيج - - لائبريري ڪئٽلاگ

© Copy Right 2007
Sindhi Adabi Board (Jamshoro),
Ph: 022-2633679 Email: bookinfo@sindhiadabiboard.org