|
عجم[ ايران، ترڪستان وغيره] جون ٻيون ڪي عالم،
فاضل ۽ شاعره عورتون
1.
آسيه خانم: فتح علي شاهه، ايران جي بادشاهه جي
والده، ڏاڍي نيڪ ۽ سخي زال، وفات جو سن 1217هه
2.
انهيءَ نالي سان سندس بيبي به هئي، جا سردار امير
خان جي ڌيءُ هئي، ڏاڍي قابل ۽ فاضل هئي.
3.
آغا: مرزا عبدالڪريم معتدالدوله جي ڌيءُ ايران جي
شاهي نسل مان، شاعره هئي. سندس ڌيءُ ”آغا ڪوچڪ“
به شاعره هئي.
4. آغا باجي: ايران جي بادشاهه فتح علي شاهه جي مشهور
بيبي، ۽ ابراهيم خان شوشيءِ جي ڀيڻ، ترڪي ۽
فارسيءَ ۾ عمدو شعر چوندي هئي، ڏاڍي قابل هئي.
5.
آفاق: فارس جي ويٺل، ڏاڍي فصيح ۽ بليغ هئي.
6.
آقا بيگم: هرات جي ويٺل، عالي خاندان جي هئي، ۽
فصيح ڪلام ۽ شعر چوندي هئي. ٻي هن نالي سان محمد
خان ترڪمانيءَ جي ڌيءُ به هئي، جا پڻ شاعره هئي.
7.
آني فاطمه خانم: قسطنطيه جي ويٺل، شهزادي امير آغا
جي بيبي هن جو ترڪي ديوان مشهور آهي.
8.
اسماء عبرت: احمد آقا جي ڌيءُ، ۽ محمود جلال الدين
جي زال، سلامبول جي ويٺل، ڏاڍي خوشخط هئي.
9.
آغا دوست: علم ۽ ادب ۾ قابل ۽ شعر چڱو چوندي هئي.
ٻي به انهيءَ نالي سان شاعره هئي. درويش قيام جي
ڌيءُ.
10.
آرزو: سمرقند، جي رهاڪو، چڱو شعر چوندڙ.
11.
ارسلان خاتون: ايران جي سلجوقي بادشاهه طغرل بيگ
جي ڀائٽي عباسي خليفي قائم جي زال.
12.
آتون يا توني آتون: هرات جي والي مير نظام الدين
جي مصائب ملا بقائيءَ سان خوب شعر آزمائي ڪيائين.
13.
آقائي يا آقا بيگم: محمد خان ترڪمان جي مصاحبه،
قابل شاعره.
14.
اتابڪ عيش: سعد بن اتابڪ ابوبڪر جي ڌيءُ، جنهن
بادشاهه جي نالي پٺيان”شيخ سعدي“ جو نالو”سعدي“
ورتو، هلاڪو خان جي پٽ منگوءَ جي زال، جا سن
662هه ۾ شيراز جي تخت تي ويٺي، ڏاڍي قابل زال هئي،
وفات جو سن 686هه.
15.
انيس الدوله: ايران جي بادشاهه جي بيگم، ڏاڍي قابل
زال.
16.
بيگم جان خانم: فتح علي شاهه قاچار جي نياڻي، تمام
قابل زال، نيڪ ۽ سخي.
17.
بيگي: هرات جي واليءَ امير علي شير جي ڀاءُ، امير
درويش عليءَ جي زال، فارسي شعر چڱو چوندي هئي.
18.
بيدلي: شيخ عبدالله ”ديوان“ جي ڀيڻ، فضل ۽ ڪمال ۾
مشهور، شعر چڱو چوندي هئي.
19.
بدويه: مصر جي خليفي آمر فاطميءَ جي بيبي، ڏاڍي
حسين ۽ قابل عورت.
20.
بيجہ:
ايران جي مشهور نجومڻ، ۽ شعر گوئيءَ ۾ قابل.
21.
بزم عالم: سلطان عبدالمجيد خان جي والده، ۽ محمود
خان ثانيءَ جي راڻي، تمام گهڻا خير جا ڪم ڪيائين.
22.
پختيه حاجيه: مصر جي سيد خاندان جي هڪ خاتون،
مسجدون ۽ مدرسا جوڙايائين، ڏاڍي قابل ۽ فياض، وفات
جو سن 1319هه
23.
ترخان خديجه سلطان: سلطان ابراهيم خان عثمانيءَ جي
بيبي، ۽ سلطان محمد خان چوٿين جي والده، نيڪ عورت.
24.
ترڪان: خوارزم شاهي، شاهه بن ايل ارسلان، جي
والده، ۽ ٻي، انهيءَ نالي سان، سلطان جلال الدين
جي ڌيءُ _ ٻيئي قابل زالون هيون.
25. توتي: ايران جي مشهور حسين، شيرين زبان ۽ لطيفه گو
شاعره.
26.
جان فدا قادين: عثماني سلطان مراد خان ٽئين جي
بيبي، قابل ۽ خير ڪندڙ زال.
27.
جميله: بني حمدان واري بادشاهه ناصر الدوله جي
ڌيءُ، ڏاڍي سخي، ديندار ۽ پڙهيل زال. ٻي جميله
اصفهاني شاعره هئي.
28.
جهان خانم: ناصر الدين شاهه قاچار جي والده، ڏاڍي
عاقل، قابل ۽ همت واري عورت.
29.
جهان خاتون : شيراز جي هڪڙي مشهور عورت.
30.
جهان: ايران جي بادشاهه اسماعيل صفويءَ جي بيبي،
چڱو شعر چوندي هئي.
31.
حاجي قادين: سلطان بايزيد جي وزير سڪندر خان جي
ڌيءُ اسلامبول جي هڪڙي تمام قابل عورت.
32.
حبيبه خانم: علي پاشا جي ڌيءُ، ۽ محمد افنديءَ جي
زال، ترڪي شعر تمام چڱو چوندي هئي. سن 1262هه ۾
ڄائي.
33.
حليمه بيگي آغا: سلطان حيدر ترڪمان جي زال، حسن
بيگ جي ڌيءُ، ۽ شاهه اسماعيل صفوي پهرئين جي ماءُ،
مشهور قابل عورت، شاهه اسماعيل سن 892هه ۾ ڄائو
هو.
34.
حياتي: نور علي شاهه خراسانيءَ جي زال، هن جي مرڻ
کانپوءِ، ملا محمد جي زال هوشيار شاعره، ڏهه هزار
شعر موجود اٿس.
35.
حاجيه: ايران جي بادشاهه فتح علي شاهه جي هڪڙي
بيبي، شعر چوندي هئي.
36.
حليمه بنت محمد صادق: اسلامبول جي مشهور زالن مان،
خوشخط ۽ علم ۾ قابل هئي.
37.
حجابي: ”هلالي“ شاعر جي ڌيءُ، استرآباد جي ويٺل،
چڱو شعر چيو اٿس.
38.
حيات خانم: شاهه اسماعيل صفويءَ جي هڪڙي بيبي، جا
شعر چوندي هئي.
39.
خان زاده: مير يادگار تبريزيءَ جي ڌيءُ، شعر چوندي
هئي.
40.
خديجه خانم: ايران جي بادشاهه ڪريم خان رند جي
بيبي ۽ محمد شاهه جي چاچي، هوشيار ۽ قابل عورت.
41.
دلشاد خاتون: امير چوبان جي پٽ تمرتاش جي ڌيءُ،
امير شيخ حسن ابلڪانيءَ جي زال، ۽ سلطان اويس جي
ماءُ مشهور شاعره. انهيءَ نالي سان ٻي، امير علي
جلاير جي ڌيءُ ۽ امير حسين جلاير جي زال، جو بلخ
جو حاڪم هو، _ اها به شاعره هئي.
42.
رشحہ
ڪاشاني: ”بيگم “ به نالو هوس، ”هاتف“ ڪاشانيءَ جي
ڌيءُ، مرزا علي اڪبر ”نظيري“ شاعر جي زال، ۽ مرزا
احمد ”ڪشته“ جي ماءُ، وڏي شاعره، ٽي هزار شعر
موجود اٿس.
43.
سيده بيگم: جرجان جي سيد ناصر جي ڌيءُ، ”وطواط“ جي
همعصر، چڱو ۽ گهڻو شعر چيو اٿس.
44.
فاطمه خانم: جودت بادشاهه جي ڌيءُ، اسلامبول جي،
ڏاڍي پڙهيل ۽ مشهور عورت، يورپ جون ٻوليون به
ڄاڻندي هئي، گهڻا ڪتاب به لکيا اٿس.
45.
ڪوڪب: تخلص ”ستاره“ شيخ مصلح الدين سعدي شيرازيءَ
جي ڌيءُ، چڱو شعر چوندي هئي.
46.
ڪنيز فاطمه: شاهه سليمان ڪابليءَ جي والده، فارسي
شعر چڱو چوندي هئي.
47.
مهري: حڪيم عبدالعزيز هراتيءَ جي بيبي، مشهور
شاعره، شاهه رخ مرزا، جو گوهر شاهه بيگم جو مصاحب
هو، تنهن جي زماني ۾ هئي.
48.
مهستي: گنج يا نيشاپور يا بدخشان جي مشهور عورتن
مان هئي، ۽ شاعره هئي، سلطان سنجر سلجوقيءَ جي
حضور ۾ وڏي عزت هيس.
49.
نهاني: شاهه سليمان جي والده جي مصاحبہ،
پڻس امير هو، تمام قابل ۽ شاعره عورت.
50.
همدمي: ايراني جي جرجان وارن سيدن مان، ڏاڍي قابل
۽ شاعره عورت.
51.
ياسمين بُو: مرزا عسڪري داغستانيءَ جي بيبي، هوءَ
دکن هندستان ۾ به پيءُ سان گڏ آئي هئي _ ڏاڍي خوش
نويس هئي، ۽ شعر به چڱو چوندي هئي.
|
